Verslag plenaire vergadering
Verslag
VOORSTEL VAN DECREET
Waarborgregeling voor kleine en middelgrote ondernemingen
De voorzitter : Aan de orde is het voorstel van decreet van de heren van den Abeelen, Voorhamme, Stassen en Bogaert betreffende een waarborgregeling voor kleine en middelgrote ondernemingen.
De algemene bespreking is geopend.
(verslaggever)
De commissie voor Economie, Werkgelegenhei en Toerisme besprak het voorstel tijdens de vergaderingen van 15 december 2003 en 15 januari 2004. Op 8 januari werd ook een hoorzitting georganiseerd. De heer van den Abeelen meende dat een nieuwe waarborgregeling nodig was omdat de oude op 1 maart 2004 vervalt. Hierdoor zou een rechtsvacuüm ontstaan. Verder herinnerde hij de commissie eraan dat uit het debat over de financieringsproblematiek van de KMO's duidelijk bleek dat de oude waarborgregeling niet langer houdbaar was. Het ging immers om een op de federale leest geschoeide maatregel. Een nieuwe, voor Vlaanderen werkbare maatregel was wenselijk.
De voorgestelde regeling moet flexibeler zijn en inspelen op de toegenomen vraag van KMO's naar financiële middelen.
Op 19 juli 2002 keurde de Vlaamse regering de oprichting van een KMO-financieringsagentschap goed. Dit moet als business unit van de PMV optreden. Het heeft als opdracht het beheer van de ARKimedesregeling. Verder dient het agentschap ook in te staan voor de bestaande taken van het Vlaamse Waarborgfonds en voor de taken die voortvloeien uit de nieuwe waarborgregeling.
Het voorstel van decreet wil tot een meer transparante waarborgregeling komen. De vorige regeling was immers te complex en te ondoorzichtig geworden. De nieuwe regeling zorgt ook voor continuïteit door de oprichting van de nieuwe rechtspersoon Waarborgbeheer NV, die de taken van het Vlaams Waarborgfonds en het beheerscomité waarneemt. Daarnaast komt er ook een samenvoeging van de beslissings- en uitvoeringsniveaus.
Het beheer van de nieuwe waarborgregeling wordt een bijzondere opdracht van de PMV. De maatschappij zal dit doen via de reeds vermelde business units.
Ook voor de toekenning van de waarborgen zal er een verandering optreden. De Vlaamse regering zal waarborgen toekennen aan bepaalde financiële instellingen zodat de verbintenissen van de KMO's gewaarborgd zijn.
Met dit voorstel van decreet komt er tevens een administratieve vereenvoudiging en een versnelde afhandeling van de dossiers. Het Nederlandse model diende hiervoor tot voorbeeld. In dit model wordt de verantwoordelijkheid naar de waarborghouder doorgeschoven. De nieuwe regeling streeft ook naar een grotere toegankelijkheid voor alle kandidaat-geïnteresseerden.
Indien men het bedrijfsleven in Vlaanderen wil stimuleren moet het economisch beleid over een aantal instrumenten kunnen beschikken. Indien dit voorstel aanvaard wordt, kan men snel inspelen op een mogelijke heropleving van de economie. Het geamendeerde voorstel werd eenparig door de commissie aangenomen. (Applaus)
Vandaag bespreekt het parlement een belangrijke maatregel tot bevordering van het Vlaams ondernemerschap. Dit was een van de prioriteiten van deze regering. Het
voorstel van decreet hervormt de waarborgregeling voor kleine en middelgrote ondernemingen en is, na de goedkeuring van de ARKimedesregeling, een nieuwe, belangrijke stap in de verbetering van de groeimogelijkheden van de ondernemingen.
Terwijl de ARKimedesregeling zich vooral op het risicokapitaal ent, probeert deze hervorming een belangrijke tekortkoming van de banken inzake kredietverlening te weg te werken. Samen met andere maatregelen zoals de netwerken van business angels, ontstaat op deze manier een geheel van complementaire maatregelen voor de financiering van de KMO's. Die zorgen voor meer dan 80 procent van de werkgelegenheid in Vlaanderen.
