Verslag plenaire vergadering
Verslag
De heer Sintobin heeft het woord.
Voorzitter, ik denk dat ik moet opletten met wat ik zeg, want ik zie dat Ryanair hier vertegenwoordigd is in de figuur van collega Demesmaeker. (Gelach)
Minister, ik heb u vorige week een vraag gesteld over de positie van Vlaanderen in het dossier over een mogelijke terugkeer van Ryanair naar Oostende. U antwoordde toen dat Vlaanderen geen deel uitmaakt van de vzw Toeristische Ontsluiting West-Vlaanderen, maar dat Vlaanderen wel rechtstreeks betrokken was bij de onderhandelingen, waarvan u zei dat ze zich nog in een premature fase bevonden. Verder zei u ook dat u zich vooral focuste op de meerwaarde van Ryanair inzake het inkomend toerisme, en over de kritiek van de Belgische luchtvaartmaatschappijen zei u dat alles zou gebeuren binnen het kader van de Europese regelgeving. Wat de rol van Toerisme Vlaanderen betreft, zei u dat die rol zich zou beperken tot de toeristische promotie en marketing van Vlaanderen in de nieuwe buitenlandgebieden.
Ik was dan ook uitermate verbaasd, minister, toen ik tijdens het weekend in een bepaalde krant tot in het kleinste detail kon lezen in welke fase dit dossier zich momenteel bevindt. Ik zou, minister, toch kort willen citeren uit dat artikel: Vlaanderen heeft voor Ryanair een subsidiepot van 2,3 miljoen euro klaar. Voor handling op de lijn Gerona zou minister van Toerisme, Geert Bourgeois, 126.630 euro vrijmaken onder de noemer tussenkomst. Voor de lijn Malaga zouden er tussenkomsten zijn van minister-president Kris Peeters en minister van Mobiliteit Hilde Crevits, voor een totaalbedrag van 1.147.260 euro.
Minister, u weet dat onze fractie dit initiatief om Ryanair terug naar Oostende te halen, steunt, niet alleen omwille van de meerwaarde voor het inkomend toerisme, maar zeker ook voor de verdere ontwikkeling van de regionale luchthaven van Oostende. We vragen dat dit in volle transparantie gebeurt.
Ik wil niet zover gaan te beweren dat u ons vorige week in de commissie hebt voorgelogen, maar bepaalde essentiële informatie hebt u achtergehouden voor de parlementsleden. Ik vind dat u hebt ingegrepen in ons parlementair controlerecht. Daarom stel ik een korte, krachtige en duidelijke vraag: wat is de echte stand van zaken in dit dossier?
Minister Bourgeois heeft het woord.
Voorzitter, collegas, ik zie niet in welke essentiële informatie ik zou hebben achtergehouden. Ik kan het antwoord dat ik in de commissie heb gegeven, alleen maar bevestigen. Er is een heel mooi en uniek initiatief ontstaan, een samenwerking tussen drie steden, gespreid over twee provincies, Gent, Brugge en Oostende, de provincie West-Vlaanderen en de hotelsector, die een vzw Toeristische Ontsluiting wil maken. Die vzw is een initiatief van die actoren. Ik heb gezegd dat ik dit een mooi initiatief vind, dat uniek is en dat de bedoeling heeft om de zwakke positie van de streek te verbeteren. Ik bedoel zwak in het kader van de ontsluiting: geen directe, goede verbinding met de HST, wegvallen van de ferry Oostende-Dover. Ik heb vastgesteld, ook in de commissie, dat dit een breed draagvlak heeft. Ik heb alle partijen horen zeggen dat ze dit een goed initiatief vinden, met inbegrip van uw partij, mijnheer Sintobin.
Wat de zogezegde aantijgingen betreft, zoals u dat in uw vraag formuleert, herhaal ik wat ik heb gezegd: er zijn onderhandelingen bezig, er is niets gefinaliseerd. Ik ga alleen steun geven aan het inkomend toerisme van de luchthaven van Oostende-Brugge. Sommigen zeggen dat je vanuit toeristisch oogpunt ook uitgaand toerisme moet stimuleren. Ik ga dat niet doen; ik ga dat beperken tot marketing en promotie. Dat is het enige wat ik ga doen, als dit doorgaat.
