Verslag plenaire vergadering
Verslag
Het antwoord wordt gegeven door minister-president Peeters.
De heer Bex heeft het woord.
Mevrouw de voorzitter, mijnheer de minister-president, dames en heren, water is en zal de volgende jaren politiek een heel belangrijk thema blijven. Recente krantenberichten over een actie van een watermaatschappij om kraantjeswater te bottelen en naast merkwater in de rekken van de winkels aan te bieden, is de aanleiding voor het stellen van deze vraag. Ik vind het heel sympathiek dat er op allerlei manifestaties zoals concerten acties gebeuren om het drinken van kraantjeswater aan te moedigen. De minister zou naar het schijnt zelf waterkaraffen hebben uitgedeeld op haar kabinet. We zijn dergelijke acties erg genegen.
We stellen ons wel de vraag of het haalbaar is om het water te bottelen en in de winkelrekken aan te bieden. Het zal immers geld kosten om dat te doen. De mensen moeten dat water dan ook nog mee naar huis nemen, waar het water al uit de kraan loopt. Ik zie het dus niet zitten.
Het enige voordeel lijkt me te zijn dat we in dat geval twee soorten water in de winkelrekken hebben: het kraantjeswater waarop de saneringspremie word verrekend, en water dat ook vuil water wordt, maar waarvan de saneringspremie niet wordt verrekend. Zou het niet slecht zijn om naar aanleiding van de actie van de watermaatschappijen na te denken over het verrekenen van de saneringskosten in de prijs van merkwaters? Dat zou een bijkomend soelaas bieden voor de grote kosten die de ordening van onze waterhuishouding met zich meebrengt.
De essentie van mijn vraag is deze: kunnen we de watermaatschappijen niet inschakelen voor belangrijker acties inzake onze waterhuishouding? Gisteren nam ik in De Schelp deel aan de studiedag van VLARIO over de waterhuishouding. Er zijn daar merkwaardige zaken gezegd. Tot slot van de vergadering zei minister Crevits dat Vlaanderen, nu het inzake afvalverwerking een leidende rol speelt, ook op het vlak van waterhuishouding en waterbeheersing een leidende rol op wereldvlak wil spelen. Dat is een zeer mooi doel.
Het viel me wel op dat in de hele discussie over het integraal waterbeheer en ook gisteren in de discussie met VLARIO wel wordt gesproken over het bufferen van het regenwater aan de bron, en het langzaam infiltreren en langzaam afvoeren van regenwater, maar veel te weinig over het gebruik van regenwater. Er zijn overigens geen directe Vlaamse subsidies meer voor regenwaterputten. Regenwater vertegenwoordigt 40 percent van het watervolume dat een gemiddeld gezin verbruikt. De vervanging van drinkbaar kraantjeswater voor sanitaire doeleinden van één persoon door regenwater volstaat om in het Zuiden zeven mensen in leven te houden.
Kan men de werking van watermaatschappijen transparanter maken en beter op elkaar afstemmen? Kunnen we hen niet opleggen om promotie te maken voor het gebruik van regenwater, in plaats van water om te zetten in drinkbaar water dat toch wordt weggespoeld? Dan zullen we bijdragen aan de realisatie van het doel van de minister. Op dit ogenblik gaat er een waterconferentie in Singapore door waaraan duizenden wetenschappers hebben meegewerkt. Ik veronderstel dat de minister in Zaragoza is, op de wereldtentoonstelling die vooral over de waterproblemen gaat. Men wil er een mondiaal waterhandvest nastreven. Als Vlaanderen op dat vlak echt de leiding wil nemen, dan moeten we echt iets doen aan de verkwisting van kraantjeswater.
Minister-president Kris Peeters heeft het woord.
Mevrouw de voorzitter, collega's, zoals u treed ik de ambitieuze doelstellingen van minister Crevits bij. Ik veronderstel dat u haar nog uitgebreid zult ondervragen over wat er in Zaragoza is gebeurd. U hebt gelijk: de gemiddelde Vlaming verbruikt 110 liter drinkwater per dag, en dat water wordt niet allemaal opgedronken. We moeten er alles aan doen om het regenwater - mooier gezegd, het hemelwater - te promoten. Dat water is uitermate geschikt om wc's door te spoelen en dergelijke.
