Verslag plenaire vergadering
Verslag
Algemene bespreking
Dames en heren, aan de orde is het ontwerp van decreet tot wijziging van het decreet van 7 mei 2004 tot oprichting van het publiekrechtelijk vormgegeven extern verzelfstandigd agentschap "Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding", wat betreft de activerings-, loopbaan- en dataregie.
De algemene bespreking is geopend.
De heer Bothuyne, verslaggever, heeft het woord voor een mondeling verslag.
Voorzitter, ik heb een voorbereiding van een tiental bladzijden verslag gekregen. Ik zal u dat met veel plezier voorlezen.
Het ontwerp van decreet is bijzonder belangrijk en wijzigt voornamelijk een aantal bepalingen rond de missie en de opdracht van VDAB, waarbij VDAB als activeringsregisseur dient op te treden. De hele bevolking op beroepsactieve leeftijd, ongeacht het statuut, wordt vanaf nu de doelgroep van VDAB. Er komt ook een rol als loopbaan- en dataregisseur voor VDAB. Het ontwerp van decreet is een kaderdecreet waarbij nog een aantal verdiepingsdecreten en uitvoeringsbesluiten moeten volgen die ervoor zullen zorgen dat VDAB de nodige slagkracht en veerkracht heeft om het kaderdecreet uit te voeren.
Aan de bespreking in de commissie werd actief deelgenomen door Axel Ronse, Ilse Malfroot, Tom Ongena, Caroline Gennez, Imade Annouri, Jos D’Haese en mezelf. Opvallend is dat alle fracties – behalve de PVDA – hebben aangegeven dat ze voluit achter de grote lijnen van dit ontwerp van decreet staan. Het is dan ook een bijzonder belangrijk ontwerp van decreet, dat de ambitie moet helpen bewerkstelligen om de werkzaamheidsgraad te verhogen en tegelijk VDAB moet wapenen om de gevolgen van deze crisis aan te kunnen.
Er zijn in de commissie een aantal kritische bemerkingen gemaakt over de impact van de coronacrisis, over voldoende middelen en mensen voor VDAB en over de verschillende rollen van VDAB als activerings-, data- en loopbaanregisseur.
Er is verwezen naar een aantal belangrijke adviezen, zowel van de Raad van State als van de SERV. Er was uiteindelijk eensgezindheid, waarbij het ontwerp van decreet werd aangenomen met 11 stemmen voor bij 2 onthoudingen.
De heer Ronse heeft het woord.
Voorzitter, ik wil van de gelegenheid gebruikmaken omdat het een symbolische dag is. We vieren 25 jaar Vlaams Parlement, en dit is een historisch decreet, dat de taak en de rol van VDAB op een heel ingrijpende manier zal veranderen. Er komt een nieuwe VDAB, een nieuwe organisatie.
Tot op vandaag was VDAB bevoegd om mensen die een werkloosheidsuitkering krijgen, te versterken. Dit ontwerp van decreet zorgt ervoor dat we niet meer kijken naar de hokjes waarin iemand zit, naar welk type uitkering men heeft, maar wel naar de mensen en op welke manier we hun potentieel kunnen versterken. Of het nu iemand is die langdurig ziek is, werkloos is of geen uitkering geniet, dat maakt allemaal niet uit. We zullen die mensen versterken. Dit ontwerp van decreet biedt daartoe de wettelijke basis. Ik wil de minister en de regering feliciteren om hier al zo vroeg in de legislatuur mee naar het parlement te komen, want het is een van de meest opmerkelijke zaken die in het regeerakkoord staan.
Ik wil nog drie randbeschouwingen meegeven die ik ook in de commissie heb gemaakt. Ze zijn dermate belangrijk dat ik ze ook in de plenaire vergadering wil meegeven. Er zijn twee drempels. Ten eerste, zorg er alstublieft voor dat het dataverhaal goed zit. Zonder deftige data, zonder te weten wie de mensen zijn die langdurig ziek of tijdelijk werkloos zijn, blijft het een tijger zonder tanden. Ten tweede, zorg ook goed voor de mensen. De medewerkers van VDAB zullen nu voor een andere organisatie werken. Ze zullen bijna een andere job hebben. Dat zal een serieus proces zijn. Ik heb alle vertrouwen in de minister, de raad van bestuur en de CEO van VDAB om dit te veranderen. Ten derde doe ik een oproep om een nieuwe naam te vinden voor de ferme ambities die we hebben met dit verhaal. De heer Bothuyne had al ‘NVDAB’ voorgesteld. Dat lijkt me een nuttige suggestie, maar ik denk dat we nog meer creatieve namen kunnen vinden.
De heer Bothuyne heeft het woord.
Dit is inderdaad een bijzonder belangrijk decreet, een historisch decreet, dat van VDAB een overheidsdienst maakt die ter beschikking staat van elke Vlaming vanaf 15 jaar. Dat wil ook zeggen dat VDAB een onderwijsrol opneemt, toch als het gaat over duaal leren, over de leertijd, de werkplekcomponent. Dat is nieuw voor VDAB.
VDAB is de regisseur van onze arbeidsmarkt en tegelijk, waar nodig, ook actor. Men zal dus moeten samenwerken met heel veel partners. Ik wil ook een warme oproep doen om de samenwerking bijzonder snel en efficiënt uit te breiden, zeker ook naar de lokale besturen. In deze crisis zijn zij belangrijke partners om op lokaal niveau mee het verschil te maken op de arbeidsmarkt.
