Verslag plenaire vergadering
Actuele vraag over de nieuwe voordracht van een reeds twee maal eerder geweigerde kandidaat-burgemeester voor de faciliteitengemeente Linkebeek
Verslag
De heer Janssens heeft het woord.
Voorzitter, minister, collega’s, er is een nieuwe aflevering in de saga van de burgemeestersproblematiek van Linkebeek. Ik geef een korte historiek. De benoeming van Damien Thiéry als burgemeester werd na de gemeenteraadsverkiezingen van 2012 geweigerd omdat hij de taalwetgeving had overtreden. Protest van Thiéry bij de Raad van State heeft weliswaar niets opgeleverd maar er is, bijna vijf maanden na dat arrest van de Raad van State, nog steeds geen nieuwe voordracht van een andere burgemeester gebeurd, alhoewel dat wettelijk verplicht is.
De Franstalige potentaten in Linkebeek lachen er een keer mee. In januari hebben ze Thiéry doodleuk aangesteld als waarnemend burgemeester. U zei in het parlement, toen wij u ondervroegen, dat we nog even geduld moesten hebben, dat we vertrouwen moesten hebben in het gemeentebestuur van Linkebeek en dat ze nog niet voldoende tijd hadden gehad. Dat waren uw letterlijke woorden, minister.
Intussen zijn we drie maanden verder en werd uw verzoek om een nieuwe burgemeestersvoordracht te doen, vorige maandag door de gemeenteraad in Linkebeek opnieuw straal genegeerd. Als opgestoken middelvinger naar de Vlaamse Regering en naar u in het bijzonder kan dat tellen.
Minister, hebt u nog steeds vertrouwen in dat gemeentebestuur? Vindt u nog steeds dat zij niet voldoende tijd hebben gehad? Ik vind in elk geval de manier van werken van Linkebeek meer dan één brug te ver. Minister, iedereen wordt geacht de wet na te leven, maar dat geldt blijkbaar niet voor de heer Thiéry. Hij veegt aan zowat alles zijn voeten. Hij lapt de taalwetgeving aan zijn laars. Hij houdt geen rekening met de nieuwe Gemeentewet. Hij lapt de decreten aan zijn laars enzovoort. Ik vind dat u fors moet optreden tegen deze provocaties. Minister, welke maatregelen gaat u nemen om deze Franstalige arrogantie een halt toe te roepen?
De heer Segers heeft het woord.
Voorzitter, minister, collega’s, wie dacht dat met het Vlinderakkoord alle communautaire rust, peis en vree zou nederdalen over de Vlaamse Randgemeenten en faciliteitengemeenten, krijgt vandaag te maken met het vervelende, trage en snerpende geluid van alweer die burgemeesterscarrousel.
De heer Janssens heeft de historiek geschetst. Sinds 2012 is de heer Thiéry twee keer voorgesteld als kandidaat-burgemeester. Twee keer is dat door de bevoegde minister geweigerd. De man is ook naar de Raad van State getrokken en heeft er geen gelijk gekregen. De minister en de gouverneur hebben intussen schriftelijk de gemeenteraad gevraagd om een nieuwe kandidaat-burgemeester voor te dragen. De carrousel draait. Vorige maandag droeg de gemeenteraad van Linkebeek opnieuw dezelfde kandidaat voor.
Het is duidelijk dat hier een spelletje wordt gespeeld. Toen we het in de commissie hebben besproken, was er nog een mogelijke vorm van verzachtende omstandigheid, maar nu is het toch wel overduidelijk dat de carrousel opnieuw in gang is gezet.
Minister, acht u het opportuun dat de heer Damien Thiéry de hele ambtstermijn als waarnemend burgemeester deze carrousel kan laten draaien of kunnen er acties worden ondernomen?
Minister Homans heeft het woord.
De twee vraagstellers hebben al heel wat van de historiek meegegeven. Het is een dossier dat al lang meegaat. Mijn eerste wapenfeit in dit dossier dateert van september 2014, toen ik heb beslist, op basis van bepaalde argumenten, om de heer Thiéry niet te benoemen als burgemeester van Linkebeek.