Over de bewering dat het zou gaan om staatssteun die niet is toegelaten door Europa, wil ik zeggen dat het de wil is van de Vlaamse Regering om conform de Europese regels te werken. Dat heb ik ook gezegd in de commissie. In heel Europa wordt er gefaciliteerd voor lowcostcarriers. Ryanair landt op luchthavens in de onmiddellijke omgeving van Oostende, in Londen, Rijsel, Eindhoven, Maastricht en Charleroi. Als de Europese Commissie een uitspraak zou doen ten aanzien van Ryanair of andere lowcostcarriers voor lopende of nieuwe dossiers met betrekking tot steun aangaande aanloopkosten of marketing, is het vanzelfsprekend dat we ons daaraan gaan conformeren.
Ik vind het wel eigenaardig dat men in Vlaanderen al stop roept op het moment dat er nog maar onderhandelingen bezig zijn, terwijl iedereen zegt dat het economisch heel belangrijk is, dat dit systeem van lagekostenmaatschappijen in heel Europa werkt en toeristen aanbrengt. Voor die streek wordt geschat dat er 40.000 toeristen zouden kunnen worden aangevoerd. Wij zijn nog maar aan besprekingen toe, er is nog geen akkoord. We zijn in een precontractuele fase, en er wordt al ho geroepen, alsof we dingen doen die niet mogen. Er zijn besprekingen bezig, waarvan ik niet weet, zeker niet na alle heisa en commotie, waar ze zullen eindigen.
Minister, ik wist dat uw antwoord die richting zou uitgaan. U hebt eigenlijk herhaald wat ik in mijn actuele vraag zei. U mag het niet doen voorkomen alsof onze fractie dit project niet genegen zou zijn. Ik heb dat in mijn actuele vraag gezegd en ook al verschillende keren in de commissie.
Mijn grootste verwondering ging over bepaalde cijfers die u dinsdag in de commissie niet kon vrijgeven wegens de geheimhouding, maar ze stonden in het lang en het breed te lezen in de kranten. Trouwens, u kon over de cijfers beschikken omdat ze in het dossier zaten van de Brugse gemeenteraad, waar de toetreding van de stad Brugge tot de vzw werd goedgekeurd.
Wij vragen alleen maar dat dit dossier wordt behandeld in volledige transparantie. Ik heb de indruk dat het omhuld is met een waas van geheimzinnigheid en dat er zaken gebeuren, niet enkel hier maar ook elders, die niet echt conform de wetgeving zijn. Als ik u zeg dat de toetreding van de provincie West-Vlaanderen tot die vzw niet volgens de regels is gebeurd, is er toch wel iets verkeerd.
Ik begrijp dat u zegt dat de onderhandelingen nog lopen. Ik veronderstel dat u voor het geld dat wordt gegeven door diverse actoren, waaronder de Vlaamse overheid, ook bepaalde garanties vraagt. Welke garanties worden gevraagd aan Ryanair om niet zoals in 2003 na 3 maanden en met staatssteun opnieuw Oostende te verlaten?
De heer Tommelein heeft het woord.
Voorzitter, minister, ik heb begrepen dat men dergelijke besprekingen aanknoopt gebaseerd op een studie die aantoont dat er een markt is en dat het effectief wordt bekeken op de rendabiliteit voor de streek zelf, voor de provincie West-Vlaanderen en de steden Oostende, Brugge en Gent. Belangrijk lijkt me dat het gebeurt via een pps-formule, zodat de overheid een steentje bijdraagt, maar dat ook de private sector inspanningen levert. Anders moet men geen vzw oprichten.
Het geldt ook voor andere zaken. De commerciële televisiestations en de openbare omroepen geeft men ook geld ter promotie van de streek of de stad. De gemeente, de provincie en de overheid zelf moeten dat beslissen. Als men dat steunt, participeert dan ook de privésector, of is het een financiering die voor 100 percent van de overheid moet komen?
De heer Vandaele heeft het woord.
Bij de bespreking in de commissie konden we vaststellen dat er over de partijgrenzen heen tot onze niet geringe verbazing, mijnheer Caron, belangstelling bestond om Ryanair opnieuw naar Oostende te halen. De klemtoon die wij leggen als N-VA is dezelfde als die van de minister, dat is op zich ook al een geruststelling, namelijk dat het inkomend toerisme hierbij gebaat moet zijn, anders heeft het geen zin.
De heer Reekmans heeft het woord.
De discussie is niet of we Ryanair al dan niet terug naar Oostende halen, het is de wijze waarop. Het gaat over twee lijnen die zouden worden gevlogen: Girona en Malaga. U haalt aan dat het nog maar besprekingen zijn, minister, maar daar zijn al cijfers gevallen. Ik lees dat Ryanair via de nieuw opgerichte vzw 2,3 miljoen euro zou krijgen voor die twee vluchten die elk per lijn 35 extra werkplaatsen opleveren. Dan stel ik me toch vragen.
