Verslag plenaire vergadering
Verslag
Aan de orde is het actualiteitsdebat over de toekomst van de luchthaven van Zaventem.
Het debat is geopend.
Wij hebben dit actualiteitsdebat gevraagd omdat het Vlaams Parlement en de Vlaamse Regering een standpunt moeten innemen over de uitspraken van federaal minister Landuyt. Ik vind het jammer dat minister Vervotte afwezig is omdat volksgezondheid een wezenlijk aspect is van dit dossier.
Groen! vindt net zoals de heer Vermeiren dat we de redelijkheid moeten bewaren. De heer Vermeiren beseft dat we de toekomstplannen voor Zaventem niet kunnen uittekenen zonder rekening te houden met gezondheid en milieu. Wij beseffen heel goed hoe belangrijk Zaventem is voor onze economie. Een opstijgend vliegtuig veroorzaakt geen tientallen doden maar minder nachtvluchten zal onze economie evenmin in elkaar doen stuiken.
De doemscenario's die federaal minister Landuyt verspreidt zijn misplaatst en illustreren dat hij niet bekwaam is om dit belangrijke dossier op te lossen. Hij schuift zijn verantwoordelijkheid van zich af door werkgevers en werknemers op te roepen klacht in te dienen. Een federale wet moet inmiddels vermijden dat burgers opkomen voor een gezonde woonomgeving.
Het noodzakelijke evenwicht tussen ecologie en economie is zoek: paars kiest voluit voor economie want federaal minister Landuyt betreurt dat het recht op rust belangrijker is dan het recht op werk. Hij betreurt voorts dat rechters het beleid bepalen. De rechters passen echter alleen maar de grondwettelijke principes van gelijkheid en recht op gezondheid toe.
Waarop wacht federaal minister Landuyt om een wetenschappelijke studie te laten uitvoeren over het economische potentieel van de luchthaven en de minimale gezondheidsvereisten? Op basis van zo'n studie kan de maximale capaciteit van de luchthaven worden vastgesteld.
In plaats van de rechterlijke uitspraken ernstig te nemen en het aantal vluchten te beperken, dient federaal minister Landuyt een voorontwerp van wet in dat de vliegprocedures betonneert. Wie opkomt voor zijn gezondheid, wordt zo het zwijgen opgelegd. Het voorontwerp bevat enkele restrictieve maatregelen. Wie voortaan zijn recht op gezondheid voor de rechtbank wil afdwingen, zal verschrikkelijk veel geld en geduld nodig hebben.
In het wetsontwerp komt er ook een rangorde in de criteria voor het bepalen van de vliegroutes, waarbij capaciteit boven gezondheid gaat. In de toelichting staat daarenboven dat het gezondheidcriterium geen rechten inzake gezondheid of geluid vestigt. Economie primeert dus. Na zich ontdaan te hebben van het groene juk hebben neoliberalisme en biefstuksocialisme hebben elkaar gevonden.
Groen! pleit voor een toekomstvisie over welzijn en welvaart in de regio rond de luchthaven. Wij dienden anderhalve maand geleden al een voorstel van resolutie in voor een actieplan om het ecologisch draagvlak voor de luchthaven van Zaventem te herstellen. Ongebreidelde expansie met weinig of geen oog voor gezondheid en milieu is volgens ons de grootste bedreiging voor het voortbestaan van de luchthaven. Het maatschappelijk en economisch draagvlak moet hersteld worden door kwaliteitsvol wonen als uitgangspunt te nemen voor het bepalen van het aantal vluchten overdag en 's nachts. We vragen dat de Vlaamse Regering een actieplan uitwerkt en begint met het aantal nachtvluchten met 5.000 te verminderen. Premier Verhofstadt moet aan zijn belofte herinnerd worden om alvast de nachtvluchten in het weekend te schrappen. De Vlaamse Regering moet het voortouw nemen bij de totstandkoming van een algemene Europese regeling om de nachtvluchten aan banden te leggen.
Voldoende studies tonen een verband aan tussen overmatig vliegtuiglawaai, 's nachts én overdag, en ziekteverschijnselen. Dat veroorzaakt medische kosten en werkverlet. Alle hinder voor omwonenden ongedaan maken is niet haalbaar, maar streven naar een ongebreidelde expansie waartegen geen juridische acties mogelijk zijn, is evenmin realistisch. De hinder moet leefbaar zijn, daarom moet het aantal vluchten beperkt en zo veel mogelijk gespreid worden. De Vlaamse geluidsnormen kunnen gebruikt worden als drukkingmiddel.
