Verslag plenaire vergadering
Actuele vraag over de extra financiële middelen voor de VRT voor de periode 2008-2011
Actuele vraag over de extra financiële middelen voor de VRT voor de periode 2008-2011
Actuele vraag over de extra financiële middelen voor de VRT voor de periode 2008-2011
Verslag
Het antwoord wordt gegeven door minister-president Peeters. De heer Verstrepen heeft het woord.
Mijnheer de minister-president, mevrouw de voorzitter, geachte collega's, ik zal ervoor opletten bepaalde woorden niet in de mond te nemen en zo een pittige discussie uit te lokken.
Mijnheer de minister-president, u doet Geert Bourgeois na in dit fijne rollenspel. Ik ben benieuwd hoe u dat gaat doen. Naar aanleiding van de berichten van Geert Bourgeois, heb ik mijn toer eens gedaan in de media. Ik heb een plezierig nieuwsje voor u, maar misschien weet u het al. Het tweede kwartaal van de commerciële zenders, zowel radio als televisie, ziet er niet goed uit. Ze zijn zenuwachtig. De bestedingen zijn minder. Er is minder groei en de kosten blijven dezelfde. De bestellingen lopen niet binnen, waardoor men al begint na te denken over welke programma's men kan herhalen en wat de resultaten zullen zijn. Sommigen hebben zelfs beursgenoteerde resultaten nodig. Het ziet er niet goed uit. De sfeer bij de commerciële media is wat bedrukt.
Aan de Reyerslaan dansen ze sinds gisteren de polonaise. Ze drinken geen champagne, waarschijnlijk cava, om het toch nog wat sober te houden. Ze lopen daar de hele tijd rondjes want ze hebben nieuwe budgetten gekregen. Ik citeer de woordvoerder van de VRT: "Door de extra middelen kunnen we meer investeren." Maar de gedelegeerd bestuurder zegt er bij: "Of we daarmee een structureel tekort zullen kunnen vermijden, kan ik nog niet inschatten." Dat is al fun op voorhand. Er is nieuw geld in het ene handje, maar het andere handje staat al klaar omdat ze niet weten of ze zullen toekomen. Er is een nieuw programma terug van weggeweest, de Pak de poenshow, het meest succesvolle programma aan de Reyerslaan.
De minister geeft als argument dat de VRT goed werk heeft geleverd en 12,7 miljoen euro heeft bespaard, 2,5 miljoen meer dan gepland. Sorry, maar dat heet in het vakjargon non-nieuws. Ik heb de notulen van oktober 2007 bij waarin de minister zelf zegt: "Deze oefening levert 12,3 miljoen euro op in 2007. We zullen landen bij 40 miljoen euro. Ten slotte, in 2011 zal er sprake zijn van een kostenefficiëntie van 40 miljoen euro."
Nu wordt er per toeval 40 miljoen euro bijgegeven. Dat is een vestzak-broekzakoperatie. Het is slim gezien, want het geld wordt in het pensioenfonds gestort. Het is een doorschuifoperatie waardoor de EU de minister niet op de vingers kan tikken omdat het geld niet rechtstreeks wordt gegeven om programma's te maken.
De minister heeft in de plenaire vergaderingen en in de commissies altijd beweerd dat er voorwaarden nodig zijn als de VRT een budgetverhoging nodig heeft omdat hij tekorten heeft. Ik citeer Geert Bourgeois, want het gaat om de geloofwaardigheid van een minister: "Ik heb hier toen publiekelijk gezegd dat het wordt gekoppeld aan drie voorwaarden. Eén, maakt de VRT de efficiëntie-oefening die we hebben opgelegd? Twee, wat staat in het rapport van het Rekenhof? U kunt misschien zeggen dat dit niks ter zake doet, maar we hebben toen algemeen de wil uitgesproken om klaarheid te krijgen over de productiekosten. Drie, we moeten een evaluatie hebben aan de hand van de eigen inkomsten van de VRT." Een beetje verder zegt Geert Bourgeois: "Op de vraag of het nu al voor 100 percent zeker is dat er een verhoging vanwege de overheid komt, antwoord ik dus neen, uitdrukkelijk. Ik wil alles evalueren aan de hand van de drie genoemde zaken." Dat zijn letterlijk de woorden van Geert Bourgeois. In de notulen kunt u de herhaling van die beloftes met de regelmaat van een klok, terugvinden.
Ik vat het samen: het is eigenlijk geen besparing. De 40 miljoen efficiëntie die wordt doorgevoerd, komt er langs de andere kant weer bij. Aan de Reyerslaan kan men rustig verder doen.
Waar blijft het rapport van het Rekenhof? Er is hierover een enorm actualiteitsdebat geweest, met alle fijne collega's van de commissie voor Media. Zelfs de heer Decaluwe heeft hier nogmaals aan de minister gevraagd waar het rapport blijft. Kijk naar de beloftes: januari, februari, maart, april - intussen is het mei en we hebben nog niets gezien. Het was nochtans een van de voorwaarden om te praten met de VRT over meer middelen.
Ik heb het nog niet gezien. Ik weet dat twee weken geleden de diensten van Bourgeois - ik heb de e-mail - zelfs nog geen weet hadden van het rapport van het Rekenhof. Misschien gaat hier straks getoverd worden, dat zou misschien eens leuk zijn, maar ik denk het niet.
Dan denk ik dat we zitten met een minister die woordbreuk heeft gepleegd. Woordbreuk betekent volgens Van Dale het niet nakomen van een belofte.
Dan vraag ik me af waarom plotseling opnieuw zo veel geld voor de VRT gereserveerd moet worden, terwijl heel de sector in moeilijkheden zit.
