Verslag plenaire vergadering
Verslag
De heer Van Hauthem heeft het woord.
Mevrouw de voorzitter, ik blijf de minister niet met het dossier van de drie niet-benoemde burgemeesters achtervolgen: de niet-benoemde burgemeesters achtervolgen de minister zelf.
Gisteren hebben we, naar aanleiding van de voorstelling van de 28e editie van De Gordel, vernomen dat die drie heerschappen, althans voorlopig, met de voeten van het agentschap voor de Bevordering van de Lichamelijke Ontwikkeling, de Sport en de Openluchtrecreatie (BLOSO), van de deelnemers aan De Gordel en van de Vlaamse Regering willen spelen. Ze willen hun medewerking aan De Gordel nog niet toezeggen.
Het verleden heeft ons geleerd dat de verschillende Franstalige gemeentebesturen nooit echt enthousiast zijn geweest om aan De Gordel mee te werken. De huidige situatie past evenwel in de huidige politieke constellatie. De kandidaat-burgemeester en huidige waarnemende burgemeester en eerste schepen van Wezembeek-Oppem heeft verklaard dat hij tot 15 juli 2008 wil wachten. Hij zal dan wel zien welke beslissing hij zal nemen. Hij gedraagt zich met de gekende arrogantie die hij zich blijkbaar kan permitteren.
Welke onzin is dit? Dit is het zoveelste incident in een lange rij. Ik vraag me af waar de tolerantiegrens van de minister van Binnenlandse Aangelegenheden ligt. We stellen hier al maandenlang vragen over de verschillende incidenten met deze drie heerschappen. Ik ben niet de enige die dergelijke vragen stelt. De heer Demesmaeker en mevrouw De Wachter hebben ook al meermaals gevraagd wanneer de minister eindelijk eens tuchtsancties zal treffen. De minister heeft hierop ooit geantwoord dat alles op een stapel terechtkomt. Die stapel wordt steeds hoger. Elk incident wordt opgestapeld, niets wordt weggegooid. Op zich is dit natuurlijk flink. Ik vrees echter dat de stapel ooit zo hoog zal worden dat de minister er in plaats van de kandidaat-burgemeesters zelf onder zal bezwijken.
Naar aanleiding van dit zoveelste incident is in de krant het bericht verschenen dat het dossier betreffende de eventuele benoeming van de kandidaat-burgemeesters opnieuw op de onderhandelingstafel zou liggen. Ik citeer de kwaliteitskrant De Standaard: "Gisteren meldden Franstalige bronnen dat premier Leterme bereid zou zijn te praten over de benoeming van de drie burgemeesters. Aan Vlaamse kant was te horen dat de benoeming een van de elementen was die op tafel liggen, maar dat er nog een heel ander compromis uit de bus kon komen."
Hier is steeds gezegd dat het benoemingsdossier geen federaal dossiers is en bijgevolg geen deel van de onderhandelingen over de staatshervorming kan uitmaken. Ik begin hier meer en meer aan te twijfelen. De kandidaturen zijn in april 2008 opnieuw ingediend. Dat de minister na al die maanden blijkbaar nog steeds geen advies van de gouverneur of van de procureur-generaal heeft gekregen, doet me nog meer twijfelen. Misschien is de procureur-generaal gevraagd om strategisch te wachten alvorens zijn advies over te maken.
Mijnheer de minister, hoe reageert u op het zoveelste incident van diegenen die met uw voeten spelen? U hebt in het Vlaams Parlement herhaaldelijk gezegd dat u niet met uw voeten zou laten spelen. Waar ligt voor u de tolerantiegrens? Wanneer zult u nu eindelijk het element van de tuchtsancties bovenhalen? Wat is de stand van zaken in de niet-benoeming van de drie kandidaat-burgemeesters? Hoe zit het met de adviezen? Kunt u bevestigen dat het dossier van de benoeming van de kandidaat-burgemeesters absoluut geen deel uitmaakt van de onderhandelingen die aan de gang zijn over de staatshervorming?
Minister Keulen heeft het woord.
Mevrouw de voorzitter, dames en heren, ik heb de indruk dat de commotie bij de oppositie groter is dan bij de organisatoren van de Gordel. We hebben die mensen aan de lijn gehad en ze houden het hoofd koel. Ze rekenen erop dat alles weer in de plooi valt. We zijn vandaag 2 juli. De Gordel vindt plaats op 7 september. Dat is nog niet overmorgen.
