Verslag plenaire vergadering
Verslag
De heer Van Eyken heeft het woord.
Mevrouw de voorzitter, mijnheer de minister, collega's, de niet-splitsing van Brussel-Halle-Vilvoorde heeft al veel problemen verwekt en veel discussies doen oplaaien. Vorige keer was er een boycotactie van burgemeesters, die geen oproepingsbrieven verstuurden voor de federale verkiezingen. Deze keer is het anders. Sommige gemeenten zeggen dat ze het niet volledig zullen boycotten.
Het gemeentebestuur van Affligem zal eventuele Franstalige affiches overplakken. In Ternat sluit het bestuur bij de oproepingsbrief een pamflet bij. Het verstuurt een politieke boodschap samen met de oproepingsbrief. Andere gemeenten zetten geen aanplakborden: Merchtem, Beersel en Kapelle-op-den-Bos. Ik denk dat daartoe geen wettelijke verplichting bestaat.
Mijnheer de minister, u zorgt toch dat alles goed verloopt. Drie burgemeesters die Franstalige oproepingsbrieven hebben verstuurd naar de Franstaligen in hun gemeente, benoemt u niet. U zegt dat u niets kunt ondernemen tegen de burgemeesters die boycotten. Ik vraag me af wat het verschil is tussen de twee. In het geval van Ternat en Affligem vind ik dat het bestuur, dat onpartijdig zou moeten blijven in een verkiezingsstrijd, enige partijdigheid zal hebben. Ik vraag me af wat u zult doen om dat in orde te brengen.
Minister Keulen heeft het woord.
Op de eerste plaats - dat moet ik in dit halfrond heel vaak herhalen - is de organisatie van de verkiezingen voor het Vlaams Parlement en voor het Europese Parlement, net zoals die voor Kamer en Senaat, een verantwoordelijkheid van de federale minister van Binnenlandse Zaken. Ik ben verantwoordelijk voor de organisatie van de gemeente- en provincieraadsverkiezingen. Ik neem daarvoor mijn verantwoordelijkheid. Dat heb ik gedaan in 2006, maar nu is de federale regering aan zet.
Wat de gemeentelijke aanplakborden in Affligem betreft: geen enkel gemeentebestuur is verplicht om aanplakborden te plaatsen. Maar als je ze plaatst, mag je geen politiek van twee maten en gewichten voeren. Alle partijen die deelnemen aan de verkiezingen hebben dan een rechtmatige plaats. Als je daar moeilijkheden mee hebt of dat niet zomaar verteerd krijgt, kun je best geen aanplakborden plaatsen. Als er staan, heeft iedereen recht op zijn plaats.
Er is daarover in Affligem geen enkele formele beslissing genomen, noch in de gemeenteraad, noch in het schepencollege. Als er een partij zich in de praktijk door wat u omschrijft tekortgedaan voelt, kan die altijd naar de rechter stappen om daar haar gelijk te halen. Een vonnis moet altijd worden uitgevoerd en de rechtstaat moet altijd worden gewaarborgd.
Ook dit is heel duidelijk: verkiezingspropaganda is niet onderhevig aan de bestuurstaalwetgeving. Ik heb mijn administratie, die hierin heel erg beslagen is, daarover nog eens geconsulteerd. Politieke en democratische rechten zijn universeel en moeten altijd worden gewaarborgd.
U verwijst naar de zogenaamde boycotacties van de burgemeesters naar aanleiding van de verkiezingen van 2007. Het is belangrijk, zowel toen als nu, dat de mensen kunnen stemmen. De kiezer moet altijd zijn stem kunnen uitbrengen. Zowel toen als nu is het de taak van de gouverneur om de verkiezingen op het terrein te organiseren. Als een burgemeester de gouverneur daarbij dwarsboomt, dan beleven ze hun beste dag niet. Iedereen moet zijn stem kunnen uitbrengen.