U kent mijn vragen. Is er een evaluatie geweest bij de VRT en de minister? Is het rapport van het Rekenhof er? Zo ja, welke resultaten staan daar in? Het ging toch over de uitbestedingen naar de toeleveranciers. Daarover is toch een heel debat geweest. Als zou blijken dat er te veel is betaald voor programma's, kunnen we die 40 miljoen splitsen in vier jaar in plaats van nu al heel de portefeuille te geven, terwijl men olé, olé zingt aan de Reyerslaan. Waarom beloftes breken en plotseling extra geld geven? Dat zijn de concrete vragen.
De heer Marginet heeft het woord.
Mevrouw de voorzitter, mijnheer de minister-president, collega's, het stond in de sterren geschreven. Men moest inderdaad geen mediaspecialist zijn om te beseffen dat binnen afzienbare tijd geld gestuurd zou worden richting openbare omroep. We hadden dat al direct begrepen toen de heer Wauters zijn programma kwam voorstellen in de commissie voor Media. Toen werd door een bepaalde collega nog gereageerd dat we toch onze verantwoordelijkheid zullen moeten opnemen. Dat de VRT in een financieel moeilijk parket zit, weten we ook al geruime tijd. Dat is ook geen open deur intrappen. We weten ook allemaal dat het de schuld is van het mismanagement van de illustere voorgangers van de heer Wauters.
Dat de minister nu plots met 40 miljoen euro over de brug komt, lijkt ons toch prematuur en onverantwoord. Voor zover ik kan inschatten, beschikt het parlement niet over de twee informatiebronnen om een deftige evaluatie te maken van de situatie. Ik verklaar me nader. Gisteren werd hier weliswaar het jaarverslag 2007 van de VRT voorgesteld, maar ik vraag met af of dit eigenlijk het evaluatiemoment, dat in de beheersovereenkomst werd opgenomen, kan voorstellen. Ik denk het niet.
De heer Verstrepen heeft gesproken over woordbreuk. Er was altijd gesteld dat men ging afwachten tot het auditrapport van het Rekenhof werd voorgesteld in verband met de contracten met de productiehuizen, alvorens eventueel extra middelen ter beschikking gesteld zouden worden. Dat is niet gebeurd. Dat is typisch. We hebben dat in het verleden ook regelmatig meegemaakt. De VRT steekt het handje uit en Vlaanderen opent direct de geldbeurs om kwistig geld rond te strooien.
Ik ben van mening dat én het evaluatiemoment én het auditrapport van het Rekenhof moeten worden afgewacht. Het auditrapport laat opmerkelijk lang op zich wachten. Mocht ik een slecht karakter hebben - maar iedereen weet dat ik dat niet heb -, zou ik mij daar vragen bij kunnen stellen.
Het is inderdaad het prerogatief van de regering om te beslissen of al dan niet extra middelen worden uitgetrokken. Maar ik denk dat in een dergelijk belangrijk dossier het Vlaams Parlement toch zijn zeg moet hebben. Het gaat hier over een beslissing om vier keer 10 miljoen te pompen in het pensioenfonds van de VRT, dus eigenlijk in de VRT zelf.
Collega's, dit debat moet gevoerd worden met alle gegevens die we nodig hebben. Dat zijn én het auditrapport van het Rekenhof én de evaluatie zoals voorzien in de beheersovereenkomst. Het is in onze ogen ook nuttig om ook eens te kijken welke extra middelen de VRT de komende jaren kan genereren. Ik heb het dan in de eerste plaats over de verzelfstandiging van het zenderpark. Misschien zal dan blijken dat deze extra injectie deels of geheel onnodig was.
Mijnheer de minister-president, op welke basis heeft de minister beslist om over te gaan tot deze extra financiële injectie? Moeten we het verslag van 2007 dan eigenlijk beschouwen als de evaluatie zoals voorzien in de beheersovereenkomst?
Waarom heeft de minister het auditrapport van het Rekenhof niet afgewacht, zoals trouwens was beloofd? Is de minister bereid om, alvorens deze beslissing uit te voeren, het debat ter zake in het Vlaams Parlement aan te gaan en dus de beslissing opzij te schuiven? Het gaat hier toch over een zeer belangrijk dossier, tenzij men iets anders zou komen vertellen. Heeft de minister reeds zicht op de extra middelen die de VRT kan genereren de komende jaren, onder meer uit de verzelfstandiging van het zenderpark, waardoor deze extra investering misschien niet eens nodig was?
De heer Gatz heeft het woord.
Mijnheer de minister-president, ik ga niet in op de kritiek die door de twee voorgaande sprekers is geleverd ten gronde. Voor ik tot de kern van mijn betoog kom, wil ik twee kanttekeningen maken. De vraag is maar of de beslissing van minister Bourgeois om extra middelen voor de VRT in het pensioenfonds te storten, wel de essentie was. Wij meenden te weten dat de regering toch al haar verantwoordelijkheid heeft genomen in de eigenlijke problematiek van het pensioenfonds van de VRT. De bankcommissie stelde dat dit fonds enigszins wankel was en ondergekapitaliseerd, en dat het bijkomend moest worden gespijsd om opnieuw voldoende dekkingsgraad te krijgen. Dat is gebeurd met een jaarlijkse alimentatie. Bij het pensioenfonds van de VRT zat dus geen probleem meer: dat was opgelost door de regering, waarvoor dank trouwens.
Bij de consistentie van de beslissing die minister Bourgeois nu naar voren schuift, namelijk vier maal 10 miljoen euro vanaf dit jaar en de volgende 3 jaar, kan men wel vraagtekens plaatsen. We weten dat het geld voor 2008 er is, dat kan ik niet betwisten. De vraag is waar het vandaan zal komen voor de volgende jaren. Nu kunt u me zeggen dat een begroting elk jaar moet worden opgemaakt. Dat is echter iets anders. Het is niet duidelijk waar het geld voor 2009 dan wel gevonden kan en zal worden. Over de verkiezingen heen zitten we bovendien met een probleem van engagementen en dergelijke meer.
