Verslag plenaire vergadering
Verslag
Algemene bespreking
Dames en heren, aan de orde is het ontwerp van decreet tot instemming met het verdrag tussen het Koninkrijk België, de Republiek Bulgarije, de Tsjechische Republiek, het Koninkrijk Denemarken, de Bondsrepubliek Duitsland, de Republiek Estland, Ierland, de Helleense Republiek, het Koninkrijk Spanje, de Franse Republiek, de Italiaanse Republiek, de Republiek Cyprus, de Republiek Letland, de Republiek Litouwen, het Groothertogdom Luxemburg, de Republiek Hongarije, de Republiek Malta, het Koninkrijk der Nederlanden, de Republiek Oostenrijk, de Republiek Polen, de Portugese Republiek, Roemenië, de Republiek Slovenië, de Slowaakse Republiek, de Republiek Finland, het Koninkrijk Zweden en het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland (lidstaten van de Europese Unie) en de Republiek Kroatië betreffende de toetreding van de Republiek Kroatië tot de Europese Unie, en met de slotakte, ondertekend in Brussel op 9 december 2011.
De algemene bespreking is geopend.
Mevrouw De Vits, verslaggever, heeft het woord.
Voorzitter, collegas, ik wil verwijzen naar het schriftelijk verslag over de bespreking van dit ontwerp van decreet, dat handelt over de toetreding van Kroatië tot de Unie en dat met unanimiteit werd aangenomen in de commissie.
De heer Kennes heeft het woord.
Voorzitter, collegas, terwijl er aan de westelijke oever van de Adriatische Zee heel veel vragen rijzen over het Europese engagement en de Europese verplichtingen, zien we dat er aan de oostelijke oever een andere stemming heerst, want Kroatië maakt zich klaar om op 1 juli 2013 toe te treden tot de Europese Unie. Het is een uiting van geloof in de Europese structuren, te midden van een eurosceptische omgeving en heel veel vragen over de uitbreiding en de eurocrisis.
Na het uiteenvallen van de socialistische federatie van maarschalk Tito is het land in 1991 onafhankelijk geworden. Het kan niemand verbazen dat Kroatië vanaf dat ogenblik de blik radicaal op de EU heeft gericht. Het is traditioneel van oudsher een katholiek land. Het is in het zuiden en het westen, langs de Dalmatische kust, sterk op Italië en op Venetië gericht. In het noorden en het oosten is het sterk op Centraal-Europa, het vroegere Habsburgse rijk, gericht.
Voor velen onder ons was Kroatië een vakantiebestemming. Tijdens de burgeroorlog is het land ook op een tragische manier in de Vlaamse huiskamers terechtgekomen. De gevechten in Slavonië en in de Baranja, de bombardementen op Osijek en het heroïsch verzet van Vukovar zijn in ons collectieve geheugen blijven hangen. Nadien zijn Belgische soldaten naar ginder gezonden om de vrede te helpen bewaren. Op die manier zijn we de afgelopen decennia in sterke mate met dit land in contact gekomen.
De voorbije jaren is vooral de toetreding tot de EU een item gebleken. Om dat toetredingsproces te vergemakkelijken, heeft Vlaanderen in 2006 al een algemeen samenwerkingsverdrag afgesloten. Dat na Slovenië een bijkomend Balkanland tot de EU toetreedt, lijkt me een belangrijke stap.
Er is in de Balkan nog heel wat werk aan de winkel. De stabiliteit is er minder groot dan op andere plaatsen in Europa. Dat we dankzij de Kroatische toetreding als EU in dat gebied een definitieve poot aan de grond krijgen, komt het hele Europese project en de Balkan ten goede.
Uit de rapporten die we de afgelopen jaren hebben ontvangen, blijkt dat er nog wat werk aan de winkel is. Het land moet de corruptie aanpakken, het ambtelijk apparaat moderniseren, de arbeidsmarkt hervormen, de justitie hervormen en de minderheden beschermen. Dit is, zeker na alles wat er is gebeurd, een blijvend aandachtspunt in de Balkan. Veel mensen zijn op vlucht geslagen. De herintegratie van vluchtelingen en ontheemden is nog niet helemaal afgerond. De toetreding tot de EU kan een bijdrage tot het algemeen verzoeningsproces in Kroatië en de hele regio leveren.
Ik ben vooral blij dat er met deze toetreding van een 28e lidstaat opnieuw een teken van geloof wordt gegeven in de EU en in ons gezamenlijk huis, dat vrede en welvaart moet garanderen. (Applaus bij CD&V en bij LDD)
De heer Creyelman heeft het woord.
