Verslag plenaire vergadering
Verslag
De heer Gryffroy heeft het woord.
Een goed energieplan opmaken, is lastig. Men moet veel doelstellingen tegelijkertijd halen. De energie moet goedkoop zijn, het moet milieuvriendelijk, en er mag geen black-out optreden. Er zijn externe rapporten die het in een bepaalde richting proberen te duwen, denk maar aan het rapport van de Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas (CREG) over onze bedrijfszekerheid inzake productie vanaf 2023. Denk maar aan de uitspraken van het International Agency omtrent de fasering van de nucleaire uitstap.
U hebt intussen zelf heel wat in de media gelanceerd: de Fast Lane wind en de Fast Lane sun. U hebt een warmtenetwerk bezocht in Kuurne waar u vol lof over was in het kader van de toekomst. U spreekt over het stimuleren van renovatie. In het weekend was er sprake van overstappen van grootschalige naar kleinschalige projecten, en u zei daarbij dat u niet ging wachten op de federale initiatieven. Dat geeft ons een beetje het gevoel dat het plan al bijna klaar is. Wanneer komt u met dat plan naar het parlement?
Minister Tommelein heeft het woord.
Mijnheer Gryffroy, ik kan niet ontkennen dat het aan het groeien is. Ik ben op dit moment de verschillende doelstellingen aan het becijferen. U hebt heel duidelijk gezegd dat het een becijferd plan moet zijn. We gaan het niet los uit de pols schudden.
Ik zal inzetten op zon, warmte en wind. Dat zijn allemaal logische keuzes. Dat we ook enkele drempels moeten wegwerken om dat mogelijk te maken, is me intussen ook duidelijk geworden. Dat zit in de Fast Lane wind, en straks ook in de Fast Lane sun die ik naar voren wil brengen.
U weet dat ik een zeer sterke parlementaire reflex heb, voorzitter, ik wil dan ook een primeur geven aan het parlement. Mijnheer Gryffroy, ik zal op 16 juni een project opstarten, het krijgt de naam Stroomversnelling. In dat project zal ik proberen een draagvlak te creëren met burgers en bedrijven om tot een gedragen visie te komen inzake hernieuwbare energie. We gaan het dus niet alleen doen. We gaan het doen met de mensen, met de Vlamingen, met de Vlaamse bedrijven en we gaan daar als overheid op inzetten. We moeten een gedragen energievisie hebben waar iedereen kan achterstaan, iedereen moet ervan overtuigd geraken dat hernieuwbare energie noodzakelijk is.
We hebben doelstellingen in Europa, we hebben doelstellingen wereldwijd. We hebben doelstellingen in België, we hebben doelstellingen in Vlaanderen. Ik zou willen dat die van onderuit komen. We gaan op 16 juni starten, maar ik ga niet wachten om met een plan te komen, in verschillende fases; we gaan wel de burgers en ondernemingen daarbij betrekken. Save the date: 16 juni.
We zullen dat zeker doen.
2020 is eigenlijk heel kortbij, dat is eigenlijk al morgen. Voor mij gaat het niet hoofdzakelijk over de exacte timing van het plan, maar vooral over een gehele timing van het hele proces, wat er gaat gebeuren voor het reces, na het reces enzovoort. Hoe gaat u dat aanpakken? Wat zijn de verschillende stappen?
Inderdaad, ondertussen kunnen er heel veel kleine dingen gebeuren. Ik heb het al gehad over slimme windmolens, over de 36 maanden wachttijd. Ik ben het ermee eens dat we een draagvlak moeten creëren en niet zoals ik deze morgen in de commissie heb moeten vaststellen dat sp.a nog altijd liever naar het verleden kijkt en het draagvlak voor groene energie eigenlijk gewoon onderuithaalt. Ik ben blij dat u een draagvlak wilt zoeken inzake batterij, energielening, flexibel dynamisch capaciteitstarief. De kleinere aspecten zoals de slimme windmolens en de 36 maanden wachttijd kunt u misschien al voor 16 juni naar voren brengen. Wanneer kan dat worden gerealiseerd?
Mevrouw Taeldeman heeft het woord.
Minister, ik dank u voor uw dynamisch antwoord en voor de primeur die u in het Vlaams Parlement aankondigt, namelijk dat op 16 juni uw project Stroomversnelling zal worden bekendgemaakt. Het draagvlak voor hernieuwbare energie is aan het afbrokkelen door verschillende ontwikkelingen die in het verleden hebben plaatsgegrepen. Daarom is het belangrijk dat er wordt gewerkt aan een nieuw draagvlak voor hernieuwbare energie, zeker in het licht van het klimaatverhaal.
