Verslag plenaire vergadering
Verslag
Algemene bespreking
Dames en heren, aan de orde is het ontwerp van decreet tot wijziging van diverse bepalingen van het decreet van 7 mei 2004 houdende omvorming van de v.z.w. de Rand tot een privaatrechtelijk vormgegeven extern verzelfstandigd agentschap.
De algemene bespreking is geopend.
De heer Van Eyken heeft het woord.
Voorzitter, minister, collegas, ik wens even iets te zeggen over dit ontwerp van decreet tot wijziging van de doelstellingen van de vzw de Rand.
Ik heb deze namiddag een stemafspraak met mevrouw De Vits waardoor ik me zal onthouden, want normaal gezien zou ik het ontwerp van decreet niet goedkeuren. Ik vind dat de vzw de Rand een uitsluitingsbeleid voert ten opzichte van andere taalgroepen in de Rand en meer bepaald in de faciliteitengemeenten. In hun gebouwen kan geen enkele Franstalige vereniging iets organiseren. Er is ook duidelijk gesteld dat de subsidies via vzw de Rand zullen worden verdeeld onder de verenigingen. Waarom in godsnaam kunnen er geen subsidies worden gegeven aan Franstalige verenigingen en die bestaan in de zes faciliteitengemeenten en soms ook in andere gemeenten. Dit is voor mij een pure schande. Als je de verstandhouding tussen de twee taalgemeenschappen in deze gemeenten wilt verbeteren, dan moet je elke taalgemeenschap de mogelijkheid tot een verenigingsleven bieden.
Als de gemeenten geen jeugdwerkbeleidsplan hebben, komt de vzw de Rand in hun plaats. Ik was gedurende jaren burgemeester van Linkebeek en we hebben effectief nooit een jeugdwerkbeleidsplan opgesteld. Waarom niet? Een van de redenen was omdat er geen subsidies mochten worden gegeven aan de Franstalige jeugdverenigingen, zelfs niet aan een tweetalige jeugdvereniging. Er is in Linkebeek één jeugdhuis: Peter Pan. Het jeugdhuis is tweetalig. Het ene jaar is de voorzitter Nederlandstalig, het andere Franstalig, maar in het bestuurscomité zijn de twee taalgroepen altijd vertegenwoordigd. Omdat er tweetalige statuten waren en omdat het jeugdhuis tweetalig was, kon het jeugdhuis van Linkebeek geen subsidies krijgen. Wel, in dat geval vond ik het normaal dat wij geen jeugdwerkbeleidsplan maakten, zolang er geen gelijke behandeling is van alle jongeren van een gemeente.
Ten slotte wordt er ook nog gesproken over de bibliotheken. De bibliotheken in de Rand die subsidies moeten krijgen van de Vlaamse overheid, moeten onder meer voldoen aan de voorwaarde dat 75 procent van de werken in het Nederlands moeten zijn.
Kunt u zich dat voorstellen in een gemeente waar ongeveer 80 procent van de lezers anderstalig is? Als het een dienst is die aan de bevolking moet worden gegeven, moet men zich aanpassen aan de noden van de bevolking. Ik vind het niet nodig dat een percentage wordt opgelegd, van die regels moet worden afgestapt. Om die reden zal ik tegen het ontwerp van decreet stemmen.
De heer Van Rompuy heeft het woord.
Voorzitter, mijnheer Van Eyken, vzw de Rand is tot stand gekomen uit onvrede van de Vlamingen in de zes faciliteitengemeenten. Ze konden een aantal initiatieven niet nemen en ze kregen op geen enkele manier steun van de francofone gemeentebesturen in de Vlaamse gemeenten. Die faciliteitengemeenten zijn Vlaamse gemeenten met faciliteiten voor de Franstaligen.
In 1996 heeft de regering-Van den Brande de vzw de Rand opgericht. Gemeenschapscentra zoals de Kam, de Moelie, de Lijsterbes en de Zandloper kunnen op die manier functioneren als centra waar de Vlamingen terechtkunnen in hun eigen taal en waar er mogelijkheden zijn om op cultureel en sociaal vlak hun gemeenschap te beleven in onderlinge solidariteit. Vzw de Rand heeft haar taak heel goed vervuld. Er zijn andere dingen uit voortgekomen zoals de RandKrant, het huisvestingsbeleid, het Investeringsfonds voor Grond- en Woonbeleid voor Vlaams-Brabant (Vlabinvest) en de omzendbrief-Peeters. Het zijn belangrijke signalen geweest naar de zes faciliteitengemeenten.