Ik kom tot de kern van mijn betoog. De collega's hebben al gesproken over het fameuze rapport van het Rekenhof. We kennen er de context van. De heer Decaluwe kent dat zeer goed, alsook mevrouw Hermans, de heer Vandenbossche en anderen. Er was enkele maanden geleden een majeur incident toen uitlekte wat de relatie van de VRT was met een aantal van haar productiehuizen qua betalen van gages, lonen, vergoedingen en dergelijke meer. Toen is beslist na te gaan of dat inderdaad zo overdreven is als op het eerste gezicht lijkt. Men heeft beslist om een onafhankelijk rapport bij een onafhankelijke instantie op te vragen, namelijk het Rekenhof, en dan pas de discussie te voeren.
Ik wil niet de indruk wekken dat Open Vld de financiering van de VRT wil kortwieken, maar we willen wel dat engagementen in het parlement worden gerespecteerd. Als wij over de financiering van de VRT praten, dan is dat ook over de financiering van het medialandschap in Vlaanderen. Dat rapport was daar een cruciaal element van.
Minister Bourgeois heeft gisteren in minstens één krant verklaard dat hij niet op het rapport kon blijven wachten. Dat is toch wel zeer jammer, want ik beschik over informatie die zegt dat dit rapport al sinds 29 april op het kabinet van de minister beschikbaar is. Ik vind dat een zwaar feit. Het rapport is op het kabinet van de minister! Mijnheer de minister-president, kunt u dat ontkennen of bevestigen? U hebt geen probleem in uw degelijkheid als minister-president, maar u hebt een probleem als minister-president. Minister Bourgeois, die hier niet aanwezig kan zijn - het zij zo - moet daar duidelijkheid over scheppen, en liefst vandaag nog.
Ten gronde: waarom wordt die koppeling losgelaten? Dit was beloofd aan het Vlaams Parlement, dit was beloofd aan de commissie voor Media. Anderen hebben andere kwalificaties uitgesproken. Ofwel verlies ik straks mijn gezicht, en dat is vervelend voor een fractieleider, maar dat is niet zo erg, het gebeurt af en toe. Ofwel heeft de minister van Media een probleem. Ik wens daar duidelijkheid over. Ik vind niet dat dit kan.
Mocht dit een onbelangrijk rapport zijn, dan zouden we wat trammelant maken in het parlement en overgaan tot de orde van de dag. Dit is echter geen onbelangrijk rapport, dit is een belangrijk rapport. Ik zou van u willen weten - en als u het niet weet, gelieve dan as soon as possible de minister van Media daar uitsluitsel over te laten geven - : was dit rapport op zijn kabinet of niet? Volgens mijn informatie wel. Het telt 89 bladzijden en 5 interessante bladzijden op het einde. Het is behoorlijk kritisch. (Opmerkingen van mevrouw Marijke Dillen)
Neen, ik heb het niet gelezen, maar parlementsleden hebben zo hun informatiebronnen. Net als bij journalisten hoef ik die hier voor de rest niet vrij te geven.
Hoe zit het met de status van dit rapport? De politieke vraag is hoe u aankijkt tegen die beslissing van minister Bourgeois, die steunt op onjuiste informatie aan het parlement, en naar ik hoop niet aan de regering. Dat zullen we dan wel zien. Dan staat die beslissing volgens mij op losse schroeven. Het parlement moet eerst de mogelijkheid krijgen om ten gronde over dat rapport te debatteren, alvorens we welke toezegging dan ook aan de VRT kunnen doen.
De heer Vandenbossche heeft het woord.
Mevrouw de voorzitter, mijnheer de minister-president, geachte leden, in eerste instantie wil ik zeggen dat de beslissing waarover minister Bourgeois het had in De Standaard, voor zover ik weet nog geen beslissing van de regering is, maar een intentie van de mediaminister. Ik heb al meermaals gezegd op dit spreekgestoelte dat wij niet afwijzend staan tegen een bijkomende financiering van de VRT, mits het naleven van het efficiëntietraject enzovoort. Het VRT-jaarverslag, dat ons zonet is bezorgd, toont trouwens aan dat het verlies dat de zender zou maken in het boekjaar 2007 8,7 miljoen euro gunstiger uitvalt dan voorspeld. Men is daar dus bezig.
De vraag betreft eigenlijk de modaliteiten: hoe zal die nieuwe financiering van de VRT gebeuren? Dat zou verlopen via dat pensioenfonds. De heer Verstrepen bestempelt dat als een afwijking, maar hij heeft hier een zeer oud verhaal gebracht, namelijk dat van een oorlog tussen de commerciële media en de openbare zender. Ik denk dat we dat al lang voorbij zijn, zeker de voorbije twee jaar.
De minister heeft dat inderdaad gekoppeld aan het verslag van het Rekenhof. Dat blijkt uit de verslagen van deze vergaderingen. Op het eerste gezicht lijkt die voorwaarde van de koppeling aan het verslag van het Rekenhof me niet zo bijzonder belangrijk bij het beslissen over de VRT-financiering. Het Rekenhof zal immers een beeld geven, denk ik, van wat zich in het verleden heeft afgespeeld met betrekking tot de relaties met de productiehuizen. Overigens, de vraag naar het verslag van het Rekenhof was eigenlijk helemaal niet gebonden aan de vergadering die we hier hebben gewijd aan de productiehuizen. Die dateert eigenlijk al van voor die parlementaire vergadering. Mijnheer Gatz, het lijkt me dus helemaal niet onmogelijk dat dat rapport van het Rekenhof op het kabinet van de minister ligt. Ik ben maar een eenvoudig jurist, maar ik dacht dat een verslag van het Rekenhof naar de bevoegde minister wordt gestuurd opdat er een tegensprekelijk debat zou volgen. Het rapport wordt pas definitief nadat de minister zijn mogelijke antwoorden erop heeft geformuleerd. Mij lijken er ter zake dus weinig of geen problemen te zijn.