Op basis van artikel 13bis van de federale Gemeentewet is de heer Thiéry naar de tweetalige kamer van de algemene vergadering van de Raad van State gestapt, waar de procedure voor de benoeming van zo’n burgemeesters wordt geregeld. Hij is daar in het ongelijk gesteld. U hebt dat ook aangehaald. De Raad van State heeft de niet-benoeming bevestigd.
Wat hebben we ondertussen gedaan? Zowel ikzelf als de gouverneur van Vlaams-Brabant, de heer De Witte, hebben op een vriendelijke manier met aandrang gevraagd aan de gemeenteraad van Linkebeek om een nieuwe voordracht te doen die conform de wetgeving is. Ik ben het met u eens dat ze die brieven compleet naast zich neer hebben gelegd en geweigerd hebben een antwoord te geven op onze vraag, want in februari 2015 is de heer Thiéry opnieuw aangesteld – niet voorgedragen, dat is iets anders – als waarnemend burgemeester van Linkebeek. Opnieuw hebben we op een vriendelijke manier geprobeerd om de gemeente aan te zetten om met een nieuwe voordracht te komen die niet dezelfde persoon zou zijn als de heer Thiéry.
Wat is er afgelopen maandag gebeurd? Ze hebben al onze brieven, zowel die van mezelf als die van de gouverneur, naast zich neergelegd en hebben gewoon de heer Thiéry opnieuw aangewezen als waarnemend burgemeester van Linkebeek. Ik heb gouverneur De Witte gevraagd om de officiële gemeenteraadsbeslissing op te vragen. Mijnheer Janssens, u trekt ogen, maar ik zal die krijgen. Is het niet vandaag, dan is het morgen. Ik zal die beslissing onmiddellijk vernietigen.
Is daarmee het probleem van de carrousel opgelost? Neen, omdat men dan terugvalt op de laatste gemeenteraadsbeslissing, die dateert van februari 2015, waar de heer Thiéry ook is aangeduid als waarnemend burgemeester. Als we deze carrousel willen stoppen, moeten we een initiatief nemen, want het is heel duidelijk dat er hiaten zijn in bepaalde wetgevingen en vooral in artikel 13bis van de federale Gemeentewet. Dat initiatief moet erin bestaan dat een burgemeester die niet benoemd is, niet alleen niet meer kan voorgedragen worden tijdens dezelfde bestuursperiode maar ook het ambt niet kan waarnemen in dezelfde bestuursperiode. (Applaus bij de N-VA)
Minister, u hebt vorige keer gezegd dat de gemeente onvoldoende tijd had gehad, nu zult u de notulen opvragen. Alsof u daar de oplossing in zult lezen. Ik vind uw houding in het beste geval een bewijs van ofwel naïviteit ofwel goedgelovigheid en in het slechtste geval een gebrek aan daadkracht. (Opmerkingen)
Ik vrees dat het het laatste is want de carrousel zal niet ophouden.
We hebben intussen vijf jaar Geert Bourgeois als bevoegd minister van Binnenlands Bestuur gehad en bijna één jaar minister Homans als bevoegd minister, en Thiéry lacht ermee. Hij is al acht jaar waarnemend burgemeester en denkt het tijdens deze legislatuur ook nog uit te zitten. Minister, ik roep u niet alleen op om in de verre toekomst initiatieven te nemen, maar om nu tuchtsancties te nemen tegen Damien Thiéry. Start een tuchtprocedure tegen die man om hem minstens te schorsen maar liefst zelfs af te zetten in zijn uitvoerend mandaat en laat een regeringscommissaris het lokale bestuur overnemen. (Applaus bij het Vlaams Belang)
Mijnheer Janssens, u hebt niet goed geluisterd. Het is absoluut niet opportuun om nu de procedures in het gedrang te brengen en in een ander verhaal terecht te komen. De minister heeft duidelijk aangegeven dat ze beslissing van vorige maandag wil ontvangen en inkijken, zodat er precies kan worden gereageerd.
Minister, ik ben verheugd dat u aankondigt dat als u hetzelfde zult lezen als destijds, u het zult vernietigen. Het parlementair initiatief dat u aankondigt, kan een stap zijn die de goede richting uitgaat. We zullen daar graag aan meewerken. (Applaus bij de N-VA)
De heer Van Eyken heeft het woord.
Voorzitter, de heer Thiéry is in 2006 en 2012 op een democratische wijze verkozen. Een groot deel van zijn bevolking verwacht dat hij burgemeester wordt.
