Verslag plenaire vergadering
Verslag
De heer Van Rompuy heeft het woord.
Mevrouw de voorzitter, mijnheer de minister, ik heb een blad papier bij me omdat ik een brief wil voorlezen die FDF-voorzitter, Olivier Maingain, heeft geschreven aan alle francofone mandatarissen van de Vlaamse Rand. Hij schrijft: "Chers amis, les mandataires francophones de la périphérie ont à l'initiative des mandataires FDF, pris la décision de s'exprimer en français lors d'une prochaine séance du conseil communal. Cette volonté de faire respecter l'usage du français dans les conseils communaux malgré les manoeuvres d'intimidation des autorités flamandes, doit être soutenue. Dès lors, nous vous invitons à vous soutenir les mandataires de la périphérie."
Die oproep is onmiddellijk beantwoord. Volgende maandag is er in drie faciliteitengemeenten, Linkebeek, Sint-Genesius-Rode en Kraainem, vergadering van de gemeenteraad met drie agendapunten. Het eerste agendapunt is de benoeming van de vier burgemeesters in de faciliteitengemeenten. Het tweede punt is de uitbreiding van het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest. Het derde punt is "ons basisrecht om Frans te spreken in de gemeenteraad, de politieraad, de OCMW-raad en de verscheidene commissies op gemeentelijk vlak".
De officiële voertaal tijdens een vergadering van een gemeenteraad is Nederlands. Er zijn gedurende dertig jaar heel wat arresten geweest van de Raad van State, van het Arbitragehof en van het Grondwettelijk Hof waarin staat dat de voertaal Nederlands is. De heer Maingain roept op om die vergaderingen te houden met die agendapunten. Dat is oproepen tot onwettelijkheid, dat is een inciviek gedrag. Indien die gemeenteraden bijeenkomen op basis van een agenda die voorziet in onwettelijkheid, dan bevinden de gemeenten Kraainem, Linkebeek en Wezembeek-Oppem zich manifest in de illegaliteit.
Mijnheer de minister, wat zal de Vlaamse Regering hiertegen ondernemen? De agenda's liggen vast. We weten dat het de bedoeling is van de heer Maingain om in de toekomst de besprekingen en de besluitvorming van de gemeenteraden in het Frans te laten verlopen.
Dit is het terugzetten van de taalwetgeving, die gedurende meer dan 40 jaar is opgebouwd.Ik vind dat de Vlaamse minister van Binnenlands Bestuur via de provinciegouverneur moet beletten dat deze gemeenteraadszittingen plaatsvinden op basis van deze agenda. Ik denk dat die bijeenroeping onwettig is, dat het punt vernietigd moet worden en dat de voogdijoverheid hiertegen moet optreden.
Als die gemeenteraadszittingen plaatsvinden in volstrekte illegaliteit, zou dat een heel gevaarlijk precedent zijn.
Ik wil daar nog een beschouwing aan toevoegen. Als men op het federale niveau op dit ogenblik moet onderhandelen over de toekomst van de Rand van Brussel met iemand zoals Maingain, die oproept tot inciviek gedrag, laat dit het slechtste verhopen. Ik dring er namens mijn fractie bij de Vlaamse Regering op aan om op te treden, in zoverre de wettelijkheid dat toelaat, ten aanzien van deze bijeenkomst waar manifest een aantal onwettelijkheden op de agenda staan.
Minister Van Mechelen heeft het woord.
Mevrouw de voorzitter, met zekere schroom zal ik pogen om een antwoord te geven in plaats van minister Keulen. De minister van Binnenlands Bestuur woont dezer dagen een Europese Raad met betrekking tot lokale besturen bij in Valencia. De bevoegde minister zal zich morgen opnieuw bij ons voegen en vanzelfsprekend zal hij dit dossier meer dan ooit ter harte nemen, want het gaat inderdaad zeer ver.