Mijnheer Van Hauthem, er is een traditie van laattijdig ontvangen toestemmingen. Het klassieke parcours loopt door 33 gemeenten. Van vier gemeenten heeft men de toestemming nog niet ontvangen. Het zijn de drie klassiekers, Kraainem, Linkebeek en Wezembeek-Oppem, maar ook Machelen. Er is ook een tweede parcours voor de geroutineerde wielerliefhebbers. Dat speelt zich af in acht gemeenten in Oost-Vlaanderen. Er moet nog toestemming worden ontvangen van Zwalm.
Persoonlijk vind ik het heel onhandig wat de drie burgemeesters waar we het altijd over hebben, nu doen. Ze laten een buitenkans liggen om zich constructief op te stellen naar Vlaanderen. Ik vind het heel onhandig dat ze die kans laten liggen. Het is ook niet zo - ik lees dat vandaag in de media - dat de gouverneur in de plaats kan treden van het lokale bestuur als een soort van plaatsvervangende burgemeester. Dat bestaat dus niet. Dat kan noch de gouverneur noch een van de arrondissementscommissarissen. Er is wel een overlegmodel dat dan in werking treedt. In de praktijk treedt de gouverneur in contact met het college om tot een vergelijk te komen. In het verleden is dat nogal eens toegepast en heeft dit ook gewerkt.
U vraag naar de stand van zaken in het dossier van de burgemeesters. U verwijst naar wat in de krant staat. Misschien weten de collega's van CD&V of N-VA daar meer over, de heren Van Rompuy of Demesmaeker. Ik zeg u wat ik altijd heb gezegd. Dit is een Vlaamse bevoegdheid, toegewezen aan de minister van Binnenlands Bestuur. Ik stel me in dat dossier op zoals ik dat ook doe in andere burgemeesterdossiers. Dat is een strikt juridische opstelling. Die is ook bijgetreden door de voltallige Vlaamse Regering toen ik de drie niet heb benoemd. In verklaringen van minister-president Peeters, minister Vandenbroucke en vandaag nog minister Anciaux zie ik geen andere opstelling. Ik weet me in deze volledig gesteund door de voltallige Vlaamse Regering.
We hebben nog altijd geen advies binnen van de procureur-generaal. Er is een scheiding der machten. Mocht ik bellen met de procureur-generaal, dan zou u de eerste zijn om me op de rooster te leggen dat ik de scheiding der machten met de voeten treed. Nadien moet er nog een advies komen van de provinciegouverneur. Dan komt dat op mijn tafel. Wat dat betreft, is er geen nieuws. Ik blijf op mijn juridische lijn en ik handhaaf de niet-benoeming.
Mijnheer de minister, ik heb u gevraagd wat uw tolerantiegrens is ten aanzien van die burgemeesters. Wanneer is voor u de grens bereikt opdat u de tuchtsancties zou inzetten? Ik heb daar geen antwoord op gekregen. U omzeilt dat handig.
We moeten mekaar geen Liesbeth noemen. U hebt niet benoemd op basis van het advies van de gouverneur en de procureur-generaal in november. Dat advies was gebaseerd op een aantal feiten uit het verleden. Wat zou een nieuw element kunnen zijn? De gouverneur en de procureur-generaal kunnen gewoon een kopie nemen van het vorige advies en u dat bezorgen. U spreekt van de scheiding der machten en u hebt aan de procureur-generaal niets te zeggen. Dat is juist, maar laten we eerlijk zijn: de scheiding der machten is een mooi principe, maar het wordt niet altijd toegepast, mijnheer de minister.
Ik vind dat een gevaarlijke stelling uit uw mond.
Het valt me op dat een advies dat in april is gevraagd, er nog altijd niet is. Dat kan zelfs volgens uw eigen woorden niets anders zijn dan het advies dat in november aan u is bezorgd, op basis waarvan u de drie kandidaat-burgemeesters niet hebt benoemd. Ik heb stellig de indruk dat men van politieke kant - en dan bedoel ik niet u, mijnheer de minister - aan de procureur-generaal laat weten dat hij er nog even mee bezig mag zijn omdat het goed uitkomt. Het dossier van de drie burgemeesters zit effectief mee in de onderhandelingen. Het ligt mee op de tafel.