Vóór de federale verkiezingen van 2003 zei Frank Vandenbroucke dat hij desnoods een regionalisering van de luchthaven zou vragen. Nu houdt hij zich, hoewel hij minister van de Vlaamse Rand is, in dit dossier Oost-Indisch doof. Ik stel vast dat hij ook nu niet aanwezig is om zijn zaak te verdedigen.
Groen! pleit voor gelijkaardige geluidsnormen in alle gewesten. Als het aantal nachtvluchten afneemt en het aantal dagvluchten geplafonneerd wordt, zal iedere bewonersgroep bereid zijn een rechtmatig deel van de hinder te dragen.
Het is nu aan de Vlaamse Regering om het evenwicht tussen ecologie en economie, zo duidelijk met de voeten getreden door de federale regering, te herstellen. Groen! zal in die zin een actualiteitsmotie indienen.
Voor minister Peeters is de vermindering van het aantal nachtvluchten geen taboe meer, maar minister Landuyt wil dat andere vrachtbedrijven zo snel mogelijk de vluchten van DHL overnemen. Wat is het standpunt van de Vlaamse Regering?
Wanneer heeft minister Landuyt dat gezegd?
In zijn commentaren op een studie en in de pers pleit minister Landuyt duidelijk voor maximale expansie. (Applaus bij Groen!)
De toekomst van de luchthaven van Zaventem, die goed is voor 50.000 tot 60.000 directe en indirecte jobs, is onzeker: na Renault en DHL dreigt een nieuw debacle. Nog nooit was de rechtsonzekerheid voor alle betrokkenen zo groot. Bovendien zijn het momenteel de rechtbanken, en niet de overheid, die de luchthaven besturen en doen die rechtbanken dan nog eens tegenstrijdige uitspraken. Minister Landuyt slaagt er niet meer in het hoofd koel te houden. Zelfs de optie op een tweede nationale luchthaven wordt nog aangehouden, een idee dat voordien collectief van tafel werd geveegd.
Minister Landuyt roept de vakbonden nu op om hun recht op arbeid via de rechtbanken af te dwingen, en dat doet de rechtsonzekerheid verder toenemen. Was het overigens wel een goed idee dergelijke algemene rechten in de Grondwet op te nemen? Dat biedt immers bijzonder veel interpretatieruimte aan de rechter.
Uit een studie in opdracht van BIAC blijkt dat de luchthaven nog toekomst heeft als groeipool, maar blijkt tevens dat de geluidsnormen en vliegroutes voor rechtsonzekerheid zorgen. Met het plan voor de luchthavenregio heeft de Vlaamse Regering zich ertoe verbonden tot 800 miljoen te investeren. Wat kan de Vlaamse Regering nu doen tegen die rechtsonzekerheid?
Wij steunen de uitgangspunten van de Vlaamse Regering inzake de ontwikkeling van de luchthaven. De regering laat wat de geluidsnormen en vliegroutes betreft echter teveel begaan. De herfederalisering van de geluidsnormen is niet de goede weg, want daarvoor is te weinig tijd. De politieke sleutel ligt in Brussel: we worden gegijzeld door de Brusselse Regering, meer bepaald door minister Huytebroeck en haar partij Ecolo.
De geluidsnormen werden collegiaal beslist door de Brusselse Regering.
Minister Huytebroeck is verschillende keren zelf naar de rechtbank gestapt, misschien uit ideologische overwegingen, of uit weerwraak voor wat met toenmalig minister Durant is gebeurd. Mevrouw Durant heeft het fragiele draagvlak in de regio weggeslagen en heeft het bijzonder moeilijk gemaakt om nog tot een compromis tussen economie en ecologie te komen.
Ik neem aan dat de Brusselse Regering de beslissingen collegiaal heeft genomen. Dat betekent dat de Vlaamse partijen een verpletterende verantwoordelijkheid dragen. 50.000 jobs staan op de helling, de Vlaamse meerderheidspartijen moeten hun collega's duidelijk maken dat er niet mag gespeeld worden met de economische toekomst van de luchthaven. Er moet een redelijke harmonisering komen van de geluidsnormen.
De Vlaamse Regering blijft er wat apathisch bij. Toch heeft ze ook politieke middelen om de Brusselse Regering tot redelijkheid te dwingen. Als Brussel de zaak blijft blokkeren, kan Vlaanderen er bijvoorbeeld mee dreigen de samenwerkingsakkoorden op te zeggen. Het gaat niet op dat 50.000 jobs op de helling staan door de halsstarrigheid van één Brusselse minister.