Minister, u hebt ons nu natuurlijk nieuwsgierig gemaakt. Kunt u iets meer vertellen over het project Stroomversnelling? Gaat het over een bepaald type van participatie? Op welke manier wilt u onze burgers en ondernemingen betrekken in dat verhaal?
De heer Schiltz heeft het woord.
Minister, u staat voor een gigantische uitdaging en het is duidelijk dat u die niet uit de weg wilt gaan. Voor het eerst in de geschiedenis zult u een energievisie uitrollen, met de ronkende naam Stroomversnelling. Vlaanderen is geen eiland. Een aantal van de oplossingen bestaat uit een betere samenwerking met de entiteiten op het hogere niveau, het federale niveau, de buurlanden. Daar komt interconnectie bij.
Helaas is het federale niveau minder happig om te doen wat u doet. Kunt u uw enthousiasme aanwenden om federaal minister Marghem warm te maken om gezamenlijk in zo’n project te stappen?
De heer Beenders heeft het woord.
Minister, dank u wel voor de melding over uw nieuw plan vanaf 16 juni. We kijken daar naar uit en willen er met veel enthousiasme aan meewerken. We moeten wel opletten dat we niet elke week een nieuw pact aankondigen. Twee weken geleden werd hier verteld dat u een energiepact zou lanceren met prioriteiten, vandaag stelt u weer een ander plan voor. Wanneer denkt u te landen met uw definitief plan van aanpak, zodat we 2020 tegemoet kunnen gaan en zodat de burger die vandaag al betaalt om die doelstelling te bereiken via de energieheffing, weet wat hij of zij daarvoor in ruil krijgt? We moeten daar heel transparant in zijn en zo snel mogelijk uitleggen waarvoor die energieheffing dient.
De heer Danen heeft het woord.
Minister, in de beleidsbrief van uw voorganger die nog steeds van kracht is, werden maar liefst elf maatregelen aangekondigd. Dat konden we bekijken als iets positiefs, als een teken van daadkracht, maar als die elf maatregelen worden aangekondigd en er landen er in het beste geval maar een paar, dan is dat geen goede zaak. Een draagvlak is een van de voorwaarden voor een energiebeleid waar we allemaal voor kunnen staan. Een andere voorwaarde voor dat draagvlak is een samenhangend beleid. Ik roep u op om alstublieft met veel goede ideeën te komen, maar liefst niet te vaak. Probeer ze te bundelen in een samenhangend plan. Wanneer wilt u landen met zo’n plan? Ons geduld is alvast op.
Ook ik heb 16 juni met stip in mijn agenda genoteerd. Minister, sinds uw aantreden werkt uw enthousiasme aanstekelijk. Maar u kunt niet elke week de krantenkoppen halen met de lancering van een of ander nieuw initiatief. Ondertussen kunnen er misschien wel enkele maatregelen worden genomen in afwachting van het volledige plan. U spreekt over ondernemers en burgers, maar we mogen ook de lokale besturen niet vergeten.
Gisteren heb ik in mijn gemeenteraad een vraag gesteld over initiatieven inzake hernieuwbare energie. Daar viel me op dat het enthousiasme niet zo groot was als u wel zou denken. Wat zult u doen om nu al niet alleen de burger, maar ook de lokale besturen te sensibiliseren inzake hernieuwbare energie?
Ik ben me bewust van de urgentie en van de uitdaging, vandaar dat ik ook wel weet dat er vooruitgang moet worden geboekt. Het belangrijkste, mijnheer Danen – ik geef u daar 100 procent gelijk in – is het creëren van een draagvlak om tot een plan te komen. Een plan maken is niet moeilijk maar dat betekent niet dat het ook gedragen is en dus kan worden uitgevoerd. Ik heb actoren nodig die samen met mij die stappen zetten. Ik heb het in de eerste plaats over dit parlement, mijnheer Vandenbroucke, als ik die steun heb, dan staan we al een stuk verder. Ik reik u nogmaals de hand, we kunnen bezig blijven over het verleden – ik zie amendementen om zaken af te schaffen –, maar ik kan een aantal zaken uit het verleden niet zomaar wegtoveren. Ik wil er wel voor zorgen dat we stappen kunnen zetten om een teruggave van een deel van het geld aan de mensen bespreekbaar te maken. Dat is wat mij betreft heel duidelijk, maar ik beloof niets, dat heb ik ook duidelijk gemaakt aan de pers. Ik maak nooit beloftes die ik niet kan nakomen. Ik zal het altijd eerst becijferen, en dat is ook wat me in dit parlement is gevraagd.
