Verslag plenaire vergadering
Verslag
Mevrouw Van Volcem heeft het woord.
Minister, u wilt de enkele beglazing bannen. U hebt gelijk. Wie vandaag nog enkele beglazing heeft, gooit als het ware een beetje het geld door zijn raam. Een investering in dubbele beglazing levert vandaag enorm veel op: 15 euro per vierkante meter op jaarbasis. Als je in een klassieke huurwoning 40 vierkante meter glaspartijen hebt, win je ongeveer 600 euro op jaarbasis. Dat is een heel goede zaak.
Er is echter één probleem. Dit is zeer goed voor de klimaattop. Het is zeer goed om onze doelstellingen te halen. Het is zeer goed voor de huurder, want de huurder zal minder elektriciteit moeten betalen. Dat is omgerekend 600 euro op jaarbasis, dus 50 euro per maand. Dat is positief. Alleen betaalt de verhuurder de kosten. Dat is misschien wel doenbaar. Als je die 1600 euro voor die 40 vierkante meter afschrijft over twintig jaar of als een investering beschouwt, dan kost dat die verhuurder toch ongeveer 7 euro per maand. Minister, er is dus een beetje een wanverhouding tussen de opbrengst voor de huurder en de kostprijs voor de verhuurder. Ik weet dat u een oplossing hebt, via uw woonkostbenadering, wat ik een heel goed initiatief vind. U zegt dat u dat tegen 2020 zult inschrijven in de Wooncode. Zou u de private huur dan ook niet gelijktijdig moeten aanpassen, zodat de verhuurder de investering die hij doet, ook kan recupereren?
Minister Homans heeft het woord.
Mevrouw Van Volcem, het is natuurlijk uw volste recht, maar de vraag die u nu hebt gesteld, wijkt eigenlijk compleet af van de vraag die mij is bezorgd. Maar geen probleem. Ik ben het absoluut met u eens, en ik ben blij dat u het ook eens bent met mij. We hebben die beslissing genomen. Voor alle duidelijkheid, die dubbele beglazing stond in het regeerakkoord. Dat is eigenlijk al beslist op 15 juli 2016, eigenlijk al een half jaar geleden. In december van datzelfde jaar wordt dan een actuele vraag gesteld over iets dat een half jaar geleden is beslist. Mij allemaal niet gelaten. Ik ben eigenlijk blij met de kans die u me geeft om toch een aantal zaken recht te zetten waarover in de media toch wel een verkeerde perceptie was.
Om te beginnen gaat het niet alleen over woningen die worden verhuurd. Het gaat over elke woning. Bijvoorbeeld ook iemand die gewoon zijn eigen woning bewoont, moet ook voldoen aan die norm. Dat wordt ook inderdaad vanaf 2020 ingeschreven in de Wooncode, maar het zal pas vanaf 2023 zijn dat er door het oplopen van een aantal strafpunten sprake kan zijn van een ongeschikte woning. U kent het verschil tussen een ongeschikte en een onbewoonbare woning. Met dat debat gaan we dus niet herbeginnen. Het lijkt me goed dat we dit invoeren. Dat lijkt me een win-winsituatie, voor de verhuurder-eigenaar, die zijn patrimonium eigenlijk in waarde ziet stijgen, maar tegelijkertijd ook voor de huurder, omdat de energiefactuur, en dus de huurlasten, ook gaat dalen. U hebt zelf ook verwezen naar de conceptnota private huur, die we zeer uitgebreid hebben bediscussieerd en besproken in de commissie Wonen, in een aantal vergaderingen na elkaar. U weet dat de mogelijkheid inderdaad bestaat voor verhuurders die extra investeringen doen om hun woning energiezuinig te maken, wat daadwerkelijk een positieve impact heeft op de energiefactuur van de huurder, om de huurprijs te laten stijgen, weliswaar op een zeer evenwichtige manier. Ik heb dat alles ook uitgelegd.
Daarnaast is het natuurlijk ook wel zo dat mensen die nu die investeringen doen, kunnen gebruikmaken van de zogenaamde REG-premies die via de distributienetbeheerders worden verleend. Vlaanderen legt dus inderdaad iets op, maar het is goed voor het klimaat, het is goed voor de verhuurder-eigenaar, want zijn patrimonium stijgt in waarde, en het is tegelijkertijd ook goed voor de huurder.
