Verslag plenaire vergadering
Verslag
Bespreking
De voorzitter: Dames en heren, de bespreking is geopend.
Mevrouw De Ridder, verslaggever, verwijst naar het schriftelijk verslag.
De heer Peeters heeft het woord.
Mijnheer de voorzitter, collega's, ondanks het ontbreken van een noord-zuidverbinding, zie ik dat de Kempen toch vertegenwoordigd is in de plenaire vergadering.
Voor de Kempen is reconversie belangrijker dan ooit. De streek is de afgelopen jaren vooral negatief in het nieuws gekomen. Ik denk aan het Balmatt-dossier, de cadmiumvervuiling, de vervuiling van de Laak en de Nete. Bovendien was er vorig jaar de onheilstijding in verband met Belgonucleaire, dat de deuren zou sluiten.
U weet dat de nucleaire sector heel sterk vertegenwoordigd is. Ze zorgt voor 3.500 directe en indirecte arbeidsplaatsen. De federale regering heeft een beslissing genomen over de uitstap uit de kernenergie. Ik wil daar geen waardeoordeel over uitspreken. Ze betekent wel een ernstige bedreiging voor de tewerkstelling in de Kempen.
Ik ben er dan ook over verheugd dat in de commissie over de partijgrenzen heen unanimiteit is bereikt om dit voorstel van resolutie goed te keuren.
We vragen dat de Vlaamse Regering in overleg met de regionale actoren dringend werk maakt van een reconversieplan voor de Kempen. We vragen dat ook aandacht wordt besteed aan voldoende ruimte om te kunnen ondernemen. Ook in de Kempen strijdt men op dit ogenblik voor bijkomende KMO- en industriezones die onontbeerlijk zijn om de economie in goede banen te leiden.
Anderzijds hebben we in de Kempen een aantal kennispolen, zoals het SCK, de VITO en de Katholieke Hogeschool Kempen. We moeten van deze kennispolen gebruik maken om meer aandacht te geven aan spitstechnologie, meer bepaald op het vlak van milieu en energie.
De sluiting van Belgonucleaire zal ontmanteling met zich meebrengen. Er bestaat ongerustheid in de Kempen dat deze ontmanteling zal worden uitbesteed aan buitenlandse ondernemingen. Er zijn nochtans ondernemingen in de Kempen die dat ook kunnen, zoals Belgoprocess. Ik denk ook aan de werknemers van Belgonucleaire die met ontslag worden bedreigd. Door inspanningen van de federale overheid is het misschien mogelijk om de ontmanteling in eigen handen te houden. Dat gaat gepaard met veiligheid en gedeeltelijk behoud van tewerkstelling.
Collega's, het is erg belangrijk voor de Kempen dat we over de partijgrenzen heen dit voorstel van resolutie hebben ingediend. Ik hoop dat straks tijdens de stemming de unanimiteit kan worden bevestigd. Op die manier kunnen we de hand aan de ploeg slaan om de dreiging en de onheilstijdingen die in de Kempen aanwezig zijn in positieve zin om te buigen. Er moeten opnieuw kansen zijn voor het economische leven en de tewerkstelling die gekoppeld is aan welvaartvastheid. (Applaus bij de meerderheid)
De heer Daems heeft het woord.
Mijnheer de voorzitter, collega´s, ik wil ter versterking van wat de heer Peeters heeft gezegd, ook mijn waardering uitspreken over de manier waarop over de partijgrenzen heen een gemeenschappelijk standpunt is ingenomen over een reconversieplan voor de Kempen naar aanleiding van de nakende ontslagen bij Belgonucleaire. We moeten voldoende duidelijk en eerlijk zijn dat we in deze een aantal hete hangijzers uit de weg zijn gegaan. Dat was ook een bewuste keuze, zoals de discussie over de uitstap van de kernenergie en de reconversie van het militaire domein Kievermont. We hebben echter voldoende gemeenschappelijke punten gevonden om samen een voorstel van resolutie in te dienen.
