Verslag plenaire vergadering
Verslag
Mevrouw Jans heeft het woord.
Mijnheer de voorzitter, mevrouw de minister, collegas, het Nationale Park Hoge Kempen is een uniek natuurgebied van meer dan 5000 hectare groot. Het ligt op het grondgebied van verschillende gemeenten, die trouwens elk op hun beurt grote inspanningen doen qua investeringen en beleid. Het nationale park bestaat eigenlijk uit veel grote en minder grote stukken bos van privé-eigenaars. Zij hebben een akkoord met het Vlaamse Gewest en worden gestimuleerd en zelfs gesubsidieerd voor hun bosbeheer.
Een van die eigenaars is de nv Mosane, een Waalse kapitaalsgroep die besloten heeft om het gedeelte bos dat zij in eigendom heeft, het centraal gelegen Mechels Bos, zon 300 hectare groot, af te sluiten. Het gaat dicht vanaf 1 januari. De mensen hebben nu nog enkele dagen de tijd om bezwaar in te dienen. Concreet komt het erop neer dat, als elke boseigenaar dat morgen gaat doen, er overmorgen geen nationaal park meer is.
Mevrouw de minister, wat is uw algemene visie op het Nationale Park Hoge Kempen, dat vanuit Vlaanderen heel wat werkingsmiddelen en dergelijke krijgt? Wat is uw visie op de concrete beslissing van deze boseigenaar? Als wij de boseigenaars subsidiëren en akkoorden met hen afsluiten over het beheer van het bos, zijn we dan ook niet in staat om minimale toegankelijkheidseisen te stellen, zodat we dit soort problemen kunnen voorkomen? Wat gaat u doen om de toegankelijkheid van dit centrale stuk bos binnen het Nationale Park Hoge Kempen te waarborgen?
Minister Schauvliege heeft het woord.
Mevrouw Jans, het probleem van het Mechels Bos is mij bekend. Het is in privéhanden en de geruchten doen de ronde dat men dat bos wil afsluiten. Uit officiële tellingen blijkt dat jaarlijks zon 25.000 wandelaars door dat gebied trekken. Er is dus een heel groot draagvlak om het bos open te houden. Ook heel wat lokale besturen zijn in actie geschoten om ervoor te zorgen dat dat stuk van het Nationale Park Hoge Kempen niet wordt afgesloten. Indien het Mechels Bos zou worden afgesloten, zou dat bovendien een serieuze druk betekenen op de omliggende gebieden, zoals de Mechelse Heide. Die 25.000 wandelaars zouden dan in dat kleinere gebied nog meer concentratie veroorzaken.
In mijn beleidsnota staan twee belangrijke prioriteiten met betrekking tot natuur en bos. Ten eerste: toegankelijkheid. Het is voor mij heel belangrijk dat mensen kunnen genieten en recreëren in het bos. Ten tweede staat het Nationale Park Hoge Kempen ook uitdrukkelijk als prioriteit in mijn beleidsnota.
We zullen moeten bekijken hoe we naar een oplossing kunnen gaan. Het bos is in private handen, maar elke privé-eigenaar van een stuk bos van groter dan 5 hectare dat in een natuurgebied ligt, is verplicht om een bosbeheersplan in te dienen. Dat is intussen gebeurd, en er is ook al een openbaar onderzoek rond gevoerd. Daar zal dan een definitieve uitspraak over moeten worden gedaan.
Wanneer een private eigenaar een bos toegankelijk maakt, krijgt hij daar een extra subsidie voor, afhankelijk van wat hij in dat bos openstelt. Dat gaat bijvoorbeeld over twee euro per meter wandelpad, vijftig euro per hectare opengesteld bos en nog eens honderd euro extra per speelzone.
Er zijn dus tal van subsidies om de privé-eigenaar er toch van te overtuigen het bos open te stellen. Het bosbeheersplan wordt nu bekeken en daarbij wordt nagegaan in welke mate de toegankelijkheid wordt teruggeschroefd. Er moet serieus overleg worden gepleegd, en er moet een aanzet gegeven worden om de eigenaar aan te moedigen om het bos toch nog open te stellen in het kader van het bosbeheersplan. Het blijft echter natuurlijk een privé-eigenaar, en dus kunnen we hem niet verplichten om het bos open te stellen. Tenzij we natuurlijk zelf overgaan tot aankoop of tot onteigening, maar zover zijn we nog niet.
