Verslag plenaire vergadering
Actuele vraag over de sportverslaggeving op de openbare omroep VRT
Verslag
Mevrouw Segers heeft het woord.
Minister, u was het voorbije weekend behoorlijk op dreef in de media. U hebt meermaals gestipuleerd dat in de nieuwe beheersovereenkomst van de VRT ontspanning en sport zullen verdwijnen uit de kernopdrachten van de openbare omroep. Informatie, duiding en cultuur moeten de kernopdrachten worden van de VRT.
Tot daar niets nieuws onder de zon, want de afgelopen maanden hebben we hier heel veel over gediscussieerd. U hebt vele keren dezelfde positie ingenomen en ik heb vele keren gezegd dat ik dat geen goed idee vind.
Ik heb twee bedenkingen. Ten eerste: met die uitspraken doet u een grote voorafname op de stakeholdersbevraging die nu loopt. Ik had gehoopt dat u wat meer terughoudendheid aan de dag zou leggen, en kijken wat er vanuit de stakeholders wordt verwacht.
Ten tweede: ik weet niet waar u het haalt als u zegt dat u gaat terugplooien op de kernopdrachten van de VRT, namelijk informatie, duiding en cultuur. Al in 1948 heeft Lord Reith, de godfather van de BBC, gezegd dat de taak van de BBC ‘to inform, to educate and to entertain’ was. Entertainment, ontspanning behoort tot de kernopdrachten van de VRT.
Nu, waar ik dit weekend wel van achteroverviel, is van uw mening dat de VRT in uw aanvoelen momenteel evolueert naar een sport- en entertainmentzender. Ik zou graag weten op welke gegevens u zich baseert om die scheve verhouding die er volgens u bestaat, te stellen. Als u mij dat kunt vertellen, ben ik eigenlijk ook heel benieuwd naar hoe die verhouding voor u idealiter zou moeten zijn.
De heer Vandaele heeft het woord.
Minister, zondag bij het ochtendgloren – collega Segers zei het al – trok u de discussie op gang over de nieuwe beheersovereenkomst van de VRT. Nog in de wachtrij bij de bakker, zag ik dat de mensen die voor mij stonden rood aanliepen en dat hun handen begonnen te beven toen zij in De Zondag lazen dat de VRT de Ronde van Vlaanderen niet meer zou uitzenden. Voor mij stond een man in wielertoeristenpak. De man zeeg neer, ik ben eroverheen moeten stappen om mijn pistolets in ontvangst te nemen. (Gelach)
Minister, u hebt dus een en ander op gang getrokken. U stelt de vraag hoeveel aandacht de openbare omroep nog moet besteden aan sport. Moet de openbare omroep nog mee bieden op evenementen waarvoor de commerciële omroepen misschien belangstelling hebben?
Minister, het voorbeeld van de Ronde van Vlaanderen was volgens mij slecht gekozen. De Ronde is een monument in Vlaanderen. Ze is veel meer dan sport, ze is ook cultuur, erfgoed, emotie, identiteit. Ze is eigenlijk wat de Elfstedentocht is voor Nederland, maar dan gelukkig elk jaar.
De openbare omroep heeft, zeker wat wielerwedstrijden betreft, een bepaalde expertise die andere zenders misschien nog missen. Ik denk dat je met voetbalwedstrijden een eind verder komt dan met wielerwedstrijden. Dus als u iets wilt laten schieten: misschien een stuk van die koek? Dat zal echter allemaal niet zo gemakkelijk zijn. We weten bijvoorbeeld dat de VRT nu al de rechten heeft verworven voor het Wereldkampioenschap 2018-2022 via de European Broadcasting Union (EBU). Dat zijn dus allemaal zaken op lange termijn.
Minister, dat u met een goed gemikte knuppel in het hoenderhok wielertoeristen doet neerzijgen bij de bakker, doet vermoeden dat u zelf al een scherp idee hebt van waar u naartoe wilt met de plek van sport bij de openbare omroep. Ik zou zeggen: als u die visie hebt, wilt u die vandaag dan al met ons delen? Ik dank u.
Minister Gatz heeft het woord.
Mevrouw Segers, met plezier zal ik u antwoorden, al is het amusant dat u als socialiste naar de Lords uit het Britse Hogerhuis teruggrijpt om uw gelijk te halen. (Opmerkingen van mevrouw Katia Segers)
U kent als geen ander de verbondenheid van sport en entertainment ten opzichte van informatie en cultuur. Ik heb uw vraag goed begrepen.
De hele discussie – en dat heb ik ook willen zeggen in het interview waarnaar u beide verwijst – is dezelfde als diegene die we tot nu hebben en hebben gehad in de beleidsnota. Met andere woorden, de Heilige Drievuldigheid informatie, cultuur, sport en entertainment wordt voor mij op een andere manier ingevuld. Informatie en cultuur zijn de kernopdrachten en ze zullen worden ondersteund door sport en entertainment.