Ik wil nog meegeven dat wij ook rekening hebben gehouden met de premies als eigenaars-verhuurders verhuren aan de zeer kwetsbare groepen. We hebben die in 2016 verhoogd, van 12 euro per vierkante meter tot 18 euro per vierkante meter, voor die eigenaars die de moeite willen doen om hun huis te verhuren aan de zeer kwetsbare groepen in onze samenleving.
Minister, ik dank u voor uw antwoord. Het is positief dat u stimulansen geeft om de kwaliteit van woningen te verbeteren. Ik heb het echter al veel herhaald, en zal dat ook vandaag doen: het is zo dat de verhuurders vandaag de 120.000 mensen die wachten op een sociale woning, opvangen in hun woning. Het is ook zo dat de helft van alle private huurders eigenlijk theoretisch recht hebben op een sociale woning, maar in de private woning blijven.
Minister, ik zeg altijd dat de private verhuurder uw grote partner is voor het realiseren van uw huurdoelstellingen, ook met betrekking tot de zwakkeren in de samenleving.
U verwijt mij dat ik vandaag hierover een actuele vraag stel, maar vorige donderdag bent u naar de klimaattop geweest. Daar werd uitgebreid gecommuniceerd dat u dat in de Vlaamse Wooncode hebt ingeschreven. Er was dus wat ongerustheid bij de verhuurders. Ze vreesden opnieuw een last voor hen en een lust voor de huurders. (Opmerkingen van Bruno Tobback)
Als men als sociale verhuurder veel mensen huisvest, dan kan dat wel zijn, maar het kan toch niet dat de verhuurder alles moet betalen. Als de verhuurder een voordeel heeft van 50 euro, dan moet men toch tot een win-winsituatie komen voor beide, zodat de verhuurders hun woningen niet verkopen en er voldoende huurwoningen op de markt blijven.
De heer Engelbosch heeft het woord.
Het fatalisme waarmee we hier soms spreken als het over de huurmarkt gaat, begint me stilaan te storen. We hebben altijd de mond vol over de private huurmarkt als zijnde een restmarkt. We zeggen dan dat het voor de verhuurders toch weer duurder wordt, terwijl alle voordelen voor de huurders zijn. Vorige week las ik in de kranten dat de Confederatie van Immobiliënberoepen Vlaanderen (CIB) stelt dat er 70.000 huurwoningen minder zijn. Dat zorgt er net voor dat de eigenaars vandaag twijfelen om te verhuren. De waarheid is echter helemaal anders. De afgelopen 10 jaar zijn er 90.000 wooneenheden bij gekomen in Vlaanderen. Het gaat immers niet alleen om de woningen, maar ook om de appartementen. Voor de verhuurders die vandaag verhuren en geconfronteerd worden met dubbelglasnorm, zijn er energiepremies. Die worden zelfs met 50 procent verhoogd als men verhuurt aan de beschermde afnemer. Degene die verhuurt via een sociaal verhuurkantoor (SVK) krijgt een renovatiepremie voor dubbel glas.
Collega, ik zou het allemaal niet zo negatief voorstellen. Ik ben wel zeer tevreden dat u zelf ook zegt dat die dubbelglasnorm echt wel haar nut heeft. Ik volg u daarin. Twee weken geleden hebben we tijdens de plenaire vergadering ook al aangehaald dat we geen bijkomende normen mogen opleggen. Maar dit lijkt ons toch een van de basisvoorwaarden voor een woning in de 21e eeuw.
Mevrouw Taeldeman heeft het woord.
Het grote woononderzoek van Steunpunt Wonen heeft aangetoond dat 37 procent van de woningen in Vlaanderen een ontoereikende kwaliteit heeft. Bovendien is ons woningpatrimonium ook zeer energieverslindend. De Klimaatresolutie, de klimaattop van vorige week en het renovatiepact benadrukken de broodnodige opwaardering van onze woningen.
Minister, in de commissie Wonen heb ik steeds de klemtoon gelegd op een gerichte communicatie over de dubbelglasnorm. Zo blijft er een individuele premie voor hoogrendementsbeglazing en zijn er verhoogde premies voor eigenaars die verhuren aan kwetsbare huurders. Ontzorging, begeleiding op maat en communicatie zijn dus heel cruciaal voor deze verscherpte kwaliteitseisen. Hoe voorziet u in die communicatie in die heel gerichte ontzorging en begeleiding?