Mijnheer Van Rompuy, minister Keulen vraagt me u te antwoorden dat we wettelijkheid niet mogen beantwoorden met onwettelijkheid. De minister en de gouverneur hebben een toezichtsbevoegdheid die a posteriori wordt uitgeoefend. Dat wil zeggen dat de minister niet geacht wordt de samenroeping van een gemeenteraad, laat staan de zitting ervan zelf, te beletten door het plaatsvinden of de samenroeping te vernietigen. Nadat de gemeenteraadszitting heeft plaatsgevonden, kan de minister wel zijn toezichtsfunctie volledig uitvoeren.
Mijnheer Van Rompuy, u weet dat minister Keulen opdracht heeft gegeven aan de gouverneur van Vlaams-Brabant om de gemeenteraadszittingen in de faciliteitengemeenten te laten bijwonen door mensen van zijn administratie. Het spreekt voor zich dat, als zou blijken dat tijdens de gemeenteraadszitting van maandag een loopje wordt genomen met de wetgeving - dat wil natuurlijk zeggen inclusief de naleving van de taalwetgeving -, zal de minister niet aarzelen om daartegen op te treden en om alle beslissingen die na debat in het Frans werden genomen onmiddellijk te vernietigen. Maar het spreekt voor zich dat hij dat zal doen binnen zijn wettelijke en decretale bevoegdheden.
Ik heb begrip voor het feit dat minister Keulen niet aanwezig kan zijn. Ik weet ook dat de Vlaamse overheid heel voorzichtig moet zijn als ze voogdij uitoefent vanuit de Vlaamse Regering en de provincie over wat er op een gemeenteraadszitting gebeurt.
Maar hier gaat het om een publieke oproep vanuit de gemeenteraden zelf, want de bijeenroeping is getekend door een aantal gemeenteraadsleden. In Wezembeek-Oppem hebben negen gemeenteraadsleden de bijeenroeping ondertekend en ze zetten een punt op de agenda dat manifest illegaal is, namelijk het basisrecht om Frans te spreken in de gemeenteraad en in de politieraad. Dat is in talrijke arresten van de Raad van State en het Arbitragehof bestempeld als totaal illegaal.
Ik hoop dat we nog contact kunnen hebben met de Vlaamse minister van Binnenlands Bestuur, die inderdaad optreedt via zijn gouverneur, om niet a posteriori, maar vooraf te beletten dat dit soort gemeenteraadszittingen plaatsvindt.
Het is natuurlijk de bedoeling om te provoceren en het klimaat in de faciliteitengemeenten te verpesten. Als we dergelijke toestanden op de gemeenteraadszittingen in de faciliteitengemeenten toestaan waarbij een loopje wordt genomen met of waarbij zelfs manifeste overtredingen worden aangekondigd van de taalwetgeving, dan moet er preventief worden opgetreden.
Het verraadt ook een mentaliteit dat de francofone politieke partijen in de Vlaamse Rand eigenlijk geen onderhandeling willen over de toekomst van Brussel-Halle-Vilvoorde. Ze treden nu op het strijdtoneel en willen chaos creëren om een wettelijk onderhandelde oplossing onmogelijk te maken. De heer Maingain schrijft publieke brieven aan mandatarissen en nodigt hen uit om inciviek gedrag te ontwikkelen.
Ik ben er dan ook heel pessimistisch over of we inzake de splitsing van Brussel-Halle-Vilvoorde nog tot onderhandelde oplossingen kunnen komen met de Franstaligen. Het goedkeuren van de wetsvoorstellen inzake B-H-V zal in de komende dagen of weken uiteindelijk de enige manier zijn om dit door te drukken.
De heer Van Hauthem heeft het woord.