Een vernieuwde waarborgmaatregel is nodig. Vanaf 1 maart vervalt immers de oude, federale regeling. We zijn dus net op tijd.
Het voorstel werd ook ingediend omdat ook de markt in zekere zin faalde. De banken stelden immers, bij de kredietverlening aan KMO's, veel te veel voorwaarden. De overheid wil nu, in plaats van de waarborgen, een nieuwe kredietpolitiek tot stand brengen. Bovendien zorgden nieuwe wetten er ook voor dat de financiering van KMO's steeds strenger en moeilijker werd.
Bij dit voorstel heeft men zich gebaseerd op het Nederlandse model en voert een aantal voor de KMO's levensnoodzakelijke hervormingen door. Samen met de reeds bestaande ARKimedesregeling moet dit voorstel de geldverschaffing aan de KMO's stimuleren. Het is tevens complementair aan wat de federale regering wil doen voor de werkgelegenheid.
De nieuwe regeling zal flexibeler zijn dan de vorige en moet in feite inspelen op de grotere vraag naar financiering van de KMO's. De Vlaamse regering heeft op 19 juli 2002 al de goedkeuring van een KMO-financieringsagentschap binnen de PMV goedgekeurd. Dit moet de ARKimedesregeling beheren, de bestaande taken van het op te heffen Vlaamse Waarborgfonds waarnemen en de taken die voortvloeien uit deze nieuwe regeling, uitvoeren.
Met dit voorstel van decreet wil men ook tot een meer transparante waarborgregeling komen. De vorige regeling was immers zeer complex en dubbelzinnig geworden en zorgde voor heel wat dubbel werk voor de banken en de administratie van het Waarborgfonds.
De nieuwe regeling is gebaseerd op de continuïteit van de waarborgverlening. Deze continuïteit zal er komen met de rechtspersoon Waarborgbeheer NV. Deze NV zal de taken van het Vlaams Waarborgfonds en het beheerscomité waarnemen. Er komt dus een samenvoeging van het beslissings- en het uitvoeringsniveau. Vroeger berustte het uitvoeringsniveau bij de banken en het beslissingsniveau bij het Waarborgfonds. Er komt dus een beter gestructureerd geheel.
Met de nieuwe structuur kan men ook beletten dat degenen die beter geïnformeerd zijn, bevoordeeld worden. Er komt ook een administratieve vereenvoudiging en een versnelde afhandeling van de dossiers. In Vlaanderen moet men leren dat men de zaken snel dient af te handelen. Indien men immers niet snel optreedt, vermindert de ondernemerszin. Met een betere waarborgregeling zal men zeker niet beter en sneller ondernemen. In het geheel van het beslissingsmodel zal deze nieuwe regeling echter een zeer grote rol spelen.
Vroeger was hoorde men de kritiek dat de waarborgregeling niet voor iedereen toegankelijk was. De nieuwe regeling streeft, wars van de politiek en op een onafhankelijke manier, naar een grotere toegankelijkheid voor iedereen die recht heeft op een waarborg.
Ik pleit er ten slotte voor dat deze regeling zeer snel goedgekeurd wordt. Het is de verdienste van minister Ceysens dat zij dit voorstel genegen was en het zeer snel heeft willen laten goedkeuren. Minister Ceysens is soms zelfs persoonlijk rondgegaan om handtekeningen te verzamelen. Dit siert haar en bewijst dat ze zich nog om het zuivere parlementaire werk bekommert.
Keurt u het goed dat een minister persoonlijk handtekeningen van parlementairen gaat verzamelen zodat een ontwerp tot een voorstel van decreet kan omgevormd worden?
Dit bewijst enkel dat deze regering samenwerkt met het parlement. Ik heb nog andere tijden gekend. Het is fijn dat ministers samenwerken met het parlement zodat er iets voor de Vlaamse KMO's en het Vlaamse ondernemerschap kan gerealiseerd worden. (Applaus bij de VLD)
Onze fractie maakte het mogelijk dat het tot voorstel omgevormde ontwerp van decreet vandaag kan goedgekeurd worden.
