Verslag plenaire vergadering
Verslag
De heer Van Hauthem heeft het woord.
Minister-president, u bent gisteren op de koffie geweest bij de informateur. We hebben vernomen dat u nog eens hebt gezegd dat u streeft naar een begroting in evenwicht volgend jaar en dat u er nog altijd aan denkt, ondanks de oproep, om na 2011 overschotten te boeken om zo de totale federale begroting rond te krijgen. U hebt ook gezegd dat als er extra bevoegdheden zouden komen, daar de overdracht van extra middelen mee gepaard moet gaan. Ook uw Octopusnota hebt u nogmaals toegelicht. Hoe hard wilt u dat spelen?
Ik ben wat bezorgd, want ik lees dat u hebt verklaard dat u geen breekpunten op tafel hebt gelegd, en dat dit krijtlijnen zijn. Als we alleen maar krijtlijnen uittekenen, dan kunnen we nog heel lang bezig blijven. Het regeerakkoord is wat het is. De Octopusnota is wat ze is. We gaan niet herhalen wat daar in staat. Volgens sommigen zullen er heel vergaande zaken in staan. Minister-president, is dat nu voor u een breekpunt, is dat het minimum minimorum, of zegt u dat de lat die op die hoogte ligt, eventueel nog naar beneden kan?
Ik zou wel eens willen weten hoe hard u dit wilt spelen in de discussie over de federale regeringsvorming. Is uw Octopusnota te nemen of te laten?
Minister-president Peeters heeft het woord.
Voorzitter, dames en heren, ik ben heel blij dat ik hier ben en even het woord mag nemen.
Ik ben als minister-president en niet als voorzitter van mijn partij bij de informateur geweest. Ik ga ervan uit dat de informateur de voorzitter van CD&V binnenkort ook zal uitnodigen. Ik ben in elk geval als minister-president gegaan.
Ik heb de informateur duidelijk gemaakt dat de Octopusnota integraal deel uitmaakt van het Vlaamse regeerakkoord. Ik zal hier niet alles herhalen. We hebben het daar vorige keer al over gehad.
Ik heb in elk geval gezegd en ik blijf ook zeggen dat elk federaal communautair voorstel hier zal worden beoordeeld en aan de inhoud van het Octopusakkoord zal worden getoetst. De informateur is goed op de hoogte van die nota en van onze stellingname.
Wat de problematiek van de oneigenlijke en usurperende bevoegdheden betreft, wil ik hier nog iets in alle duidelijkheid formuleren. Volgens berekeningen die hier al eerder aan bod zijn gekomen, gaat het om 400 miljoen euro. Indien dit zou worden stopgezet, is de vraag hoe we dat precies moeten aanpakken. Ik heb de informateur voorgesteld voor een phasing-out te kiezen. Dit zou ons de mogelijkheid bieden ons hierop voor te bereiden.
Wat de bevoegdheid voor het arbeidsmarktbeleid, het energiebeleid en andere elementen van de Octopusnota betreft, zullen er bijkomende federale middelen of een fiscale autonomie moeten komen. De federale overheid mag het vergeten, om het sterk uit te drukken, ons bevoegdheden toe te vertrouwen en zelf het geld te houden om zo de federale budgettaire problemen op te lossen.
Tot slot heb ik de informateur in alle duidelijkheid meegedeeld dat onze budgettaire lijn heel duidelijk is. In 2011 zal de begroting in evenwicht zijn. Daarna zullen er geen overschotten of tekorten meer zijn.
Ik hoop dat iedereen begrijpt dat een minister-president niet als voorzitter van een partij mag optreden en geen breekpunten naar voren mag schuiven. Het is niet mijn taak te zeggen wat moet worden gerealiseerd om een coalitie in welke vorm dan ook mogelijk te maken. Ik ben niet uit mijn rol van minister-president gevallen. Ik heb dit aan de informateur meegedeeld. De partijen die worden geroepen om een coalitie te vormen, moeten maar zeggen wat al dan niet in het regeerakkoord moet worden opgenomen. Dat is niet de taak van een minister-president.
Vorige week heeft de heer Dewinter me opgeroepen actief te ageren. Ik ben bij de informateur geweest. Ik heb duidelijk gezegd waar het op staat. De heer Dewinter heeft verklaard dat hij me gedurende enkele maanden niet meer heeft gezien. Ik ga ervan uit dat hij nu heeft gemerkt dat ik weer heel actief ben. Ik was tijdens die andere maanden natuurlijk ook heel actief. (Gelach)
Ik heb in elk geval heel duidelijke taal gesproken.
Het is één zaak een mededeling te doen. Het is een heel andere zaak dit ook hard te maken. Daar haakt de minister-president blijkbaar af. We kunnen natuurlijk regeerakkoord na regeerakkoord na regeerakkoord volschrijven met institutionele desiderata, verwachtingen en verzuchtingen. We zijn daar al sinds 1999 mee bezig. We slepen die resoluties al meer dan 11 jaar mee. Het volschrijven van regeerakkoorden is één zaak. Ze hard maken en er breekpunten van maken, is een heel andere zaak.