Dat dit debat hier moet gevoerd worden is dramatisch: de toekomst van de luchthaven van Zaventem is ook de toekomst van 60.000 gezinnen en van het welvaartspeil van de hele regio. De hele problematiek brengt rechtsonzekerheid met zich mee, zowel voor binnenlandse als voor buitenlandse bedrijven. Nadat de federale regering beslist had het beheer van de luchthaven uit handen te geven, werd door een buitenlandse groep ontzettend veel geïnvesteerd: ook dat wordt nu op de helling gezet. De onzekerheid wordt ondraaglijk voor de inwoners van de hele regio: de politiek moet nu eindelijk duidelijkheid scheppen.
CD&V vindt de economische toekomst van het grootste belang. Met haar Start-plan, waarvoor 800 miljoen euro uitgetrokken wordt, wil de Vlaamse Regering de sociale en de economische ontwikkeling van de luchthavenregio schragen. Ook de mobiliteit en de ontwikkeling van de omliggende industrie moeten alle kansen krijgen. Mijn fractie heeft zich altijd verzet tegen de uitbouw van een nieuwe luchthaven: dat zou 2,5 miljard euro kosten en 8 tot 10 jaar duren. De problemen die er zijn moeten nu aangepakt worden. CD&V streeft naar rechtszekerheid en een evenwicht tussen ecologie en economie.
We pleiten niet voor een herfederalisering van de geluidsnormen maar als het Brussels Gewest onredelijk blijft, moeten we het denkspoor van de minister-president inslaan: Vlaanderen mag zich niet in een chantagepositie laten dwingen. We zouden er moeten toe komen gemeenschappelijke normen vast te leggen; lukt dat niet, dan moeten er op federaal niveau wel initiatieven genomen worden om de chantagepositie van Brussel te doorbreken.
CD&V is een grote voorstander van een terugkeer naar de situatie van vóór 1999. Toen passeerden er in Zaventem ruim 21 miljoen passagiers, en hoewel er wel wat actiegroepen waren, hadden die nooit enige politieke betekenis: er bestond een duidelijke consensus over hoe de luchthaven functioneerde. We moeten opnieuw naar de wind vliegen, in de lucht spreiden, en Brussel zijn deel van de hinder geven. De bevolking ging akkoord met de toenmalige schema's, de route-Chabert en de Kanaalzone: waarom nemen we die dan niet terug op?
Ook de experts zeggen dat er maar één goede oplossing is: het logische, historische baangebruik weer invoeren. Laten we onze fouten erkennen: noch het concentratieplan van minister Durant, noch het spreidingsplan van minister Anciaux waren goede alternatieven.
De heer Van Rompuy mag de feiten niet verdraaien. Als er vóór 1999 geen problemen geweest waren, waren we toch nooit van de toenmalige routes afgestapt? De dossiers van 1997, 1998 en 1999 zijn erg lijvig: er waren voortdurend protesten van actiegroepen, onder meer van Wakker Tervuren.
Ons voorstel, waarin we het totale aantal vluchten willen doen dalen en de resterende vluchten maximaal willen spreiden, biedt aan iedereen soelaas: iedereen zal wat hinder ondervinden, maar de situatie zal draaglijk blijven. De vliegroutes verschuiven lost niets op: de hinder wordt enkel van de ene groep naar de andere doorgespeeld.
Ik weet niet wat de heer Glorieux wil. Op de tribune verkondigde hij iets anders. Verder is er geen taboe over het aantal vluchten: tussen 2000 en 2004 is dat met 75.000 gedaald.
In de jaren 1990 is in dit parlement nooit een debat over de toekomst van de luchthaven gevoerd en het maatschappelijke draagvlak van het protest was nooit van die aard dat de rechtszekerheid van de luchthaven werd aangetast.
Minister Anciaux stelde in januari 2004 dat twee nachtvluchten per inwoner haalbaar was. Door het huidige spreidingsplan zijn er dat in mijn regio nu twintig. Het spreidingsplan voldoet niet: de nieuwe concentraties maken dat er overal problemen zijn. Bovendien is het geluidskadaster er nog altijd niet. Als het spreidingsplan in een wet wordt gegoten, zal de discussie niet stilvallen. Dat zal pas gebeuren als men terugkeert naar de situatie voor 1999.
Stellen dat er voor 1999 een betere spreiding was, is de waarheid geweld aandoen want toen waren er geen nachtvluchten boven het centrum van Brussel. Verder blijf ik erbij dat twee nachtvluchten per inwoner haalbaar is op een bepaalde afstand van de luchthaven, maar daarvoor moet de politieke wil aanwezig is. Mijn plannen hebben het in 2004 niet gehaald.