Mochten we in een staat leven waar de burgemeesters rechtstreeks worden verkozen, was Damien Thiéry al lang rechtstreeks burgemeester geworden. Maar dat is niet onze wetgeving. Ik hoor en ik stel vast dat er problemen zijn met zijn voordracht. U zegt dat u het initiatief gaat nemen opdat een geschorste of niet-benoemde burgemeester niet als waarnemend burgemeester kan optreden. Wanneer neemt u die beslissing? Gaat dit binnenkort van kracht worden? Of welke andere initiatieven wenst u te nemen in dit dossier?
De heer Doomst heeft het woord.
Minister, dit soort van cinema kan niet voor een burgemeester. Gelukkig behoort de heer Thiéry tot de uitstervende burgemeesterssoort in de Rand die zoals de huismus en de boerenzwaluw bedreigd wordt door permanent te proberen op een zonevreemde manier vliegen te vangen. Een burgemeester is er om wetten en decreten te doen naleven, en moet dat dus in elk geval om te beginnen zelf doen.
De Raad van State heeft de kaarten duidelijk gelegd. Zelfs de tweetalige Kamer heeft gezegd dat dit niet kan. De taalwetgeving moeten worden toegepast. De heer Thiéry zit juridisch helemaal in de buitenspelzone. Minister, in hoeverre gaat u de zweep van het toezicht nog gebruiken? Is het moment van het breekijzer niet gekomen, om te kijken hoe we inderdaad via een decreetgevend initiatief de stoelplakkers in beweging kunnen krijgen?
De heer De Ro heeft het woord.
Ik sluit me aan bij de opmerking van de heer Doomst dat burgemeesters als eersten het goede voorbeeld moeten geven in het naleven van wetten en decreten. Het initiatief waarnaar u verwijst, om te onderzoeken of er decretale verbeteringen moeten komen, onderschrijft onze fractie volledig, als we zo deze cinema kunnen stoppen. Ik wil de aandacht er wel op vestigen: we hebben het nu over Linkebeek. Het is waar wat de heer Doomst zegt: het is een uitstervende soort voor dat thema. Maar er zijn nog gemeenten in Vlaanderen waar er onbestuurbaarheid is. Daarvoor moeten dringend decretale maatregelen worden genomen. We rekenen er als fractie op dat we ook op dat terrein ons werk zullen doen.
Mijnheer Janssens, net zoals de heer Segers heb ik de indruk dat u een klein beetje Oost-Indisch doof bent voor wat ik heb gezegd. Ik heb absoluut niet gezegd dat ik gewoon de notulen ga opvragen van de gemeenteraad. Ik heb gezegd: als ik een gemeenteraadsbeslissing wil vernietigen, moet ik die wel officieel hebben. Ik heb aan de provinciegouverneur van Vlaams-Brabant, de heer De Witte, de taak gegeven om die officiële gemeenteraadsbeslissing op te vragen, dus niet de notulen. Als daaruit blijkt dat de heer Thiéry is aangeduid als waarnemend burgemeester – en ik ga ervan uit dat dat zo is –, zal ik die beslissing onmiddellijk vernietigen.
U vindt dat ik niets doe. Maar ik denk dat in het verleden nog niet zo vaak een gemeenteraadsbeslissing op deze manier is vernietigd. Dat is een toonbeeld van daadkracht, waarnaar u in deze problematiek terecht vraagt.
U zegt dat het gaat om de verre toekomst. Nee, ik zal de gemeenteraadsbeslissing vernietigen. Maar daar stopt de carrousel niet, omdat je dan terugvalt op de gemeenteraadsbeslissing van februari 2015. De heer Thiéry is toen ook aangesteld als waarnemend burgemeester.
We moeten onmiddellijk overgaan tot een initiatief, ik heb u uitgelegd wat ik daarmee bedoel. We moeten er binnen de meerderheid op zeer korte termijn over praten hoe we dat kunnen invullen. Het volstaat momenteel niet dat de niet-benoemde burgemeester niet meer mag worden voorgedragen. We moeten er ook voor zorgen dat de niet-benoemde burgemeester in dezelfde bestuursperiode niet kan worden aangesteld als waarnemend burgemeester. En dan stopt de carrousel.
