Verslag plenaire vergadering
Actuele vraag over de benoeming van een burgemeester uit de oppositie in Linkebeek
Verslag
De heer Van Grieken heeft het woord.
Soms vraagt men mij wel eens of het wel loont, oppositie voeren. Wel ja, het is de vijfde keer dat onze partij u ondervraagt over Linkebeek en u hebt geluisterd. Niet voldoende, maar u hebt alvast geluisterd. Ik ben blij, ik ben blij dat er eindelijk schot in de zaak is gekomen in Linkebeek. U hebt al meer daadkracht getoond dan uw voorganger, Geert Bourgeois, op die post, want hij heeft dat niet gedaan. Natuurlijk ben ik niet helemaal blij, want het is wel jammer dat er eigenlijk geen oplossing ten gronde is. De twee Nederlandstalige raadsleden moeten nu een beetje de kastanjes uit het vuur gaan halen. De nieuwe burgemeester, Eric De Bruycker, laat al weten dat, als er geen samenwerking is met de Franstaligen, als de situatie niet normaliseert, hij zijn mandaat als burgemeester neerlegt. Eigenlijk is er geen oplossing ten gronde. Het is een bricoleeroplossing om de tijd te overbruggen. Ik kijk dus uit naar welke volgende stappen u bereid bent te nemen om het probleem in Linkebeek echt van de baan te helpen.
De heer Van Eyken heeft het woord.
Toen u tijdens het voorbije weekend Eric De Bruycker hebt opgeroepen om de eed af te leggen als burgemeester van Linkebeek, hebt u een tijdbom in Linkebeek neergelegd. Ik denk zelfs niet alleen in Linkebeek, maar zelfs onder de Federale Regering. Zulke zaken doen mij denken aan wat er in Voeren is gebeurd in de jaren 80. Ik hoop dat dit ons zover niet zal leiden.
Het feit dat u een burgemeester benoemt zonder voordrachtsakte en dus eigenlijk zonder de steun van de bevolking – als ik het goed heb, kreeg hij amper 168 voorkeurstemmen – en zonder de steun van de meerderheid in de gemeenteraad is volgens mij een aanfluiting van de lokale democratie. Eigenlijk plaatst u de heer De Bruycker als het ware tussen hamer en aambeeld. Ik zou niet in zijn plaats willen zijn, al ben ik in het verleden al burgemeester van Linkebeek geweest. Er is zoiets als de lokale democratie en die gebiedt dat de burgemeester gedragen wordt door de bevolking en door de meerderheid in de gemeenteraad.
Minister, wat gaat u doen om de communautaire vrede ter herstellen in Linkebeek, met respect voor de wil van de kiezers in Linkebeek?
Minister Homans heeft het woord.
Ik zal hiermee beginnen: ik vind deze benoeming helemaal geen communautaire bom. Ik vraag alleen de naleving van de wetgeving en van de uitspraken van de Raad van State. Het is ook zeker geen personenkwestie. Als minister bevoegd voor het binnenlands bestuur en voor de faciliteitengemeenten wil ik alleen de naleving van de wetten garanderen.
U weet dat men onze partij steeds vraagt om de zesde staatshervorming loyaal uit te voeren. Dat is wat ik doe. Bij bijzondere wet, die dus is aangenomen met een tweederde meerderheid, werd een artikel 13bis in de Gemeentewet ingevoerd met als doel een einde te maken aan de burgemeesterscarrousels in de faciliteitengemeenten, bijvoorbeeld in Linkebeek. Dat artikel 13bis bepaalt dat iemand die niet benoemd werd als burgemeester, één keer de mogelijkheid had om tegen die niet-benoeming in beroep te gaan bij de tweetalige kamer van de Raad van State. De heer Thiéry heeft dat tweemaal gedaan en heeft ook tweemaal ongelijk gekregen. Hetzelfde artikel 13bis, dat past in de zesde staatshervorming, die ik loyaal uitvoer, bepaalt verder ook dat als er geen burgemeester benoemd wordt, de gemeenteraad binnen de dertig dagen een nieuwe wettelijke kandidaat moet voordragen. Zoals u weet, mijnheer Van Eyken, is dat niet gebeurd.
De laatste keer dat de heer Thiéry naar de Raad van State stapte, dateert van eind 2014. Ik heb daarna nog meerdere brieven gestuurd en ik heb een regeringscommissaris gestuurd.