Minister Anciaux heeft altijd erkend dat men in het spreidingsplan bepaalde toegevingen heeft moeten doen aan de Franstaligen. We gaan daarover geen debat voeren. Als minister Landuyt van oordeel is dat het spreidingsplan het uitgangspunt moet worden, dan is hij totaal verkeerd bezig. Men dient na te gaan waar de zwaartepunten liggen en moet een oplossing zoeken op basis van de geluidsmetingen, het baangebruik en dergelijke meer. Men moet er ook rekening mee houden dat de nieuwe gehinderden zwaarder tillen aan geluidsoverlast dan diegenen die er historisch last van hebben.
Ik hoop dat de Vlaamse Regering een uniform standpunt inneemt. Het is mogelijk om een oplossing te vinden, maar men moet overleg plegen en rekening houden met de gevoeligheden. Ik vraag dat de Vlaamse Regering hard onderhandelt met de Brusselse regering. Als die niet toegeeft, moet men het federale machtswapen gebruiken. Het is mogelijk om economie en ecologie met elkaar te verzoenen. Dat is de grote opdracht van de Vlaamse Regering. (Applaus bij CD&V en N-VA)
Ik heb er enkele weken in een vrije tribune voor gepleit dat het gezond verstand zou overwinnen. Op de luchthaven werken meer dan 30.000 mensen en in de regio 70 tot 80.000. Het gaat niet alleen om Zaventem: de hele regio, heel Vlaanderen en België hebben belang bij de luchthaven van Zaventem.
Ik zou al die dramaturgen die het dossier menen te kennen eens willen confronteren met de duizenden mensen die hun brood verdienen op de luchthaven of klagen over de leefbaarheid. We moeten stoppen hier een drama van te maken.
De luchthaven is bij de opening afgebrand. Vandaag staat de luchthaven opnieuw in brand. Vandaag is er opnieuw schrik voor de werkgelegenheid omdat men alle realiteitszin is verloren. Het klopt dat een aantal mensen onaanvaardbare zaken moet ondergaan. Ik kan me niet voorstellen dat een minister weigert daar iets aan te doen.
Als we het eens zijn dat we de werkgelegenheid niet op spel mogen zetten en dat we voor alles aandacht moeten hebben, is er maar één oplossing: het gezond verstand gebruiken. Het Brussels Gewest als enige grote boeman naar voren schuiven is verkeerd, maar het Brussel Gewest moet ook beseffen dat het verkeerd is. Hoe lang streeft men al niet naar een verfranste corridor tussen Brussel en Zaventem? De Brusselse taxichauffeurs, hoteluitbaters, chocolatiers, beenhouwers, bakkers enzovoort genieten ook van de luchthaven.
In 1999 was de toestand minder zwaar, maar verre van optimaal. In april 1999 heeft het Vlaams Parlement met de steun van Groen! een resolutie goedgekeurd over de uitbrouw van Zaventem. Deze resolutie is gewoon gebaseerd op gezond verstand en was het gevolg van een hoorzitting. Bepaalde belangengroepen stelden op die hoorzitting voor de luchthaven te vervangen door een boomgaard. Ik heb die man achteraf een whisky aangeboden. Ik vond dat hij dat nodig had.
Alle opeenvolgende bevoegde ministers hebben inspanningen geleverd. Ik verwacht dat nu opnieuw. De routes werden voortdurend gewijzigd afhankelijk van de politieke invloed.
Als iedereen overtuigd blijft van zijn gelijk, zullen we nooit tot een oplossing komen. Brussel telt 25 procent werklozen. De luchthaven heeft een enorm potentieel aan arbeidsplaatsen. We mogen dat niet afremmen. In 1994 waren er 21.500.000 passagiers. Vandaar zijn het er 17.000.000 De toestand is verbeterd. De vliegtuigen zijn minder lawaaierig waardoor het geluid met 40 procent verminderd is. En toch neemt het aantal klachten toe.
Er is dus iets fout. We moeten daarover praten. Dat betekent dat we de Brusselse normen moeten wijzigen. Lasten en baten moeten eerlijk verdeeld worden. We moeten - economisten en ecologisten samen - oplossingen zoeken.
