Verslag plenaire vergadering
Verslag
De heer Vanbesien heeft het woord.
Voorzitter, minister-president, collega's, u hebt deze week uw eerste echt inhoudelijke stellingname gerealiseerd: over Oosterweel.
Mijnheer Vanbesien, voor de duidelijkheid: ik heb iedereen gemeld dat actuele vragen zonder behulp van papieren worden gesteld. Dat geldt zowel voor de volksvertegenwoordigers als voor de regeringsleden.
Ik zie daar bij de minister-president toch een papier liggen.
Ik pas gewoon het reglement toe. Het debat is veel pittiger wanneer men zonder papieren spreekt.
U deed een eerste inhoudelijke uitspraak over Oosterweel op Actua-TV. U zei niet dat de prioriteit de oplossing van de files in Antwerpen is. Evenmin zei u dat de prioriteit de verbetering van de luchtkwaliteit of de ruimtewinst dankzij een overkapping van de ring is, maar wel dat de prioriteit het bouwbedrijf Noriant is. Op zich is het een goede zaak dat u dat dossier naar u toetrekt. Ik herinner eraan dat in 2009 een contract werd afgesloten met Noriant. Het betreft een voorakkoord waarbij Noriant werd opgedragen Oosterweel – toen nog met de Lange Wapper – te bouwen. Daar eigent Noriant zich het recht toe om – ook al meermaals publiek – een schadevergoeding van de Vlaamse overheid te eisen als het consortium niet ten minste een gedeelte van Oosterweel zou mogen bouwen. Dat is een bron van veel kwaad, want de reden waarom de Vlaamse Regering voortdurend het eigen tracé van de Beheersmaatschappij Antwerpen Mobiel (BAM) laat voorgaan op de gezondheid van de Antwerpenaars en betere oplossingen voor de mobiliteitsproblemen in en rond Antwerpen.
Op zich is het goed dat u probeert om de strop die Noriant ons rond de nek hangt, weg te nemen. U wilt er een prioriteit van maken. Mijn vraag is daarom erg eenvoudig: hoe wilt u dat aanpakken? Welke denksporen hebt u daarvoor in gedachten? Hoe wilt u die molensteen rond onze nek wegnemen, zodat er in alle openheid een debat over een goede toekomst voor de mobiliteit in en rond Antwerpen kan worden gevoerd?
Minister-president Bourgeois heeft het woord.
Voorzitter, collega’s, mijnheer Vanbesien, ik betreur het een beetje dat u valt over de term ‘Noriant’. Het gaat, zoals ook de heer Crombez zei, over het Oosterweeldossier. Het zal u niet verbazen dat dit dossier een prioriteit van deze Vlaamse Regering is. Dat staat ook zo in het regeerakkoord: wij willen zoeken naar een oplossing voor dit dossier. Op zeer korte termijn worden stappen gezet. BAM zal op zeer korte termijn gesprekken voeren met het Directoraat-generaal Interne markt en de Europese Commissie alle gevraagde verduidelijkingen verstrekken. Na dat gesprek zal BAM zo snel mogelijk een beslissing nemen over de gunningsprocedure.
Ik heb het examen van mevrouw Thyssen niet gevolgd, maar na de aanstelling van de eurocommissaris bevoegd voor Eurostat willen wij zo snel mogelijk een debat aangaan met de Europese Unie over de toepassing van het ESR-rekeningstelsel, meer bepaald over ESR 10. Wij vinden het onlogisch dat in één keer de uitgaven voor zulke grote infrastructuurwerken in de begroting moeten worden ingeschreven. De Vlaamse Regering heeft beslist om ongeacht de uitkomst van dit gesprek over ESR dit dossier aan te pakken.
Dan was er uw vraag over mogelijke schadeclaims en de verhouding met Noriant. U hebt die nu blijkbaar niet meer herhaald, tenzij ik me vergis. Dat is natuurlijk nu niet aan de orde. Ik wil dat we nu alle mogelijke stappen zetten in dit dossier om vooruit te gaan, dat we snel klaarheid hebben. We zullen problemen aanpakken wanneer ze rijzen.
Het probleem rijst natuurlijk al lang. Ik heb naar Actua-TV gekeken, en het ging wel degelijk over een heel specifieke vraag over wat u gaat doen met de schadeclaims van Noriant. Op die vraag heb u geantwoord dat dit een prioriteit is voor de Vlaamse Regering. Dat zou het ook moeten zijn. U zegt het probleem te zullen oplossen wanneer het rijst. Wel, het rijst vandaag. Uw overeenkomst met Noriant is in dit dossier een blok aan het been. Het zorgt ervoor dat het gezichtsveld van de Vlaamse Regering eigenlijk veel te smal, te beperkt is, dat ze enkel en alleen een agenda heeft die erop neerkomt dat men dat BAM-tracé moet realiseren, omdat men anders schadeclaims zal krijgen. Voor wie het niet zou weten, op dit moment is de bouwaanvraag voor het Lange Wapperviaduct nog altijd hangende. De Vlaamse overheid heeft dus nog altijd níet gezegd dat ze dat niet zal doen. Er is nog altijd níet geantwoord op de meer dan 11.000 bezwaarschriften die tegen die Lange Wapper zijn ingediend in 2009.
