Verslag plenaire vergadering
Verslag
Mevrouw Hostekint heeft het woord.
Mijnheer de minister, weet u hoe het voelt om op dit moment te moeten thuiskomen in een niet verwarmde, koude woning? Weet u hoe het voelt om uw kinderen te moeten induffelen in dekentjes omdat er geen verwarming is? U weet dat wellicht niet, en ik weet het gelukkig ook niet. Maar jammer genoeg zijn er in dit land heel wat mensen die maar al te goed weten hoe dat voelt. Eergisteren heeft Eandis de cijfers bekendgemaakt van het aantal dossiers dat dit jaar vermoedelijk zal worden doorgestuurd naar de Lokale Adviescommissie (LAC). Het zijn er meer dan 55.000, mijnheer de minister. Dat zijn er meer dan vorig jaar, en vorig jaar was er al een forse stijging te bemerken.
Men kan zich afvragen hoe het komt dat Eandis nu precies met die cijfers naar voren komt. Wellicht probeert men te anticiperen op de schrijnende verhalen die straks ongetwijfeld zullen volgen van mensen die zijn afgesloten van elektriciteit en gas.
Maar Eandis geeft eigenlijk zelf ook al een antwoord op die vraag. Eandis zegt: "Het feit dat er zoveel dossiers naar de LAC's worden doorgestuurd, is niet te wijten aan de hoge energiefacturen of aan het feit dat er steeds meer mensen zijn die hun energiefacturen niet meer kunnen betalen. Het is te wijten aan het feit dat er een betere begeleiding is." Het is mij een raadsel wat Eandis daar precies mee bedoelt, maar ik weet in elk geval dat het niet klopt. Dat leer ik uit alle reacties die op die berichten uitkomen, zoals de reactie van Samenlevingsopbouw Antwerpen, dat stelt dat er toch nog heel wat problemen zijn bij sommige LAC's. Mevrouw Cleymans, iemand die de praktijk zeer goed kent, stelt dat ze de afgelopen tien dagen vijf gezinnen over de vloer heeft gekregen die afgesloten zijn van elektriciteit en gas. Het gaat om gezinnen met kinderen, die vooraf niet gehoord zijn. Er is ook geen voorafgaand maatschappelijk onderzoek gebeurd.
Mijnheer de minister, ik weet niet of u vandaag al veel buiten bent geweest. Het is echt koud. Voor dit weekend worden vriestemperaturen voorspeld. Er zijn gezinnen met kinderen die vandaag geen verwarming hebben en geen warm water. Erger nog is dat veel van die gezinnen gedurende de winterperiode afgesloten zullen blijven omdat ze niet weten hoe ze opnieuw aangesloten kunnen worden en er de kosten niet van kunnen dragen.
Ik hoop, mijnheer de minister, dat wij in u een bondgenoot vinden voor de vraag die we richten aan minister Crevits om de winterperiode te vervroegen, zodat sneller niet meer mag worden afgesloten. Het doel is om die 'winterstop' vervroegd in te voeren.
In het voorjaar is hier een voorstel van resolutie goedgekeurd, waarin wij vroegen om in Vlaamse middelen te voorzien voor de LAC's. Veel LAC's leveren schitterend werk en gaan effectief op zoek naar oplossingen om mensen die hun energiefactuur niet kunnen betalen te helpen. Maar er zijn bij een aantal LAC's nog problemen. Soms gebeurt er geen voorafgaand sociaal onderzoek. We hebben ook gevraagd om een handleiding met best practices op te stellen en rond te sturen aan alle LAC's. Is die handleiding rondgestuurd en zijn er middelen vrijgemaakt om ervoor te zorgen dat alle LAC's een maatschappelijk onderzoek kunnen uitvoeren?
Minister Vanackere heeft het woord.
Het parlement heeft een aparte commissie ad hoc in het leven geroepen onder voorzitterschap van de heer Decaluwe. Er zijn duidelijke afspraken gemaakt. Ik kan dat onmogelijk nu toelichten. Er zijn belangrijke stappen gezet. Ik heb mij bij Eandis overigens laten vertellen dat het aantal gedropte klanten stabiliseert.
Er is een handleiding klaar voor de LAC's. Die is nu in lay-out en die komt in druk. Die zal aan alle OCMW-besturen de zogenaamde best practices duidelijk maken. Het parlement heeft erop aangedrongen dat de LAC's een betere financiering zouden krijgen, waarbij er in mijn richting werd gekeken om er bij de federale overheid op aan te dringen dat ze haar verantwoordelijkheid zou nemen.
In december komt de ministeriële conferentie voor Armoede bijeen. Op mijn vraag komt dat thema nog eens uitdrukkelijk aan bod.
In termen van budgettaire inspanningen in mijn bevoegdheidsdomein is vooral de verhoging van de middelen voor het Vlaams Centrum voor Schuldbemiddeling wat wij bijdragen aan dit energiedebat. Voor de ondersteuning van de OCMW's is een overlegde aanpak vanuit Vlaanderen handiger dan een verspreiding van een kleinigheid van middelen over vele OCMW's of LAC's.
Mijnheer de minister, ik dank u voor uw antwoord. In de resolutie staat uitdrukkelijk dat wij vragen om Vlaamse middelen in te zetten om ervoor te zorgen dat elke LAC het voorafgaand sociaal onderzoek kan uitvoeren. Er blijkt bij heel wat LAC's nog een probleem te zijn. Ze zijn niet in staat om dat onderzoek uit te voeren of het gebeurt althans niet.