Ik was bijzonder verheugd met het START-plan. De hele Vlaamse Regering verklaarde op de luchthaven dat ze een oplossing zouden zoeken. Ik heb toen elke minister individueel op het probleem van de ruimtelijke ordening gewezen. Drie jaar lang al worden alle bouwvergunningen in de regio geweigerd omdat er misschien een automatisch landingssysteem of ISL-systeem komt. Mijn brieven naar de bevoegde ministers worden niet beantwoord. Ik heb de minister voor Ruimtelijke Ordening bezocht en hij heeft eveneens een brief verstuurd met de vraag of er een ISL-systeem komt. Hij heeft wel een antwoord gekregen met de melding dat bouwvergunningen afleveren niet kan vermits er misschien ooit een ISL-systeem komt.
Minister Peeters kondigt een nieuwe milieuvergunning aan, maar dat komt niet in orde. Iedereen zegt dat DHL weggaat, maar ook dat klopt niet: er zal steeds een deel in Zaventem blijven. Het is logisch dat de miljardeninfrastructuur gebruikt wordt. Ik hoop dus dat de vluchten van DHL door andere firma's overgenomen zullen worden.
Er liggen veel meer mensen wakker van de werkgelegenheid dan van het lawaai. Verdichtsels schaden de economie en de mens. Ze hebben een invloed op de investeringen. Ik pleit dus voor gezond verstand en de waarheid. En als er iets fout loopt, moeten de regels aangepast worden.
Ik heb een kleinzoontje die hier aanwezig is in de publiekstribune. Hij droomt ervan om piloot te worden. Ik zal ervoor zorgen dat hij dat kan worden. (Applaus bij CD&V, VLD-Vivant, sp·a-spirit en N-VA)
In de vorige regeerperiode werd er gestreefd naar een evenwicht tussen economie en ecologie. De vorige sprekers bewijzen dat nu maximale capaciteit voor gezondheid en ecologie gaat. Groen! staat in deze diametraal tegenover de andere partijen.
De luchthaven is de economische motor van Vlaanderen. Wij redeneren te vaak vanuit ons eigen beperkte standpunt. De omwonenden hebben al heel wat veranderingen doorgemaakt. Het spreidingsplan-Durant beloofde minder hinder, minder gehinderden en geen nieuwe gehinderden. De realiteit is het omgekeerde. De politici hebben de verwachtingen dus zelf gecreëerd. De burgers raken er stilaan van overtuigd dat gerechtelijke stappen nodig zijn om gelijk te halen.
Minister Landuyt was dus verkeerd?
Minister Landuyt heeft alleen willen zeggen dat processen het vinden van een oplossing niet vergemakkelijken.
De problemen van de luchthaven hebben te maken met een gebrek aan ruimtelijke ordening. De zones rond de luchthaven zijn volgebouwd, alle routes hinderen. Gemeenten die bepaalde zones vrijgehouden hebben, worden daarvoor gestraft. Routes worden immers gepland boven minder dichtbevolkte zones.
In de verkavelingen rond de luchthaven wonen niet de grootste klagers. Integendeel, vaak werken die mensen in of rond de luchthaven en willen ze dicht bij hun werk wonen. Het heeft dus geen zin om de al schaarse woonruimte nog te beperken door bijvoorbeeld onteigeningen, waarvoor er trouwens geen geld is. Natuurlijke wallen en groene zones zijn misschien wel een deel van de oplossing.
Wij verschillen van mening. Het gaat niet om ruimtelijke ordening en schaarste van gronden, maar om pure speculatie. Men kan de mensen toch niet laten bouwen, wetende dat er later hinder zal zijn.
Wat de toekomst van de luchthaven betreft, is de mentaliteit van de mensen veranderd. Daarnaast mag ook de logistieke functie van de luchthaven niet worden verwaarloosd. De huidige exploitant is immers vooral passagiersgericht.
Er zijn grenzen aan de groei. Het is niet realistisch om terug te keren naar de situatie van 1999, want de aanpassingen zouden nieuwe conflicten veroorzaken. De uitkomst van die conflicten zou wel eens het scenario van Heathrow kunnen zijn, en ook dat is geen oplossing. Er zijn dus geen oplossingen mogelijk op korte termijn, een langetermijnvisie is noodzakelijk.
Dit debat dient om klaarheid te krijgen over de stellingen van de verschillende fracties. De VLD is duidelijk, maar wat is het standpunt van sp.a-spirit? Steunt sp.a-spirit de houding van minister Landuyt?
Het voorstel van minister Landuyt dient in ieder geval nog bijgeschaafd te worden. De discussie daarover zal na het parlementair reces moeten volgen.
Ons standpunt is het volgende. Er moet een stappenplan naar een duurzame oplossing worden uitgewerkt. Daarbij is een belangrijke rol weggelegd voor zowel de regeringen als de exploitant, de omwonenden, de werkgevers en de werknemers. Alle deelproblemen moeten in dit stappenplan worden opgenomen. Eén van die problemen is het grondlawaai rond de luchthaven, dat tot nu toe onvoldoende in rekening werd gebracht.