De Europese wetgeving is zeer duidelijk, dat haalde u terecht aan, minister. Maar vergeet ook niet dat Ryanair al twaalf processen heeft lopen. Ik hoop dat dit verhaal van Brugge-Oostende niet het dertiende proces wordt met overtredingen van de EU-reglementering.
LDD is absoluut voor de uitbouw van het toerisme aan de kust en in de streek rond Brugge. Maar we hebben in Oostende Jetair, als ik me niet vergis de tweede grootste werkgever van Oostende. Jetair betaalt in Vlaanderen belastingen. Daar tegenover krijgen we vandaag Ryanair, dat geen euro belastingen betaalt in Vlaanderen. En die zouden we nu verdoken subsidies via een vzw gaan geven. Wat gaat u dan doen met Jetair, minister? Gaat u die ook compenseren? Dat is een Vlaamse werkgever. Ik stel me toch de vraag
Oké. Ja.
Voorzitter, het valt me toch op dat u de vorige sprekers niet afblokt.
Mijnheer Reekmans, u krijgt 1 minuut en u bent nu al bijna 2 minuten bezig. U moet niet zeggen dat u gediscrimineerd wordt. Daarom vraag ik om af te ronden. Uw vraag is of Jetair ook financiële steun krijgt.
Ik had geen chronometer. Ja, dat is mijn vraag. Ik zal het daarbij houden.
De heer Caron heeft het woord.
Ik dank de heer Vandaele voor zijn bekommernis. Morgen stel ik aan minister Crevits een vraag over hetzelfde onderwerp. Het is jammer dat we daar nu eerder oppervlakkig moeten op ingaan. Morgen hebben we het over de grond van de zaak: moeten Vlaanderen en andere overheden steun verlenen aan een luchtvaartmaatschappij die twee vluchten vanuit Oostende wil verzorgen? De heer Vandaele heft gelijk: we zijn voor de komst van Ryanair en voor de uitbouw van Oostende als een passagiersluchthaven, maar niet met overheidssteun. De luchthavensector heeft daar zelf keihard tegen geprotesteerd. Die fundamentele vraag wil ik morgen aan minister Crevits stellen. Ik begrijp uw toeristische motieven, minister Bourgeois, maar de fundamentele vraag moet worden gesteld. Bovendien wil ik weten of de rekening van De Morgen klopt: hoesten we per Vlaming voor elke vlucht van of naar Gerona en Malaga 40 euro op?
De heer Verstrepen heeft het woord.
Voorzitter, minister, collegas, wij steunen natuurlijk een goede werking van de internationale luchthaven van Oostende. Alle initiatieven om daar passagiersvluchten te stimuleren, moeten we goed bestuderen. En elke privépartner die lijnvluchten of charters wil aanbieden, is van harte welkom. In- en uitgaand toerisme is belangrijk, en dat staat ook in de beleidsbrief van de minister.
Op marketingbudgetten moet waakzaam worden toegekeken, zeker als het over overheidsmiddelen gaat. De steun moet natuurlijk aan de Europese richtlijnen voldoen. Ik steun wat de heer Tommelein zegt. We zitten in een opstartfase, met een pps-formule en een vzw. In Gerona brengen de overheden en de privésector gelden bijeen om de marketingbudgetten te spijzen. Onze prachtige bestemmingen in Vlaanderen verdienen het in het buitenland te worden gepromoot om zo toeristen naar onze regionen te lokken.
Jetair vliegt vanuit Oostende, maar Thomas Cook doet dat ook. Dat zijn chartermaatschappijen, die geen lijnvluchten aanbieden. Beide zijn natuurlijk belangrijk. Als er andere spelers zijn, zoals easyJet, SN Brussels Airlines of Jetair, die toeristen naar hier willen halen, dan is het logisch dat die tegen dezelfde voorwaarden als Ryanair kunnen werken. Stel dat er een taksverlaging zou worden doorgevoerd, dan moet iedereen natuurlijk gelijk worden behandeld.