U zegt dat de handleiding met best practices in lay-out is. We staan nu voor de winter. Wanneer zal die effectief gelay-out of gedrukt of verspreid zijn? Het is hoog tijd dat die bij de LAC's geraakt. We zijn vandaag 19 november. De afsluitingsperiode stopt op 1 december. De winter staat voor de deur.
De heer Decaluwe heeft het woord.
Ik ga volledig mee in de redenering van mevrouw Hostekint. We werden allemaal aangeschreven door Samenlevingsopbouw Antwerpen met een aantal schrijnende voorbeelden. Ik sta perplex als een LAC unaniem beslist om anderhalve week voor 1 december tot sluiting over te gaan. Het is goed dat de brochure er komt, maar misschien is dat iets te weinig. Misschien moeten mensen regelmatig per provincie samenzitten om voorbeelden uit de praktijk uit te wisselen en van elkaar te leren. Het zijn vooral de zwaksten die moeten worden begeleid.
De heer De Loor heeft het woord.
Ik deel de bekommernis van mevrouw Hostekint. Mijnheer de minister, als u echt wilt inzetten op armoedebestrijding, dan moet u er ook de OCMW's bij betrekken als partner. Dat houdt een financiële ondersteuning in van de OCMW's, maar ook van de LAC's. Om een degelijke kwaliteit te bieden in alle LAC's is het nodig om voorafgaand sociaal onderzoek te doen in alle dossiers. Dikwijls gaan de problemen niet alleen over energie of betaling, maar steekt er nog een andere problematiek achter. Het zal niet voldoende zijn om een handboek met best practices te verspreiden, we moeten ook financiële ondersteuning bieden.
De heer Glorieux heeft het woord.
Niet alleen worden steeds meer mensen gedropt. Tijdens de bespreking van de beleidsbrief Energie in de commissie bevestigde minister Crevits dat ze verwacht dat dit volgend jaar ook nog zal toenemen. Droppen is één zaak, afsluiten gaat een stap verder. Mijnheer de minister, er is eensgezindheid dat we alles in het werk moeten stellen om het recht op energie te garanderen, ook voor mensen die in een energiearmoedespiraal zijn terechtgekomen. Daarom hebben we een voorstel van resolutie ingediend.
Mijnheer de minister, hoe staat u tegenover onze vraag om zo snel mogelijk de zogenaamde winterperiode, waarin niet meer mag worden afgesloten, te laten ingaan? In welke mate wil de regering werk maken van het volledig uitvoeren van de andere moties en resoluties die naar aanleiding van de ad-hoccommissie Energiearmoede werden ingediend? Een heleboel zaken zijn al gerealiseerd, maar andere wachten nog op uitvoering.
Het is een nadeel van een actueel debat over een resolutie die betrekking had op aangelegenheden van minister Crevits, om aan de minister van Welzijn te vragen hoe het daarmee staat. Ik focus op wat ik tot mijn verantwoordelijkheid reken. Met gerust gemoed had ik de maatregelen kunnen toelichten die minister Crevits heeft genomen. Die pakken het probleem echt aan en hebben in die zin een veel directere uitwerking dan de vraag of de LAC's alle middelen hebben om mensen te begeleiden, als het probleem is ontstaan.
In de tekst staat dat de Vlaamse regering wordt gevraagd om de OCMW's de middelen te geven om die werking te realiseren. Er staat niet dat we vanuit Vlaanderen de LAC's moeten subsidiëren. Ik blijf vinden dat er een terechte vraag is naar ondersteuning van dit soort beleid.
De OCMW's krijgen geld van de Vlaamse overheid in het kader van het Gemeentedecreet.
Dus u moet goed weten aan wie u welke vraag richt. Aan de minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin zeggen dat hij van zijn budget van 3,1 miljard euro ook een deel aan de OCMW's moet geven, is een stelling die te ver gaat. Ik verwijs daarbij naar het verhaal van het Gemeentedecreet. Wat het ondersteunen van de mechaniek zelf betreft, blijf ik ervan overtuigd dat de keuze van de Vlaamse overheid om het Vlaams Centrum Schuldbemiddeling viermaal zoveel geld toe te kennen als aan het begin van de legislatuur, veel efficiënter is dan het geld te versnipperen.
Mijnheer de minister, ik begrijp dat u niet kunt antwoorden op vragen die gericht zijn aan andere ministers. Om die reden heb ik een interpellatie ingediend aan minister Crevits. Ik zou willen weten in hoeverre zij al is tegemoetgekomen aan de aan haar gerichte vragen. Ik wilde u enkel ondervragen naar aanleiding van de schrijnende berichten. Vandaag, 19 november, een paar dagen voor de winter, een paar dagen voor men moet stoppen met afsluiten, wordt er nog steeds afgesloten. Dat gebeurt nu, een paar dagen voor een weekend waarin vriestemperaturen worden voorspeld. Ik hoop dan ook, mijnheer de minister, in u een bondgenoot te vinden voor de vraag van het parlement aan minister Crevits om die winterperiode te vervroegen.
Ik sta hier als minister bevoegd voor mijn materie. Het kan echter ook interessant zijn parlementaire teksten te bekijken uit de periode voor ik minister was. Ik heb toen verwezen naar de interpretatie van de winter in Brussel. De winter betekent immers niet hetzelfde in alle gewesten. Ik heb gepleit voor een winter die wat langer duurt, ook in Vlaanderen.
Het incident is gesloten.