Op termijn moet er een maximale spreiding komen. Er zijn verschillende mogelijkheden om die te bereiken. Zo kan men bepaalde bakens hertekenen, kan men de reservaties in het luchtruim voor militairen herbekijken en kan men prioriteit schenken aan de nationale luchthaven ten opzichte van de regionale luchthavens.
Het zou goed zijn mocht men in Brussel de normen tijdelijk opschorten, zodat we gezamenlijk tot een norm kunnen komen. Dat lijkt me beter dan te dreigen met uithongering.
Enkel de betekenis van het arrest werd met één maand opgeschort. Ze houden dus het mes op de keel.
Ook de discussie over de nachtvluchten is een van de deelproblemen van het stappenplan. De geluidshinder moet verminderd worden in de nacht, beperkt worden in de weekends en verdeeld worden tijdens de week. De nieuwe luchthavenexploitant is voornamelijk passagiersgericht, de mogelijkheid bestaat dus dat het aantal nacht- en weekendvluchten nog toeneemt.
Uiteraard moet er een plafond zijn voor het totaal aantal bewegingen op de luchthaven, anders spreken we niet over een spreiding maar over een expansie.
Bij de evaluatie moeten bovendien niet de aantallen bekeken worden, maar de graad van blootstelling van de omwonenden aan pollutie.
Voor de politiek is de problematiek van de luchthaven een gordiaanse knoop, maar ook voor de burgers is de verwarring groot. Het probleem is gejuridiseerd: Zaventem wordt bestuurd door rechters en vliegen wordt zo bijna onmogelijk.
De sluiting van de luchthaven zou economisch echter catastrofale gevolgen hebben.
De uitspraak van minister Landuyt aan het adres van de vakbonden - dwing uw recht op werk af via de rechtbank - was niet echt gelukkig; anderzijds stelde ze het conflict tussen economie en ecologie wel heel duidelijk aan de orde.
De luchthaven ligt in een dichtbevolkt gebied; dat is een gevolg van een verkeerd beleid Ruimtelijke Ordening. De akoestische muur die door het Brussels Hoofdstelijk Gewest opgetrokken werd, maakt een billijke spreiding van de hinder onmogelijk.
Hoewel de minister-president vorig jaar al pleitte voor overleg met Bussel en harmonisering van de normen, blijkt dat tot op vandaag niet mogelijk.
Het is duidelijk dat de luchthaven van Zaventem economisch essentieel is, zowel voor Vlaanderen als voor Brussel. Er moet ruimte komen voor groei, maar de draagkracht van een regio is beperkt. Een te grote groei kan de volksgezondheid schaden en dus waardeloos worden. Het is daarom erg belangrijk zowel de lasten als de lusten te verdelen: dat kan, als iedereen het ook wil.
De luchthaven van Sidney, op alle vlakken met die van Zaventem te vergelijken, is het bewijs dat er een goede oplossing voor het probleem bestaat. Er is echter één groot verschil: Sidney kent geen communautaire perikelen, daar zijn alle burgers gelijk. Hier is het Bruxelles National voor de lusten, maar Zaventem Vlaams voor de lasten.
Het zijn de strenge Brusselse normen die een goede spreiding onmogelijk maken: het is natuurlijk absurd dat de stadstaat Brussel haar eigen normen kan uitvaardigen. Dat is echter geen reden om terug naar het unitaire België te gaan: het verleden heeft vaak genoeg bewezen dat een unitaire staat erg nadelig is voor Vlaanderen. Het probleem ligt bij het federalisme met drie. Men zou het Brusselse waterhoofd beter leegpompen tot het niveau van een efficiënt stadsbestuur.
Er is nog een andere mogelijkheid. De Bijzondere Wet van 12 januari 1989 voorziet dat de federale regering, ter vrijwaring van de internationale rol en de hoofdstedelijke functie van Brussel, de uitvoering van sommige ordonnanties en besluiten van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest kan schorsen. Men zou - met het oog op het hoger belang van de hoofdstedelijke functie van Brussel - het toezicht op de Brusselse regelgeving beter naar letter en geest verscherpen en uitbreiden.
Men kan niet loochenen dat Brussel, als hoofdstad van Vlaanderen, België en Europa, veel baat heeft bij de luchthaven van Zaventem. Als ingrijpen in de hoofdstedelijke functie geen optie is, kan Vlaanderen nog altijd in de financiering ingrijpen.