Indien ik de Octopusnota goed heb begrepen, zou het initiatief van de deelstaten moeten uitgaan. Dat staat daarin. Ik stel vast dat de minister-president klaar en duidelijk heeft gezegd wat er in het Vlaamse regeerakkoord staat. De informateur zou hiervan goed op de hoogte zijn. Het zou er nog aan mankeren dat hij niet zou weten wat hij hier zelf mee heeft onderhandeld. Daar blijft het echter bij. De minister-president is niet proactief opgetreden. Hij is uitgenodigd. Hij heeft zichzelf niet uitgenodigd.
Het is op zich een goede zaak dat nog eens is herhaald wat in het Vlaamse regeerakkoord staat. Hier een breekpunt van maken en zelf tijdens de gesprekken de leiding nemen, is een heel andere zaak. Wat dat betreft, geeft de minister-president niet thuis. (Applaus bij het Vlaams Belang)
De heer Gatz heeft het woord.
Voorzitter, de minister-president heeft een gesprek met de informateur gevoerd. Ik neem aan dat er binnenkort ook contacten met de formateur en daarna met de nieuwe federale regering zullen volgen. Dat ligt in elk geval in de lijn der verwachtingen.
De discussie gaat nu over de bijkomende bevoegdheden voor Vlaanderen. U vindt daar in dit parlement een haast kamerbrede meerderheid voor. Het gaat ook over de middelen die daarbij horen. Ik heb daarover een vraag: is het niet realistisch om meer in te zetten op bijkomende bevoegdheden en meer fiscale autonomie, want dat leidt tot een grotere responsabilisering van de deelstaten, dan in te zetten op meer bevoegdheden en bijkomende middelen? We weten immers dat er moet worden bespaard, ook op het federale niveau, om de doelstellingen van het Europese Stabiliteitspact te halen. Ik pleit er dus voor om meer in te zetten op responsabilisering en fiscale autonomie aangezien het federale niveau een kei is die nauwelijks nog te stropen valt en niet veel middelen kan overdragen? Deelt u mijn mening?
De heer Van Dijck heeft het woord.
Voorzitter, minister-president, collega's, ik heb enkel akte kunnen nemen van het feit dat u gedaan hebt wat van u wordt verwacht. Als minister-president moet u waken over het regeerakkoord. In die hoedanigheid bent u gaan spreken met de informateur. U hebt er het Vlaams regeerakkoord en het luik over verdere stappen in de staatshervorming verwoord. Als u daar dus de copernicaanse omwenteling hebt verdedigd, dan zijn we op de goede weg, mijnheer Van Hauthem. Het is de taak van de informateur om zich te informeren en samen te brengen wat hem wordt meegedeeld. Als de minister-president heeft overgebracht wat vorig jaar is afgesproken, dan zijn we goed bezig.
De heer Vereeck heeft het woord.
Voorzitter, minister-president, collega's, de informateur effent het pad voor een formateur. De informateur geeft te kennen dat hij met de staatshervorming vooruit wil. Wellicht zullen we tegen september daarvan de grote krijtlijnen zien. En hem kennende, zal het een grote, vette vis zijn. U bent met de Octopusnota onder de arm bij hem geweest. U pleitte er voor de overheveling van het arbeidsmarktbeleid, de gezondheidszorg en de fiscale autonomie. Dat laatste vind ik erg goed, want dat is de boter bij de vette vis. Maar u voegde eraan toe dat u niet hebt gesproken over pensioenen of uitkeringen. U zei dat u niet de splitsing van België wilt, maar de solidariteit met Wallonië wilt behouden.
De informateur heeft tijdens de verkiezingscampagne daarover wel gesproken, dus ik neem aan dat hij dat zelf wel ter sprake zal brengen. Belangrijker lijkt me, wat u betreft, dat in de Octopusnota sprake is van artikel 35 als een denkkader. Hoe moet ik dan uw uitspraken interpreteren? Stel dat die zaken toch ter bespreking voorliggen, bent u dan bereid om de bevoegdheden inzake pensioenen over te nemen?
De heer Caluwé heeft het woord.
Ik sluit me aan bij wat de heer Van Dijck al zei. Het is een goede zaak dat de informateur is gestart met het uitnodigen van de ministers-presidenten van de deelgebieden. En het is evident dat de minister-president bij hem het regeerakkoord en het belangrijke onderdeel van de Octopusnota heeft verwoord. Dat onderdeel werd ook al door de vorige regering onderschreven. Die nota heeft dus een zeer ruim draagvlak in Vlaanderen.
