Verslag plenaire vergadering
Verslag
ONTWERP VAN DECREET
Kwaliteit van de gezondheids- en welzijnsvoorzieningen
Algemene bespreking
De voorzitter : Aan de orde is het ontwerp van decreet betreffende de kwaliteit van de gezondheids- en welzijnsvoorzieningen.
De algemene bespreking is geopend.
Mevrouw Ingrid van Kessel, verslaggever : Ik verwijs naar het schriftelijke verslag.
Ik stel voor om de vergadering te schorsen tot de minister aanwezig is. (Instemming)
- De vergadering wordt geschorst om 15.04 uur.
- De vergadering wordt hervat om 12.34 uur.
Mevrouw Ingrid van Kessel : CD&V vindt het een goede stap dat er nu een geïntegreerd ontwerp van decreet is voor gezondheids- en welzijnsvoorzieningen. Het is noodzakelijk dat de overheid de kwaliteit in die belangrijke sectoren stimuleert. Een omvattende decretale regeling moet echter rekening houden met de eigenheid van beide sectoren. Ook in de uitvoeringsbesluiten moet rekening gehouden worden met de verschillende aanpak.
Het is misschien niet slecht dat er geen verplichte kwaliteitscoördinator meer is omdat het volledige management dan verantwoordelijk wordt voor kwaliteitsbeleid. Een coördinator is echter ook een referentiepersoon. Ik hoop dat besparen niet de drijfveer was.
Het niet langer opleggen van verplichte thema's biedt het voordeel dat voorzieningen verantwoordelijk worden voor de keuze van de thema's. Nadeel kan zijn dat belangrijke thema's niet of op een verschillende manier behandeld worden. Zo wordt een algemene analyse van bepaalde problemen onmogelijk. Omdat het gaat over het algemeen belang en er veel middelen geïnvesteerd worden, mag er een zekere sturing blijven bestaan. De instellingen moeten daarbij voldoende inspraak hebben.
Na rapportering moeten voorzieningen op de hoogte gebracht worden van mogelijke verbeteringen. Voor een goed kwaliteitsbeleid blijven actie- en verbeterplannen dus belangrijk. Door de rapportage aan het Vlaams Parlement van zesjaarlijks naar vijfjaarlijks terug te brengen, wordt een betere parlementaire controle mogelijk.
We hopen dat de dynamiek voortgezet wordt en zullen dit ontwerp goedkeuren. (Applaus bij CD&V)
Werken aan de kwaliteit van de gezondheids- en welzijnsvoorzieningen is een goede zaak, maar toch betreuren wij dat we het hier niet over de integrale kwaliteitszorg in de gehele gezondheidszorg hebben. In Wallonië ligt men niet wakker van de best mogelijke zorg tegen de laagste prijs omdat Vlaanderen toch betaalt. Dat de transfers in de ziekteverzekering op die manier zullen toenemen, is geen reden om hiermee niet door te gaan, maar we moeten ons er toch goed bewust van zijn.
Toen we in 1997 het decreet betreffende de integrale kwaliteitszorg in de verzorgingsvoorzieningen bespraken, heb ik daar al op gewezen. Meer kwaliteit zou onze positie tijdens de onderhandelingen over een volledige overheveling van de gezondheidszorg versterken. Zeven jaar later heb ik de indruk dat de vlucht vooruit niet de beste strategie is.
Het verheugt ons dat we het vandaag over één enkel ontwerp van decreet hebben voor alle Vlaamse voorzieningen. Zo krijgen de voorzieningen meer ademruimte en daalt de administratieve druk. Toch is de regering er niet in geslaagd een aantal anomalieën uit de vorige decreten te halen.
Verantwoorde zorg moet doeltreffend, doelmatig, continu, maatschappelijk aanvaard en gebruikersgericht zijn. Doelmatig betekent dat de baten worden afgewogen ten aanzien van de kosten. De gezondheidszorg werkt met mensen en het principe dat tijd geld is, kan tot mensonwaardige toestanden leiden.
Maatschappelijke aanvaardbaarheid als norm beschouwen is een gevaarlijk precedent. De interpretatie van dit evoluerende begrip zal tot grote ethische, deontologische en juridische problemen leiden. De voorziening zal moeten nagaan of de voorgestelde zorg kan voor de maatschappij en de omgeving van de patiënt.
Ik kan mij niet voorstellen dat wij ooit zullen afvragen of onze grootvader de kosten nog wel waard is. Is het maatschappelijk aanvaardbaar om een 80-jarige een coronaire overbrugging te geven? Waar ligt de grens? Wie zal die grens leggen? Mogen we een kettingroker met gemeenschapsgeld behandelen?
Het is een boeiend debat, maar dit principe in een decreet schrijven, is verkeerd. Alle patiënten hebben recht op de best mogelijke zorg, ongeacht hun leeftijd, economische rendabiliteit of maatschappelijke situatie. Dit moet het uitgangspunt blijven van onze gezondheidszorg. Het Vlaams Blok zal dit ontwerp van decreet niet goedkeuren. (Applaus bij het VB)
De VLD zal dit ontwerp van decreet goedkeuren.
Dit ontwerp van decreet is gebaseerd op de bestaande kwaliteitsdecreten. Elke instelling is verantwoordelijk voor haar kwaliteitsmanagement en evalueert het ook zelf. Van betutteling is geen sprake. De Vlaamse regering kan per sector een lijst van belangrijke aspecten opleggen. De overheid houdt uiteraard toezicht op de kwaliteit en op de naleving van het decreet. Gebrekkige kwaliteit kan bestraft worden zoals bepaald in de artikelen 9 en 10. Wij zijn van oordeel dat de overheid zou moeten kunnen belonen wanneer een instelling bepaalde doelstellingen halen.