Mevrouw de voorzitter, ik wil eerst ingaan op wat de heer Van Rompuy op het laatst heeft gezegd. Hij stond hier vorige week te peroreren dat vandaag de dag van de waarheid zou zijn in de Kamercommissie. Gisteren is hij door CD&V uitgestuurd naar de Kamercommissie voor Binnenlandse Aangelegenheden om ons voorstel van resolutie over B-H-V, waarin enkel nog eens de principes van het Vlaams regeerakkoord werden opgesomd, weg te stemmen omdat er moet over onderhandeld worden.
Mijnheer Van Rompuy, weet u wanneer de adviezen van de Raad van State zullen toekomen? Op 25 oktober! Deze week is er geen Kamercommissie, volgende week ook niet en de week erna is het herfstreces. Dan kan er worden onderhandeld. Waar bent u over bezig? U zegt dat het afgelopen moet zijn met een onderhandelde oplossing voor B-H-V, terwijl uw eigen broer, Kamervoorzitter, en ook de CD&V-voorzitter van de bevoegde commissie de zaak aan het vertragen zijn. Ze tillen de kwestie over het Allerheiligenverlof om alsnog een onderhandelde - en dus betaalde - oplossing te vinden. Het is een beetje hypocriet wat u hier komt zeggen, tenzij u helemaal geïsoleerd staat in uw eigen partij. (Rumoer)
Mijnheer de minister, ik ben niet tevreden met het antwoord. Er wordt niet ingegaan op de suggestie van de heer Van Rompuy om preventief op te treden. Het enige wat u zegt, is dat als er iets onwettigs gebeurt, de besluiten zullen worden vernietigd. Dat zou er nog aan ontbreken! Het is duidelijk dat de Franstaligen de confrontatie zoeken. Deze en vorige Vlaamse regeringen antwoorden dan steeds dat ze onwettigheid niet met onwettigheid zullen bestrijden. Mijnheer de minister, in de jaren tachtig heeft men elke keer opnieuw Happart tot burgemeester van Voeren benoemd. De Vlamingen bewandelden de wettigheid en trokken naar de Raad van State die de benoeming vernietigde. Het was een carrousel. Het resultaat was dat we een staatshervorming hebben gekregen waarin Happart wel weg was, maar waarin de faciliteiten zijn gebetonneerd. Nu gaan we dezelfde weg op.
Ik volg de redenering van de heer Van Rompuy: we moeten niet meer reageren met zuiver juridische antwoorden. Zo pakt de overzijde het aan. Wij hadden van de minister van Binnenlands Bestuur minstens verwacht dat hij niet alleen die drie burgemeesters zeker niet benoemt omdat het dossier nog hangende is, maar ook dat hij op basis van die agenda de tuchtprocedure zou opstarten om hen te schorsen en af te zetten. Dat zou een antwoord zijn dat een Vlaams minister van Binnenlands Bestuur waardig is. (Applaus bij het Vlaams Belang)
De Franstaligen in de Rand lijken de confrontatie te willen. Als dat zo is, dan moet de Vlaamse Regering die aangaan. Want wie bang is, krijgt ook slaag. (Applaus bij het Vlaams Belang)
De heer Demesmaeker heeft het woord.
Ik wil nog even verwijzen naar de discussie van vorige week over de sancties. We stellen vast dat er een oproep tot publieke ongehoorzaamheid wordt gedaan. Dat is inciviek gedrag. Ik vraag me dan hetzelfde af als wat ik me vorige week al heb afgevraagd: waar ligt de Vlaamse pijngrens? Wat moet er nog allemaal gebeuren vooraleer het hoofdstuk over de sancties echt wordt geschreven?
Ik wil ook wijzen op het probleem van de ordehandhaving. Het spreekt voor zich dat dit initiatief van het FDF tot incidenten zal leiden. Dat is het laatste wat we in de Vlaamse Rand nodig hebben. Er rijst dus een probleem van ordehandhaving en veiligheid. Alleen daarvoor zou een voorafgaand verbod op zijn plaats zijn. We moeten toch vermijden dat er zware incidenten gebeuren? Ik voorspel dat ze er komen als die gemeenteraadszittingen plaatsvinden.