Mijn vraag over de beslissing die zou worden genomen, betreft niet zozeer de betere financiering van de VRT, maar wel een uitspraak van de heer Wauters. Die zegt, en ik begrijp dat ook, dat het belangrijk is over meer middelen te beschikken om de sociale rust in zijn instelling te bewaren. Velen onder ons hebben de voorbije weken gelezen dat er grote verontrusting bestaat over de lopende evaluatieprocedures bij de VRT, die te maken hebben met die kostenefficiëntie. Vooral van vakbondszijde bestaat er grote ongerustheid, omdat blijkbaar de 50-plussers zeer slecht zouden scoren bij die evaluaties.
Minister-president Peeters heeft het woord.
Mevrouw de voorzitter, om te beginnen wil ik uitdrukkelijk minister Bourgeois verontschuldigen, hij moest op de Europese Raad zijn. Het is jammer dat er juist vandaag zo veel actuele vragen aan hem gericht zijn. Ik zal naar goed vermogen in zijn plaats antwoorden. U hebt later natuurlijk nog de mogelijkheid om de minister bijkomend te bevragen.
Ik hoor dat er vraag naar duidelijkheid is. Er kwamen ook niet-VRT-vrienden aan het woord. Ook de kritische vragen verdienen een volledig antwoord.
Minister Bourgeois heeft op 12 december 2007 aantegen een aantal collega's gezegd dat hij het evaluatiemoment zou vervroegen. Hij wou het verschuiven naar de begrotingscontrole 2008. Die evaluatie zou niet zozeer peilen naar de nood aan bijkomende informatiekanalen, maar wel naar de financiën. Op 24 januari heeft de minister twee rapporten ontvangen: één over de evaluatie van de eigen inkomsten van de VRT en één over de uitvoering van het efficiëntietraject.
Uit de evaluatie van de eigen inkomsten blijkt dat in de loop van 2007 een aantal commerciële opbrengsten ter financiering van de openbareomroepopdracht aanzienlijk werden overschat. Daardoor wordt de VRT vandaag geconfronteerd met een onevenwicht in zijn financiering dat groter wordt tegen het einde van de beheersovereenkomst. Voor de overschatting zijn er vier grote oorzaken. Er zijn de gewijzigde marktomstandigheden zoals de afnemende opbrengsten uit radioreclame, de tragere penetratie van iDTV en de verhoogde btw-tarieven voor een aantal abonnementsformules. Er zijn de overdreven optimistische veronderstellingen inzake de verkoop van commerciële video en video-on-demand-diensten. Er zijn de niet onderbouwde ambities. Zo was de omzet uit evenementen van de afdeling Line Extensions te hoog geschat. Ten slotte vormen de strategische managementkeuzes een vierde oorzaak van de overschatting.
In het financieel plan van de beheersovereenkomst is een evolutie van de eigen inkomsten gepland die oploopt van 106,5 miljoen euro in 2007 tot 145 in 2011. Gelet op de oorzaken die ik heb gegeven, heeft de VRT die verwachting naar beneden toe bijgesteld. In het meerjarenplan wordt nu uitgegaan van een bedrag van ongeveer 100 miljoen euro in 2007 dalend tot 96,7 in 2008 en vervolgens terug stijgend tot 110,6 in 2011.
Het rapport van de VRT over het efficiëntietraject stelt dat in het afgelopen jaar een eerste stap werd gezet in de richting van een meer efficiënte en meer performante organisatie. Het doel was om 10,2 miljoen euro efficiëntiewinst te organiseren in 2007. Uiteindelijk werd dat 12,7 miljoen euro, evenwichtig gespreid over alle geledingen van de omroep via personeelsafslanking, prioritisering in het investeringsplan en besparing op de werkingskosten. Dat is één.
Twee, de basis die het voorbije jaar werd gelegd voor het realiseren van efficiëntiewinst, wordt in 2008 verder uitgediept en uitgewerkt in een aantal concrete projecten, en deze projecten kunnen verder uitgesplitst worden in, aanduidbare en meetbare, actiepunten.
Drie, in het meerjarenplan 2008-2011 wordt de lat nog hoger gelegd. In de beheersovereenkomst is in een cumulatieve efficiëntie van 104 miljoen euro voorzien.
Ik denk dat we heel duidelijk een aantal belangrijke elementen naar voren hebben geschoven en dat we op deze wijze, met het efficiëntietraject, heel duidelijke engagementen en afspraken maken.
Toch is er nog een probleem: er is een blijvend structureel tekort. Niettegenstaande het efficiëntietraject blijft er een structureel tekort van 61,6 miljoen euro, dat voornamelijk vanaf 2009 wordt verwacht. Dat tekort kan niet weggewerkt worden, tenzij de VRT verplicht zou worden om te raken aan de openbareomroepopdracht zoals die decretaal bepaald werd.
Dames en heren, u hebt wat vragen bij de beslissing die de Vlaamse Regering heeft genomen. De Vlaamse Regering heeft beslist dat we 10 miljoen euro in het fonds storten voor 2008, maar we gaan ervan uit dat dit bedrag recurrent is, vandaar dat minister Bourgeois over 40 miljoen euro spreekt. Het is evident dat het Vlaams Parlement, dat de begroting goedkeurt, daarover het laatste woord heeft. De beslissing van de Vlaamse Regering betreft 10 miljoen euro en de Vlaamse Regering gaat ervan uit dat dit bedrag de volgende vier jaar recurrent kan zijn. Dat is een beslissing die elk jaar, vanaf 2010, door de Vlaamse Regering genomen moet worden.