Mevrouw De Ridder heeft het woord.
Voorzitter, geachte leden, eerst en vooral ben ik verheugd over het antwoord van de minister-president dat er op zeer korte termijn een antwoord zal komen op het eerste vraagstuk voor het Europese niveau. Het is nieuw dat, zelfs als er niets op papier staat, of zelfs als het antwoord van Europa nog ruimte voor twijfel laat, dan het doek zal vallen, dat men zal doorgaan. Het is echt wel op korte termijn dat die Vlaamse Regering daarover zal beslissen.
Belangrijker is echter het andere debat. Ik stel met genoegen vast dat de Vlaamse Regering opnieuw bevestigt dat Oosterweel zal worden gerealiseerd én gefinancierd, zelfs als er een probleem qua ESR-neutraliteit is, zij het dat men zal proberen Europa te overtuigen. Stop dus met dromen. Stop met manieren te zoeken om het project onderuit te halen. Wat we gaan doen, is een oplossing zoeken voor de Antwerpse files, op de best mogelijke manier. We zoeken ook naar manieren om het traject te verbeteren voor de leefbaarheid, en we gaan daar sowieso mee door.
Mevrouw Kherbache heeft het woord.
Minister-president, ik hoor u opnieuw zeggen dat u, om het mobiliteitsprobleem in Antwerpen aan te pakken, opnieuw het gesprek zult aangaan met Europa. Ik ben het met u eens dat de Europese begrotingsregels grote infrastructuurwerken vrijwel onmogelijk maken, maar dat verhindert u niet om het dringende fileprobleem nu al meteen aan te pakken. Er liggen voorstellen op tafel, bijvoorbeeld om het vrachtverkeer van de ring te halen. U kunt 8000 vrachtwagens per dag van de ring halen. Dat is een voorstel van het Havenbedrijf. Dat zal u vrijwel niets kosten. Dat is dus budgettair haalbaar. Het invoeren van de trajectcontrole voor vrachtwagens is sowieso gepland. De vraag rijst dan waarom u altijd redenen gebruikt om onmiddellijke oplossingen voor u uit te schuiven. Idem dito wat de overkapping van de ring betreft. In het regeerakkoord staat dat u het wilt onderzoeken. Het is het uitgelezen moment om nu duidelijk te maken dat dit kan worden verankerd in de procedures, dat u daar werk van wilt maken.
Mevrouw Kherbache, we voeren de beslissing uit die we samen hebben genomen in de vorige regering. Ik refereer aan het dubbelbesluit. We hebben samen dat traject afgelegd. Deze regering gaat daarmee door.
Daarmee kom ik tot het cruciale punt, collega’s. Dit is een uiterst belangrijk dossier, niet alleen voor de mobiliteitsknoop in Antwerpen, niet alleen voor de Antwerpse economie, maar voor de mobiliteit in heel Vlaanderen, voor de economie van heel Vlaanderen. Mijnheer Vanbesien, u bent sterk bekommerd om de kmo’s. Wel, ik kan u zeggen dat men overal in Vlaanderen een oplossing vraagt voor dit dossier. U zegt dat het probleem nu al rijst. U gewaagt van een overeenkomst. U weet dat wij in een gunningsprocedure zitten, dat er geen contract is gesloten, dus elk woord is belangrijk. U onderbouwt uw stelling met uw wensen, die u voor waarheid neemt.
We zoeken een oplossing voor de lopende gunningsprocedure. BAM zal op erg korte termijn contact opnemen met de DG Interne Markt. We zullen alle verduidelijkingen geven die gevraagd worden door de Europese Unie. Ik vind het als jurist noodzakelijk dat we alle mogelijke stappen in dat dossier zetten. Na dat gesprek zal er op heel korte termijn een beslissing worden genomen.
Het ESR-probleem is een ander en algemeen probleem van infrastructuurwerken in de Europese Unie en ook voor lokale besturen. We zullen ook dat gesprek aangaan. Wat de uitkomst ook zal zijn, we zullen ons daar niet door laten tegenhouden.
Ik trek drie conclusies. Ten eerste wordt de paraplu van Europa weer eens opengetrokken, terwijl we heel goed weten dat wat de gunningsprocedure betreft er niet zomaar iets aan Noriant zal kunnen worden gegeven. Ten tweede is er is wel al een voorakkoord, een design sign-off. De Vlaamse overheid heeft in het verleden al toegegeven dat er mogelijks schadeclaims van honderden miljoenen in de lucht hangen. U vindt dat een probleem dat zich niet stelt, ik vind dit een probleem dat zich wel stelt. Ten derde, als u snel iets wilt doen aan de bezorgdheden van de kmo’s voor betere mobiliteit en minder files, neem dan maatregelen die nu al kunnen zoals onder meer een beter gebruik van de Liefkenshoektunnel door de tol af te schaffen en vrachtwagens er verplicht door te laten rijden.
De actuele vraag is afgehandeld.