Zoals gezegd, voer ik de zesde staatshervorming loyaal uit. Daarnaast is er natuurlijk ook nog het Vlaamse Gemeentedecreet. Daarin handelt artikel 59 over de bevoegdheid van de minister van Binnenlands Bestuur om iemand aan te duiden. Ik ben niet van gisteren en ik heb echt geprobeerd om rekening te houden met de politieke machtsverhoudingen in Linkebeek. Daar is een gemeenteraad met vijftien gemeenteraadsleden waarvan er intussen al twee ontslag hebben genomen. Van die vijftien zijn er twee Nederlandstalig en dertien Franstalig. Begin september heb ik dus de heer Ghequière, die na de heer Thiéry het meeste aantal voorkeurstemmen had, benoemd tot burgemeester. De dag daarna weigerde hij die benoeming en weigerde hij de eed af te leggen in de handen van de gouverneur. Tegelijkertijd werd daaraan toegevoegd dat verder ook niemand van de Franstalige meerderheid dat zou doen.
Dus artikel 59 van het Vlaams Gemeentedecreet liet me eigenlijk geen enkele andere keuze dan iemand anders te benoemen. Ik heb dan inderdaad de heer De Bruycker als burgemeester van Linkebeek benoemd. Dit heeft niets te maken met communautaire twisten, mijnheer Van Eyken, het is gewoon de naleving van de wet en de naleving van uitspraken van de Raad van State. Linkebeek is een Vlaamse gemeente, daar zijn we het over eens, neem ik aan. Het is in ieder geval een gemeente op Vlaams grondgebied en valt dus onder de voogdij van de Vlaamse minister van Binnenlands Bestuur. Mocht dit gaan over een burgemeester in gelijk welke andere Vlaamse gemeente die de wet overtreedt, dan zou ik net hetzelfde doen.
Mijnheer Van Grieken, op uw vraag wat ik zal doen, is het antwoord ‘niets’. De situatie in Linkebeek is voor mij nu wettelijk in orde. Ik heb mijn plicht gedaan, ik heb gedaan wat ik moest doen en denk dat de situatie nu onder controle is. (Applaus bij de N-VA)
Ik stel toch vast dat we voor het eerst iemand van de UF hebben horen zeggen dat hij niet in de plaats van de burgemeester van Linkebeek wil zijn. Dat is vrij uniek. De minister meent dat de situatie onder controle is. Welnu, die brave man die nu burgemeester is, wordt belachelijk gemaakt en aan alle kanten tegengewerkt. Krachttermen als fascisme en nazisme worden niet geschuwd. En dit gewoon omdat de taalwetgeving wordt toegepast. De facto blijft de heer Thiéry waarnemend burgemeester. Vlak voor ik naar hier kwam, heb ik de website van de gemeente Linkebeek bezocht, en wat blijkt, daar staat nog altijd ‘waarnemend burgemeester Damien Thiéry’. In de feiten verandert er niets. Het is maar een tussenoplossing. U hebt gewoon de zwartepiet doorgeschoven naar die brave twee Nederlandstaligen.
Mijn vraag is heel kort. Als schepen Thiéry weigert mee te werken met deze nieuwe burgemeester, dan kunt u handelen op basis van artikel 71 van het Gemeentedecreet, waarin staat dat de Vlaamse Regering burgemeesters, schepenen of voorzitters van de gemeenteraad kan schorsen of afzetten wegens kennelijk wangedrag of grove nalatigheid. Ik stel voor, mevrouw de minister, dat u die schepen en Vlamingenhater, de heer Thiéry afzet. Het is uw plicht als minister en als Vlaams-nationalist.
Ik heb het juridisch pleidooi van de minister goed gehoord. U verwijt de heer Thiéry dat hij de oproepingsbrieven in het Frans heeft gestuurd aan de Franstaligen en in het Nederlands aan de Nederlandstaligen. Ondertussen heeft dezelfde Raad van State wel degelijk gezegd dat die omzendbrieven-Peeters nietig zijn, dat men om de vier jaar de mogelijkheid heeft te vragen zijn oproepingsbrieven in een andere taal te krijgen. Wat u de heer Thiéry ten laste legt, is nu al achterhaald door de feiten en ook door een arrest van de Raad van State.
Tot slot, u had begin september blijkbaar een geheim gesprek met de heer Thiéry. Dat is nu uitgelekt. Wat is er toen afgesproken?
De heer Segers heeft het woord.
Ik wens eerst even te repliceren op wat de heer Van Grieken heeft gezegd. Ik neem aan dat van de minister niet verondersteld wordt in de toekomst te kijken. Ze heeft tot hiertoe heel kordaat opgetreden, en dat zal indien nodig ook in de toekomst zo gebeuren.