Nu, uw stelling is dat we dat hemelwater tot nu toe onvoldoende hebben gepromoot. Ik heb een oplijsting van alle elementen van het promoten van dat hemelwater of drinkwater gekregen. Ik denk toch dat u moet erkennen dat de drinkwatermaatschappijen het gebruik van regenwater promoten alsook om het gebruik van het drinkwater te beperken. Dat is ook heel belangrijk.
Voorts is er het waterloket van de VMM. Daar kunnen burgers terecht met vragen over hoe om te gaan met het duurzame gebruik van water. Ongeveer 10 percent van de vragen die bij het waterloket binnenkomen, en dat zijn er toch gemiddeld 700 per maand, gaan over duurzaam omgaan met water.
Er is nog iets positief. Door het feit dat de waterfactuur zowel de kost van het water als de saneringsbijdrage integreert, stellen we vast dat er bewuster wordt omgegaan met het drinkwater.
U zegt dat er geen subsidies meer worden verleend voor regenputten. Bij de nieuwbouw weet u dat een regenwaterput verplicht is. Als er een samenwerkingsverband en een samenwerkingsovereenkomst is, kunnen via de gemeente die gewestelijke subsidies bekomen worden. Sinds 2003 werden 5 111 hemelwaterputten gesubsidieerd. Dat aantal loopt jaarlijks op tot 850 à 900 putten. Dat is positief.
Er is ook een daling van het drinkwatergebruik bij gezinnen vastgesteld met 1,7 percent. Men verwacht een dalend gebruik van 2 percent per jaar. Dat is ook positief.
Om de ambitie waar te maken waar u terecht voor pleit, werkt de Coördinatiecommissie Integraal Waterbeheer of CIW aan een strategische visie voor watervoorziening en watergebruik in Vlaanderen en deze visie wordt nog dit jaar verwacht. Het zijn allemaal initiatieven die in de richting liggen die u aangeeft. U hebt volstrekt gelijk als u stelt dat we ze moeten voortzetten met meer ambitie en tegen een grotere snelheid. Ik ben daar ook vragende partij voor.
U verwijst naar het feit dat we de drinkwatersanering moeten doorrekenen voor het water dat in flessen wordt verkocht. Ik heb een cijfer. 1 liter kraantjeswater kost minder dan 0,004 euro in plaats van 0,002 euro zonder zuivering- en rioleringbijdrage. Dat is een heel klein verschil. Het flessenwater kost ongeveer 0,4 euro per liter of honderdmaal duurder dan water van de kraan. Ook al is de zuivering- en rioleringbijdrage de helft van 0,004 dan nog is het flessenwater honderdmaal duurder dan het water van de kraan.
We moeten deze weg voorts bewandelen. Het debat dat we verscheidene malen maar een tijdje geleden hebben gevoerd over de internalisering van sommige kosten, moet worden voortgezet, maar de visie is er en wordt voorts geconcretiseerd door het CIW. We moeten in deze richting blijven stimuleren. Drinkwatermaatschappijen doen al een en ander. We moeten op een verstandige wijze nagaan hoe we de dynamiek nog kunnen versnellen om drinkwater tot het minimum te beperken en het hemelwater als een volwaardig alternatief te promoten.
Ik dank de minister-president voor zijn zeer uitvoerige antwoord. Ik ben ook heel blij met de gedane beloftes, waarvan er al een heel deel in projecten zijn omgezet en op het goede spoor zijn gezet.
Ik heb een opmerking over het internaliseren van de saneringskost. Het is niet omdat een fles van een merk veel duurder is dan kraantjeswater, dat dit hen ontslaat van de saneringsbijdrage. Het ene heeft met het andere niets te maken. Als daardoor flessenwater nog iets duurder wordt, dan is dat maar zo, maar de bijdrage bij de sanering moet evengoed komen van het kraantjeswater dan van het flessenwater.