Dat is mijn kernvraag: waneer zult u tuchtsancties nemen? Wij zijn niet de enigen die dat vragen. De maat is voor ons al lang vol. Wanneer is de maat voor u vol? Als dat nu nog niet het geval is, dan denk ik dat we moeten twijfelen aan uw geloofwaardigheid. (Applaus bij het Vlaams Belang)
De heer Demesmaeker heeft het woord.
Die laatste opmerking is voor rekening van de heer Van Hauthem, want ik twijfel niet aan de geloofwaardigheid van de minister. Als we de drie heerschappen in die drie gemeenten iets moeten nageven, dan is het wel dat ze consequent zijn en dat ze doen wat ze zeggen. Ik hoor de heer van Hoobrouck - van Hoobrouck met een kleine 'v' - op tv nog zeggen dat ze in staat van oorlog met Vlaanderen verkeren en de Vlaamse voogdij en de incompetente minister niet respecteren en aanvaarden. Ze aanvaarden de Vlaamse decreten en rondzendbrieven niet. Vandaag willen ze een sportieve familiale manifestatie boycotten. Zo ver gaat het!
Ik hoop dat in Vlaanderen nog meer mensen de ogen openen. Uitgerekend die mensen verwijten ons dat we een gebrek aan openheid en democratische ingesteldheid etaleren! Ik heb vanmorgen mevrouw Galle van het Bloso op de radio gehoord. Ze zei dat dit initiatief De Gordel niet zal tegenhouden. Kraaienpoten, vandalenstreken en onwillige burgemeesters zullen daar niet in slagen. Wie denkt dat we deze kandidaat-burgemeesters misschien toch maar moet benoemen, als gebaar van goede wil, in ruil voor de splitsing van B-H-V, moet beseffen dat zich hier een nieuw feit voordoet. Na wat gisteren en vandaag is gebeurd, kan er geen sprake van zijn dat ze worden benoemd, want dat zou een kaakslag zijn voor alle lokale mandatarissen die wel hun werk gewetensvol verrichten. Dat is onze lijn, en naar ik hoop ook die van Open Vld, die ook aan de onderhandelingstafel zit.
De heer Van Rompuy heeft het woord.
Mevrouw de voorzitter, mijnheer de minister, collega's, ik behoor tot die honderdduizend Gordelaars, al 27 jaar. Ik heb vanmorgen het T-shirtje weer uit de kast gehaald, voor een interview met Terzake. De VRT heeft me samen met de burgemeester van Kraainem geïnterviewd. Het gesprek wordt vanavond uitgezonden. De man zei er letterlijk dat hij de toelating niet zal verlenen, tenzij op 15 juli iets uit de bus komt dat hem zint. Hij zegt dat de Gordel een manifestatie met een politieke boodschap is. Hij zegt dat hij niet akkoord gaat met die politieke boodschap, en dat bijgevolg "de Vlamingen" niet meer op zijn grondgebied wandelen of fietsen. De man ontzegt de Vlamingen dus de mogelijkheid om op hun eigen grondgebied hun politieke boodschap te uiten. Die boodschap is trouwens volledig grondwettelijk: de splitsing van B-H-V.
Hij verklaarde letterlijk dat De Gordel niet welkom is in de zes gemeenten en dat hij alles zal doen om de manifestatie te beletten, tenzij op 15 juli wordt beslist om de zes faciliteitengemeenten bij Brussel te voegen. Men kan dat opvatten als folklore, Belgische humor of een zotternij zoals de idee om een corridor op te richten. De grond van de zaak is evenwel dat bepaalde Franstaligen nu al vinden dat de zes niet meer bij Vlaanderen horen. Ik neem dat heel ernstig, want het politieke bedrijf wordt verlamd door de kwestie. Voor hen is de minister "de vijand" en de Vlamingen zijn "de racisten". De burgemeester van Kraainem ontzegt het Bloso het recht een manifestatie te organiseren waarin in een of andere vorm een politieke boodschap is verbonden. We mogen niet meer op zijn grondgebied. We mogen er niet meer in! Het lijkt wel alsof die gemeenten voor Vlamingen verboden gebied zijn geworden.
