Verslag plenaire vergadering
Verslag
De heer Van den Heuvel heeft het woord.
Voorzitter, minister-president, geachte leden, na de financieel-economische crisis heeft Europa geoordeeld het begrotingsbeleid en het sociaal-economische beleid van de lidstaten beter te moeten volgen. Dat is terecht, lijkt me, zeker voor de lidstaten die de euro hebben ingevoerd. Voor die landen is het paardenmiddel van een devaluatie om economisch orde op zaken te stellen, immers weggevallen. Er is een procedure op gang gebracht, het zogenaamde Europese semester. Half april heeft ook België een Nationaal Hervormingsprogramma ingediend, waaraan ook de deelstaten hun bijdrage hebben geleverd.
Zo heeft Vlaanderen bijvoorbeeld gezegd dat het de activiteitsgraad op termijn naar 76 procent wil optrekken.
Europa heeft ons programma bekeken en gisteren een zestal aanbevelingen gedaan, zoals meer concurrentie op de energiemarkt, budgettaire aanbevelingen en aanbevelingen voor een betere werking van de arbeidsmarkt. Veel van die aanbevelingen zijn federale materies. Op dat niveau situeren zich nog altijd de belangrijkste hefbomen. Ik denk ook dat de deelstaten nog veel inspanningen kunnen doen. Ik denk dan zeker aan een betere werking van de arbeidsmarkt. Er zijn concrete aanbevelingen om langer te werken en om werkzoekenden te activeren. Ik wil u daarom vragen wat uw oordeel is over deze aanbevelingen van de Europese Commissie en of die in de nabije toekomst een impact op het Vlaams beleid zullen hebben.
Minister-president Peeters heeft het woord.
Voorzitter, collega's, het document van de Europese Commissie is heel belangrijk. U verwees al naar de zes aanbevelingen. Ik overloop ze even. De eerste is het jaarlijkse en structurele begrotingstekort met gemiddeld 0,75 procent van het BBP verminderen. Ik denk dat hier al voldoende is benadrukt dat Vlaanderen een begroting in evenwicht heeft en dat dit een voorbeeld voor de andere regeringen mag zijn. Als iedereen dat doel haalt, zal de eerste aanbeveling worden gerealiseerd. De tweede aanbeveling houdt daar verband mee: het verbeteren van de houdbaarheid van de publieke financiën. Dit is een heel belangrijke aanbeveling waar voornamelijk het federale niveau moet en kan aan werken.
De derde aanbeveling is het aanpakken van de zwaktes van de financiële sector. Wij hebben hier al gedebatteerd over onze participaties in KBC en Dexia. De komende dagen en weken zullen we over het dossier van de Gemeentelijke Holding met de nodige zorg beraadslagen en ter zake ook een aantal beslissingen nemen. De waarborg loopt op het eind van deze maand af, en de vraag ligt voor of er een verlenging van die waarborg komt, en of die wordt verhoogd. De vierde aanbeveling slaat op de loononderhandelingen en de loonindexering. Dat is een federale materie, maar ik voeg eraan toe dat we onder meer in het witboek Nieuw Industrieel Beleid heel duidelijk hebben gezegd dat dit slechts mogelijk is als er aan een aantal randvoorwaarden is voldaan. Eentje heeft te maken met de loonkost en de energiekost. (Opmerkingen van de voorzitter)
U dwingt me te besluiten. Mijn belangrijkste opmerking is wel dat wij bevoegd zijn om de activering te stimuleren. Samen met minister Muyters werken wij aan alternatieven voor de afschaffing van de jobkorting.
Niet ik maar het Reglement dwingt u, minister-president.
Voorzitter, minister-president, collega's, ik dank u voor het antwoord. Soms maak ik me wat zorgen over de reacties op het federale niveau. De Vlaamse Regering neemt deze aanbevelingen ernstig. Het is heel belangrijk om werk te maken van de activering en van alternatieven voor de jobkorting. Ik denk bijvoorbeeld ook aan de uitbreiding van de activering van oudere werkzoekenden.
In het Vlaams Economisch Sociaal Overlegcomité (VESOC) is al onderhandeld om de leeftijd naar 58 jaar op te trekken. Dat moet evenwel nog in de praktijk worden gebracht. Ik denk wel dat deze aanbevelingen een ruggensteun zijn om daar op zeer korte termijn werk van te maken. Ik ben dan ook blij dat de Vlaamse Regering dat zal doen.
De heer Sannen heeft het woord.
Minister-president, de aanbevelingen van Europa zijn, denk ik, waardevol als aanbeveling. Wat ons betreft, zouden we echter toch graag hebben dat Vlaanderen zich niet louter en alleen richt op deze aanbevelingen. Het gaat vooral over besparen, besparen, dikwijls met verarming tot gevolg, en daarnaast over activeren, langer werken, het optrekken van de pensioenleeftijd van 65 naar 67 jaar. Ik denk dat er een paar interessante dingen in zitten. Het activeren is belangrijk. Het is belangrijk dat mensen in Vlaanderen effectief langer werken. Maar ik vind het niet nodig om de pensioenleeftijd van 65 naar 67 jaar op te trekken. Die aanbeveling is niet echt nodig.