Voorzitter, iedereen kent ondertussen ongetwijfeld de problemen die wij als fractie en als partij met deze EU en met de euro hebben. Ik heb er tijdens het recente debat over het begrotingspact uitvoerig op gewezen.
Als nationalisten gaan wij er met onze partij van uit dat er een Vlaamse onafhankelijkheid moet komen. We staan dus liefst zo veel mogelijk op eigen benen. Voor ons liever geen dure Belgische schoonmoeder die zich overal mee bemoeit. Dat uitgangspunt leidt ertoe dat wij ook bijzonder kritisch staan tegenover elke vorm van betutteling en bemoeienis, zeker als dit met nieuwe geldstromen gepaard gaat. Kortom, het probleem dat wij met België hebben, hebben wij ook met deze EU, die steeds meer een Belgische transferunie in het groot wordt.
De euro is een crisismunt die, zoals de eurocraten en eurofielen niet moe worden te herhalen, een politieke of totale unie vereist. Om de euro koste wat het kost te redden, willen de eurocraten en eurofielen dan ook een Europese superstaat creëren waarin de democratie, op zijn zachtst uitgedrukt, op een zeer laag pitje brandt. Zij negeren de Europese realiteit en gaan uit van een gevaarlijke maakbaarheidsgedachte.
Een dergelijke Verenigde Staten van Europa kan niet werken. De culturele en economische verschillen binnen Europa zijn simpelweg te groot. Alleen al het ontbreken van een Europese taal is een probleem voor de democratie. Er bestaat niet of toch zeker niet voldoende zoiets als een Europees volk of een Europese cultuur.
De conclusie luidt dat de eenheidsmunt een totale unie vereist, maar dat die totale unie vanwege de te grote verschillen niet kan werken. Daar volgt logischerwijze uit dat de Europese eenheidsmunt een dood spoor is. De vraag is niet of de euro mislukt, maar wanneer dat zal gebeuren.
In 1992 hebben wij Europa ja, Maastricht neen gezegd. Vandaag zeggen wij: Europa ja, EU neen. We zijn pro Europa, maar tegen deze EU. De Europese Economische Gemeenschap werkte prima, zorgde voor welvaat en respecteerde de soevereiniteit van de Europese lidstaten. De EU vertoont daarentegen totalitaire trekken. De euro is geen geld, de euro kost geld.
Wij pleiten dan ook voor een confederaal Europa dat de eigenheid en het zelfbeschikkingsrecht van de naties respecteert, geen Europese superstaat, maar een intergouvernementeel of confederaal samenwerkingsverband van soevereine naties. Laat mij u daarvan een voorbeeld geven: een land als IJsland dat in 2008 in een zware crisis terechtkwam, was twee jaar later al aan de beterhand. Ik geef het toe, het is een klein land, maar als nationalist heb ik daar niets op tegen. Zonder EU en zonder euro kan de IJslandse economie groeicijfers voorleggen waar de eurozonelanden alleen maar van kunnen dromen.
De heer Van Rompuy heeft het woord.
Het is dus de stelling van het Vlaams Belang dat Vlaanderen eerst onafhankelijk moet worden en dat we dan een soort van IJsland moeten worden. (Opmerkingen bij het Vlaams Belang)
Ik luister. Het is de eerste keer dat ik de heer Creyelman zijn visie op Europa hoor. We moeten dus onafhankelijk worden dat is toch uw stelling en dan worden zoals het model IJsland waar men perfect kan functioneren buiten de EU. We moeten dus uit de eurozone treden.
Ik vraag vijf minuten sérieux. Vijf minuten politieke sérieux. (Rumoer)
Ja, mijnheer Penris, ik vraag vijf minuten politieke sérieux. Een parlement vertegenwoordigt het Vlaamse volk. Wel, dit is iets waar 99,99 procent van de mensen het niet mee eens is omdat het een drama voor onze welvaart zou zijn. (Rumoer)
Een drama voor onze welvaart! Ik wil dit hier niet horen. Dit is niet serieus. Vlaanderen moet een IJsland worden volgens u.
De heer Penris heeft het woord.
Monseigneur, ik weet dat u de belangen van uw broer moet verdedigen, maar als u er inderdaad durft van uit te gaan dat 99,99 procent van de bevolking achter dat Europa staat waar u zegt achter te staan, laat ons dan over Europa een referendum organiseren. De bevolking zal wel uitmaken hoe we met dat Europa verder moeten gaan. (Applaus bij het Vlaams Belang)
De heer Van Hauthem heeft het woord.