De heer Danen heeft het woord.
De huurmarkt in Vlaanderen is heel erg regelvrij. Blijkbaar hebben we een van de meest liberale huurmarkten in Europa. Ondanks dat feit stellen we vast dat die regelvrije omgeving de kwaliteit van de huurwoningmarkt niet altijd ten goede komt. We hebben heel wat slechte woningen, zoals mevrouw Taeldeman ook aangaf toen ze verwees naar het groot woononderzoek.
Er is een stok en een wortel nodig. Het is belangrijk dat we de kwaliteitseisen voor woningen aanscherpen. Dat wilt u ook doen, minister. We steunen dat. De vraag is natuurlijk welke instrumenten u zult inzetten om dat te realiseren. We stellen immers vast dat de huidige instrumenten maar heel beperkt worden gebruikt.
Mijnheer Danen, u vroeg me welke beleidsinstrumenten ik zal inzetten. In mijn antwoord op de vraag van mevrouw Van Volcem heb ik al een aantal zaken gezegd. Ik had het dan onder andere over de REG-premies. Ik heb ook gesproken over de conceptnota private huur, waarbij we natuurlijk willen gaan naar een evenwicht tussen enerzijds de rechten en de plichten van de huurder en anderzijds de rechten en de plichten van de eigenaars-verhuurders. Er staan zeker beleidsinstrumenten tegenover.
Mevrouw Van Volcem, ik heb u niet het verwijt gemaakt dat u een actuele vraag komt stellen. Dat is uw volste recht. Ik zeg alleen dat dit al op 15 juli is goedgekeurd.
Mevrouw Taeldeman vroeg hoe de communicatie gebeurt. Er wordt al volop over gecommuniceerd. We moeten hier ook de eigenaarssyndicaten en de Verhuurdersbond bij inschakelen. Het gaat pas in vanaf 2020. Moeten we daar vanuit het Agentschap Wonen goed over communiceren? Absoluut. Het is al bij de mensen doorgedrongen dat het tegen 2020 verplicht wordt.
In de Vlaamse Wooncode is 2020 ingeschreven. Men kan strafpunten oplopen tussen 3 en 9 punten. Om een woning ongeschikt te laten verklaren, moet men 15 punten hebben. Ongeschikt betekent dat je er zelf in mag blijven wonen. Niemand wordt dus uit zijn huis gezet omdat er geen dubbele beglazing is. Er zullen wel eventueel consequenties aan worden verbonden of het huis of pand al dan niet verder kan worden verhuurd. Er wordt niemand uit zijn huis gezet. Dat is erg belangrijk.
Ik ben het eens met uw analyse dat private eigenaars nodig zijn. Ik deel ook de analyse van de heer Engelbosch dat we niet moeten doen alsof de private huurmarkt op instorten staat. De cijfers die hij geciteerd heeft, kloppen. Er zijn nog nooit zoveel private huurwoningen op de markt geweest als vandaag. Het is nog altijd interessant om een pand te verhuren. Ik hoop dat we zoveel mogelijk mensen kunnen blijven motiveren om dat te doen. Deze markt hebben we absoluut nodig. Deze maatregelen komen zowel het klimaat ten goede – waar niemand tegen kan zijn – als de verhuurder-eigenaar als de huurder, die minder energiefacturen zal moeten betalen.
Minister, het klopt dat we nog 60.000 woningen te gaan hebben, elk jaar 20.000. Dat is volgens mij zelfs zeer realistisch, maar ik blijf aandringen om de verhuurder te overtuigen met uw nieuwe huurwetgeving. Zo is er niet alleen een winsituatie voor de huurder en niet alleen een oplossing voor het klimaat, maar ook een – weliswaar klein – positief signaal naar de verhuurder. Er wordt weleens gevreesd dat door de vele renovatieplichten de verhuurders zullen afhaken, maar een raam vervangen is een eenvoudige, doenbare zaak, ook voor oude mensen. Het is een open kans om zoveel mogelijk mensen te motiveren om de enkele beglazing te bannen. (Applaus bij Open Vld)
De actuele vraag is afgehandeld.