De burgemeesters hebben natuurlijk een belangrijk arrest van het Grondwettelijk Hof aan hun kant. Uw drie Franstalige vrienden gaan manifest tegen twee arresten van de Raad van State in. Daarin staat onder meer dat wanneer verkiezingen door de federale autoriteiten worden georganiseerd, ook de omzendbrief-Peeters van toepassing is. De Franstaligen in Vlaanderen hebben dat altijd betwist. De Raad van State, ons hoogste rechtscollege, zegt dat dit wel het geval is. U vraagt naar het verschil. Wel, er is een manifest verschil.
Mijnheer de minister, ik dank u voor het antwoord. Wat Affligem en Ternat betreft, heb ik uw antwoord goed begrepen. Ik heb begrepen dat u dat niet goedkeurt. U zegt dat een bestuur dat zoiets onderneemt, zijn boekje te buiten gaat. De democratie vereist immers dat alle partijen op de aanplakborden - als die er zijn - hun affiches kunnen aanbrengen. De gemeentebesturen mogen daarin niet tussenbeide komen. Ik hoop dat dit bij een aankondiging blijft en dat dit in Affligem niet in daden wordt omgezet. In Ternat is het kwaad al geschied. Daar zou de mogelijkheid bestaan om samen met de oproepingsbrieven een pamflet te versturen. Ik betwijfel of dat wettelijk is. Ik heb u ook duidelijk horen zeggen dat de taalwetgeving niet van toepassing is op alle verkiezingsdrukwerk.
De heer Van Hauthem heeft het woord.
Het is ontroerend te horen hoe u hier de rechtsstaat verdedigt. U bent zelf burgemeester van Linkebeek geweest. Gedurende jaren hebt u in die hoedanigheid de toepassing van Vlaamse decreten constant gesaboteerd. Tot zover uw verdediging van de rechtsstaat. Uw kompanen hebben het arrest van de Raad van State over de omzendbrief altijd betwist. Vlaanderen heeft een omzendbrief uitgevaardigd, waarop de Franstaligen, zoals het hoort, naar de Raad van State zijn gestapt. De Raad van State heeft Vlaanderen gelijk gegeven, waarop de Franstaligen zeggen dat het arrest van een Vlaamse kamer van de Raad van State komt en dat ze bijgevolg dat arrest niet respecteren. Plots is de Raad van State geen unitaire Belgische instelling meer, en is ze blijkbaar al gefederaliseerd. Ik zou zeggen: was het maar waar!
Mijnheer Van Eyken, van twee zaken een: ofwel respecteert u de rechtstaat, ofwel doet u dat niet. U en uw partij doen het eerste nooit. Gaat u beweren dat gemeentebesturen van Brusselse gemeenten waar het FDF aan de macht is nooit gemeentepersoneel hebben laten uitrukken om affiches te overplakken? (De heer Van Eyken schudt het hoofd)
Toch wel. Dat gebeurde, om alles te boycotten wat er eventueel te boycotten viel. Maar dat is blijkbaar geen probleem. De burgemeesters bevinden zich in de ongrondwettelijkheid om de Europese verkiezingen te organiseren naar analogie met wat het arrest van het Grondwettelijk Hof over de Kamerverkiezingen heeft voorgeschreven. Maak u geen zorgen, mijnheer Van Eyken: als het echt niet mag dat gemeentebesturen van Affligem en Ternat Franstalige affiches overplakken, dan zullen wij dat wel doen. (Applaus bij het Vlaams Belang)
De heer Demesmaeker heeft het woord.
Mijnheer Van Eyken, u bent bezorgd over iets waar de Vlaamse partijen zich absoluut geen zorgen over moeten maken: over het voeren van propaganda in een ander gewest. De Vlaamse parijen kunnen geen kandidaten voordragen in Wallonië. Zij hoeven daar dus geen propaganda te voeren. Die toestand van ongelijkheid is door het Grondwettelijk Hof vastgesteld.