De overheid kan bepaalde kwaliteitseisen stellen door vereisten toe te voegen aan het kwaliteitshandboek. Op termijn willen we een doorzichtig kwaliteitsbeleid waarin de gebruiker van de zorg een centrale rol krijgt. De openbaarheid van rapporten over kwaliteitsbeleid is daarin een belangrijk element.
De grootste uitdaging bestaat erin op een efficiënte manier te blijven investeren in de gezondheidsinstellingen en de kwaliteit ervan te evalueren. Betaalbare kwaliteit is de norm. Daarom geven we onze steun aan dit ontwerp van decreet. (Applaus bij de VLD, sp·a, AGALEV en VU&ID).
Het Vlaams Centrum voor Kwaliteitszorg omschrijft het begrip kwaliteitszorg als het plezier om goede dingen te maken, om dingen te maken op een goede manier, om goede resultaten te behalen en om goede dingen te geven en te krijgen. Indien we dat bereiken, zijn we goed bezig.
De organisaties stellen nieuwe eisen aan de werknemers, vooral flexibiliteit en beschikbaarheid. De werknemers stellen nieuwe eisen aan de organisaties waar ze werken. Dat heeft dan vooral te maken met openheid en democratische besluitvorming. Het kwaliteitsdecreet wil dat er op die manier aan kwaliteitsbewaking wordt gedaan in de zorgvoorzieningen.
Een nieuw element is dat de voorzieningen aan zelfevaluatie zullen doen. Zo kan een kwaliteitsvolle zorg een win-winsituatie worden voor de gebruiker, voor de medewerkers en voor de samenleving.
In 1997 werden twee kwaliteitsdecreten goedgekeurd, één voor de gezondheidsvoorzieningen, waarin een top-downbenadering werd gehanteerd en één voor de welzijnssector, waar werd gekozen voor een bottom-upbenadering. Deze decreten zijn de beide sectoren ten goede gekomen.
Nu willen we één decreet invoeren dat voor beide sectoren van toepassing is. Er zal ook een Centrum voor Kwaliteitszorg kunnen worden opgericht dat ondersteuning biedt aan de voorzieningen. Zo kan de administratie het onderscheid maken tussen inspectie en ondersteuning.
Dit ontwerp van decreet is een voorbeeld van deregulering. Het zal ervoor zorgen dat er in de toekomst verder op een kwaliteitsvolle manier kan worden gewerkt. Mijn fractie zal dit ontwerp van decreet goedkeuren. (Applaus)
Ook onze fractie ondersteunt dit ontwerp. Het is niet alleenzaligmakend, maar toch biedt het meer mogelijkheden voor het werkveld.
De enige reden waarom ik hier het woord neem is dat ik wil reageren op de toespraak van de heer Strackx over de verantwoorde zorg. Die berust op een pijnlijke illusie. De kern van de discussie is niet of we geneeskundige zorgen voor oudere mensen nog de moeite waard achten, wel of deze mensen dat zelf nog wel willen. We moeten ons afvragen welke kwaliteitseisen we ons in dergelijke gevallen stellen.
Ik ben blij dat nagenoeg alle fracties hun steun verlenen aan dit ontwerp waarmee we uitvoering willen geven aan het regeerakkoord,dat een sectoroverschrijdend kwaliteitsbeleid had aangekondigd voor de gezondheids- en de welzijnssector.
Ik meen dat we de sterke punten uit de vorige decreten valoriseren met dit ontwerp en dat we er een aantal nieuwe aandachtspunten aan toevoegen. De cliënt moet centraal staan, de kwaliteit moet aantoonbaar zijn, dossiers moeten kunnen worden ingezien en er moet multidisciplinair worden gewerkt.
Er moet een multidisciplinaire en permanente kwaliteitsbewaking zijn. De voorziening kan kiezen voor een kwaliteitscoördinator of voor een kwaliteitsmanager. In kleinere voorzieningen kan de kwaliteit ook rechtstreeks door de directie bewaakt worden. Dit ontwerp van decreet geeft dus veel vrijheid aan de voorzieningen.
In overleg met het werkveld zijn we reeds begonnen met het definiëren van een aantal thema's. In de gezondheidszorg zal het onder meer gaan om de ziekenhuisinfecties, de valongelukken en de transfusiereacties. De voorzieningen kunnen zelf kiezen wat hun centraal kwaliteitsthema zal zijn voor het komende jaar.
We stappen af van de formule waarbij de overheidscontrole kan leiden tot intrekking van de erkenning. De inspectiebezoeken worden meer visitaties, waarbij we ervan uitgaan dat de instellingen zelf kwaliteit willen.
Ik ben blij met de steun van het parlement. Nu moeten we ook nog zorgen voor de nodige uitvoeringsbesluiten.
De algemene bespreking is gesloten
Artikelsgewijze bespreking
De voorzitter : Aan de orde is de artikelsgewijze bespreking van het ontwerp van decreet betreffende de kwaliteit van de gezondheids- en welzijnsvoorzieningen.
De artikelen worden zonder opmerkingen aangenomen.De artikelsgewijze bespreking is gesloten.
We zullen om 16 uur de hoofdelijke stemming over het ontwerp van decreet houden.
De vergadering wordt geschorst om 15.57uur.