Collega Van Eyken, wat u ervan maakt, is de omgekeerde wereld. Het is leuk om dat hier eens in de plenaire vergadering te horen, want hier zitten mensen van Oostende tot Opgrimbie en van De Panne tot Leopoldsburg, die het fenomeen Union des Francophones in de Rand misschien niet kennen. Wel, dit is hun politieke discours: de omgekeerde wereld wordt als de normaalste zaak beschouwd, en wat een communautaire bom wordt genoemd, is eigenlijk het niet respecteren van de uitspraken van het hoogste administratieve rechtscollege, tweemaal op rij. Dat de minister daar kordaat, maar rechtlijnig een lijn in trekt, is geen communautaire bom. Dat is behoorlijk bestuur. Wij wensen haar daarvoor te feliciteren. (Applaus bij de N-VA)
Bedankt voor de steun vanuit de N-VA-fractie. (Gelach. Opmerkingen)
Mijnheer Van Grieken, is de situatie onder controle? Ja. Ik denk dat het niet verstandig is om vooruit te lopen op allerlei scenario’s. U en andere collega’s, onder andere collega Doomst, hebben mij ook in de commissie allerlei vragen gesteld. De vraag was onder meer wanneer ik nu eindelijk het breekijzer zou bovenhalen. Dit is geen breekijzer. Ik pas gewoon de wet toe. Ik leef de uitspraken van de Raad van State na.
Ik heb in de nieuwsuitzendingen ook de beelden gezien van hoe de gemeenteraad in Linkebeek afgelopen maandag verlopen is. Ik ga ervan uit dat ze dat niet gaan volhouden, maar ik wil niet vooruitlopen op toekomstige scenario’s. Ik weet bijvoorbeeld, mijnheer Van Grieken, dat er deze week al een college gepland staat. Ik ga ervan uit dat iedereen die democratisch verkozen is in de gemeenteraad van Linkebeek, ook het beste voor heeft met de inwoners van Linkebeek. Het niet afleveren van vergunningen en dergelijke meer is bijvoorbeeld niet in het voordeel van de inwoners. Ik weet dus dat er deze week al een college zal plaatsvinden, waar de nieuwe burgemeester, de heer De Bruycker, aan zal deelnemen.
Mijnheer Van Eyken, ik ga niet in op de persoonlijke fouten die de heer Thiéry heeft gemaakt. Ik heb bij het begin van mijn antwoord al gezegd dat dit geen personenkwestie is. U haalt nu de oproepingsbrieven aan, maar u weet heel goed dat er ook andere zaken zijn geweest die aangeklaagd zijn bij de Raad van State. De memorie van toelichting bij het arrest dat u nu citeert, ging overigens helemaal niet over Damien Thiéry, maar over mevrouw Caprasse in Kraainem. Dat is iets helemaal anders. Dat heeft hier niets mee te maken.
De Raad van State heeft de heer Thiéry twee keer in zijn ongelijk gesteld. Ik kan als voogdijminister niets anders doen dan de wetten en de uitspraken van de Raad van State naleven. En ik herhaal het: ik zou dat bij gelijk welke burgemeester in gelijk welke andere Vlaamse gemeente doen. (Applaus bij de N-VA)
Minister, u weet dat ons uitgangspunt verschillend is. Ik geloof niet in de goede intenties van de heer Thiéry en de zijnen in Linkebeek. U denkt dat het goed gaat, u hebt er een goed oog in, maar ik veel minder. Ik denk dat ze het wel nog heel lang zullen kunnen volhouden. Ze houden dat circus al zeven jaar vol, ze zullen er nog wel een paar maanden aan kunnen breien.
De heer Thiéry wordt gesteund door een meute mensen die hij optrommelt om een show op te voeren tijdens de gemeenteraad, een meute Franstaligen die slogans uit de jaren 70, zoals “Vlaming, keer terug naar uw dorp”, staan te roepen. Ik ben ervan overtuigd dat die mensen niet van plan zijn om constructief mee te weken en dat die twee brave Nederlandstalige raadsleden nu de kastanjes uit het vuur moeten halen. U hebt nu het decreet aan uw zijde. Laat zien dat die Vlaamse leeuw nog kan klauwen en stuur die schepen Thiéry de laan uit, liever vandaag dan morgen. (Applaus bij het Vlaams Belang)
Collega’s, ik hoop net als iedereen dat de bestuurbaarheid en een goed bestuur van Linkebeek snel kunnen terugkeren. Voor de bevolking is het nodig dat daar een deftig bestuur komt en dat er verder gewerkt wordt zoals dat in het verleden gebeurde.
Ik wil nog een laatste vergelijking maken, minister, over hoe Eric De Bruycker daar in het midden gegooid is. Stel dat er in dit Vlaams Parlement een voogdijoverheid zou zijn geweest. Dat de heer De Bruycker daar als burgemeester wordt gezet, zou zijn alsof er hier geen regering kan worden gevormd en dat ze mij zouden benoemen als minister-president van deze regering. (Opmerkingen van minister Liesbeth Homans)
De wetten? Nee, ik zeg gewoon dat u er een probleem van hebt gemaakt waarvoor u zogezegd de oplossing hebt gevonden. Alleen zal die, volgens mij, averechts werken.
De actuele vragen zijn afgehandeld