De heer Vandenbossche vroeg naar de situatie van het personeel. De VRT heeft aan minister Bourgeois laten weten: "Eén, er is geen rechtstreeks gevolg voor de bijkomende financiering voor het personeel. Twee, bijkomende middelen laten toe om het tekort dat de VRT verwacht, te verminderen. Drie, de middelen laten toe dat de VRT zijn meerjarenplan zou kunnen uitvoeren. Vier, het meerjarenplan 2009-2011 en het ondernemingsplan 2009 worden nog verder uitgewerkt en zullen in het najaar aan de raad van bestuur worden voorgelegd."
De VRT hanteert zes categorieën en evaluaties, maar daarvan bent u op de hoogte.
Er werden ook nog vragen gesteld over het rapport van het Rekenhof. Het is zo dat minister Bourgeois een ontwerprapport van het Rekenhof heeft ontvangen. Mijnheer Gatz, ik weet niet wanneer hij dat heeft gedaan, maar er is een ontwerprapport op het bureau van minister Bourgeois gearriveerd.
De heer Vandenbossche heeft gelijk, het is een ontwerprapport en de minister heeft nog de mogelijkheid om erop te reageren. Daarna komt er een definitief rapport, en het zal dat rapport zijn dat hier in het parlement en in de commissie zal worden besproken. Minister Bourgeois heeft het ontwerprapport ontvangen en hij heeft nu een aantal dagen tijd om het te bekijken en erop te reageren. Het is vanzelfsprekend dat, wanneer het rapport definitief is, het Rekenhof het ook zal overmaken aan het parlement.
Ik heb van collega Bourgeois, die nu antwoorden of bijkomende informatie aan het verzamelen is voor het Rekenhof, vernomen dat uit het rapport van het Rekenhof, ten eerste niet blijkt dat de VRT niet tegen marktconforme prijzen zou gegund hebben aan de productiehuizen. Ten tweede zijn er wel opmerkingen over de procedure van gunning en de transparantie. In het rapport van het Rekenhof is er geen sprake van fraude. Ten slotte heeft het management van de VRT reeds een aantal maatregelen genomen en is het bezig om nog een aantal maatregelen te nemen die moeten ressorteren in een degelijke procedure en processen, en in efficiënte interne controlemaatregelen.
Het is heel belangrijk om dat te onderstrepen. Ik ga ervan uit dat het rapport, van zodra het definitief is, wordt overgemaakt. Maar ik heb die informatie van minister Bourgeois reeds ontvangen.
De conclusie die minister Bourgeois daaruit trekt, is dat het rapport van het Rekenhof geen aanleiding geeft tot een andere beslissing dan degene die genomen is, mét de 10 miljoen euro en de recurrentie voor de komende jaren.
Ik geloof dat we hiermee toch een aantal onduidelijkheden en mogelijke misverstanden uit de wereld hebben geholpen. Mocht dit antwoord niet volstaan, wil ik graag horen welke bijkomende vragen er nog zijn. Maar minister Bourgeois, die zoals gezegd verontschuldigd is wegens een heel belangrijke vergadering op Europees niveau, zal u de komende dagen en weken zeker nog verdere tekst en uitleg verschaffen.
Mijnheer de minister-president, u spreekt bij monde van minister Bourgeois. U had misschien met een gsm en een speakertje een verbinding kunnen maken met de minister zelf. Dat is allemaal niet zo duur.
Het verheugt mij te horen dat wij het laatste woord hebben over de volgende bestedingen. Ik roep hierbij alle partijen op om een front te vormen en te zeggen dat we gaan afwachten of we die 10 miljoen euro extra wel gaan goedkeuren. U hebt letterlijk gezegd dat wij het laatste woord hebben, dus vind ik dat wij onze verantwoordelijkheid moeten nemen, zeker de mensen die vaak commentaar geven in de commissie.
Er is toch iets vreemds aan de gang. Er is daarnet gevraagd of het rapport op het kabinet van minister Bourgeois ligt. Ik heb hier een mail van het kabinet van 24 april, waarin men, aan iemand die ik niet zal vermelden, antwoordt: "U bent beter geïnformeerd dan het kabinet van de minister van Media zelf. De resultaten van de audit zijn hier nog niet bezorgd. Wanneer dat is gebeurd, zal de minister eerst het rapport bestuderen, en dan te gepasten tijde een publieke reactie geven, als dat nodig blijkt."
Die mail dateert van donderdag 24 april. Exact twee weken later wordt er binnen de Vlaamse Regering afgesproken om, op voorstel van minister Bourgeois, extra geld te geven aan de VRT. U zei daarnet dat er in die afgelopen twee weken ook al op geantwoord is, dat het rapport al teruggestuurd is, en zo meer. Dat is dus blijkbaar allemaal geëvolueerd in die laatste twee weken. Dat is wat ik nu kan concluderen.
Ik heb intussen van diverse mensen e-mails en sms'en ontvangen, onder andere ook van mensen die deze zaak onderzoeken. Men vermoedt dat er nu een positief rapport zal komen, en dan een vettig rapport in de zomer, wanneer iedereen met vakantie is. Men vermoedt dus dat er nog wat correcties zullen moeten gebeuren aan het verhaal. Als ik al die reacties lees, en als ik hoor wat er hier dan nog allemaal gezegd wordt, krijg ik toch een vreemd gevoel. De perceptie valt in deze kwestie wat tegen voor minister Bourgeois.
U pleit hier voor de vlucht vooruit door te stellen dat er in het rapport geen sprake is van fraude en gesjoemel. Ik val van mijn stoel als u dat zegt. Als dat rapport teruggestuurd is, vraag ik mij af welke correcties er gebeurd zijn. Dat zou ik wel eens willen weten.
Ik begrijp ook niet wat de heer Vandenbossche zegt, namelijk dat dit niet unaniem goedgekeurd is. Dan vraag ik mij af of uw regering nog samenhangt.