Mijnheer Van Rompuy, ik vraag toch ook van u geen vijf minuten, maar vijf seconden sérieux. De heer Creyelman is hier een bepaalde redenering aan het ontwikkelen en u laat hem niet toe om dat te doen. Heeft de heer Creyelman gezegd dat wij een IJsland willen worden? Neen, maar wij hebben wel serieuze vragen bij de wijze waarop Europa zich op dit moment als model ontwikkelt en zeker bij de euro. Mag ik erop wijzen dat men bij de Griekse crisis en die is er nog altijd ook sprak over een eventuele Grexit? Dat gebeurde niet hier, maar in Europese kringen. Goed, mogen wij nog vragen stellen bij de wijze waarop Europa functioneert? Mogen wij nog een aantal vragen stellen bij de wijze waarop de euro, zoveel jaar geleden, is ingevoerd als politiek middel en niet als budgettair of monetair middel? Mogen wij daar nog vragen bij stellen? Ik stel voor dat u de heer Creyelman zijn stelling laat ontwikkelen.
IJsland kwam in 2008 in een zware crisis terecht, maar was twee jaar later, in 2010, al aan de beterhand, zonder EU en zonder de euro. De IJslandse economie kan groeicijfers voorleggen waarvan men in de eurozone alleen maar kan dromen. In het derde kwartaal vorig jaar groeide de economie op het eiland met 3,5 procent. In dezelfde periode kromp in de eurozone de activiteit met 0,1 procent.
Het hoeft dan ook niet te verbazen dat er bij de IJslandse bevolking zeer weinig animo is om toe te treden tot de EU of tot de eurozone. Zij beseffen maar al te goed dat een eigen munt en een minimum aan economische en politieke soevereiniteit onontbeerlijk is. IJsland heeft de onderhandelingen met de EU dan ook bevroren wat op dat eiland allicht niet zo moeilijk is. Hoedje af dus voor IJsland. Dit succesverhaal geldt overigens evenzeer voor een aantal andere Europese landen die zo slim waren om niet in de politieke val van de gepolitiseerde eenheidsmunt te trappen.
Wij kunnen er dan ook niet echt goed bij dat er op dit moment nog Europese landen zijn die willen aansluiten bij een dergelijke EU. Wij kunnen er vooral niet bij dat een volk dat nog maar zeer recent sinds 1991 zijn onafhankelijkheid heeft herwonnen, die nu te grabbel gooit in de antidemocratische EU-moloch. Ook al is de procedure voor toetreding tot de EU meer dan zes jaar geleden opgestart, toch vragen wij ons af of de Kroatische burgers gezien de huidige eurocrisis en de steeds verdergaande bemoeizucht van de EU met het staatshuishouden van zijn leden wel goed geïnformeerd zijn geweest. En dan zwijg ik nog over de wel heel erg lage opkomst bij het Kroatische referendum over de toetreding tot de EU. Bovendien weet iedereen hoeveel miljoenen euros de EU jaarlijks uitgeeft aan pro-EU-propaganda.
Dat gezegd zijnde: als ware democraten en als de grootste voorstanders van bindende volksreferenda, leggen wij ons uiteraard neer bij wat 66 procent van de Kroaten die hun stem wel hebben uitgebracht, schijnen te willen. Los van onze bemerkingen over de EU an sich en onze verbazing over de Kroatische toetreding, zijn de vragen die wij ons als Vlamingen bij dit ontwerp van decreet moeten stellen, de volgende. Is Kroatië een Europees land dat de Europese normen en waarden en de democratische rechtsprincipes huldigt en toepast? Wat is de kostprijs van de toetreding van Kroatië tot de Europese Unie voor Vlaanderen en hoe staat het met de Kroatische economie?
Op de eerste vraag kunnen we positief antwoorden. Kroatië is een Europees land en behoort veeleer tot de landen van Midden-Europa dat zegt men daar ook zelf dan tot de Balkan. De Kroaten waren altijd al meer georiënteerd op Italië, en destijds op Venetië en het Oostenrijks-Hongaarse rijk, dan op de Balkan. Binnen ex-Joegoslavië waren zij trouwens samen met de Slovenen het meest Europawaardig.
Op de tweede vraag is het antwoord jammer genoeg negatief. Niet-eurofiele economen wijzen erop dat Kroatië het zoveelste EU-drama in aanbouw is. De staatsschuld van Kroatië zal in 2017 63,6 procent van het bnp bedragen. Dat is inderdaad veel beter dan veel EU-landen vandaag het zou er maar aan mankeren , maar in 2008 stond diezelfde staatsschuld nog maar op 29,3 procent van het bnp. Op de wereldmiserieranglijst de som van de inflatie en het werkloosheidscijfer dreigt Kroatië dan ook Spanje te verdringen van de toppositie.