Het is aandoenlijk u te horen schermen met rechten en democratie. Weet u wat democratie betekent, mijnheer Van Eyken, voor de FDF-burgemeesters in de Vlaamse Rand? Dat betekent bijvoorbeeld de politie afsturen op gordelaars die met een leeuwenvlag door hun gemeente lopen. Dat is het uitschrijven van een gemeentelijke administratieve sanctie aan mensen die komen manifesteren in die gemeenten, met andere woorden het monddood maken van manifestanten. Democratie voor die FDF-burgemeesters is het herhaaldelijk en doelbewust niet toepassen van democratisch gestemde wetten en decreten, het niet toepassen van omzendbrieven die door de Raad van State zijn gevalideerd. Dat is democratie in hun ogen.
Weet u wat democratie is, mijnheer Van Eyken? Dat is een FDF'er die in de Vlaamse Rand verkozen is als Vlaams parlementslid en die hier voluit zijn werk kan doen, die met het nodige respect behandeld wordt en vrijuit kan spreken. En zo hoort het ook. Het is een keer andersom geweest. Weet u nog dat er door het spel van de democratie ooit een Vlaming verkozen is geweest in de Waalse Gewestraad? Die verkozene is manu militari door de militaire politie buitengezet. Dat is democratie volgens u, mijnheer Van Eyken. U bent wel de laatste om hier lessen in democratie te geven. (Applaus bij de N-VA en het Vlaams Belang)
De heer Sauwens heeft het woord.
Mijnheer Van Eyken, u bent een moedig man. U komt in het Nederlands uw standpunt verdedigen. Dat kan hier.
Mijnheer Van Eyken, de anomalie dat Brussel-Halle-Vilvoorde nog steeds als één kiesarrondissement functioneert, bestaat erin dat daar bij het vastleggen van de gewestgrenzen en van de taalgemeenschappen in ons land geen rekening mee gehouden is. Een aantal Vlaams-Brabantse burgemeesters tekenen namens hun bevolking verzet aan tegen een verregaande verfransing van hun Vlaams grondgebeid. Zij komen op voor hun eigen bevolking. Dat kan niemand hen kwalijk nemen. Het is zelfs zo dat in een democratie stappen van burgerlijke ongehoorzaamheid de eerste stappen zijn om binnen de rechtstaat dingen ten goede te veranderen. Na de uitspraak van het Grondwettelijk Hof zijn zij eens te meer gelegitimeerd om op federaal niveau de splitsing van B-H-V door te voeren. In afwachting vindt u geen meerderheid in dit Vlaams Parlement. Wij steunen minister Keulen om op te treden tegen burgemeesters die de legitieme, rechtvaardige belangen van hun bevolking blijven verdedigen, ook in de toekomst.
Mijnheer Van Eyken, eerlijk is eerlijk. Alle lijsten die deelnemen aan de verkiezingen hebben op de gemeentelijke aanplakborden hun rechtmatige plaats en moeten hun aandeel in de ruimte krijgen. Wat Affligem betreft, is er geen formele beslissing. Het toezicht is dus niet gevat. Men kan altijd naar de rechter stappen indien men meent schade te lijden of onrechtvaardig behandeld te worden.
De arresten van een Vlaamse kamer van de Raad van State gelden voor alle Belgen, dus ook voor Franstaligen in Vlaanderen en moeten dus onverkort worden toegepast. Het is een basisbeginsel van de rechtstaat dat men respect heeft voor vonnissen en arresten van onafhankelijke rechters zoals de Raad van State.
Men zegt dat dergelijke problemen zich enkel in Vlaanderen voordoen en dat er enkel Franstalige lijsten zijn in Vlaanderen, met name in Brussel-Halle-Vilvoorde. Als ik me goed herinner, is op een bepaald moment ook een Vlaamse lijst ingediend in Wallonië. Die mensen hebben toen niet de nodige stemmen gehaald.
Collega, ik heb geluisterd toen u aan het woord was.
Ik hoop dat de verkiezingen op een deftige manier kunnen verlopen, ook in Affligem en in Ternat.
Het incident is gesloten.