De gemeenschapscentra moeten beter gewapend zijn om de functie te vervullen, vandaar dat een van de belangrijkste aspecten van het ontwerp van decreet het invullen van de lacune is, dat heeft de minister toegelicht. Als er geen beleidsplannen zijn inzake jeugd, werk, sport en cultuur, dan kunnen de lokale Nederlandstalige initiatieven via dit ontwerp van decreet gefinancierd worden door de Vlaamse Gemeenschap via vzw de Rand. Dit is een belangrijke aanvulling bij het vroegere decreet. Ook het feit dat de vzw nu een EVA wordt, maakt dat ze beter zal kunnen functioneren.
Dat vzw de Rand bijkomende taken gekregen heeft buiten de zes, is ook belangrijk. De volgende jaren, met de internationalisering van de Rand, zullen ze steeds meer een taak hebben op het gebied van de integratie, in de brede zin van het woord, van anderstaligen. Zij zullen niet alleen in de zes, maar ook in de Vlaamse gemeenten aangespoord worden om zich te integreren. Op die manier wordt het Vlaamse karakter van de Rand gevrijwaard.
Onze fractie zal dit ontwerp van decreet steunen.
De heer Van Hauthem heeft het woord.
Voorzitter, de bewering dat vzw de Rand een uitsluitingspolitiek voert, is natuurlijk helemaal van de pot gerukt. De taken die de vzw nu krijgt, zijn precies het gevolg van de uitsluitingspolitiek van de Franstalige gemeentebesturen. Dat is de kern van de zaak, dat is de reden waarom dit ontwerp van decreet, dat eigenlijk een wijziging is van het bestaande decreet, hier ter bespreking en ter stemming ligt. Franstaligen weigeren immers stelselmatig om beleidsplannen inzake jeugd, cultuur of sport in te dienen. Ze doen dat heel bewust omdat de Nederlandstalige jeugd-, sport- en cultuurverenigingen op die manier subsidies vanwege de Vlaamse overheid zouden mislopen.
Dat is de reden waarom we met dit ontwerp van decreet aan de vzw de Rand de mogelijkheid bieden om zich in de plaats te stellen van de gemeentebesturen, zodat de Nederlandstalige verenigingen de subsidies niet mislopen. Dat, mijnheer Van Eyken, is de kern van de zaak en niets anders. Ik denk aan Wezembeek-Oppem, daar zijn er subsidies voor anderstalige verenigingen vanuit de gemeente zelf. Men kan toch moeilijk verwachten van de Vlaamse overheid dat zij naast de Vlaamse verenigingen in Vlaamse gemeenten ook nog anderstalige initiatieven vanuit de Vlaamse begroting gaat subsidiëren? Dat is de kern van de zaak: de vzw de Rand die de opdracht krijgt om taken te vervullen die Franstalige gemeentebesturen verzuimen te vervullen. Bijgevolg zullen wij dit ontwerp van decreet steunen.
Mevrouw De Wachter heeft het woord.
Voorzitter, ik was in eerste instantie niet van plan om hier het woord te nemen. Maar naar aanleiding van wat de heer Van Eyken zegt, zie ik mij genoodzaakt aan te sluiten bij wat mijn collegas net hebben gezegd.
Mijn fractie wenst dit ontwerp van decreet absoluut te steunen. We zijn ervan overtuigd dat de werking van vzw de Rand cruciaal is voor de Rand rond Brussel, onder meer met betrekking tot de hele vrijetijdswerking. De manier waarop de heer Van Eyken uitlegt waarom er geen jeugdwerkbeleidsplan wordt opgemaakt, doet mij bijna van mijn stoel vallen. Het is zelfs geen jeugdwerkbeleidsplan meer. Het is al jaren een jeugdbeleidsplan. Maar ook het sportbeleidsplan en cultuurbeleidsplan zijn belangrijk voor alle gemeenten en lokale besturen om aan te tonen hoe men het beleid zal voeren en hoe men erin slaagt om bijvoorbeeld alle jongeren de nodige kansen te geven die ze verdienen. Het is uiteraard zeer belangrijk dat je in de Rand de mogelijkheid kunt creëren dat andere organen in de plaats kunnen treden van de lokale besturen, die pertinent weigeren om de beleidsplannen op te maken. Daardoor worden de verenigingen gesteund zoals ze door andere lokale besturen worden gesteund. Zo kunnen initiatieven die genomen worden om onder andere de vrijetijdsbesteding mogelijk te maken in de Rand rond Brussel worden gesteund. Dat kan mijn fractie alleen maar ondersteunen. Wij zullen uiteraard dit ontwerp van decreet mee goedkeuren.
De heer Segers heeft het woord.
Voorzitter, collegas, de omvorming van vzw de Rand tot extern verzelfstandigd agentschap krijgt ook onze volle goedkeuring. Dit ontwerp van decreet ondersteunt het Vlaams karakter in de Vlaamse Rand, en zal ongetwijfeld het hele onthaal- en integratiebeleid bestendigen en versterken in de toekomst. Bovendien maakt dit ontwerp van decreet ook de afspraken waar die in het witboek Interne Staatshervorming werden opgelegd, denk maar aan de taakafspraken met de provincie. Het vult de financiële ruimte in wanneer bepaalde besturen hun taak niet uitvoeren.