Verder heeft Kroatië in zijn duidelijk stagnerende economie slechts een arbeidsparticipatie van 50 procent. Alles wijst erop dat het land een record zal vestigen door binnen de 2 jaar na toetreding tot de eurozone al aan het bailout-infuus te moeten hangen. Het huidige record staat trouwens op naam van Cyprus met 3,5 jaar.
Een bijkomend nadeel voor eurosceptici zoals wij is dat de toetreding van Kroatië de eurocraten de mogelijkheid geeft om te zeggen: zie je wel, ondanks de crisis, ondanks Grexit, ondanks de Britse reserves ten opzichte van de EU en ondanks alle financiële en andere moeilijkheden, zijn er nog staten die het aandurven om toe te treden tot de EU.
Tussen haakjes, de Italiaanse verkiezingsuitslag zou er wel eens voor kunnen zorgen dat men zich zal moeten haasten om de Kroaten aan boord te halen, want als de derde economie van Europa onderuitgaat, zal dat totaal andere gevolgen hebben dan de Griekse tragedie en de Spaanse schulden, en zou het einde van de euro wel eens snel dichterbij kunnen komen.
De heer Sabbe heeft het woord.
Mijnheer Creyelman, u doet de waarheid geweld aan als u spreekt over het succes van IJsland. U vergeet te vermelden dat IJsland zijn opgebouwde schuld in obligaties, voornamelijk onderschreven door Nederlandse burgers, nooit heeft terugbetaald. Een belangrijke financiering van het succes van IJsland is dus ten koste gegaan van onze Nederlandse buren, wat je op zijn minst geen propere attitude kunt noemen. Het is gevaarlijk om te zeggen dat het een succes geworden is, als men zegt: fuck you, ik betaal mijn schuld niet terug.
Kroatië is een toeristisch land bij uitstek voor alle EU-burgers, maar los daarvan moeten we het debat voeren over de mate waarin we Europeaniseren. Als we niet willen verhuizen naar het Bokrijk van de wereld, in verschillende kleine landjes, zullen we toch iets moeten doen. Dit is een stap in de juiste richting, om een tegengewicht te kunnen vormen tegen machtsblokken als China, de Verenigde Staten en Rusland, die misschien niet met zoveel zijn, maar wel op de vierde grootste oliereserve en de grootste gasreserve van de wereld zitten.
Die elementen moeten mee in overweging genomen worden. Eigenlijk ontkrachten ze uw betoog voor een groot stuk.
Ik neem daar nota van. Maar u moet weten dat de Europese Economische Gemeenschap (EEG) ook geen amalgaam van kleine landen was, en toen hadden wij ook wat te zeggen in de wereld. Toen was er ook meer welvaart dan vandaag. In die zin moet ik u dus toch wat tegenspreken.
Die eurocraten en eurofielen zullen natuurlijk staan juichen om de toetreding van Kroatië, ook al omdat het een van de eerste landen van de Balkanregio zal zijn dat toetreedt. Een veel gehoorde reden die wordt opgegeven, is dat Europa nood heeft aan stabiliteit in een gevoelige regio. We moeten er natuurlijk op letten dat dit soort stabiliteit niet het omgekeerde resultaat heeft. Als straks voor sterk op Rusland gerichte landen, zoals Servië, dat ook al zijn kandidatuur heeft ingediend, toch de onderhandelingen worden opgestart, zou er van stabiliteit wel eens helemaal geen sprake meer kunnen zijn. Rusland laat zich na een hele tijd van inertie na het instorten van de Sovjet-Unie immers opnieuw gelden in wat het beschouwt als zijn Slavische voortuin.
Met een land als Albanië, een staat die de Europese normen en waarden nog helemaal niet onder de knie heeft en dat is een understatement maar toch ook al een kandidatuur heeft ingediend, zou Europa er nog een Griekenland bij krijgen, in een nog veel ergere vorm. Ik weet niet of hij er is, maar de heer Verstrepen mag het vrij verkeer van goederen en diensten tussen Albanië en Europa misschien toejuichen, maar of dat soort diensten nuttig zijn voor de stabiliteit in de regio durf ik toch te betwijfelen. Of wat te denken van de mogelijke toetreding van Kosovo en Bosnië, met een overwegend islamitische bevolking, die logischerwijze uit dit alles volgt? Dan creëren we problemen in plaats van ze op te lossen. Voor sommigen bestaat de oplossing voor deze problemen er inderdaad juist in deze volkeren en staten de EU in te loodsen, om zo voor stabiliteit en voor de nodige omschakeling te zorgen. Wij vrezen net het tegendeel. Met een dubbel gevoel, maar omwille van de reeds nauwe historische en economische banden tussen Europa en Kroatië, zal onze fractie dit ontwerp van decreet steunen, maar deze goedkeuring is voor ons allerminst een vrijbrief voor verdere geopolitieke en andere avonturen met EU-toetredingen in de Balkanregio. (Applaus bij het Vlaams Belang)
De heer Van Dijck heeft het woord.
