Commissie voor Algemeen Beleid, Financi?n en Begroting Vergadering van 14/05/2002
Vraag om uitleg van de heer Johan De Roo tot de heer Dirk Van Mechelen, Vlaams minister van Financiën en Begroting, Innovatie, Media en Ruimtelijke Ordening, over de evolutie van de ontvangsten van de registratierechten
De voorzitter : Aan de orde is de vraag om uitleg van de heer De Roo tot de heer Van Mechelen, Vlaams minister van Financiën en Begroting, Innovatie, Media en Ruimtelijke Ordening, over de evolutie van de ontvangsten van de registratierechten.
De heer De Roo heeft het woord.
De heer Johan De Roo : Mijnheer de voorzitter, mijnheer de minister, sedert begin 2002 werd een aantal tariefhervormingen van de registratierechten van kracht, namelijk de 10 percent, de 5 percent en de meeneembaarheid. Wat is daarvan het effect op de ontwikkeling van de registratierechten gedurende de eerste drie maanden van 2002?
In de herfst van 2001 werd bekend dat de Vlaamse regering de registratierechten zou verlagen. Daardoor werden veel transacties uitgesteld tot na de goedkeuring van het decreet. Wat is de geraamde grootte van het verschuivingseffect van 2001 naar 2002?
Minister Dirk Van Mechelen : Mijnheer de voorzitter, collega's, de beslissing inzake de tariefvermindering voor registratierechten en de invoering van de meeneembaarheid, die steeds meer succes kent, werd genomen in de tweede helft van 2001. Het is nog onduidelijk wat de financiële gevolgen van die beslissing zijn, en of er ook een verschuivingseffect is van 2001 naar 2002.
De Vlaamse administratie is niet bevoegd voor de inning van die rechten. Met de beschikbare gegevens is het bijzonder moeilijk om een duidelijk beeld te schetsen. In de gesprekken die er toen zijn geweest en in de verklaringen van de federatie van de notarissen in deze commissie, werd ons steeds gezegd dat er een aanzienlijke terugval was in de immobiliënmarkt, in de laatste maanden van 2001. Daarvoor zijn twee redenen : enerzijds de aankondiging dat Vlaanderen iets van plan was met de tarieven, en anderzijds economische argumenten die werden beïnvloed door het klimaat van onzekerheid na 11 september.
Alle conjunctuuranalyses hebben bevestigd dat er een substantiële terugval van de economie is geweest, de werkloosheid steeg en daardoor werd een aantal belangrijke particuliere investeringen uitgesteld. Een herstel in de eerste helft van 2002 zit er nog niet in. Er wordt wel gepraat over een voorzichtig herstel in de tweede helft van 2002.
Het is moeilijk in te schatten wat de gemiddelde verschuiving in de aangifte en de betaling van registratierechten is. De federale administratie kan daarover geen informatie geven. Ik kan de evolutie aantonen op een grafiek. Op twee uitzonderingen na waren de ontvangsten in 2001 hoger dan in dezelfde maand in 2000. De ontvangsten van de registratierechten zijn in 2001 gestegen met 6,27 percent.
Voor de maanden september, oktober en november is er geen sprake van een terugval in 2001, integendeel. De terugval komt er pas in december, door het aankondigingseffect van de verlaging van de registratierechten, maar ook doordat 11 september zich met uitstel laat voelen.
De terugval van december 2001 wordt bevestigd in januari 2002. Er is dan een beduidende minderontvangst van 22 percent door een uitstel van beslissingen in november en december. Februari 2002 vertoont aanzienlijke meerontvangsten ten opzichte van februari 2001. Die moeten worden gerelativeerd doordat we vroeger 41 percent kregen, terwijl we nu 100 percent krijgen. Om te kunnen vergelijken, moeten we dat dus vermenigvuldigen met de factor 2,4.
In februari 2001 hebben we 35.607.366 euro ontvangen. In februari dit jaar was dat 63.554.457 euro. In maart 2001 kregen we 31.663.344 euro, in maart 2002 was dat 77.385.936 euro. In april 2001 kregen we 32.516.405 euro, en in april 2002 76.201.295 euro. Er is dus een parallelle evolutie merkbaar. Als de factor 2,4 wordt toegepast, ontvangen we in maart 2002 meer dan in maart 2001. Toegepast op april ontvangen we in 2002 minder dan het vorige jaar.
Het is nog te nieuw om hier al een lijn in te trekken. Uit de cijfers blijkt dat de inhaalbeweging is gestart. Ik las gisteren in de krant dat de bouwsector klaagt dat de nieuwbouw drastisch achteruitgaat ten voordele van de vernieuwbouw. Als een van de redenen werd het decreet op de verlaging van de registratierechten aangehaald, dat het aankopen van een bestaande woning aantrekkelijker maakt.
De inhaalbeweging is in maart gestart. April bevestigt deze verwachting voorzichtig. Het valt op met welke snelheid men erin geslaagd is om al in de tweede helft van januari notariële akten te verlijden die voldoen aan de huidige reglementering en om in aanmerking te komen voor de 10 percent. Het zal aan de registratiekantoren zijn om de authenticiteit te bewijzen. Het bevestigt in ieder geval onze verwachting dat de vermindering vanaf januari maximaal in de transacties wordt ingeschreven.
We zullen de zomer moeten afwachten om een overzicht te krijgen. Traditioneel gebeuren de meeste aankopen als het weer goed wordt, in de lente dus, en zien we dat effect weerspiegeld in de piekmaand augustus. In de aanloop naar de bespreking van de begroting 2003 zouden we de tendens moeten kennen. Ik neem me voor, mijnheer De Roo, om u de cijfers maandelijks ter beschikking te stellen. Ze zijn trouwens te vinden op de website van de administratie Abafim.
De voorzitter : Het incident is gesloten.