Voorzitter, collegas, ik wil nogmaals erg duidelijk stellen dat er geen contract, geen akkoord en geen cijfers zijn. Die tabel heb ik net zoals u in de krant ontdekt. Ik zal die tabel ook nooit goedkeuren. Wat toerisme betreft, zal ik nooit het uitgaande toerisme met marketing ondersteunen. Enkele mensen in de commissie denken daar anders over, maar ik ga geen uitgaande vluchten naar Malaga ondersteunen. Mijn taak is het om ervoor te zorgen dat Toerisme Vlaanderen zijn kerntaak uitvoert en promotie voert om inkomend toerisme te genereren, van verblijfstoeristen die drie, vier of vijf nachten blijven.
Naast het toeristische aspect is er het economische. De logistieke ontwikkeling van de regionale luchthaven is belangrijk. We weten allemaal dat luchtvaartmaatschappijen dikwijls ergens een lijn inleggen maar nadien hun aanbod uitbreiden. Bepaalde hubs zijn echt groot geworden, en dat genereert tewerkstelling en welvaart. Ik ben dus een principiële voorstander.
Maar de krijtlijnen zijn erg duidelijk: steun moet conform de Europese regelgeving zijn. In dat verband herhaal ik dat Europa over geen enkel dossier al een definitieve uitspraak heeft gedaan. Als dat gebeurt, is het evident dat we ons daaraan moeten aanpassen. Met alle respect en waardering voor Jetair en andere touroperators, maar uitgaande vluchten zal ik niet subsidiëren. Zoals we geen steun zullen verlenen voor uitgaande vluchten naar Malaga of andere steden van maatschappijen die vliegen op Oostende-Brugge. Het moet gaan over interessant inkomend toerisme, dat inkomsten genereert. Gerona kan er eentje zijn, maar dat staat nog niet vast. Ryanair praat trouwens niet enkel met Oostende.
Mijnheer Tommelein, het is inderdaad de bedoeling dat de privésector participeert en betaalt. Zij zien daarin opportuniteiten. Mijnheer Sintobin, als we iets ondernemen moet er een contract worden afgesloten, want voor wat hoort wat. We zullen maar steunen als we zeker zijn dat er een aantal vluchten worden ingelegd.
Morgen is er een bijeenkomst op verzoek van Belgian Air Transport Association (BATA) van de luchtvaartmaatschappijen die hoofdzakelijk op Zaventem vliegen en die een afspraak hebben gemaakt. Ik kan daar zelf niet bij zijn, maar wel het kabinet van de minister-president, van minister Crevits en van mezelf. Er zal in alle openheid worden geluisterd naar de argumenten van die mensen maar er is nog geen beslissing gevallen. Als die er komt, krijgt iedereen tekst en uitleg. Ik vraag nu die onderhandelingen en gesprekken te voeren en af te wachten waar die eindigen. We weten nog niet of dit zal worden gefinaliseerd in een overeenkomst om op Oostende te vliegen. De regering vindt het echter belangrijk genoeg om de gesprekken die geïnitieerd zijn door de lokale vzw waar wij niet in toetreden, te ondersteunen en op te volgen. Het omgekeerde zou aanleiding geven tot terechte interpellaties over de ontwikkeling van de luchthaven van Oostende en het aantrekken van het inkomend toerisme.
Minister, wat de meerwaarde voor het inkomend toerisme en de ontwikkeling van de regionale luchthavens betreft, zitten we op dezelfde lijn. U zegt dat u die tabellen niet kent maar dan vraag ik me af waar die officiële bedragen die in een officieel dossier zaten van de Brugse gemeenteraad, vandaan komen. Ik veronderstel dat die bedragen tot stand zijn gekomen na onderhandelingen met uw kabinet.
Voorzitter, u weet dat ik het heb voor de regionale luchthavens, zeker in West-Vlaanderen. Het is bijzonder moeilijk om de discussie daarover in de commissie op te starten. Toch wil ik u vragen om in uw commissie een moment vrij te maken om te debatteren over de toekomst van onze regionale luchthavens en zeker over de uitvoering van het LEM-LOM-decreet (luchthavenexploitatiemaatschappij en luchthavenontwikkelingsmaatschappij) dat tijdens de vorige legislatuur is goedgekeurd. Ik heb daar aan het begin van de legislatuur een interpellatie over ingediend. U zei toen dat een schriftelijke vraag voldoende was maar ik denk dat vandaag blijkt dat er wel degelijk nood is aan een debat over de toekomst van onze regionale luchthavens.
Mijnheer Sintobin, een schriftelijke vraag kan aanleiding geven tot een vraag om uitleg.
Wat de regeling van de werkzaamheden betreft, stel ik voor dat u aan de heer Penris vraagt om dit op de agenda te plaatsen.
Het incident is gesloten.