Ik ben op 'verboden' gebied, in Kraainem, een interview gaan geven met de heer d'Oreye. U moet maar naar Terzake kijken vanavond. Het is goede televisie, al zeg ik het zelf. (Gelach)
De politieke boodschap is - de minister heeft het al een aantal keren gezegd - dat die heren niet kunnen worden benoemd, tenzij er een nieuw feit zou gebeuren. Dat nieuwe feit is er nu. Zij weigeren gewoon dat Vlamingen op hun grondgebied wandelen en fietsen, al dan niet met truitjes aan met een boodschap op die hen niet zint. Hij vindt dat een gevaar voor de openbare veiligheid. Ik rij al jaren de Gordel. Ik heb er nooit enige bedreiging gezien van de Vlaamse gordelaars ten aanzien van de inwoners van faciliteitengemeenten of van Franstaligen.
Mijn conclusie is duidelijk. Deze heren kunnen in deze legislatuur nooit worden benoemd. Ik denk dat ze hiermee de deur hebben dichtgeslagen. De verklaringen die afgelegd zijn door de heer d'Oreye zijn een brevet van een niet-democraat. Dit vernietigt het democratische recht van Vlamingen om op ons grondgebied een manifestatie te organiseren, met de steun van de Vlaamse Regering, waarbij de Vlaamse Regering ook een duidelijke politieke boodschap meegeeft - het vrijwaren van ons grondgebied.
Ze provoceren en gaan alsmaar verder. De Vlamingen horen niet meer thuis in de 'zes'. Dat heeft hij daarstraks gezegd: "Dat is nu van ons."
Dat wist u nog niet?
Mijnheer Van Hauthem, je moet altijd wachten op de feiten. De minister heeft altijd gewacht op feiten. Nu is er een nieuw feit.
Indien dit feit er niet was geweest, dan kon er wel worden benoemd?
De Vlamingen willen een sportieve manifestatie houden, met inderdaad een politieke boodschap. Ik was er de eerste keer, in 1981, al bij. 'Wij houden van alle zes. Dit is Vlaanderen'. Dat is altijd de boodschap geweest en zal altijd de boodschap blijven. Die Gordel zal natuurlijk doorgaan. Zij kunnen dat niet beletten, ze hebben er de bevoegdheid niet voor. Ze zijn trouwens geen burgemeester.
Ze zijn wel burgemeester.
Mijnheer de minister, u hebt weer een nieuw element voor dat dossier. Ik geloof dat het dossier nu kan worden gesloten en dat ze niet zullen worden benoemd.
U moet wachten op het advies van de procureur-generaal.
Op het einde van dat interview zegt de heer d'Oreye: "Als ik niet benoemd word, so what?" Eigenlijk wil hij niet meer worden benoemd. Hij stelt zich gewoon boven de wet. Hij heeft natuurlijk andere bedoelingen dan de gemeente te besturen. Hij beschouwt het burgemeesterschap als een politieke hefboom om het taalstatuut te wijzigen en om de zes faciliteitengemeenten bij Brussel te voegen. Ik til daar dus bijzonder zwaar aan. Dit is een nieuw, bezwarend element voor uw dossier, mijnheer de minister.
Laat het duidelijk zijn: de Vlaamse Regering en ook deze minister staat 200 percent achter de Gordel. Ik ben zelf ook een aantal keren aanwezig geweest.
Er is de Grondwet die mensen de vrijheid geeft om zich te organiseren en die ook het recht geeft op een opinie. Dat hangt niet af van burgemeesters. Het is nu 2 juli. De Gordel is op 7 september. De organisatoren houden zelf het hoofd koel. Laat ons dus niet de pedalen verliezen.
Als iemand een jaar geleden had gezegd dat ik de burgemeesters niet zou benoemen, dan zou u de eerste geweest zijn om mij uit te lachen, mijnheer Van Hauthem. Intussen houden wij al maanden het been stijf. Ik heb altijd de juridische weg gevolgd omdat dat de enige duurzame weg is.
Ik word daarin gesteund door de voltallige Vlaamse Regering. Lees er de verklaringen van Kris Peeters, Frank Vandenbroucke en Bert Anciaux maar op na. We zitten daar op één lijn en ik heb de volle steun. Dat is ook ontzettend belangrijk.