Uiteraard kan ik elke dag iets aankondigen, mijnheer Sintobin, zo moeilijk is dat niet, maar het is wel de bedoeling om resultaten te boeken. Een van mijn medewerkers is op bezoek geweest bij een zonnepanelenonderneming. Sinds een aantal weken zouden de leads bij zonnepanelen tot verviervoudigd zijn. Men voelt op het terrein interesse bij de mensen, zij wisten niet meer dat het interessant en zelfs rendabel was om zonnepanelen te leggen. Met alle commotie die ontstaan was over andere zaken dachten de mensen dat die zonnepanelen verleden tijd waren. Als ik met de mensen praat – en dat doe ik wanneer ik af en toe naar de voetbal ga – dan hoor ik dat ze de rekening maken en beseffen dat ze dat al jaren geleden hadden moeten doen omdat het dan nog rendabeler was geweest. Er wordt dus over gepraat, en dat is belangrijk.
Mijnheer Schiltz, ik ben gisteren bij federaal minister Marghem op bezoek geweest. We hebben samen bekeken hoe we zo goed mogelijk kunnen samenwerken. Ik moet uiteraard een visie ontwikkelen voor Vlaanderen, maar het is toch ook belangrijk een pact te sluiten op interfederaal niveau. Doen alsof we elkaar niet kennen, is voor mij dan ook geen optie. U weet dat ik communiceer, niet alleen voor de camera’s maar ook zonder.
Er zijn me al heel wat elementen aangereikt, ook door u, mijnheer Gryffroy. Zonnedelen zal ongetwijfeld een belangrijk element zijn. Ook participatieprojecten zijn heel belangrijk: mensen zullen kunnen participeren en we zullen geld kunnen verzamelen via crowdfunding om een aantal zaken te realiseren. Werknemers zullen kunnen intekenen op de daken van het bedrijf van hun werkgever. Ook opslag en decentralisering zijn heel belangrijk. Al die zaken zullen worden opgenomen in het plan.
Als ik op 16 juni mijn plan Stroomversnelling zal voorleggen, dan is dat een engagementsverklaring waarop het debat verder kan worden gevoerd. Het is nog geen pact of concreet plan, het is een verklaring met verschillende actoren die er samen tegenaan gaan. We gaan het debat voeren en in Vlaanderen het draagvlak proberen te creëren om dat plan uit te voeren.
Ik weet dat een aantal zaken de laatste weken niet gemakkelijker zijn geworden. Met andere woorden: de uitdagingen zijn groot en de uitdagingen zouden zelfs nog groter kunnen worden, maar ik weet dat het kan. Laat ons maar inzetten op de dingen die we zelf beheersen waardoor we ook voor een groot stuk de afhankelijkheid van onze energievoorziening kunnen wegwerken. Zon en wind hebben we, misschien wat te weinig zon en wat te veel wind. Dat hangt ervan af, niet, mijnheer Vandenbroucke? We hebben die elementen wel en we hoeven die niet uit het buitenland te halen. Dat is toch belangrijk.
Ook de lokale besturen zijn absoluut gemotiveerd. Sedert mijn oproep hebben al verschillende raadsleden van verschillende gemeenten aan hun meerderheid gevraagd of er effectief iets kan worden gedaan. Die lokale besturen zullen we samen in het verhaal brengen en ik hoop dat ze op 16 juni in een stroomversnelling zullen komen. (Applaus bij Open Vld)
Minister, ik dank u voor uw uitgebreid antwoord. De Stroomversnelling op 16 juni kan een momentum zijn om een draagvlak te creëren. Het plan van aanpak moet dringend naar het parlement komen zodat we de verschillende milestones kennen. Intussen zijn er volgens mij heel wat kleine dingen die kunnen gebeuren waardoor de burger de indruk krijgt dat het niet enkel een plan is maar dat er iets gebeurt. Bijvoorbeeld de slimme windmolen is vrij simpel te regelen. De 36 maanden wachttijd om zonnepanelen te plaatsen op grote oppervlakten is vrij simpel te regelen. Een energielening in de breedte en in de hoogte uitbreiden en digitaliseren, is vrij simpel te regelen. Met een aantal kleine dingen op korte termijn kunnen we de mensen weer wakker krijgen voor energie en zal het misschien ook een ondersteuning zijn voor uw momentum op 16 juni.
De actuele vraag is afgehandeld.