En natuurlijk zal er voldoende sport zijn en blijven op de VRT. Dat is ook nooit in vraag gesteld. Dat is om twee redenen zo. Ten eerste is het zo dat sport op de openbare omroep in al zijn facetten een voorbeeldkarakter kan hebben en mensen kan aanzetten om te sporten: sociaal belangrijk, gezondheidsaspect enzovoort. Ten tweede zijn er meer en meer sporten die de uitzendingen nodig hebben voor hun commercieel businessmodel. Ik ben mij perfect bewust van al die zaken.
De vraag die nu voorligt, is hoe alles zich tot elkaar moet verhouden. De VRT beraadt zich naar aanloop van de gesprekken over de beheersovereenkomst over zijn informatie- en cultuuropdracht – daarover zouden we het zeker kunnen hebben – en zeker en vast over zijn sport- en entertainmentopdracht. Al die zaken komen weldra samen in het parlement, in de commissie Media. Daarvoor zijn de nodige voorbereidingen al getroffen.
We zullen inderdaad de benchmarkstudie met de andere openbare omroepen – grote en kleine – in Europa afwachten. We zullen de publieks- en stakeholdersbevraging afwachten. We zullen overal rekening mee houden. Ik heb in feite niets anders gezegd dan wat al in de beleidsnota stond. Mochten er daarover enige misverstanden hebben bestaan, dan heb ik die nu hopelijk uit de wereld geholpen.
De voorbije maanden hebben we vooral discussie gevoerd over programma’s die verdwijnen en over besparingen, en ik ben inderdaad blij dat u nu alle kaarten op tafel hebt gelegd. Het model van een openbare omroep dat u voorstaat, is een fundamenteel ander model dan dat wij voorstaan.
U vindt dat de VRT de gaatjes mag vullen die de markt links laat liggen. U wilt van de VRT een nichezender maken. Wij geloven daar niet in. Wij willen van de VRT een sterke, holistische openbare omroep maken, die er voor iedereen is. Hoe zullen we anders garanderen dat jongeren en laaggeschoolden aan kwalitatief goed nieuws geraken nadat u MNM hebt afgestoten? Want dat is toch een van uw plannen? Hoe zullen we ervoor zorgen dat ook de zwaksten toegang hebben tot hoogwaardige informatie, wanneer de VRT zijn online content niet langer mag aanbieden? Hoe zult u ervoor zorgen dat ‘kleine’ sporten, zoals sporten voor vrouwen, waar nu op wordt bespaard, ook wat graantjes kunnen meepikken? Het betreft fundamentele keuzes, en u maakt er andere dan wij. (Applaus bij sp.a)
Mevrouw Segers, ik heb de minister niet horen zeggen dat hij een nichezender wil. Als hij dat wél zou doen, dan zou ik daar wellicht ook kanttekeningen bij maken. Uw visie zoals u die hier hebt verwoord, staat niet zo veraf van de onze, minister. Ook wij geloven in een brede taakstelling voor de openbare omroep. Informatie en cultuur staan centraal, maar met voldoende aandacht voor ontspanning en sport. Ik zei het al vaak: wat ons betreft, moet elke belastingbetaler zich kunnen terugvinden in de openbare omroep. Grote sportevenementen moeten gecoverd worden, maar er moet ook aandacht uitgaan naar de kleine, alsook naar cultuur met een kleine ‘c’ en Cultuur met een grote ‘C’. Ook alle muziekgenres moeten aan bod komen, van de Koningin Elisabethwedstrijd tot Slongs Dievanongs.
Ik heb nog een bijkomende vraag. Het addendum van de beheersovereenkomst 2015 ligt op de tafel van de Vlaamse Regering. Wordt daar al een richting uitgetekend over de plaats van sport bij de openbare omroep?
Mevrouw Brouwers heeft het woord.
Voorzitter, minister, collega's, ik denk niet dat hier iemand zit die elke week de tv-programma’s van de openbare omroep uitpluist om na te gaan of die evenwichtig zijn samengesteld. Maar ik denk wel dat we allemaal aanvoelen dat er een zeker onevenwicht is. Er gaat veel aandacht uit naar sport en ontspanning en eerder beperkte aandacht naar informatie en cultuur. Nochtans zijn informatie en cultuur de decretale vastgelegde prioritaire opdrachten van de VRT, sport en ontspanning zijn slechts aanvullende opdrachten.
Ik begrijp dus uw aanvoelen, minister, dat er momenteel misschien te veel sportprogramma’s worden gemaakt. Sport is nodig, maar het gaat vaak over dezelfde sport. Er is te weinig aandacht voor vrouwensporten, onlangs is daarover in de commissie nog gedebatteerd. Minder gekende sporten komen nauwelijks aan bod. Het is geen slechte zaak dat het evenwicht wordt hersteld en we daarover nadenken, in het licht van de redactie van de nieuwe beheersovereenkomst.