U moet goed luisteren naar wat ik zeg. De vraag is hier blijkbaar belangrijker dan het antwoord. (Applaus)
We blijven hier op onze honger zitten. Hier klopt iets niet. Het ware nuttig geweest dat minister Bourgeois even snel naar hier was gekomen, of dat we een telefonische verbinding hadden gehad. Deze zaak krijgt in elk geval nog een vervolg. (Opmerkingen van de heer Jan Peumans)
De minister-president vertelt hier een verhaal dat we al kennen uit de commissie: de stand van de rekeningen, de omvang van de tekorten, de efficiëntie, enzovoort. Ik heb hier niets nieuws gehoord, behalve dat er de afgelopen twee weken een rapport van het Rekenhof heel vlug bij het kabinet is gepasseerd.
Mijnheer de minister-president, we zijn inderdaad nu pas op de hoogte gebracht van een voorlopig rapport. De vraag is wat er nog allemaal aan veranderd zal worden en wanneer we het definitieve rapport te zien zullen krijgen. Dit is een slecht signaal. De VRT had eindelijk onder leiding van de heer Wauters begrepen dat de tering naar de nering gezet moest worden. Nu wordt met deze beslissing opnieuw een ander signaal gegeven, met name dat, wanneer de VRT geld nodig heeft, de Vlaamse overheid haar beurs openstelt. Dat verhaal horen we al zoveel jaren. De VRT dreigt op die manier misschien ongewild te hervallen in de ziekte van vroeger, namelijk dat alles kan en alles mag. De Vlaamse overheid betaalt toch.
Mijnheer de minister-president, het zal u niet verwonderen dat ik nog even terugkom op het fameuze rapport. Wanneer dat rapport effectief sinds 29 april bij de minister ligt, en zelfs in de hypothese dat er een tegensprekelijke procedure is van een bepaalde periode voor een minister om met het Rekenhof tot een rapport te komen, dan is het in zo'n delicate materie waarin de minister onder druk van het parlement aandringt op spoed, toch wel merkwaardig dat dit dossier drie weken op zijn bureau blijft liggen, en dat hij dan nog het lef heeft om te zeggen dat er geen rapport is en dat hij dus niet langer kan wachten om een beslissing te nemen. Vindt u dat normaal voor een minister in uw regering?
Ik sta achter de beslissing die de Vlaamse Regering heeft genomen, los van het rapport. Dat rapport is bijzaak, omdat het niet direct een impact heeft op de toekomst van de VRT. Het gaat over de efficiënte aanwending van de middelen van de VRT. Eigenlijk stelt zich de makkelijkste oplossing. Het jaarverslag van de VRT is niet toevallig vandaag in het parlement terechtgekomen. De commissie Media zal dat verslag zo snel mogelijk behandelen. Dat jaarverslag moet gekoppeld zijn aan het verslag van het Rekenhof. Wanneer dat verslag effectief bij de minister ligt voor repliek, dan moet hij dat zo snel mogelijk doen.
De heer Decaluwe heeft het woord.
Mevrouw de voorzitter, mijnheer de minister-president, collega's, we weten al langer dat er een structureel probleem is bij de VRT. Het uitgangspunt van CD&V was altijd dat het huidige management, het personeel maar vooral de kijker niet het slachtoffer mag zijn van zaken die in het verleden fout zijn gelopen. We hebben er altijd voor gepleit dat het gat moet worden toe gereden.
Ik was echter ook verrast toen er sprake was van dat bedrag van 40 miljoen euro. We waren wel op de hoogte van de 10 miljoen euro die wordt toegekend via het pensioenfonds. Vandaag is het nieuws voor mij dat er nog geen beslissing is over de rest. Wellicht is er een politieke afspraak om te proberen die inspanning jaarlijks te herhalen. Wanneer de Vlaamse overheid de openbare omroep effectief wil helpen, dan moet dat gebeuren via een aanpassing van de beheersovereenkomst. Zo zou er bepaald kunnen worden dat er tegen 2011 jaarlijks 10 miljoen euro bijkomt via het pensioenfonds. De minister had dat echter beter eerst toegelicht in het parlement.
Ik deel volledig de bekommernissen van de heer Gatz. De heer Vandenbossche heeft natuurlijk gelijk als hij het heeft over het verleden. We kunnen wel leren uit het verleden om de zaak in de toekomst nog efficiënter aan te pakken. Dat is toch wel een belangrijke conclusie.
Mijnheer de minister-president, ik denk toch dat we kunnen zeggen dat we, als wij de kans krijgen, zullen trachten om de rest te garanderen in het regeerakkoord van 2009. Het gaat toch om 61,6 miljoen euro.
Vooraleer beslissingen worden genomen, zou ik willen weten wat de procedure is. Ik steun de suggestie van de voorzitter van de commissie voor Media. We moeten alle documenten krijgen zodat we erover kunnen discussiëren en een positief advies geven voor de rest van de rit. De beheersovereenkomst zal wel aangepast moeten worden, zodat de VRT niet moet afwachten wat een volgende minister in 2009 of 2010 zal doen. Dat is belangrijk voor de rechtszekerheid en voor het personeel van de openbare omroep.
De heer Caron heeft het woord.
Mijnheer de minister-president, bij het afsluiten van de beheersovereenkomst en mede door het nieuws dat de heer Decaluwe indertijd de wereld heeft ingestuurd, was dat tekort bekend. (Opmerkingen van de heer Carl Decaluwe)
Mijnheer Decaluwe, u hebt heel goede bronnen. We wisten dat dit punt op een goede dag bij de regering en het parlement op tafel zou komen. We moeten daar dus niet verontwaardigd op reageren. Het politieke probleem zou zich voordoen omdat die tekorten zich opstapelen gedurende de periode van de beheersovereenkomst en ook zouden groeien op het einde. Op zich was dat feit bekend. Er moest een oplossing komen. Ik denk dat nu een goede beslissing werd genomen. Daardoor wordt vertrouwen gegeven aan de VRT. De VRT wordt echter niet van ontslagen om blijvende ernstige inspanningen in het bedrijf te doen om te saneren. Men heeft het goed gedaan.