Het is evident dat er naast bevoegdheden ook middelen worden overgedragen. De Octopusnota houdt in dat overdracht van bevoegdheden ook overdracht van verantwoordelijkheden betekent, met alle gevolgen van dien.
Minister-president Peeters heeft het woord.
Voorzitter, collega's, wat de vraag van de heer Gatz betreft, wil ik duidelijk zijn. Als er bevoegdheden worden overgedragen, dan zijn er twee mogelijkheden: er worden middelen mee overgedragen of wij krijgen fiscale autonomie zodat wij op een efficiënte manier middelen kunnen genereren om die bevoegdheden uit te oefenen. Maar in deze fase van de onderhandelingen zou het niet wijs zijn om de optie van bijkomende middelen volledig uit te sluiten. Als men het bijvoorbeeld over de overdracht van het arbeidsmarktbeleid en het doelgroepenbeleid heeft, dan heeft men het over de overdracht van een pakket middelen dat uit het grote sociale pakket komt. Het is een ingewikkelde zaak.
Het is wel erg belangrijk dat er inzake de fiscale autonomie vooruitgang wordt geboekt. Ik wil nog even duidelijkheid in de verdere onderhandelingen over wat men doet met de middelen die men nu vrijmaakt voor bepaalde bevoegdheden op federaal niveau die naar de regios zouden komen. Ik denk dat het debat nog zeker niet is afgesloten en dat we de beide pistes moeten openhouden, ervan uitgaande dat ik volledig kan volgen dat wij verantwoordelijkheid moeten dragen, niet alleen voor ons beleid maar ook voor de financiering van ons beleid. Ik ga ervan uit dat wij de verantwoordelijkheid dragen voor 80 percent van de personenbelasting enzovoort.
Mijnheer Vereeck, ik heb de vraag gekregen of de pensioenen uitdrukkelijk in de Octopusnota staan. Het antwoord daarop is: neen. De media hebben me gevraagd of we een mening hadden over de regionalisering van de pensioenen. Men moet ook ten aanzien van de media correct zijn: over pensioenen zegt de Octopusnota niets. U hebt het goed gelezen: er is uitdrukkelijk een passage die naar artikel 35 verwijst, waardoor, heel eenvoudig uitgedrukt, alle bevoegdheden naar de deelstaten gaan en er wordt besproken en in consensus beslist wat nog op het federale niveau gebeurt. Wat mij betreft is het afhankelijk van de onderhandelingen op het federale niveau of men verder gaat en de pensioenen erbij neemt of niet. Eerlijkheidshalve moet ik zeggen dat het niet uitdrukkelijk is opgenomen in de Octopusnota. Als men dat federaal in die richting in consensus regionaliseert, zullen wij daar ook verdere acties voor ondernemen en bekijken hoe we daar op Vlaams niveau op reageren.
De beide leden hebben terecht onderstreept dat ik mij moet houden aan de rol die de minister-president moet en kan spelen. Mijnheer Van Hauthem, u probeert me een rol toe te dichten waarbij mogelijk nadien de commentaar is dat ik uit mijn rol val. Ik heb op dit moment niet de intentie om hoog spel te spelen in verband met de coalitiegesprekken en wat er op federaal niveau allemaal mogelijk is. Ik ben daar niet voor gemandateerd en heb er ook geen zin voor omdat het aan de politieke partijen is om daarover te spreken. We zullen zien hoe dat verder loopt en in welke mate wij de verdediging van het Vlaams regeerakkoord en de Octopusnota verder op ons moeten nemen.
Minister-president, ik zeg niet dat u uit uw rol bent gevallen, ik zeg alleen dat u proactiever zou moeten optreden om uw regeerakkoord gerealiseerd te krijgen. Ik kan er ook niet aan doen dat die bijlage bij het regeerakkoord, die Octopusnota, er is en over elementen handelt waarover wij op dit moment geen bevoegdheden hebben. U moet dus wel op het terrein komen als men beslissingen gaat nemen die gevolgen hebben voor dit parlement, voor Vlaanderen en voor het Vlaams regeerakkoord. Dat is mijn stelling.
Trouwens, uw regeerakkoord, mijnheer de minister-president, zegt ook dat u alles wat wettelijk ter beschikking staat, zult gebruiken om te voorkomen dat een andere overheid, in dit geval de federale, op ons bevoegdheidsdomein komt. Wel, u hebt de usurperende bevoegdheden zelf al aangehaald. Als we dan hier vragen om de federale regering te blokkeren, wat een van de mogelijkheden is die ons ter beschikking staat, namelijk zeggen daarmee te stoppen, dan geeft u niet thuis. Ik stel me dus vragen bij het verder afhandelen van de realisatie van uw Octopusnota. Ik vind het jammer dat het binnenkort reces is, want ik vrees dat het Vlaams Parlement koud en in snelheid zal worden gepakt tijdens de vakantie. (Applaus bij het Vlaams Belang)
Het incident is gesloten.