Ik wil nog twee inhoudelijke punten belichten die aan bod komen. Ten eerste willen we de klemtoon leggen op de potentie van deze regio op het vlak van onderzoek en ontwikkeling en technologie. We hebben het SCK, de VITO, de Katholieke Hogeschool Kempen en drie universiteiten binnen een straal van 50 kilometer. Mijn fractie vindt het essentieel dat de krachten worden gebundeld om van die regio een soort van technologieconcentratievallei te maken. Dit is geen oproep om een reconversieorgaan à la LRM op te richten, maar wel om vanuit Vlaanderen een reconversiemanager aan te duiden die aandacht heeft voor deze aspecten.
Een tweede punt is het laatste gedeelte van het voorstel tot resolutie waarin een oproep tot de federale regering staat. Wij zijn immers niet bevoegd over deze zaken. Veel hefbomen zijn in handen van de federale regering. Het gaat over de snelle aflevering van een ontmantelingsvergunning voor Belgonucleaire en het verlenen van de ontmantelingsopdracht aan het buurbedrijf Belgoprocess. Dat laatste is belangrijk, want zo kunnen een groot gedeelte van de werkgelegenheid en vooral ook de knowhow in de streek blijven. Verder wordt zo in de tekst een signaal gegeven aan de federale regering om de nucleaire provisie die vandaag jammer genoeg bij Suez in Parijs zit, opnieuw naar België te halen. Dat laatste is belangrijk om NIRAS of de federale regering toe te laten volledig vrij te beslissen hoe de gelden worden besteed. (Applaus)
De heer Van Dijck heeft het woord.
Mijnheer de voorzitter, geachte collega's, dit onderwerp is in de commissie uitvoerig aan bod gekomen. Alle invalshoeken zijn aan bod gekomen. De heer Daems heeft gelijk als hij zegt dat we hebben geprobeerd om een zo groot mogelijke consensus over de oplossingen te realiseren. Het is evident dat de verschillende partijen daarover verschillende opvattingen hebben, maar dat sluit een gemeenschappelijk standpunt niet uit. We staan aan de vooravond van een belangrijke beslissing over belangrijke stimuli.
Ik deel de mening dat de Kempen niet zomaar op Brussel wachten om toekomstkansen te realiseren. De streek heeft de koe bij de horens gevat. Een aantal streekactoren hebben analyses, prognoses en plannen uitgewerkt. Die plannen zijn belangrijk. Het is nu echter zaak dat die plannen ook in daden worden omgezet, en dat vereist middelen. Er moeten dus politieke beslissingen worden genomen. Als ik het over de plannen heb, dan heb ik het over het werk van het Resoc, het Strategisch Plan Kempen en het document van de Stichting van de Kempen. Daarin worden vanuit een gedeelde bekommernis dezelfde initiatieven naar voren geschoven. In deze streek is een serieuze achterstand bij de uitbouw van de welzijnssector - een belangrijke sector wat tewerkstelling betreft. Dat laatste moet ook in rekening worden gebracht.
Vaak wordt onderschat hoeveel knowhow in de streek aanwezig is. Ik heb het dan niet alleen over de zogenaamde nucleaire bedrijven, maar ook over VITO en het IRMM. Het IRMM is een Europese instelling met wereldfaam op het vlak van referentiemetingen.
Ik wil hier niet de knuppel in het hoenderhok gooien. Toch wil ik benadrukken dat we voor de nucleaire dossiers niet bevoegd zijn, maar wel voor de gevolgen van wat er in de sector gebeurt. Wij zijn bevoegd voor de tewerkstelling en voor reconversies. Het grote probleem is wel dat de nucleaire sector op dit ogenblik een eilandje in de wereld van de evoluerende energietechnologie is. Vlaanderen is bevoegd voor het energiebeleid, maar heeft daar geen vat op. Waarom moet de bevoegdheid voor dit dossier op het federale niveau blijven? Ik stel de vraag, al moet daar hier en nu geen antwoord op komen.
Ik wil hier even aansnijden wat ik in de commissie al heb gesteld. Wat er ook gebeurt op nucleair vlak, de Vlaamse overheid zal het altijd alert moeten opvolgen. Zij zal immers finaal de beslissingen moeten nemen voor bijvoorbeeld de bouwvergunningen of de ontsluitingen. Ik wil hierover niet langer uitweiden. In het verslag kan men mijn tussenkomst over de uitdaging waarvoor we in deze regio staan met betrekking tot de berging van het laagradioactief afval, in extenso lezen.