Dit is de sleutel tot de ontwarring van de gordiaanse knoop: herleid Brussel tot zijn ware proporties en zorg voor een eerlijke verdeling van lusten en lasten, in overeenstemming met het draagvlak. (Applaus bij CD&V en N-VA)
Ziet de heer Demesmaeker enkel heil in een betere spreiding van de lasten, of voelt hij ook iets voor de vermindering van het aantal vluchten?
Ik pleit ervoor het draagvlak van de regio's en de impact op de deelgebieden te bekijken. Ik denk dat we van heel ver komen met het verdelen van de lasten, die zich nu voornamelijk in de Noord- en de Oostrand concentreren: Vlaams Brabant krijgt te veel, Brussel te weinig hinder.
We hebben hier verschillende keren voor vermindering van de vluchten horen pleiten. Welke criteria zal men daarbij hanteren voor de 30 tot 40 procent van de jobs die daardoor zullen verloren gaan? Hoe moet men dat politiek vertalen?
Ik geloof niet dat een vermindering van het aantal vluchten de hele economie in elkaar zal doen storten, of tot een drastische vermindering van het aantal jobs zal leiden.
We moeten kiezen voor een evenwicht tussen economie en ecologie; nu ligt het accent te veel op economie.
Elke partij, elke fractie wil zijn eigen ideeën opleggen: zo komen we nooit tot een oplossing.
Toen de Vlaamse Regering eind vorig jaar de milieuvergunning van BIAC goedkeurde, werden er enkele kanttekeningen gemaakt, stelde zij duidelijk dat de hinder gradueel moest afgebouwd worden, en dat men tot een maximaal gebruik van de 6 banen moest komen; daarvoor zouden de nodige investeringen gedaan worden. Het geluidsvolume zou verminderd worden door het aantal dagvluchten en het volume per vliegtuig te beperken.
In december benadrukte de Vlaamse Regering dat de gerechtelijke uitspraken het banengebruik in de verdrukking dreigde te brengen, waardoor een billijke spreiding van de overlast nagenoeg onmogelijk werd. Zes maanden later zijn we nog geen stap verder: het dossier zit muurvast.
Men stelt dat het dossier muurvast zit en er geen oplossing voor het reces mogelijk is. Nochtans zijn er resultaten nodig. Op het vlak van de investeringen moet men vroeg of laat de zes banen effectief gaan gebruiken, anders krijgt men geen goed spreidingsplan. Om het gevoel van overlast rond de luchthaven te verminderen moet men de moed hebben om de routes meer te spreiden en uit te waaieren vanaf een grotere hoogte. Het uitwaaieren vanaf
De vonnissen, arresten en verklaringen van de minister hebben als belangrijk neveneffect dat het maatschappelijke draagvlak verkleint om tot een oplossing te komen. Iedereen pleit voor een vermindering van het nachtlawaai. Om een logistiek bedrijf goed te laten functioneren, moet men niet s nachts vliegen. De luchthaven van Luxemburg en Zrich zijn s nachts niet geopend. We moeten proberen om tot een oplossing te komen rekening houdend met de werkgelegenheid en een goed leefbaar milieu rond de luchthaven belangrijk zijn.
Is dat een pleidooi om terug te keren naar de situatie voor 1999?
Terugkeren naar 1999 veronderstelt dat men het eens is over de betekenis daarvan, meer bepaald dat Brussel een rechtmatig aandeel in de lawaaihinder op zich neemt en dezelfde normen als Vlaanderen hanteert. Als men ervan overtuigd is dat Zaventem nodig is en dat de werkgelegenheid belangrijk is, is gezond verstand onontbeerlijk. Er moet een maatschappelijk draagvlak zijn voor de maatregelen die onvermijdelijk zijn. (Applaus bij CD&V, VLD-Vivant, Sp·a-spirit en N-VA)
Pleit u voor een verlenging van de pistes?
De zes pistes worden niet optimaal gebruikt vanwege de technische uitrusting. Voor de veiligheid en de vermindering van de geluidsoverlast is de windrichting belangrijk. De pistes moeten technisch zodanig uitgerust worden dat men regelmatig van piste kan veranderen en een spreiding mogelijk wordt. De uitwaaiering en de routekeuze zijn van primordiaal belang. Veel problemen kunnen worden voorkomen als men op grotere hoogte uitwaaiert. Dat vereist een positieve opstelling, ook van degenen die in Brussel de lakens uitdelen. (Applaus bij CD&V, VLD-Vivant, sp·a-spirit en N-VA)
Iedereen pleit voor gezond verstand. We zullen dat gebruiken om vrij snel tot een duurzame oplossing te komen. De Vlaamse Regering heeft drie uitgangspunten. Ten eerste moet de luchthaven van Zaventem operationeel blijven. Het gaat om tienduizenden jobs. Het is evident dat de Vlaamse Regering alles doet om de directe en indirecte werkgelegenheid veilig te stellen.