Het bosbeheersplan ligt nu voor, er moet nog een beslissing over genomen worden en in het kader daarvan is er een engagement van het Agentschap Natuur en Bos om in overleg te treden om zo te proberen om het Mechels Bos, zij het deels want misschien kan de eigenaar daar wel akkoord mee gaan open te stellen voor de vele recreanten in het Nationaal Park Hoge Kempen.
Ik ben blij te vernemen dat in de beleidsnota expliciet wordt verwezen naar het Nationaal Park Hoge Kempen. Het beleid van voormalig minister Crevits wordt daar voor een stukje in voortgezet.
De toegankelijkheid lijkt me hier anderzijds iets waarop we maximaal moeten inzetten. Ik ben me ervan bewust dat we te maken hebben met een privé-eigenaar die zijn privé-eigendom afsluit, zij het dat het gaat om een heel groot stuk privé-eigendom in een waardevol nationaal park dat door de overheid wordt gesubsidieerd.
Mevrouw de minister, ik hoor u graag zeggen dat u er alles aan wilt doen om het volledig Mechels Bos of toch zeker een stuk ervan, toegankelijk te maken, want ik denk dat de eigenaars van het bos vast wel bereid zijn om het te verkopen, maar het zou een iets te simpele oplossing zijn om die beslissing nu holderdebolder te nemen. We moeten er eerst alles op inzetten om de eigenaars te overtuigen van de waarde van de toegankelijkheid. Dan moeten we kijken welke mogelijkheden ons nog resten om het Mechels Bos open te houden en zo ook het National Park Hoge Kempen in zijn volle waarde te laten.
De heer Keulen heeft het woord.
Mijnheer de voorzitter, het gaat om een zone die niet alleen van Limburgs, maar ook van Vlaams belang is, want ik denk dat we nergens in het hele Vlaamse Gewest zon grote aaneengesloten zone van bosgebied hebben. De zorgen van mevrouw Jans en ook van de minister, zijn ook die van een groot deel van dit parlement.
De zone, het Mechels Bos, was tientallen jaren lang toegankelijk voor duizenden bezoekers en natuurliefhebbers. Ik zou de minister vooral willen vragen om te komen tot een krachtenbundeling met het gemeentebestuur van Maasmechelen, dat er ter plaatse ook mee bezig is om ervoor te zorgen dat dat deel van het nationaal park voor die duizenden bezoekers en natuurliefhebbers ook in de toekomst open kan worden gehouden.
Ik vraag dus dat de overheden opereren in gesloten gelederen en spreken uit één mond. Het gerucht doet immers de ronde dat dit een vorm van chantage is van de nv Mosane om op die manier de prijs voor een verkoop aan het Vlaamse Gewest op te drijven. Daaraan mogen we nooit toegeven, mevrouw de minister, vandaar mijn pleidooi om de overheden schouder aan schouder te laten strijden voor het behoud van wat voor zoveel mensen die het bos bezoeken, dierbaar is. We moeten het openhouden en op die manier de recreatieve en de sociaaleducatieve functie van het bos voor de toekomst vrijwaren.
De heer Vanvelthoven heeft het woord.
Mijnheer de voorzitter, mevrouw de minister, ik zal niet veel toevoegen aan wat hier is gezegd. De verontwaardiging is ongelooflijk groot in Limburg, en ik neem aan ook daarbuiten. Wat hier gebeurt, is eigenlijk schandalig. Ik vergis me toch niet als ik zeg dat de betrokken eigenaar het hele bos eigenlijk voor niets heeft gekregen, dat hij er zo goed als niets voor heeft betaald? Dat maakt het nog erger dat hij nu alles afsluit voor degenen die dat bos graag bezoeken.
Het zal niet volstaan om, zoals u zei, de eigenaar aan te moedigen om het open te stellen. Ik denk dat een heel krachtig signaal op zijn plaats is. Het is belangrijk dat u heel krachtig laat weten dat dit onaanvaardbaar is en dat u er alles aan zult doen, niet om aan te moedigen, maar om ervoor te zorgen dat het bos opnieuw open wordt gesteld.
