Verslag plenaire vergadering
Verslag
Aan de orde is het ontwerp van decreet houdende de ondersteuning van stadsvernieuwingsprojecten.
De algemene bespreking is geopend.
(verslaggever)
Het verslag sluit in feite aan bij het vorige debat.
Dit ontwerp wil de openbare domeinen en de huisvesting in de stad stimuleren door een publiek-private samenwerking uit te werken. Met deze samenwerking moeten de stadskankers aangepakt worden. Het gaat niet alleen om projecten in steden als Gent en Antwerpen maar ook om projecten in een aantal kleinere steden. Al de projecten zullen een hefboomfunctie moeten hebben voor de geselecteerde steden en buurten.
De inbreng van de private sector bedraagt minimum 30 procent. Van in den beginne was de private sector overigens betrokken in al deze projecten. De participatie van de bewoners is echter ook essentieel. Omdat de middelen vrij beperkt zijn, werd geopteerd voor een bescheiden aantal projecten. De subsidieerbare projecten worden geselecteerd op basis van een conceptnota. Deze laatste wordt beoordeeld door een vakjury die ook een shortlist opmaakt. De door haar geselecteerde projecten worden dan verder uitgediept.
De bespreking in de commissie leidde tot heel wat discussies en amendementen. Een eerste amendement ging over het aantal betrokken steden. Deze steden moeten uitkijken naar mogelijke stadskankers.
De andere amendementen hadden betrekking op het waarborgen van de algemene leefkwaliteit, de Brusselse regeling, de versterking van de participatie en betrokkenheid van de buurtbewoners, en het belang van een multidisciplinaire jury. Het uiteindelijke ontwerp van decreet werd aangenomen met elf stemmen bij drie onthoudingen.
Wij ondersteunen elke maatregel die initiatieven om het leven in de stad te veraangenamen, mogelijk maakt. Toch zijn we niet onverdeeld gelukkig met dit ontwerp.
Het gaat om een eenmalig initiatief om stadsvernieuwingsprojecten te ondersteunen. Wat is er gebeurd met het aangekondigde Stadsvernieuwingsfonds? Ontbreken daarvoor de middelen? Of zal het Stedenfonds daarvoor worden aangewend?
Dit ontwerp zal ook tot versnippering leiden. 34 Vlaamse steden kunnen projecten indienen, waaronder zelfs Knokke-Heist. Dit is het resultaat van een politieke koehandel. Niet alle projecten zullen worden geselecteerd, maar wie garandeert een objectieve behandeling van de aanvragen? Het aantal steden dat projecten kan indienen, is ook al uitgebreid, dus ons vertrouwen is niet groot. Heel wat steden zullen op deze manier trouwens onnodig werk verrichten.
De jury zal neutraal en objectief zijn samengesteld, maar de Vlaamse regering neemt de uiteindelijke beslissing. Waarop zal zij haar beslissingen baseren?
CD&V was er voorstander van om de doelgroep beperkt te houden en om binnen de steden de gebieden die voor stadsvernieuwing in aanmerking komen, af te bakenen. Wij hebben ons amendement daartoe opnieuw ingediend in de plenaire vergadering.
We krijgen geen enkele zekerheid dat deze maatregel bestendig is. Vijfentwintig miljoen euro is niet veel, zeker niet voor stadsvernieuwing. Door de inbreng van de privé-sector zal het uiteindelijk geïnvesteerde bedrag misschien wel groter worden, maar het is onduidelijk hoe die publiek-private samenwerking vorm zal krijgen. Ook over het kenniscentrum hoor ik niets meer.
Bij de uitwerking van de projecten mogen de bewoners niet over hoofd worden gezien. Hun betrokkenheid is essentieel. Het is goed dat het ontwerp in die zin werd bijgestuurd.
We blijven erbij dat de uitbreiding van de doelgroep een misser is. Ook de bestaande onduidelijkheid over de duur van de maatregel is niet positief. Maar omdat dit ontwerp van decreet gunstige gevolgen kan hebben voor de steden, zullen we het toch goedkeuren. We hopen dat het de aanzet mag zijn tot de uittekening van een echt stedenbeleid.
- De heer Gilbert Bossuyt, ondervoorzitter, treedt als voorzitter op.
Wij ondersteunen alle initiatieven die de stadsvlucht willen tegengaan. Dit ontwerp van decreet wil iets doen aan de verloedering van sommige stadsbuurten en wil stadskankers aanpakken, wat wij toejuichen. Het lijkt erop dat het unaniem zal worden goedgekeurd door het Vlaams Parlement.