Een tweede uitgangspunt is een evenwichtige en billijke verdeling van de geluidshinder voor alle inwoners over de gewestgrenzen heen. Dat heeft te maken met de leefbaarheid voor iedereen in de omgeving van Zaventem.
Ten derde is een duurzaam juridisch kader heel belangrijk. Op basis van die uitgangspunten kunnen en moeten we het dossier oplossen en het moeilijke evenwicht tussen economie en ecologie realiseren. Ik pleit ervoor om de verdeling van de geluidshinder op een voldoende wetenschappelijke basis te verantwoorden.
Op basis van het gewogen gemiddelde, de pieken en de frequenties kunnen de ideale routes, verdeling en banen bepaald worden. We moeten de geluidshinder evenwichtig verdelen op objectieve en wetenschappelijke basis.
Het Brussels Gewest, het Vlaams Gewest en de federale regering moeten tot een akkoord komen over de geluidsnormen. De huidige Brusselse normen zijn onhoudbaar.
Bovendien dringt de tijd. In de milieuvergunningen proberen wij ecologie en economie met elkaar te verzoenen. We moeten de herstructurering van DHL aangrijpen om het aantal nachtvluchten te verminderen. We hebben daarover een studie besteld zodat we op objectieve basis naar een oplossing kunnen zoeken.
Uiteraard zal de Raad van State nog moeten oordelen over het voorontwerp van federaal minister Landuyt. Over dat voorontwerp moeten we de komende weken van gedachten wisselen. Het idee om een controle-instituut op te richten is heel waardevol. We moeten daar snel werk van maken.
De Vlaamse Regering levert in alle stilte hard werk. De experts komen meermaals per week samen.
De federale regering wil het spreidingsplan tot in 2008 vastleggen. Op basis van welke criteria of studies zullen de vluchten gespreid worden? Is de Vlaamse Regering er zeker van dat die studie na de zomer af zal zijn?
Ik kan geen enkele garantie geven, noch over het juridische kader, noch over de toekomst. Het voorontwerp moet nog naar de Raad van State en behandeld worden in het federale parlement. De Vlaamse Regering zal er een advies over formuleren.
De vraag is of het federale, Brusselse en Vlaamse niveau tot een akkoord kunnen komen. Ik heb onze uitgangspunten opgesomd. Vervolgens moet dat akkoord een juridisch en rechtszeker kader krijgen. We zullen dat op vraag van iedereen zo snel mogelijk proberen te realiseren. (Applaus bij CD&V, sp·a-spirit en N-VA)
De Vlaamse Regering moet rekening houden met het pleidooi van alle fracties voor een geobjectiveerd voorstel dat de geluidshinder vermindert en degelijk spreidt.
Minister Peeters verwijst terecht naar de herstructurering bij DHL om het aantal nachtvluchten te verminderen. Ik benadruk dat de nacht moet lopen van 23 tot 7 uur, zoals in de andere Europese luchthavens.
Wij zijn het in grote lijnen eens met de uitgangspunten. Alleen is een oplossing op lange termijn onmogelijk zonder een akkoord over de geluidsnormen. De Brusselse Regering heeft de sleutel in handen. De Vlaamse regeringspartijen maken echter ook deel uit van de Brusselse Regering. In onze actualiteitsmotie wijzen we daarom op de verantwoordelijkheid van de Vlaamse Regering en de Vlaamse meerderheidspartijen.
Ik ben blij dat de Vlaamse Regering van de herstructurering bij DHL gebruik wil maken om het aantal nachtvluchten te verminderen. De vluchten moeten billijk gespreid worden op wetenschappelijke basis. We moeten daarom extra meetposten plaatsen. Ik hoop dat het standpunt van de heer Schouppe dat van de hele CD&V is.
Door de heren Vermeiren, Van Rompuy, Demesmaeker, Schouppe en Bex werd tot besluit van dit actualiteitsdebat een actualiteitsmotie ingediend.
Ook door de heren Glorieux, Stassen en Daems en door de heer Van Hauthem werden tot besluit van dit actualiteitsdebat actualiteitsmoties ingediend. Ze zullen worden rondgedeeld.
We zullen ons daarover straks uitspreken.
Het incident is gesloten.