Verslag plenaire vergadering
Verslag
De heer Keulen heeft het woord.
Voorzitter, alles met mate doen, is een uitdrukking die elke Vlaming kent. Soms kan de maat echter zo klein zijn dat er geen enkele ambitie uit spreekt.
Afgelopen weekend heb ik in de krant gelezen dat in 2010 minder dan 60 hectare natuurreservaat is erkend. Ook de uitbouw van het aantal natuurgebieden in Vlaanderen verloopt blijkbaar zeer traag. Ik moest toen spontaan aan die uitdrukking denken.
Crisissen zijn uitdagingen. Volgens de minister heeft dit alles met de moeilijke budgettaire context te maken. Ik vraag me af waarom ze het geweer beleidsmatig niet van schouder wil veranderen. Nu is de Vlaamse overheid zelf grootgrondbezitter. De Vlaamse overheid koopt al die bossen op en laat ze door het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB) beheren. Soms worden de bossen aan achtenswaardige verenigingen in beheer gegeven. Ik vraag me af waarom de minister geen beheerscontracten met de private eigenaars van de bossen sluit.
U doet dat vandaag wel, maar veel te weinig. In die beheerscontracten kan men voorwaarden opnemen. Zo kan men meer doen met hetzelfde geld, want dan moet u geen aankopen financieren, en houdt u dus meer geld over om meer resultaten op het vlak van natuur- en milieubeleid te boeken. Mijn concrete vraag is dus: bent u bereid om dit beleidsalternatief in overweging te nemen?
Minister Schauvliege heeft het woord.
Voorzitter, collegas, ik heb voor u een grafiek bij. De rode blokjes zijn de aankoopbudgetten. Dat gebeurt trouwens ook met privéterreinen: dat daar subsidies voor kunnen worden gegeven. De groene blokjes zijn de beheerssubsidies. Na elke aankoop moet men binnen twee jaar een erkenningsaanvraag indienen. Die erkenningen blijven wij meenemen. Hoe meer wij aankopen, hoe meer erkenningen erbij komen, want de oude blijven wij meenemen. Op termijn is dat niet evident.
Vorig jaar is met de kaasschaafmethode 5 procent van de subsidies weggenomen. Dat leidde tot problemen met de uitkeringen voor de bestaande beheerssubsidies en de nieuwe erkenningen die daarbij komen. Wij namen onze verantwoordelijkheid en maakten extra budgetten vrij. Dat leidde tot een herschikking van de budgetten. Dat gebeurde op het einde van 2010, toen alles door de administratieve mallemolen is geraakt. Daardoor kan men alles pas laat uitvoeren. Ik kan u evenwel aankondigen dat er voor dit jaar ernstige beterschap op komst is. Nu al, in mei, zitten we aan 157 hectare. Er is een inhaalbeweging bezig.
U vraagt wat er in de toekomst zal gebeuren. U stelt terecht de vraag of wij die aankoopsubsidies zullen kunnen blijven uitkeren. Zal dat er niet toe leiden dat we geen geld voor beheerssubsidies meer zullen hebben? Ik gaf de Minaraad de opdracht om alle instrumenten voor het bos- en natuurbeheer op te lijsten en een evaluatie te maken. Dat zou deze zomer zijn afgewerkt. Op basis daarvan zal een en ander worden bijgestuurd, zodat wij onze ambitieuze doelstellingen kunnen handhaven en die nog efficiënter kunnen nastreven.
Uw antwoord bevat veel hoop, maar zo kunnen wij ook op een dwaalspoor worden gestuurd. Want eigenlijk vraag ik u om ideologische grendels weg te nemen. Deng Xiaoping zei het al: of de kat nu wit of zwart is, als ze maar muizen vangt. U moet meer doen met uw geld, en dat kan door beheersovereenkomsten met privé-eigenaars te sluiten, in plaats van zelf grootgrondbezitter te willen zijn. U kunt op dat vlak toch een klaar en duidelijk antwoord geven? U kunt dan meer doen met het geld, want u moet niet aankopen. Waarom zegt u niet dat u die aanpak ook daadwerkelijk wilt volgen? Vandaag doet u dat slechts erg voorzichtig. Uiteindelijk is toch het doel om het areaal aan natuurgebieden en bossen te vergroten. Waarom bewandelt u niet de eenvoudige weg, en verlaat u de ideologische opties die ook in het buitenland al zijn opgegeven? Het doel telt, niet het middel.
Mevrouw Eerlingen heeft het woord.
Voorzitter, minister, collegas, ik stelde over dit onderwerp al een schriftelijke vraag. Uit het aankoopoverzicht blijkt dat er een evolutie is van de verhouding tussen het aantal hectare dat door privépartners wordt aangekocht en het aantal hectare dat door het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB) wordt aangekocht. Het is mij wel niet helemaal duidelijk hoe dat komt. In het kader van de uitvoering van beheerswerken is het misschien toch efficiënter om met natuurverenigingen of privé-eigenaars in zee te gaan, want zij voeren toch vrijwillig al heel wat werken uit. De inspanningen van het ANB zullen meer geld kosten. Kunt u dat toelichten?