Laten we duidelijk zijn: de VRT krijgt geen cadeau. Het gaat hier niet om een Pak de poenshow. Met deze extra bijdrage zal de VRT niet zwemmen in het geld. Ze zal haar positie moeten bewaren via een zuinig beheer. Het is een goede en ook een redelijke stap.
Ik zou ook het evenwicht in het medialandschap even willen aanhalen. Er is inderdaad een precair evenwicht tussen de openbare omroep en de commerciële zenders. We willen allemaal dat goed evenwicht behouden.
Straks zullen we het hebben over een ontwerp van decreet betreffende de media. Daarin zullen we de audiovisuele richtlijn implementeren. Het geeft meer ruimte aan de commerciële zenders op het vlak van reclame en product placement. Internationaal zijn er een aantal tendensen in die richting. We zullen die ruimte geven. We moeten het evenwicht bewaren. We moeten elke partij blijven monitoren.
Mijnheer de minister-president, ik ben blij dat de VRT blijkbaar marktconforme prijzen hanteert. Dat is een hele geruststelling. In de media verklaren dat het rapport er niet is en dan vaststellen dat het bij u ligt, dat is de waarheid echter wel een beetje geweld aandoen. Dat is jammer. Waarom wordt daar niet eerlijk over gecommuniceerd? De minister heeft het volste recht en ook de plicht om op het rapport te reageren. Hij zal dat ook op een deskundige manier doen. Mijnheer Gatz, dat vraagt ook tijd. Het gaat om een heel complexe materie. Dat leugentje om bestwil was echter niet nodig.
Ik sluit me aan bij de opmerking van de heer Decaluwe. Laten we het debat straks voeren met alle elementen op tafel. Ik denk niet dat de problemen zo groot zijn als sommigen hier laten uitschijnen.
De heer Stassen heeft het woord.
Mevrouw de voorzitter, mijnheer de minister-president, collega's, nu wou ik minister Bourgeois eens feliciteren met een beslissing, en dan is hij er niet.
U mag mij ook feliciteren. (Gelach)
Minister Bourgeois heeft voor de eerste keer een beslissing genomen die in de goede richting gaat. Uiteindelijk geeft hij mij twee jaar na de feiten gelijk. (Rumoer)
Bij de bespreking van de nieuwe beheersovereenkomst heb ik altijd gezegd dat er een structureel probleem was bij de financiering van de VRT. Twee jaar na de feiten geeft hij mij gelijk.
Mijnheer de minister-president, nu wordt echter maar een deel van het structureel probleem opgelost. Als ik het goed heb begrepen, werd niet 40 maar wel 10 miljoen euro toegezegd voor dit jaar. De volgende jaren wordt dan bekeken wat wordt gedaan. Daarnaast moet de volgende regering nog een politieke beslissing nemen om te zien of de structurele onderfinanciering van de VRT, die ik twee jaar geleden voorspeld heb, wordt bijgesteld in 2009. Maar soit, als men iets goeds doet, al was het maar een klein beetje, wil ik dat toch wel zeggen.
Ik stel tevens vast dat er een politiek probleem met minister Bourgeois is. Ik zal me genuanceerd uitdrukken. Twee meerderheidsfracties stellen zich vragen bij het politiek functioneren van minister Bourgeois. De heer Gatz en de heer Decaluwe vinden het twijfelachtig dat minister Bourgeois niet heeft verklaard over het rapport te beschikken. De heer Caron vindt dat minister Bourgeois gisteren een leugentje heeft verteld. De minister-president moet dit probleem binnen zijn meerderheid dringend oplossen.
Ik hoop dat de voorzitter van de Commissie voor Cultuur, Jeugd, Sport en Media de bespreking van dit rapport zo snel mogelijk zal agenderen. We moeten de gelegenheid krijgen het rapport van het Rekenhof en het nieuwe jaarverslag van de VRT te bespreken. Op die manier zullen we misschien een aantal indianenverhalen uit de wereld kunnen helpen.
Ik dank iedereen voor de felicitaties. Ik zal ze aan minister Bourgeois overmaken. Ik kan volledig voor het politiek functioneren van minister Bourgeois instaan. Niemand hoeft zich hieromtrent zorgen te maken: dat verloopt allemaal zoals het hoort.
Ik ga ervan uit dat minister Bourgeois het rapport, als het definitief is afgewerkt, aan het Vlaams Parlement zal bezorgen. Er is misschien enige verwarring ontstaan. Op ontwerprapporten kan immers nog worden gereageerd. Ik stel voor dat we rustig afwachten. Ik begrijp dat bepaalde leden van de oppositie in dit verband graag wat spelletjes willen spelen. (Opmerkingen van de heer Jurgen Verstrepen)
Van zodra we over een definitief rapport beschikken, zal het allicht worden overgemaakt. Ik heb geen problemen met transparantie of met een open debat. Er mogen gerust kritische vragen worden gesteld. Ik ga ervan uit dat minister Bourgeois die vragen tijdens een commissievergadering uitgebreid kan en zal beantwoorden.
De Vlaamse Regering heeft beslist dat het om een bedrag van 10 miljoen euro gaat. We gaan ervan uit dat dit een recurrente uitgave is. Die recurrentie moet evenwel elk jaar opnieuw worden vastgelegd. Dit geldt ook voor tal van andere maatregelen. We beslissen dat een bepaald bedrag in principe recurrent is. Die recurrentie veronderstelt echter dat we dit jaarlijks bekijken alvorens opnieuw een beslissing te nemen.
Ik denk dat ik de overige vragen al heb beantwoord. Hoewel die antwoorden volgens mij zeer duidelijk waren, heb ik de indruk dat sommige antwoorden niet zijn overgekomen.