Minister-president, ik hoop dat we de soms negatieve aanbevelingen weten om te bouwen tot aanbevelingen met een perspectief. Als jongeren op dit moment protesteren in Europa, dan is dat niet alleen omdat ze willen besparen, maar omdat ze willen werken. Ze willen een perspectief en ze willen een toekomst. Ik hoop dat we dat perspectief en de toekomst eraan kunnen toevoegen.
De heer Diependaele heeft het woord.
Ik wil eerst kort reageren op wat de heer Sannen heeft gezegd. De link tussen verarmen en besparen is ongeveer dezelfde als het verschil tussen korte- en langetermijndenken. Mijnheer Sannen, het is een beetje spijtig dat uw ideologie daardoor besmet is. (Rumoer)
Ik wil de heer Van den Heuvel danken voor zijn vraag. Het is inderdaad een zeer belangrijk thema. Zoals hij zelf aangeeft, is het echter hoofdzakelijk een federale materie. Dat betekent niet dat het onbelangrijk is. In die zin moet Vlaanderen zijn verantwoordelijkheid niet ontlopen. Ik hoop dat we er ook hier over kunnen praten.
De minister-president heeft de kans gekregen om te zeggen dat we het ten aanzien van die zes aanbevelingen vrij goed doen. Ik denk dat de activering en dergelijke het meest op ons slaat. Verder zijn we heel blij dat die aanbevelingen heel nauw samenliepen met de aanbevelingen die wij, van de N-VA tijdens de eerste week van de paasvakantie hebben aangeboden aan de federale regering. Mijnheer Van den Heuvel, het is wat spijtig dat uw partij een van de partijen was die de uitgestoken hand toen heeft geweigerd. (Applaus)
De heer Sabbe heeft het woord.
Collegas, minister-president, mijnheer Diependaele, ik vind dat allemaal zeer goed, maar in 2009 ging de N-VA wel buiten de lijntjes kleuren met deze Vlaamse Regering. (Applaus bij het Vlaams Belang)
En wat zie ik? Dat in de werkloosheidsuitkeringen niets gebeurd is, dat daar niet buiten de lijntjes is gekleurd, dat minister Bourgeois de kans heeft gehad om de provincies te hervormen en er ernstige besparingen te doen ten bedrage van minstens 900 miljoen euro. Hij behoudt ze zelfs en verkleutert ze nog meer dan nu. Ik zie ook dat de activering van de Vlaamse arbeidsmarkt door minister Muyters in feite een processie van Echternach is, ondanks de toolbox 50+. Ik heb de cijfers in de commissie naar voren gebracht. Van de 50-plussers die men extra moet motiveren, is maximum 9 procent geactiveerd. Voor Vlaanderen is er op dat vlak een taak weggelegd. Het zal echter niet zijn met de praatbarak van het groenboek en het witboek Nieuw Industrieel Beleid, wel met concrete acties. Die zie ik hier niet en die heb ik de afgelopen twee jaar op geen enkel ogenblik gezien. (Applaus bij het Vlaams Belang en LDD)
De heer Van Hauthem heeft het woord.
Zoals de vraagsteller ook al heeft gezegd, zijn de meeste zaken federale materie. Wat dat betreft, zijn de verklaringen van de minister-president toch wel duidelijk. Ik denk dat er toch wel een duidelijke vingerwijzing is richting de formateur, die nu bezig is en die ook dat probleem moet zien te plaatsen in een regeerakkoord. Wat dat betreft, was hij toch wel duidelijk.
Minister-president, ik heb ook begrepen dat u de lijn van een begroting in evenwicht aanhoudt, dat u niet bewust overschotten zult boeken, en dat de andere deelstaten en entiteiten ons voorbeeld maar moeten volgen.
Daarnaast moet ik echter ook de heer Sabbe gelijk geven. Datgene waar we zelf bevoegd voor zijn, namelijk de activering van personen die ouder dan 50 en 55 jaar zijn, laat nog altijd te wensen over.
De heer van Rouveroij heeft het woord.
Voorzitter, minister-president, collegas, de Europese Commissie bevestigt onze diagnose en steunt ook de liberale remedies. Daar wordt iedereen nog eens aan herinnerd. We moeten inderdaad besparen en we moeten hervormen, onze overheid hervormen, zodat ze effectiever en efficiënter wordt. Wie dat nu niet doet, pleegt een vorm van schuldig verzuim.
De vraag is nu: wie zijn wij? Wij is meervoud en wij is natuurlijk België, dat is rechtstreeks aangesproken, maar ook Vlaanderen. In die zin treed ik de heer Van den Heuvel bij en ook het slot van uw antwoord.
Wij kunnen ons vinden in een van de doelstellingen, namelijk schuldafbouw in plaats van schuldopbouw. We hebben het al een paar keer aangeklaagd, ook met deze budgetwijziging gaat de schuld toenemen met 406 miljoen euro. Dat is strijdig met het Pact 2020. De schuld gaat oplopen tot 7 miljard euro. Het omgekeerde zou moeten gebeuren.