Het is belangrijk dat de toegang tot risicokapitaal voor KMO's verbeterd wordt. Dit voorstel van decreet is één van de instrumenten die dit mogelijk maken. Wij zijn vragende partij voor het op punt stellen van nog een aantal andere aspecten; wij hopen dat dit nog tijdens deze regeerperiode aan de orde zal zijn.
Wij vinden het jammer dat de versoepeling van de toegang tot het risicokapitaal geen effect zal hebben op de kostprijs van het krediet.
Dit voorstel van decreet is niet echt een pareltje. Met de goedkeuring van de meerderheidsfracties hebben wij via amendementen hier en daar wat kunnen bijsturen. De goedgekeurde amendementen bepalen onder meer dat de NV Waarborgbeheer zelf geen waarborgen zal verstrekken aan KMO's, dat er rechtszekerheid is voor de waarborghouder over het niet wijzigen van de waarborgregels, en dat de KMO-sector bij het beheer zal betrokken worden.
Wij missen een paar gerechtelijke punten. Zo zijn er geen strafbepalingen voorzien voor de waarborghouders die de regelingen niet ernstig nemen, en komen de nieuwe kredietverstrekkers te weinig aan bod. Nochtans was het de bedoeling te streven naar een zo breed mogelijk veld van kredietverstrekkers.
Reeds jaren is de bestaande waarborgregeling niet echt operationeel; dat slechts 400 dossiers per jaar behandeld werden duidt op een aantal problemen, zowel voor de kredietverleners als voor de KMO's zelf.
De waarborgen konden enkel aangevraagd worden via het beroepskrediet, zodat de banken niet echt aan bod kwamen. De KMO's zelf hadden het zeer moeilijk omdat zij zelf in zo'n hoge mate moesten instaan voor de waarborgen bij kredietverlening dat zij geen ruimte meer hadden voor verder investeringen. Het gevolg van een en ander was dat het niet meer aangewezen was om activiteiten te ontwikkelen in een vennootschapsvorm, tenminste niet indien men ervoor koos het privé-patrimonium van het bedrijfsvermogen gescheiden te houden.
Het voorliggende voorstel van decreet wijzigt de situatie grondig : de ondernemer kan een overheidswaarborg via zijn eigen bankier regelen, terwijl deze laatste zelf zal beslissen of zijn cliënt voldoet aan de voorwaarden tot het verkrijgen van krediet. De banken zullen voor 25 procent van de waarborg van de investering moeten instaan, terwijl de overige 75 procent door het waarborgfonds zal gegarandeerd worden.
Het kader van het decreet is goed. Toch moeten een aantal zaken zeker via de uitvoeringsbesluiten geregeld worden. Het is belangrijk dat de ondernemer zijn persoonlijke bezittingen niet moet in pand geven, en dat de overheidswaarborg ook kan verkregen worden voor kortlopende kredieten. Ter bescherming van de ondernemer zullen we er moeten op toezien dat de banken kritisch zijn bij het verlenen van kredieten. Dit zou gerealiseerd kunnen worden door de banken zelf een groter risico te laten lopen.
Het is dus belangrijk de uitvoeringsbesluiten op een verstandige en rationele manier op te stellen. Wij noteren het engagement van de minister dienaangaande.
Het Vlaams Blok zal dit voorstel van decreet goedkeuren.
Ik hou mij aan mijn beloften. Er zal in de commissie uitvoerig gedebatteerd worden over de uitvoeringsbesluiten.
De algemene bespreking is gesloten.
Artikelsgewijze bespreking
De voorzitter : Aan de orde is de artikelsgewijze bespreking van het voorstel van decreet van de heren Marc van den Abeelen, Robert Voorhamme, Jos Stassen en André-Emiel Bogaert betreffende een waarborgregeling voor kleine en middelgrote ondernemingen.
- De artikelen worden zonder opmerkingen aangenomen.
De artikelsgewijze bespreking is gesloten.
We zullen straks de hoofdelijke stemming over het voorstel van decreet houden.