Ik heb de minister-president aandachtig beluisterd. Ik noteer dat hij heeft verklaard dat de oppositie spelletjes speelt. Blijkbaar zit de Open Vld nu in de oppositie. Dat is goed om weten. Blijkbaar zijn er in het Vlaams Parlement veranderingen doorgevoerd.
De minister-president heeft het over spelletjes. Zijn eigen minister en zijn eigen meerderheid hebben destijds de wens geuit klaarheid over de productiekosten te krijgen. Hij kan dit in zijn papieren nakijken. Het rapport van het Rekenhof is op vraag van de meerderheid en de oppositie opgesteld. Indien hij vragen over de besteding van overheidsgelden aan productiehuizen een spelletje vindt, stel ik me daar zelfs nog meer vragen bij. Ik vraag me tevens af hoe hij dat aan minister Bourgeois wil verkopen.
Of we nu al dan niet willen luisteren, maakt niet uit. Hoe we het ook draaien of keren, de minister-president heeft hier niets gezegd. Hij heeft de indruk dat niet alles duidelijk is. Dat klopt. Zijn boodschap heeft geen inhoud. Hij heeft enkel verklaard dat de procedure nog loopt. Dat had minister Bourgeois hier evengoed kunnen vertellen. De minister-president speelt hier de handpop van minister Bourgeois. Hij heeft waarschijnlijk een voorbereiding op papier gekregen. Hij heeft hier geantwoord wat minister Bourgeois hier zelf had kunnen zeggen. Hij moet nog de nodige conclusies trekken, enzovoorts.
Ik ben het niet eens met de heer Vandenbossche, volgens wie het om een zaak uit het verleden gaat. Ik heb de indruk dat we het debat moeten blijven voeren. We komen van 40 miljoen euro. Nu is het maar 10 miljoen euro meer. Als we nog een half uur voortdoen, is het maar 1 miljoen euro meer - op dat vlak zitten we goed.
Ik heb de indruk dat een aantal mensen bijzonder verveeld zitten met het rapport van het Rekenhof. Het wordt rondgestuurd als de nieuwe film van Harrison Ford. Het is bijna een tombe geworden: we moeten zelf zoeken wat erin staat. Blijkbaar heeft de heer Caron al iets gelezen. Ik heb de term 'marktconform' horen waaien. Blijkbaar hebben sommige mensen de tekst selectief gelezen. Het is een spelletje 'zakdoek leggen'. Waar ligt het rapport? We moeten er achteraan gaan.
Wat de minister-president net heeft gezegd, heeft wel degelijk een impact. Ik zal even de redenering van de heer Vandenbossche volgen. Indien het om een zaak uit het verleden zou gaan, zou ik kunnen concluderen dat alle lopende contracten met Woestijnvis en met de andere in het kader van de marktconforme prijzen onderzochte productiehuizen zijn gestopt of niet worden verlengd. Nu lopen ze gewoon door, met of zonder onderzoek. Er is vandaag en morgen een impact. Indien te veel wordt betaald en indien bepaalde zaken niet duidelijk zijn, is er een impact op de begroting, die de minister-president nadien weer zal moeten aanpassen.
Dan staan ze weer aan de Reyerslaan met hun grote hand - het is nooit anders geweest. Ik vind het kras dat sommigen, en vooral Groen!, openlijk de vorige bestuurders bedanken voor het feit dat ze waanzinnig hebben gesmost met overheidsgeld. Ze hebben alle belastinggelden en reserves van de VRT opgesoupeerd. Als u dat goed bedrijfsbestuur vindt, dan zegt dat genoeg en hoop ik dat u nooit aan de macht komt.
Ik heb geleerd dat het verschil tussen 10 miljoen en 40 miljoen heel erg klein is. Eerst werd er over 40 miljoen euro gesproken. Daarnet hebben we duidelijk gehoord dat het over 10 miljoen euro gaat, maar dat dit driemaal wordt herhaald. Zo komen we toch weer bij die 40 miljoen euro uit. Dat is het meest duidelijke en eerlijke getal.
Mevrouw de voorzitter, ik heb het volste vertrouwen in de commissievoorzitter van de commissie voor Media dat hij de komende uren en dagen de nodige dynamiek tot stand zal brengen om de minister naar de commissie te roepen om daar tekst en uitleg te geven. Mocht hij dat niet doen, dan zijn er andere commissieleden, zoals de heer Decaluwe, die hem daartoe zeker zullen aansporen. Dit is het minimum minimorum.
Open Vld wenst dat u de minister van Media tot de orde roept en dat u vraagt dat hij vandaag nog een signaal geeft en duidelijkheid schept over de communicatie met betrekking tot de status van het Rekenhofrapport. Ik sta op mijn strepen als parlementslid en als fractievoorzitter. De minister heeft niet correct gecommuniceerd. (Opmerkingen van de heer Jan Peumans)
U bent een van de meest kritische parlementsleden in dit halfrond. Uw reactie op dit ogenblik is ongepast. Ik begrijp dat u uw minister wilt beschermen, maar hij heeft een fout gemaakt. Als een minister die een fout heeft gemaakt dat ruiterlijk toegeeft, dan kan ik daar nog mee leven.
Mevrouw de voorzitter, in elk geval komt zowel de bespreking van het rapport van het Rekenhof als van het verslag van de VRT automatisch in dit parlement terecht. De eindbestemming van het rapport van het Rekenhof is het parlement.
Mijnheer Verstrepen, u zegt dat de efficiëntie van de productiehuizen hier gewoon doorloopt zonder dat er iets mee wordt gedaan. Neen, dan hebt u de documenten niet goed gelezen. In het efficiëntietraject is het heronderhandelen van de contracten van de productiehuizen een van de dingen dat aan bod komt. U moet niet komen zeggen dat er niets verandert. Men is ermee bezig. Misschien wilt u te snel lopen.
Het incident is gesloten.