Minister-president, daarmee bent u geëindigd en daarin willen we u ook ten volle steunen: meer mensen aan werk helpen en vooral de 50-plussers blijvend aan het werk houden. Dat is een heel moeilijke opdracht.
De heer Watteeuw heeft het woord.
Wat een meerderheid! De eensgezindheid tussen de meerderheidspartijen is ontroerend. De heer Sannen en de heer Diependaele zitten echt wel op dezelfde lijn! (Gelach)
Dat was mooi om te zien. (Opmerkingen)
Mijnheer Sannen, ik denk dat u gelijk hebt: besparen kan dikwijls leiden tot de verarming van sommige bevolkingsgroepen. Daar moet oog voor zijn. Ik heb allang door dat de partij van de heer Diependaele daar helemaal niet om bekommerd is. Dat is duidelijk.
De heer Van den Heuvel maakt zich terecht zorgen over de zaak die Europa naar voren heeft geschoven. De Federale Regering antwoordde daarop. Ik maak me echter ook zorgen over de reactie van de Vlaamse Regering als ik zie hoe ze het witboek Nieuw Industrieel Beleid in de praktijk brengt. Het was allang aangekondigd. En wat krijgen we? Structuren, overlegorganen en zeer weinig actie. Als we één ding kunnen leren uit de Europese voorstellen, is het dat er nu eindelijk actie moet komen. Ik zit daar nu al twee jaar op te wachten.
Het is juist dat een aantal van die maatregelen vooral betrekking hebben op het federale niveau. Het heeft natuurlijk zijn waarde om hier te discussiëren over federale bevoegdheden, maar weinig concrete beslissingen kunnen hieromtrent worden genomen.
Mijnheer Van Hauthem, u hebt gelijk: ik ga ervan uit, de copernicaanse omwenteling indachtig, dat we met ons industrieel beleid voor belangrijke opties staan. Zaken zoal loon- en energiekost zullen zich daar op enten en daar de nodige dynamiek aan geven, en niet omgekeerd.
De activering is een belangrijke Vlaamse bevoegdheid. Ik kan dat de oppositie niet ten kwade duiden, maar in overleg met de sociale partners heeft minister Muyters enkele belangrijke stappen gezet. De VDAB geeft daar nu uitvoering aan. We zullen de resultaten hard moeten beoordelen, maar u moet de maatregelen de tijd geven. Ze moeten eerst concreet worden uitgewerkt op het veld. De alternatieven voor de jobkorting zullen daar alle mogelijke dynamiek aan geven. Ik begrijp dat u het daar met mij eens bent.
Mijnheer Sannen, het mag geen negatieve dynamiek worden maar het moet en kan een positieve dynamiek realiseren. Niet: in hoeveel stukjes kunnen we de taart verdelen? Maar: hoe kunnen we de taart groter maken? Hoe kunnen we meer mensen aan werk helpen? Het is niet in de eerste plaats nodig om de pensioenleeftijd op te trekken; wat we vooral nodig hebben is een zeer positief activeringsbeleid waarmee iedereen aan bod kan komen.
Ik ga niet dieper in op de zes aanbevelingen en wie waar zijn gading in vindt. Het is typisch: als iets goed is, zijn er meerdere vaders en moeders. Ik heb begrepen dat verschillende partijen vinden dat ze gehoord zijn door Europa. Ik wens hen daar van harte voor te feliciteren. Ik ga ervan uit dat het debat kan voortgaan, zeker op de plaatsen waar de beslissingen genomen worden.
Ik ben het natuurlijk volstrekt oneens met goedkope reacties over het witboek en de praatbarak. In eerste instantie hoop ik dat u dat allemaal gelezen hebt. In tweede instantie moet u zich maar eens richten tot de chemie. De sector is zeer enthousiast omdat we daar al een project hebben goedgekeurd. Ook andere takken van de industrie volgen. Dat is typisch voor de oppositie, ik neem hen dat niet kwalijk. Het is niet zo dat als u iets vele keren herhaalt, dat het dan waarheid wordt. Ik zal dat blijven zeggen. Al herhaalt u dat honderd keer over die schuld en zo, het klopt niet. Telkens als u dat zegt, zal ik moeten zeggen dat het niet klopt.
Het lijkt me belangrijk dat wat de voorbije maanden in de steigers is gezet, onder meer met betrekking tot het nieuw industrieel beleid en de activering van werklozen, de komende maanden concreet wordt uitgevoerd. De verlenging van de activering van werkzoekenden tot 58 jaar moet dringend worden uitgevoerd.
De Europese aanbevelingen kennen veel vaders. Ik kijk naar de mensen die vorig jaar een heel groot mandaat van de kiezer hebben gekregen. We wachten allemaal tot zij de hand aan de ploeg slaan en op het terrein zelf echt maatregelen nemen. (Applaus bij CD&V, Open Vld en sp.a)
Het incident is gesloten.