Wat ons betreft is het een kantelmoment voor de werking van de oude vzw, maar uiteraard een met een belangrijke toekomst. Vandaar onze volle steun voor dit ontwerp van decreet.
Mevrouw De Knop heeft het woord.
Het nadeel van als laatste in de rij te komen, is dat alles al gezegd is. Ik zal mij dus beperken tot de mededeling dat ik mij heel graag aansluit bij de mooie woorden van mevrouw De Wachter. Ik had het zelf niet beter kunnen zeggen. Voor de volledigheid wou ik toch even aangeven dat mijn fractie uiteraard dit ontwerp van decreet zal steunen.
Voorzitter, ik wil kort reageren op een aantal collegas, onder andere op de heer Van Rompuy, die laat uitschijnen dat bepaalde faciliteitengemeenten die worden bestuurd door Franstaligen geen enkele subsidie of geen enkele financiële tegemoetkoming zouden geven aan Nederlandstalige verenigingen. Mijnheer Van Rompuy, hebt u daar een voorbeeld van, dat één gemeente een discriminatie uitvoert ten opzichte van Vlaamse verenigingen? Ik ken er geen enkele. Ik heb in mijn gemeente, waar ik meer dan twaalf jaar burgemeester ben geweest, nooit een Vlaamse vereniging achteruitgesteld ten opzichte van een Franstalige vereniging. Ze werden altijd op dezelfde voet behandeld. Er was geen enkele discriminatie. Wat er wel gebeurt, is dat vzw de Rand, als je de Moelie of andere gebouwen van de vzw wilt betreden of daar iets wilt doen, de Franstalige verenigingen uitsluit. Dat is een feit.
Minister Bourgeois heeft het woord.
Mijnheer Van Eyken, u hebt in de commissie niet gesproken. Ik zal nu namens de Vlaamse Regering reageren. Uw dieperliggende bedoeling is duidelijk gebleken uit uw discours. U wilt zich niet neerleggen bij het gegeven dat die zes faciliteitengemeenten behoren tot Nederlandstalig gebied. De faciliteiten zijn bedoeld als overgangsmaatregel, om u te integreren in die samenleving.
U stak het niet weg, u pleit voor tweetaligheid. Deze streek is geen tweetalig gebied. U blijft dat dispuut fundamenteel voeren. Ik maak me niet te veel illusies, maar ik hoop dat u aan de hand van de betogen van de sprekers van zowat alle partijen gemerkt hebt dat er aan Vlaamse zijde geen enkele wil, geen enkel voornemen bestaat, om hier enige verandering in te brengen.
We geven wel degelijk deze substituerende bevoegdheid aan vzw de Rand bij stilzitten van de gemeentebesturen. Er zijn inderdaad besturen die geen beleidsplannen uitwerken, niet voor Jeugd, Cultuur of Sport, die geen beleid voeren dat het Vlaamse gemeenschapsleven ondersteunt. Daag me niet uit om voorbeelden te geven daarvan. Moet ik verwijzen naar de jeugdhuizenproblematiek? Naar Animoro dat we hebben moeten oprichten? Ga in die zes faciliteitengemeenten kijken en u krijgt genoeg voorbeelden.
Ik ben het er wel mee eens dat er een kentering is, gelukkig maar. We zien dat sommige gemeentebesturen die openheid wel hebben en wel willen samenwerken met de Vlaamse overheid. Ik hoop dat dit een voorbode is, een teken van het feit dat een aantal Franstaligen inzien dat ze in Nederlandstalig gebied leven, wonen en besturen.
Tot slot, mijnheer Van Eyken, uw beschuldiging aan het adres van vzw de Rand dat ze uitsluitend zouden werken, is totaal ongepast en ongegrond. Vzw de Rand voert een beleid gericht op insluiting en integratie. Ze nemen veel initiatieven richting Franstaligen en richting internationaal. Het laatste verwijt dat u de vzw kunt maken, is dat het een geborneerde, op zichzelf gerichte instelling zou zijn. Integendeel, het is er alle hens aan dek om te komen tot een open en solidair gemeenschapsleven.
Vraagt nog iemand het woord? (Neen)
De algemene bespreking is gesloten.
Artikelsgewijze bespreking
Dames en heren, aan de orde is de artikelsgewijze bespreking van het ontwerp van decreet. (Zie Parl.St. Vl.Parl. 2012-13, nr. 2062/1)
De artikelen 1 tot en met 6 worden zonder opmerkingen aangenomen.
De artikelsgewijze bespreking is gesloten.
We zullen straks de hoofdelijke stemming over het ontwerp van decreet houden.