U hebt een reeks goede initiatieven opgesomd die lopende zijn of worden opgestart. De watermaatschappij gaat zich bezighouden met een promotiecampagne. Maar ik denk dat we de druk op de watermaatschappijen en de watersector toch nog moeten verhogen om minder drinkbaar water op de markt te brengen en te compenseren met regenwater, want dat is beter voor het milieu en de mens.
De heer Vermeiren heeft het woord.
Mevrouw de voorzitter, mijnheer de minister, ik wil op sommige elementen reageren, zeker nu ik zie dat de minister van Financiën hier is. Ik heb hem trouwens ook zien kijken toen er werd gepleit voor het invoeren van een saneringstaks op water. Waarom dan ook niet op wijn, Duvel, bier, whisky? Ik durf spreken voor mijn fractie en wij staan zeer huiverig tegenover elke vorm van belastingsverhoging.
Ik vind ook niet dat we de drinkwatermaatschappijen met de vinger mogen wijzen omdat ze zogezegd geen inspanningen doen voor het Zuiden. In het Belgische paviljoen op de tentoonstelling in Zaragoza staat de maatschappij Vivaqua, die onze drinkwatermaatschappijen vertegenwoordigt over de gewesten heen. Vivaqua was de eerste om, 20 jaar geleden al, zakjes drinkwater naar het Zuiden te sturen. Er is ook een prachtige film door hen gesponsord - de naam ontsnapt me nu - die zelfs in Cannes furore heeft gemaakt. Men mag er dus niet vanuit gaan dat de waterzuiveringsmaatschappijen niets doen.
Twee weken geleden was er in de pers ook een discussie over de prijs van het water. Het ene is eigenlijk in tegenspraak met het andere. Sommigen werden aan het kruis genageld omdat in bepaalde gemeenten - waaronder een gemeente die ik zeer goed ken - de prijs van het water zeer duur zou zijn. Het is misschien ook een middel om de mensen aan te zetten tot voorzichtigheid. Per huisgezin is er 15 kubieke meter water gratis. Ik ben absoluut niet tegen het feit dat mensen die niet voldoende financiële middelen hebben, over fatsoenlijk water kunnen beschikken. Maar het zijn wel elementen die moeten worden herbekeken. Je mag dus niet 'saucissoneren'. Je mag dus niet losweg Spa of Bru belasten en denken dat alles dan is opgelost. Het is veel complexer dan dat. Je moet de mensen bewust maken. Ik denk dat de minister en de Vlaamse Regering initiatieven hebben genomen die prijzenswaardig zijn, want we hebben allemaal dezelfde doelstellingen.
Minister-president Peeters heeft het woord.
De heer Daems vraagt ook het woord.
Ja, maar de heer Daems heeft een interpellatie ingediend over dit onderwerp, die verder gaat dan de initiële vraagstelling. De heer Vermeiren heeft er al wat op geanticipeerd, maar hij wist natuurlijk niet wat de afspraken waren met de heer Daems. Ik stel voor om dat debat toch in de commissie te houden.
Ja, laten we dat debat dan in de commissie houden.
Wat de heer Vermeiren heeft gezegd, houdt niet onmiddellijk verband met wat ik heb gezegd.
Ik wil nog het volgende zeggen over de internalisering van de kosten. Het gaat niet over het belasten van een product, het gaat over een rekening die op ons afkomt. U bent ook burgemeester. Gisteren is op de VLARIO-dag nog maar eens gebleken dat alle aanwezige gemeenten en alle organisatoren met de handen in het haar zitten en zich afvragen waar ze het geld gaan vinden om in 2015 in orde te zijn met de kaderrichtlijn. Dan is het de vraag wie dit gaat betalen en dat zullen uiteraard de consumenten zijn. Dan is het de vraag op welke manier die consumenten zullen betalen. Wij zeggen dat die kosten moeten worden geïnternaliseerd in de prijs van het product, omdat dat een eerlijke manier is om die belasting binnen te halen.
Het incident is gesloten.