Verslag plenaire vergadering
Verslag
De heer Dewinter heeft het woord.
Voorzitter, minister, u hebt Vlaanderen verblijd en de media heeft veel aandacht besteed aan het feit dat u 4,5 miljoen euro dat is bijna 200 miljoen Belgische frank zult uittrekken voor wetenschappelijk bonobo-onderzoek. Het is niet zo maar bonobo-onderzoek, ik lees dat het gaat over het belang van testosteron en de invloed van genen op bonobo-persoonlijkheid, maar er komen ook studies naar de manier waarop goudkopleeuwapen gebruik maken van hun omgeving, de partnerkeuze bij monniksgieren en de rol van gorillas in het herstel van de regenwouden.
Geef toe: wetenschappelijk onderzoek dat ertoe doet en dat kan tellen. Zeker in tijden van crisis, de toenemende werkloosheid in Vlaanderen, het debat over de btw die omhoog gaat voor de gewone man, misschien een indexsprong en zo meer, lijkt dit mij een heel erg verkeerd signaal. Ik wil hiermee niets afdoen aan het wetenschappelijk onderzoek dat gebeurt in de Zoo, in Planckendael en elders, maar het signaal zit verkeerd. Zeker op dit moment lijkt het alsof de Vlaamse Regering met niets anders bezig is dan zowaar het wetenschappelijk bonobo-onderzoek en de partnerkeuze bij monniksgieren.
En daarom vraag ik aan u, ook als socialiste, niet alleen als minister, of u dit nu werkelijk zon belangrijke prioriteit vindt. Zou dit geld niet voor andere dingen in Vlaanderen kunnen worden gebruikt? Wat met de timing om dit uitgerekend nu in een drie bladzijden lang perscommuniqué aan te kondigen, op een dag waarop in heel Europa gestaakt wordt, ook in dit land, tegen allerlei besparingen die ons door de EU, maar ook door deze Vlaamse Regering worden opgelegd? (Applaus bij het Vlaams Belang)
Minister Lieten heeft het woord.
Mijnheer Dewinter, ik had het eigenlijk wel kunnen weten dat iets met apen u zou kunnen inspireren om hier een vraag te stellen. (Rumoer bij het Vlaams Belang)
Dat is niet slecht bedoeld. Ik ga informatie geven en hopelijk komt op basis van die informatie de aap uit de mouw.
Het is misschien goed dat ik dit eventjes in het juiste kader plaats. De Vlaamse Regering heeft een algemene samenwerkingsovereenkomst met de Koninklijke Maatschappij voor Dierkunde van Antwerpen (KMDA) die zowel de zoo van Antwerpen als de dierentuin van Planckendael beheert. De overeenkomst werd afgesloten onder auspiciën van minister Bourgeois. In die samenwerkingsovereenkomst staat dat er ook een wetenschappelijk plan wordt opgemaakt dat ik voor een stuk mee financier.
Dat wetenschappelijk plan is nu goedgekeurd, en dat financieren we via innovatiemiddelen. Dat is niets nieuws, dat is altijd al zo gebeurd. Ik denk dat de middelen ook niet bijzonder zijn toegenomen, maar dat ze gewoon de evolutie van de index gevolgd hebben. Het plan geeft aan hoe we de wetenschappelijke werking en het wetenschappelijk onderzoek binnen de twee zoos verder zullen organiseren. Er is eerst een evaluatie gekomen en op basis daarvan zijn er een aantal speerpunten naar voren gebracht. Er is onder andere onderzoek naar kweekprogrammas voor bedreigde diersoorten en hoe men daar de biodiversiteit mee in stand kan houden. Er is onderzoek naar dierenziektes die ook overgedragen worden op mensen, zoals de vogelgriep waarover de KMDA al jaren baanbrekend werk levert. Er is onderzoek naar veroudering bij bonobos en wat dit betekent voor de evolutie van hun hart en hun hersenen, en daaruit kan heel veel worden afgeleid over hoe het bij ons, bij de mensensoort, in zijn werk gaat.
Al dat onderzoek is wetenschappelijk van hoge waarde. De voorbije jaren werd het dikwijls in wetenschappelijke publicaties gelauwerd door diverse internationale instellingen. Ik vind het jammer dat u daar een beetje minnetjes over doet. Het is onderzoek dat maatschappelijk relevant is, dat hoge wetenschappelijke normen nastreeft, dat internationaal gewaardeerd wordt en dat in samenwerking met onze universiteiten gebeurt.
Minister, politiek is prioriteiten stellen en de prioriteiten kennen we, ze zijn duidelijk. Voor de kindpremie is er geen geld. Voor de maximumfactuur in de thuiszorg is er geen geld. Voor de Vlaamse zorgverzekering is er geen geld. De jobkorting is afgeschaft. Uw project krijgt 4,5 miljoen euro. Het Plattelandsfonds van 10 miljoen euro wordt uitgesteld, want er is geen geld. Voor dit project is er wel geld.
U lacht wat met mij, u zegt dat het over apen gaat. Ik zou de bal kunnen terugkaatsen en zeggen dat u dan misschien wel een linkse bobo bent en geen bonobo, maar ook daar is er maar één lettergreep verschil. Maar dit geheel terzijde.
De prioriteiten zijn wat ze zijn. Blijkbaar is voor dit soort van initiatieven wel zonder problemen geld, maar voor andere dingen niet. Dat kenmerkt natuurlijk uw regering en uw beleid. Ik betreur dat en ik denk dat de bevolking toch de wenkbrauwen fronst en heel wat kritische vragen heeft wanneer ze vaststelt dat dit project wel en heel veel andere dingen, die dan misschien niet voor de bonobos maar voor mensen zijn bedoeld, niet op centen van uw regering kunnen rekenen. (Applaus bij het Vlaams Belang)
Mevrouw Moerman heeft het woord.
Ik heb met belangstelling geluisterd naar de vraag van de heer Dewinter en het antwoord van de minister. Als ik het goed heb begrepen, probeert men in dit project lessen te trekken uit ziektes, verouderingsverschijnselen en het gedrag van een bepaalde diersoort, om eventueel te gebruiken bij de mens. Er wordt soms gezegd dat ik niet zon hoog EQ heb. Ik heb geprobeerd om dat hier toe te passen. Toen de heer Dewinter een vraag stelde over wetenschappelijk onderzoek, was ik een beetje verbaasd en ik vroeg me af waarom hij dat doet.
U moet weten dat er twee soorten apen zijn die heel nauw met elkaar verwant zijn. De eerste soort is de chimpansee, en die lijkt heel sterk op ons. Als ze een conflict hebben, slaan ze op elkaars gezicht. De tweede soort is de bonobo. Ik begon al iets te begrijpen. Als de bonobos een conflict hebben, lossen ze dat op met seks. Nog slaagde ik er niet in de vraag van de heer Dewinter te begrijpen. Ik vroeg me af wat hij daartegen had. Tot ik verder zocht en nu heb ik het begrepen: 60 procent van alle seks bij de bonobos vindt plaats tussen vrouwen. Maar ik zou willen zeggen, mijnheer Dewinter, er schiet nog altijd 40 procent over. (Gelach. Applaus)
Daar heb ik niet veel aan toe te voegen!
Ik merk dat we geen geld nodig hebben voor wetenschappelijk onderzoek ter zake, want de beste onderzoeker zit daar: ze weet er alles van. Schrap deze subsidie, geef ze aan iets nuttigs, maak mevrouw in kwestie hoofd van het onderzoek en alles komt recht, minister. (Gelach. Applaus bij het Vlaams Belang)
De actuele vraag is afgehandeld.