U brengt het verhaal dat we toch heel slap zijn als we niet verder gaan en geen stap zetten in de richting van de tuchtsanctie. Opnieuw, vandaag vraagt de hele wereld ons waarom we die burgemeesters niet benoemen, want ze hebben een brede steun in hun gemeente. Heel Franstalig België vraagt dat vandaag. Neen, wij zeggen dat we ons been stijf houden. We hebben een aantal regels die gelden voor 308 burgemeesters in Vlaanderen. We kunnen voor drie burgemeesters daar geen uitzondering op maken. We blijven op die lijn, en ik denk ook dat dat onze geloofwaardigheid op termijn alleen maar ten goede komt en ons alle kansen geeft in dit dossier.
Wat betreft de scheiding der machten, vind ik dat u een gevaarlijke uitspraak doet, mijnheer Van Hauthem. U zegt dat dat ergens anders niet speelt. Ik vind dat een zeer gevaarlijke uitspraak. De procureur-generaal is onafhankelijk. Dat is een van de sterke elementen van onze rechtsstaat en onze democratie. Laat het gerecht onafhankelijk zijn werk doen. Ik wacht op het advies van de procureur-generaal, dan krijgen we het advies van de provinciegouverneur van Vlaams-Brabant en dan komt het dossier op mijn bureau. Dan zal ik mijn verantwoordelijkheid nemen, zoals ik dat tot dusver altijd heb gedaan, wat u een jaar geleden nog voor onmogelijk gehouden zou hebben.
Mijnheer de minister, ik heb nooit in dit parlement gezegd dat u ze niet zou benoemen. Dat heb ik hier nooit gezegd. U moet eens ophouden met die fictie de wereld in te sturen.
Collega's, gisteren heb ik in de commissie de minister-president ondervraagd over een bepaalde piste inzake BHV. Toen zei de heer Van Rompuy dat het een overbodige vraag was en de heer Vermeiren zei dat ik bezig was met science fiction. Vandaag zal de heer Van Rompuy, neem ik aan, tevreden zijn dat ik een vraag heb ingediend en hij dat niet zelf moest doen. Het zal dus geen onnodige vraag zijn.
Mijnheer Van Rompuy, ik vind het wel kras dat u, nu u een interview hebt gehad samen met de waarnemend burgemeester van Kraainem, zegt dat het dossier voor u gesloten is en tegen de minister zegt dat hij nu niet moet benoemen. Mijnheer de minister, als ik zeg dat het toch wel lang duurt met het advies van de gouverneur en de procureur-generaal, doe ik een gevaarlijke uitspraak. Als de heer Van Rompuy zegt, op basis van een interview - en hij heeft gelijk - dat u nu moet beslissen en nu niet moet benoemen, is het dossier gesloten.
Mijnheer Van Rompuy, ik vrees dat u uw T-shirt in september in de kast zult mogen laten. Zoals u vorig jaar hebt gezegd, zou u niet nog eens met een T-shirt 'splits nu' naar de Gordel gaan, want u wilt zich niet meer belachelijk maken. (Applaus bij het Vlaams Belang)
Mijnheer de minister, en dat heeft niets te maken met slapheid, als u nu hoort wat de heer Van Rompuy zegt, begint het dan niet stilaan door te dringen? Waar zit uw tolerantiegrens? Ik vraag het nog een laatste keer: hoe ver kunnen die heerschappen te ver gaan, vooraleer u effectief de tuchtsanctie gaat inzetten? Antwoord daar eens op in plaats van altijd rond de pot te blijven draaien.
Ze zijn niet benoemd. Dat had u niet voor mogelijk gehouden.
Maar ze zijn niet benoemd en ze hebben hun kandidatuur ingediend. Wanneer gaat u ze opnieuw niet benoemen? Wanneer gaat u nu verder gaan? Hoe ver kunnen zij te ver gaan, voordat u tuchtsancties neemt op basis van artikel 71 van het Gemeentedecreet?
Het is de juridische lijn. Alles wat u daarover zegt, wordt achteraf in een procedure ook tegen u gebruikt. Wees daar nu ook eens rationeel en verstandig over.
Neen, u durft niet. U hebt de moed niet. Zelfs na wat we vanavond zullen zien op Terzake zal het voor u nog niet ver genoeg gegaan zijn. Hoe ver mag men te ver gaan, mijnheer de minister? Zeg dat eens. Antwoord daar eens op in plaats van rond de pot te draaien. (Opmerkingen van de heer Eric Van Rompuy)
Het incident is gesloten.