Ik heb slechts enkele kleine bedenkingen. Het Vlaams Blok is van mening dat de eerste tekst van het ontwerp veel duidelijker was dan de geamendeerde tekst. Wij menen dat het woordgebruik in de bepalingen over de participatie van de bewoners en de samenstelling van de jury nogal wollig is. Wij steunen ook het amendement van CD&V, dat hier in plenaire weer wordt ingediend, om het aantal steden dat projecten kan indienen, te beperken. (Applaus bij het VB)
Sp·a zal dit ontwerp van decreet goedkeuren. Door de amendementen is de inhoud ervan nog sterker geworden. Er vond een discussie plaats over het aantal steden dat in aanmerking kon komen om projecten in te dienen en we kwamen met de minister tot een eerbaar compromis : een beperkt aantal projecten kan maar worden goedgekeurd. De enige negatieve punten van dit ontwerp worden beaamd door de minister : het beperkte bedrag dat wordt uitgetrokken, en de eenmaligheid van het initiatief. (Applaus)
Dit ontwerp van decreet komt tegemoet aan een reële nood. De projecten die volgens een strikte PPS-formule kunnen worden gesubsidieerd, zijn totaalprojecten en hebben betrekking op de multifunctionaliteit van een bepaald stadsdeel. De inspraak van de betrokken bewoners is hierbij van cruciaal belang. Er moet in de projecten ook een strategische visie voorhanden zijn en een degelijke analyse van de pijnpunten. De werkformule combineert verschillende indicatoren en levert daardoor een sociale mix op.
Vijfentwintig miljoen euro voor de strijd tegen de stadskankers lijkt op het eerste gezicht weinig, maar het is de eerste aanzet om een substantiële bijdrage te leveren aan het aanpakken van de verloederde stadsbuurten, die een reservoir vormen van ongenoegen, frustratie en onbegrip.
Precies daarom is het zo belangrijk om deze vicieuze cirkel te doorbreken. We verheugen ons er ook over dat Brussel onder dit decreet valt. Spirit ziet meteen een van zijn prioritaire programmapunten gerealiseerd. (Applaus bij VU&ID)
Dankzij de grote parlementaire reflex kon dit ontwerp van decreet door middel van enkele amendementen verbeterd worden. Agalev is er op die manier in geslaagd twee aandachtspunten realiseren. Het stadsvernieuwingsfonds is niet hetzelfde als het stedenfonds, het maakt er wel deel van uit. Het is evenmin gepast er al definitieve uitspraken over te doen.
Het CD&V-amendement wijst weliswaar op een bestaand probleem, maar minister Van Grembergen heeft duidelijk gezegd dat de projecten niet zomaar toegekend zullen worden. Het moet om wezenlijke problemen gaan. CD&V stelt ook voor zelf stadgebieden aan te duiden. Daar valt iets voor te zeggen, maar we mogen de stedelijke autonomie niet negeeren.
Ik ben tevreden dat het stedenbeleid eindelijk op gang komt. We zijn traag gestart omdat het geen evident dossier is, maar dit ontwerp van decreet zal samen met het aangekondigde stedenbeleid voor een trendbreuk zorgen.
De VLD zal dit ontwerp van decreet goedkeuren omdat het eindelijk enkele stadskankers aanpakt. We mogen ons niet alleen op grote problemen concentreren omdat kleine problemen gemakkelijk kunnen uitgroeien tot grote.
Ik vraag minister Van Grembergen of hij een kans ziet om dit eenmalige project te verlengen.
Dit eenmalige project dient in de eerste plaats geëvalueerd te worden na enige tijd. Maar de talrijke pleidooien om dit project te herhalen, zullen mij steunen wanneer ik de Vlaamse regering probeer te overtuigen dit eenmalige project voor te zetten. Omdat de Vlaamse regering er bij haar aantreden voor koos een stedelijk beleid te voeren, kan het niet bij eenmalige projecten blijven. In het ontwerp van decreet op het Stedenfonds zal de link met dit ontwerp van decreet duidelijk gelegd worden.
Gezien de beperkte middelen en de schaal van de problemen, kunnen we onmogelijk alle 34 geselecteerde steden bedienen. Wellicht zal het aantal projecten beperkt zijn tot 14. De plannen worden in twee fases gemaakt. Wie na de eerste fase wordt uitgekozen, kan voortwerken. Wie niet wordt geselecteerd, verliest zo geen tijd. Misschien kan bij een eventuele niet-selectie al uitzicht geboden worden op een projectverlenging.
De jury zal worden samengesteld op basis van technische kennis en bekwaamheid. De jury zal een advies vellen en het is mijn bedoeling daar rekening mee te houden.
Ik vraag afsluitend geen amendementen meer goed te keuren.
- De heer Johan De Roo, eerste ondervoorzitter, treedt opnieuw als voorzitter op
Artikelsgewijze bespreking
Aan de orde is de artikelsgewijze bespreking van het ontwerp van decreet houdende de ondersteuning van stadsvernieuwingsprojecten.
- De artikelen 1 en 2 worden zonder opmerkingen aangenomen.
- De stemmingen over het amendement op artikel 3 en over artikel 3 worden aangehouden.
- De overige artikelen worden opmerkingen aangenomen.
De artikelsgewijze bespreking is gesloten.
We zullen om 16 uur de hoofdelijke stemming over het ontwerp van decreet houden.