Ik wil even ingaan op een kritiekpunt van de heer Creyelman. Hij stelt niet te begrijpen dat dit land, dat sinds 1991 onafhankelijk is, die onafhankelijkheid nu reeds te grabbel gooit. Ik denk dat ik hem vrijwel letterlijk heb geciteerd.
Toen Kroatië in 1991 onafhankelijk is geworden, is dat spijtig genoeg nadien gepaard gegaan met een zeer bloedige burgeroorlog. Ik ben zelf ook vaak getuige ter plaatse kunnen zijn. Ik meen me te herinneren dat toen reeds in het hoofd en het hart van heel wat Kroaten de wil en het verlangen leefde om ooit aansluiting te kunnen vinden bij de Europese Unie. Wat nu gebeurt, is het eindpunt is van een proces waar heel veel Kroaten letterlijk en figuurlijk voor hebben gestreden. Natuurlijk heb ik er ook wel begrip voor als men discussieert over de vraag hoe ver Europa moet uitbreiden, hoe ver de interne verbondenheid en het interne draagvlak is van onze Europese Unie. Ik meen echter dat dit een mijnpaal is voor het Kroatische volk. Ik vind die zeer belangrijk en wil dit vanuit dit Vlaams Parlement dan ook ten volle ondersteunen.
De heer Bouckaert heeft het woord.
Ik sluit me aan bij de woorden van de heer Van Dijck. Kroatië behoorde, zoals de heer Kennes reeds heeft gezegd, tot het Habsburgse rijk en is volgens alle historische en culturele kenmerken een integraal deel van Europa. Als men zegt dat Kroatië niet bij Europa hoort, dan kan men net zo goed zeggen dat Oostenrijk, Hongarije en dergelijke meer er niet bij horen.
In deze discussie moeten we twee zaken van elkaar scheiden: hoe groot is Europa, tot waar reiken de grenzen van Europa enerzijds, en wat is de inhoud van Europa anderzijds? Over de inhoud van Europa kan er inderdaad worden gediscussieerd. Moeten we evolueren naar een soort unitair staatsmodel voor Europa, zoals Guy Verhofstadt dat bijna voorstelt? Of moet er daarentegen een soort Kompetenzordnung zijn, zoals destijds voorgesteld door Herman Van Rompuy, waarbij Europa zich concentreert op een aantal bevoegdheden en een aantal andere bevoegdheden voorgoed aan de lidstaten overlaat. Dat is dus niet de mentaliteit van: altijd meer Europa, dat is vooruitgang. Neen, er komt een stabiele bevoegdheidsverdeling tussen Europa en de lidstaten. Voor zon Europa wil ik tekenen, dus niet voor een compleet bureaucratisch, unitaristisch Europa.
Dat moet echter worden gescheiden van de discussie wie erbij hoort. Het Vlaams Belang geeft dikwijls heel goede argumenten waarom Turkije er niet bij hoort. De partij heeft daar gelijk in: Turkije hoort niet bij Europa. Het is geen Europees land. Het is een land waarmee Europa zeer innige betrekkingen moet hebben, maar het hoort er dus niet bij. A contrario zijn de argumenten waarom u tegen Turkije bent, van toepassing om Kroatië er wel bij te nemen. Er lijkt me dus absoluut geen reden te zijn om tegen dit verdrag te stemmen.
Mijnheer Bouckaert, ik denk dat u het niet goed begrepen hebt. We pleiten niet tegen de toetreding van Kroatië bij de euro. Natuurlijk is Kroatië een Europees land. Wij hebben een probleem met de euro en de manier waarop dat wordt ingevuld. Wat u daarnet zei, is ongeveer wat wij probeerden duidelijk te maken.
Vraagt nog iemand het woord? (Neen)
De algemene bespreking is gesloten.
Artikelsgewijze bespreking
Dames en heren, aan de orde is de artikelsgewijze bespreking van het ontwerp van decreet. (Zie Parl.St. Vl.Parl. 2012-13, nr. 1862/1)
De artikelen 1 en 2 worden zonder opmerkingen aangenomen.
De artikelsgewijze bespreking is gesloten.
We zullen straks de hoofdelijke stemming over het ontwerp van decreet houden.