Op dit ogenblik liggen er maar twee dossiers op de federale tafel, namelijk het dossier van de gemeente Mol en dat van de gemeente Dessel, aangezien men in Wallonië duidelijk gesteld heeft dat daar geen berging kan plaatsvinden. Als de federale regering een beslissing neemt, zit er een belangrijk element van compensatie in voor de streek zodat alles op een ordentelijke wijze kan verlopen. De Vlaamse overheid zal daarover eveneens beslissingen moeten nemen. Ik roep de Vlaamse overheid daarom op om op een constructieve manier mee te zoeken naar oplossingen voor problemen waarvoor onze generatie de antwoorden moet vinden.
Wij zijn verheugd met het eensgezinde standpunt. Ik hoop dat het een aanzet kan zijn om niet langer op onze lauweren te rusten, maar plannen om te zetten in daden. (Applaus)
De heer Martens heeft het woord.
Het meeste is al gezegd door de mede-indieners van de resolutie. Ik heb wel nog wat aandachtspunten naar voren te brengen.
De collega's hebben gelijk wat de Kempen betreft. Er moet ook aandacht gaan naar een waar reconversiebeleid. We hebben gezien dat sectorale hervormingen in bepaalde sectoren zoals de steenkoolmijnen of de grindwinning altijd gepaard gingen met een duidelijk, flankerend reconversiebeleid. De Kempenaars beseffen maar al te goed dat de nucleaire sector tot nu toe onvoldoende in beeld is gebracht. Naar analogie met wat is gebeurd bij de sluiting van de steenkoolmijnen of de afbouw van de grindwinning moeten ook de hervormingen binnen de nucleaire sector gepaard gaan met een waar reconversiebeleid.
De collega's hebben gelijk als ze stellen dat daarvoor gebruik kan worden gemaakt van de kennispool die in de regio aanwezig is. We hebben immers het SCK, de VITO en de katholieke hogeschool van De Kempen. Deze kennispool moet voort worden uitgebouwd.
De federale regering heeft in de laatste periode van haar legislatuur nog gepleit voor de creatie van een energiekennispool naar het voorbeeld van ECN, het Nederlandse onderzoekscentrum dat wereldwijd een gerenommeerde status heeft opgebouwd op vlak van onderzoek en ontwikkeling van energiebesparing en -opwekking. We moeten van dit federale idee gebruik maken om de mogelijkheden voor de Kempen binnen te halen. Als er al een regio is die gebruik kan maken van de nieuwe mogelijkheden op vlak van energieonderzoek en -ontwikkeling, is het wel de regio van de Kempen. Dat aanwezige potentieel kan best voort worden ontwikkeld.
De heer Van Dijck heeft gelijk door te stellen dat het nucleaire onderzoek niet als een eiland moet worden beschouwd. We moeten werk maken van een heus energietransitiebeleid. Wat ook de uitkomst is van het maatschappelijke en politieke debat rond de kernuitstap, we weten allemaal dat we onze energievoorziening in de toekomst op een andere leest zullen moeten schoeien. Door het schaarser worden van de aardgas- en aardolievoorraden en de groei van de vraag naar fossiele brandstoffen en energie door de opkomende economieën in China en Indië, weten we dat we op een heel andere manier met onze energievoorziening zullen moeten omspringen. Het is van het grootste belang dat de overheid zich voorbereidt en investeert in onderzoek en ontwikkeling van energiebesparende technologieën en hernieuwbare vormen van energieproductie. In de toekomst, als de fossiele brandstoffen en de splijtstofvoorraden zullen zijn uitgeput, zullen dat immers de enige mogelijke zijn.
Om die reden zou ik nog een oproep willen lanceren. In het licht van dit voorstel van resolutie lijkt het me zinvol de federale overheid te vragen om bij het uitbouwen van de energiekennispool de nodige aandacht aan het potentieel in de Kempen te schenken. Deze regio lijkt me uitermate geschikt om die energiekennispool naar zich toe te trekken en uit te bouwen. (Applaus bij de meerderheid)
Vraagt nog iemand het woord? (Neen)
De bespreking is gesloten.
We zullen om 16 uur de hoofdelijke stemming over het voorstel van resolutie houden.