De heer Peeters heeft het woord.
Voorzitter, minister, collegas, ik vraag aandacht voor de natuur buiten onze reservaatgebieden. Wij beschikken over een instrument om die natuur te beschermen: het decreet over het natuurbehoud. In de praktijk is het zo dat de Vlaamse Regering die wetgeving totaal negeert en soms zelfs aan haar laars lapt. Men kan heel eenvoudig landschappen deklasseren. Men kan dan in natuurgebied infrastructuurwerken uitvoeren. Ik heb hierover vragen ingediend. Het gaat dan over investeringen die gebeuren in een toekomstig natuurgebied, maar die gebeuren zonder dat daar een bouwvergunning aan te pas komt.
Minister, dat zijn tekenen van een falend natuurbeleid. Het zijn tekenen dat natuurbeleid en ‑behoud in Vlaanderen geen zorg zijn voor deze regering. Ik vraag uitdrukkelijk dat de overheid zelf ook de bestaande reglementen en wetgeving zou toepassen.
De heer Vanden Bussche heeft het woord.
Ik sluit me aan bij de heer Keulen. Ik heb er ook vragen bij dat het Agentschap voor Natuur en Bos zelf eigenaar probeert te worden, in plaats van akkoorden af te sluiten. Soms is het een concurrent die opbiedt tegen lokale overheden die een aankooppolitiek ontwikkelen. Dan zijn we niet goed bezig. Ze maken zelfs gebruik van een voorkooprecht om vóór de gemeente stukken grond aan te kopen. Dat geld kan beter worden besteed. Als de lokale overheden geïnteresseerd zijn, zou de Vlaamse overheid zich moeten terugtrekken en zouden er beheersakkoorden moeten worden afgesloten, zoals de heer Keulen voorstelt.
Mijnheer Vanden Bussche, ik had u eigenlijk het woord niet mogen geven. (Opmerkingen van de heer Marc Vanden Bussche)
Ik dacht dat u bij de LDD-fractie was, maar u behoort tot de Open Vld-fractie. Ik heb u toch het woord gegeven. Het is u bij dezen gegund.
Mijnheer Keulen, als u vandaag naar de besluiten kijkt, ziet u dat ook privé-eigenaars een erkenning en dan ook een beheerssubsidie kunnen krijgen.
Dat wil ik.
We stellen vast dat dit in de praktijk weinig wordt gebruikt. Net omdat we daarin geloven en vinden dat dit moet kunnen, hebben we twee zaken gedaan. We hebben een proefproject opgestart in Midden-Limburg, dat u waarschijnlijk bekend is. Dat is een LIFE-project, waaraan we ook privé-eigenaars laten meedoen. We willen bekijken hoe dat in de praktijk verloopt. Ook heb ik uitdrukkelijk gevraagd aan de Minaraad, die alle expertise ter zake in huis heeft, om een lijst te maken van alle instrumenten die we nu inzetten binnen Natuur en Bos en te bekijken hoe we die middelen nog efficiënter kunnen aanwenden. Een van de conclusies zal wellicht kunnen zijn dat we die privé-eigenaars nog meer moeten betrekken. Als dat zo is, dan zullen we dat uiteraard ook wel in overweging nemen.
Mevrouw Eerlingen, u stelt dat er al een trend is. We proberen daar daadwerkelijk ook wel op te letten. Het hoeft niet zo te zijn dat de overheid alles moet aankopen. Het gaat hier trouwens ook over terreinbeherende verenigingen, die geen deel uitmaken van de overheid. Zo krijgt Natuurpunt subsidies van ons om aankopen te doen. Binnen de twee jaar dient het dan een erkenning in om ook die beheerssubsidies te kunnen krijgen. We staan daar dus absoluut voor open. We vinden ook dat we iedereen nodig hebben om dat natuurbeleid tot een goed einde te brengen.
Mijnheer Peeters, daaruit afleiden dat er absoluut geen ambitie is, klopt absoluut niet. Het is net om die ambitie te kunnen realiseren dat we vorig jaar onze verantwoordelijkheid hebben genomen en een herverdeling hebben gedaan, om de nodige budgetten te hebben voor die beheerssubsidies en erkenningen, om dat dit jaar ook te kunnen rechttrekken.
Mijnheer Keulen, ik vraag u nog even geduld, omdat ik vind dat we de Minaraad zijn rol moeten laten spelen ter zake. De raad zal me aanbevelingen doen over de vraag welke instrumenten moeten worden bijgestuurd. Op basis daarvan zullen we zowel het decreet Natuurbehoud als de besluiten die in dat verband zijn genomen, bijsturen.
De Minaraad is uiteraard inderdaad belangrijk als adviesorgaan, maar u bent wel de minister en u draagt de beleidsverantwoordelijkheid. Ik kan u alleen maar oproepen om ideologische blokkades overboord te gooien en meer akkoorden te sluiten met die privé-eigenaars van bossen, en zo iets extras te doen voor de natuur in Vlaanderen.
Het incident is gesloten.