Verder heb ik een suggestie die aan de minister van Binnenlands Bestuur kan worden voorgelegd. De Vlaamse Regering kan waarnemers sturen om na te gaan wat er op die gemeenteraadszittingen precies gebeurt. Dat kan dan misschien de basis zijn om eindelijk over te gaan tot het bestraffen van die incivieke mandatarissen. Ze zijn inciviek, want ze leggen de taalwetten manifest naast zich neer. En dat is niet de eerste keer.
Wie in Zwitserland verhuist van het ene kanton naar het andere moet zich aanpassen, punt uit. Er is daar geen sprake van om de taalwetgeving of het taalregime aan te passen. (Applaus bij het Vlaams Belang)
Een: de Vlaamse Regering sluit zich aan bij het oordeel dat hier is verwoord over de actie die in die gemeenten wordt ondernomen. Het zou maar erg zijn als dat niet het geval zou zijn.
Twee: wat onze reacties betreft, heb ik duidelijk gezegd dat de minister van Binnenlands Bestuur morgen opnieuw in het land is. Hij zal contact opnemen met de gouverneur om concreet af te spreken hoe we de volgende dagen zullen optreden.
Drie: ik heb duidelijk gezegd dat Vlaamse ambtenaren aanwezig zullen zijn op de gemeenteraadszitting. Ze staan ter beschikking van de provincies en hebben de formele opdracht om er aanwezig te zijn en een uitvoerig verslag op te stellen. Welk gevolg dat moet krijgen, zal misschien het voorwerp uitmaken van een vraag die hier volgende week zal worden gesteld.
Voor mij ligt de uitnodiging van de gemeenteraad. Voor Wezembeek-Oppem is die ondertekend door waarnemend burgemeester en eerste schepen François Van Hoobrouck d'Aspre. Hij kan niet worden benoemd omdat hij een onwettige daad heeft gesteld tegen de omzendbrief-Peeters, want hij heeft de oproepingsbrieven voor de verkiezingen in het Frans verstuurd. Als voorzitter van de gemeenteraad ondertekent hij de bijeenroeping van de gemeenteraad met daarop een agendapunt dat manifest onwettig is. Als dat elders in Vlaanderen zou gebeuren, dan zou de voogdijoverheid preventief optreden en besluiten dat de bijeenkomst niet kan plaatsvinden.
Het is immers ook een zaak van openbare orde. Wat zal er immers gebeuren op die gemeenteraadszittingen in Kraainem, Wezembeek-Oppem en Linkebeek? Onze Vlaamse mandatarissen die daar aanwezig zijn, zullen dan moeten dulden dat er daar na veertig jaar taalstrijd en terwijl het Nederlands de officiële voertaal is bij de openbare besturen, Frans wordt gesproken. Wat is daarvan dan nog de rechtsorde? Mijnheer de minister, ik blijf erbij dat de Vlaamse Regering de zaken nog eens goed moet bekijken. We hebben deze documenten. Ik kan ze u overmaken. Ze zijn meer dan ooit het bewijs dat er sprake is van kwade trouw, dat men geen onderhandelde oplossing voor Brussel-Halle-Vilvoorde wil.
Mijnheer Van Hauthem, een rechtsstaat betekent ook dat, als een advies wordt gevraagd aan de Raad van State, en dat duurt acht of tien dagen, u zich daaraan moet houden. U bent ook parlementslid. We hebben gisteren die discussie gedurende uren gevoerd. U hebt een voorstel van resolutie ingediend. We hebben die discussie ook fair gevoerd. U moet zich echter houden aan de procedures van de rechtsstaat. Als in een Kamercommissie een advies van de Raad van State wordt gevraagd, en dat duurt acht dagen in een tweetalige Kamer, dan moet u dat aanvaarden.
Dat duurt dan toevallig tien dagen. Wie gelooft die mensen nog? Dat zal men van u zeggen.
Het incident is gesloten.