Hebt u de eigenaar intussen al ontboden op uw kabinet? Hebt u al gepraat? U mag dat niet koud laten worden en heel snel laten blijken dat dit voor de Vlaamse Regering en voor u als minister onaanvaardbaar is. U moet alles uit de kast halen. Voor mijn part mag u het onteigeningsdossier opstarten.
De heer Janssens heeft het woord.
Mijnheer de voorzitter, ik hoor de heer Keulen graag zeggen dat het Mechels Bos een zone is van Vlaams belang. Dat zal niemand ontkennen. (Gelach)
Eens te meer is de indruk ontstaan bij de publieke opinie voornamelijk de Limburgse dat de gefortuneerde Franstalige elite in dit land de Vlamingen in een houdgreep heeft. Het Mechels Bos ligt overigens vlakbij dat andere veelbesproken domein: het koninklijk domein van die andere rijke Franstalige familie. Dat herinnert u zich wellicht.
Het Mechels Bos is een trekpleister met meer dan 25.000 bezoekers per jaar. Samen met Maasmechelen Village is het dan ook een van de grootste toeristische troeven van de gemeente. Daar knelt voor mij ook een beetje het schoentje. Het minste wat we kunnen zeggen, is dat het gemeentebestuur in het verleden enkele twijfelachtige beslissingen ter zake heeft genomen. Nu wil het zelf een bezwaarschrift indienen tegen het voorgestelde bosbeheersplan.
Ik wil hier niet discussiëren over een betrokken partij die zich niet kan verdedigen omdat ze niet aanwezig is, daarom vraag ik het aan u, mevrouw de minister. Hebt u al overleg gepleegd met het gemeentebestuur van Maasmechelen? Het dossier loopt nu toch al een tijdje. Volgende week loopt de termijn af waarin een bezwaar kan worden ingediend. Welke stappen kunt u nemen samen met het gemeentebestuur om het Mechels bos toegankelijk te houden voor het grote publiek?
Wat voorafgaat aan deze situatie, is een juridisch kluwen, een hele geschiedenis. Er is nu voor eens en altijd een beslissing gevallen over het bezit van die 300 hectare. Daar moeten we ons bij neerleggen. We zullen een krachtig signaal geven, mijnheer Vanvelthoven, naar aanleiding van de indiening van het bosbeheersplan. Daarmee beschikken we over instrumenten om hen onder druk te zetten. We zullen dat zeker hanteren.
Mijnheer Janssens, ik geloof dat er overleg geweest is tussen Maasmechelen en het Agentschap Natuur en Bos. Ik zal dat eens nagaan. Met mij persoonlijk is er geen contact geweest.
Ik herhaal dat het voor mij belangrijk is dat dergelijke unieke stukjes natuur en bos toegankelijk zijn voor het publiek. Wie daar van wil genieten, moet die mogelijkheid krijgen. Ze kunnen niet eenzijdig worden afgesloten. We moeten de nodige contacten leggen en de krachten bundelen met de lokale besturen en alle betrokken overheden. We moeten samen nagaan wat we kunnen doen om het bos open te houden.
We mogen inderdaad niet in de val trappen en aan mogelijke speculatie meedoen. Daarvoor moeten we ons behoeden. We moeten voorzichtig zijn. We moeten niet zomaar onze portefeuille opentrekken en het bos kopen. Dat is misschien juist de bedoeling. We moeten niet direct toehappen. We moeten met alle actoren naar een gedragen en besproken oplossing streven.
Ik ben blij dat zoveel collegas zich hebben aangesloten en dat er zoveel eensgezindheid bestaat. Er is sprake van de 25.000 bezoekers van het Mechels Bos. Het Nationale Park Hoge Kempen trekt maar liefst meer dan een kwart miljoen wandelaars per jaar aan, los van al het randtoerisme in de gemeente. Zo lokaal is dit dossier niet. Qua precedentswaarde is het heel belangrijk dat we een duidelijk standpunt innemen. We moeten een punt maken, ook in het belang van de rest van Vlaanderen.
Het incident is gesloten.