Ik dacht, mijnheer Janssens, dat uw fractie daarmee ook tevreden zou zijn, maar blijkbaar niet. U hebt wellicht betere oplossingen, maar ik denk dat dit een zeer goed en kordaat optreden is van deze Vlaamse Regering.
Mijnheer Van Eyken, u zegt van alles over de heer Thiéry, maar er bestaat wel nog zoiets als een rechtsstaat. Een burgemeester, ook een burgemeester in een van de faciliteitengemeenten, wordt verondersteld om de wetten, die voor iedereen gelden, na te leven. Of hij nu door een grote meerderheid verkozen is of niet, dat maakt niet uit: iedereen wordt verondersteld de wetten na te leven. En het is niet alleen de Vlaamse wetgeving en de taalwetgeving die hij niet naleeft, ook het advies van de Raad van State legt hij volledig naast zich neer. Dat getuigt van weinig respect voor een democratie.
Mijnheer Doomst, ik ben het met u eens dat het moment van het breekijzer, zoals u het mooi hebt genoemd, aangebroken is. We moeten heel snel een initiatief nemen om deze carrousel te stoppen. Het heeft lang genoeg geduurd. Er is ook geen enkele andere mogelijkheid, want er zijn zoveel gaten in de wetgeving om elke keer opnieuw hetzelfde circus en dezelfde carrousel mee te maken. We moeten dus heel snel een initiatief nemen. Ik zal de meerderheid daar op zeer korte termijn over samenroepen.
Mijnheer De Ro, ik ben blij dat uw fractie dit ook steunt. De onbestuurbaarheid van de gemeente is ook een heel belangrijk dossier, waarin ik ook al een aantal initiatieven heb genomen. Ik ben het met u eens dat ook dit dossier redelijk snel een oplossing moet krijgen. (Applaus bij de N-VA)
Minister, wij zullen alle decretale initiatieven die een einde aan die carrousel maken, met heel veel overtuiging steunen. Maar intussen zien we wel wat de feiten zijn, namelijk dat de heer Thiéry al acht jaar lang met de voeten van twee bevoegde N-VA-ministers speelt. Ik kan mij niet van de indruk ontdoen dat u niet meteen wilt toezeggen dat u tuchtsancties wilt nemen, omdat de heer Thiéry lid is van de MR, een partij waar uw partij een federale coalitiepartner van is. Ik kan mij niet van de indruk ontdoen dat u uzelf voor schut laat zetten door een Franstalige oproerkraaier in de Vlaamse Rand, omdat u toch maar geen communautaire stok in het federale hoenderhoek wilt gooien.
Ik herhaal mijn pleidooi, minister. Hij heeft al zo vaak wetten, taalwetgeving, decreten en de nieuwe Gemeentewet overtreden, dat het nu alleen nog maar tijd is om tuchtsancties te nemen. Start de tuchtprocedure tegen de heer Thiéry en toon nu eindelijk eens dat de Vlaamse Regering niet met haar voeten laat spelen door Franstalige provocateurs in onze Vlaamse Rand. (Applaus bij het Vlaams Belang)
Voorzitter, collega’s, de carrousel moet stoppen. Dat is een duidelijke boodschap die vandaag kamerbreed, bijna tot helemaal achteraan, wordt gegeven. Mijnheer Van Eyken, de minister heeft dit argument al gegeven: het is niet omdat je democratisch verkozen bent, dat je alle rechten en plichten en wetten naast je neer kunt leggen.
Laat ons dit maar even als een niet-communautair vraagstuk stellen, maar als een element van het politieke metier. Wij leggen de eed af als uitvoerende mandatarissen. Wij worden verondersteld de wetten en de decreten te volgen. Dat is wat hier in het spel is. Ik ben dan ook verheugd over de bijval van de collega’s om mee te ondersteunen hoe we dit parlementair kunnen aanpakken.
Minister, ik dank u voor de zeer standvastige houding om dit onmiddellijk op te lossen en de opening te creëren naar parlementair initiatief. Ik heb begrepen dat u helpende handen zoekt, helfies, zoals sommigen dat tegenwoordig noemen. Op ons kunt u rekenen. Wij zijn bereid. (Applaus bij de N-VA)
De actuele vragen zijn afgehandeld.