Ik wil nog drie inhoudelijke zaken aanstippen die voor onze fractie belangrijk zijn. Werkplekleren en opleiding en vorming, waarover we daarnet al in deze plenaire vergadering hebben gesproken, dienen een bijzonder belangrijke plaats te krijgen bij de uitwerking van dit decreet op het terrein. Op het vlak van data – de heer Ronse verwees er al naar – krijgt VDAB een nieuwe rol en nieuwe mogelijkheden om alle Vlamingen te ondersteunen in hun loopbaantraject. Daar moet met zorg mee worden omgegaan, met respect voor privacy. Ten derde is VDAB er niet alleen voor alle werkenden en mensen op arbeidsleeftijd, maar ook voor alle werkgevers. Er zijn heel veel werkgevers in Vlaanderen die het in de komende weken en maanden bijzonder moeilijk zullen hebben. Ik hoop dat ook zij kunnen rekenen op een sterke VDAB om hen te ondersteunen doorheen deze crisis. Het decreet biedt daartoe die mogelijkheid.
Mevrouw Goeman heeft het woord.
Het is al gezegd: dit decreet zal VDAB de rol geven van activerings-, loopbaan- en dataregisseur. De regisseursfunctie op zich vinden wij zeker een goede zaak, maar dat betekent natuurlijk extra werk, en daar staan jammer genoeg geen extra middelen tegenover. Daarom zullen wij ons straks onthouden.
De heer Rzoska heeft het woord.
Wij zullen ons ook onthouden, niet omdat we dit nieuwe decreet niet zien zitten. Integendeel, we steunen het ook wel. Men kan dit decreet echter niet los zien van de verdiepingsdecreten waar continu naar wordt verwezen en die er eigenlijk nog niet zijn. Die verdiepingsdecreten zijn wat ons betreft toch wel essentieel, omdat die ook vragen moeten oplossen over bijvoorbeeld de afbakening van de doelgroepen of het belang van privacy en hoe men omgaat met die dataverzameling. Daar hadden we toch wel nog wat vragen bij. Voor ons zijn die twee niet los van elkaar te zien. We zullen ons dus onthouden, maar beschouw het als een constructieve onthouding. We zijn wel mee in het kader van het ontwerp van decreet, maar er zitten voor ons toch nog een aantal vragen in, die hopelijk dan toch met die verdiepingsdecreten zullen worden beantwoord.
De heer D’Haese heeft het woord.
Wij konden niet stemmen in de commissie. Ik heb me hierover inderdaad niet positief uitgesproken, omdat we dit ontwerp van decreet ook niet zullen steunen. We zijn het niet eens met een deel van de filosofie die erachter zit, hoewel er ook wel goede elementen in zitten. Het feit dat men iedereen gaat activeren, ongeacht het statuut, lijkt me op dit moment een beetje een vreemde keuze, ten eerste omdat we voor een zeer zware economische crisis staan en het zeer moeilijk zal worden om iedereen die werkloos wordt, al opnieuw aan het werk te krijgen. Men noemt dat hier ‘versterken’. We hebben op federaal niveau gezien waartoe bijvoorbeeld de jacht op de langdurig zieken heeft geleid, en we zouden absoluut niet willen dat die wordt uitgebreid. Daarom zullen we dit ontwerp van decreet dus niet steunen.
Minister Crevits heeft het woord.
Collega’s, dank voor de tussenkomsten. Ik vind, zoals hier ook is gezegd, dat men vandaag een historisch ontwerp van decreet zal goedkeuren. Met dit ontwerp van decreet wordt de missie van VDAB gewijzigd en het takenpakket uitgebreid met drie duidelijke regisseursrollen: activeringsregisseur, loopbaanregisseur en dataregisseur. Ik ben het eens met collega’s die zeggen dat men dit decreet niet los kan zien van de verdiepingsdecreten, en ook niet van de budgettaire middelen die daar in de toekomst tegenover zullen staan. Ik heb me echter uitgeput om uit te leggen dat het van belang is dat er eerst een kader is. Dat kader heb je eerst nodig, met eensgezindheid over die nieuwe rol. Dan kun je nog tegenwerpen dat er geen geld genoeg is, dan kun je discussiëren over de vraag of je in die verdieping dit of dat anders moet bekijken, maar de vraag is of we het erover eens zijn dat VDAB anno 2020 die drievoudige rol van regisseur op zich moet nemen. Het antwoord op die vraag is wat mij betreft zeker ja. Ik ben blij dat de meeste partijen in dit halfrond, of ze zich nu onthouden of dit goedkeuren, zeggen dat dat in feite wel een goede zaak is, maar ofwel is men wat bezorgd over de manier waarop men dat zal inkleuren en in budgetten zal voorzien, ofwel gaan we daar nu voluit voor.
Sowieso ligt er heel veel werk op de plank bij VDAB. De leidinggevend ambtenaar van VDAB is ondertussen ook in het parlement geweest. U hebt gezien dat hij zeer, zeer gedreven is om zijn rol maximaal in te vullen. Collega’s, ik hoop dat we door de stemming vandaag VDAB een nieuwe rol geven, die hem veel meer slagkracht geeft, maar waarmee hij vooral ook de enorme uitdagingen waarvoor onze werknemers staan qua flexibel kunnen zijn en opleidingen kunnen volgen, heel voluntaristisch en goed kan aanpakken.
Vraagt nog iemand het woord? (Neen)
De algemene bespreking is gesloten.
Artikelsgewijze bespreking
Dames en heren, aan de orde is de artikelsgewijze bespreking van het ontwerp van decreet. (Zie Parl.St. Vl.Parl. 2019-20, nr. 281/1)
– Er zijn geen opmerkingen bij de artikelen 1 tot en met 5.
De artikelsgewijze bespreking is gesloten.
We zullen straks de hoofdelijke stemmingen over de artikelen en over het ontwerp van decreet houden.