Ik heb ook een vraag. In het regeerakkoord staat dit: “Alvorens een nieuwe beheersovereenkomst met de VRT af te sluiten, zullen we de openbare opdracht van de VRT in een gewijzigd medialandschap evalueren.” Ik meen te weten dat die evaluatie er nog niet is. Minister, op wat steunt u bijgevolg uw uitspraken?
De heer Caron heeft het woord.
Voorzitter, minister, collega's, toen ik me vorige zondag uit mijn wielertoeristische outfit had gewurmd, schrok ik van het interview dat in De Zondag stond. Het gaat niet over wel of geen entertainment. Het gaat over de ratrace naar de kijkcijfers. Het gaat over welke kwaliteit we willen – op het vlak van informatie, maar ook op het vlak van entertainment en cultuur.
Wat willen we? We willen een openbare omroep die de beste wil zijn, maar die niet noodzakelijk op alle terreinen de grootste wil zijn. De discussies over de kleine sporten, de muziekdiversiteit op de radio of het afvoeren van programma’s zoals Joos gaan in feite allemaal over de ratrace. Dat is niet gezond. Ik denk dat de VRT ook in het eigen hart moet kijken en op het vlak van kwaliteit ambitieus mag zijn. Vanzelfsprekend zullen informatie en cultuur dan naar voor worden gehaald. Terzake om 23 uur en het afvoeren van Reyers Laat zijn voorbeelden van een doorgeslagen popularisering. We zijn daar geen voorstander van.
Mevrouw Segers, u doet uw best om de afstand tussen ons over de visie op de VRT zo groot mogelijk te maken, maar wat ons bindt is in elk geval dat wij nog altijd een sterke openbare omroep willen. Ik kan dat hier elke week komen herhalen, ik heb dat ook in het verleden al gezegd naar aanleiding van elke actuele vraag over de VRT en ik heb dat ook in de commissie gezegd. Ik hoop dus dat u me begrepen hebt.
Mevrouw Brouwers, vorige week heb ik in de commissie gezegd dat in de studie over de stakeholdersbevraging en de benchmark ook staat dat de onderzoekers zullen bekijken wat de positie is van de VRT in het gewijzigde medialandschap. Dat is niet onbelangrijk omdat de VRT belangrijk is op zich, als sterke openbare omroep, maar ook als kloppend hart of in elk geval als centrum van een Vlaams ecosysteem van de media. Dat debat zullen we hier telkens opnieuw voeren en dat is ook de reden waarom de VRT een belangrijke en sterke openbare omroep moet en zal blijven.
Sportliefhebbers te lande, de Ronde van Vlaanderen zal nog zeer lang uitgezonden worden op de openbare omroep, en terecht, net zoals een aantal andere belangrijke sportmanifestaties. Naar aanleiding van een aantal parlementaire vragen de laatste maanden heeft de VRT een aantal nieuwe engagementen naar voren geschoven om kleinere sporten meer aan bod te laten komen. Het gaat over dat evenwicht dat wij met zijn allen zullen zoeken en vinden en waar wij in alle sereniteit tijdens de komende weken en maanden het debat over zullen voortzetten.
Minister, in woorden herhaalt u elke week dat u een sterke VRT wilt, maar in de feiten zie ik iets anders. U hebt heel zware besparingen opgelegd. Alle keuzes die u nu maakt, wijzen erop dat u de vleugels van de VRT wilt knippen om vervolgens de vraag te stellen waarvoor wij de VRT nog nodig hebben. Dat is mijn ongerustheid.
Mevrouw Brouwers, mijn vraag aan minister Gatz was precies waarop hij zich baseert. De VRM monitort jaarlijks de manier waarop de VRT de beheersovereenkomst naleeft, de VRT slaagt daar met glans in.
Minister, mijn angst is dat u de vleugels van de VRT zou knippen. Het succes van de VRT zit precies in die gezonde mix tussen alles wat entertainment is, kwalitatief nieuws, goede duiding, voldoende sport. Laat ons dat vooral behouden. Wij hebben een sterke VRT nodig, en dat is geen luxe maar een noodzaak. (Applaus bij sp.a en bij Groen)
Minister, ook wij willen een sterke VRT, een openbare omroep die bouwt aan een hechte Vlaamse en weerbare samenleving. Ik denk dat we elkaar daarin vinden. Mevrouw Segers, ik denk dat zelfs wij elkaar daarin vinden.
We moeten het hebben over die beheersovereenkomst. We hebben die discussie vrij vroeg gestart. Minister, u bent begonnen, zondag bij de bakker. We hebben daar nog wat werk voor de boeg, zowel in het parlement als in de regering. Ik heb het gevoel dat we allemaal staan te popelen om daar ons licht over te laten schijnen.
De actuele vragen zijn afgehandeld.