Verslag plenaire vergadering
Actuele vraag over het afvalbeleid inzake PCB's, naar aanleiding van de nieuwe PCB-besmetting van veevoeder
Actuele vraag over het inzamel- en recyclagebeleid voor extreem gevaarlijke stoffen
Verslag
Nieuwe PCB-besmetting van veevoeder en het inzamel- en recyclagebeleid voor extreem gevaarlijke stoffen
Aan de orde zijn de samengevoegde actuele vragen van de heren Malcorps en Matthijs tot mevrouw Dua,Vlaams minister van Leefmilieu en Landbouw, over het afvalbeleid inzake PCB's, naar aanleiding van de nieuwe PCB-besmetting van veevoeder en van de heer Van Duppen tot minister Dua over het inzamel- en recyclagebeleid voor extreem gevaarlijke stoffen.
De minister is bevoegd om toezicht te houden op afvalstromen waarin zich PCB's bevinden. Er bestaat een inventarisatieplicht en een PCB-verwijderingsplan. Is het bestaande toezichtsysteem sluitend? Moet het plan voor de verwijdering van PCB's niet sneller worden uitgevoerd?
Oefenen de gewestelijke diensten een sluitende controle uit op problematische sectoren zoals containerparken, bouw- en sloopafval, kleine transformatoren en de terugnameplicht van wit- en bruingoed?
Toen de paarsgroene regeringen in juli 1999 aan het bewind kwamen, was er één topprioriteit : voedselveiligheid. Intussen werden er allerlei maatregelen genomen : de oprichting van het Federaal Agentschap voor Voelselveiligheid, de integrale ketenbewaking, het Consumprogramma en gewestelijke maatregelen inzake het afvalstoffenbeleid.
Rond 20 januari bleek echter dat er opnieuw PCB's in de voedselketen terechtgekomen waren. Beschuldigingen gingen over en weer. De communicatie van minister Aelvoet zou te laat, onvoldoende en onvoldoende juist geweest zijn. De minister stelde zelfs dat een geringe PCB-besmetting geen kwaad kon. De veevoedernijverheid werd met de vinger gewezen. Maar die opperde dan weer dat het Vlaams gewest onvoldoende zorg heeft besteed aan de uitvoering van het afvalstoffenplan. In het PCB-verwerkingsplan van 17 mei 2000 was bepaald dat 59 procent van de PCB-houdende transformatoren tegen eind 2000 moesten ontmanteld en gerecycleerd zijn. We zitten echter achter op het schema : slechts 30 procent van de transformatoren werd gerecycleerd.
Welke maatregelen wil de minister nemen opdat het PCB-verwijderingsplan op kruissnelheid komt? Door de verwijdering van alle PCB's zou de kans op een besmetting van de grondstoffen voor veevoeder immers een stuk kleiner worden.
Naar aanleiding van een incident met radio-actief materiaal dat gedumpt werd in schroot stelde ik in juni een vraag aan de minister over de inzameling van PCB-houdende transformatoren. De minister antwoordde toen dat we over een goede reglementering beschikken en dat de inspectie haar werk doet. Om een halt toe te roepen aan de sjoemelaars die PCB's storten om te ontsnappen aan de inzamelplicht, heb ik toen voorgesteld dat naast de aanvaardingsplicht ook de teruggaveplicht zou gefinancierd worden. Dat betekent dat er zou betaald worden voor alle PCB's die worden ingeleverd en dat de kosten daarvan op de sector worden verhaald. Neemt de minister dat voorstel in overweging?
Tot voor kort waren PCB's gewoon op de markt te verkrijgen. Nu probeert men er op korte termijn vanaf te raken.
Na de dioxinecrisis werd een PCB-verwijderingsplan goedgekeurd. Alle PCB-houdende apparaten moeten geregistreerd worden en op een verantwoorde manier verwerkt voor 2005. Alleen in uitzonderlijke omstandigheden is uitstel mogelijk. We willen dus vlugger werken dan Europa vraagt.
Intussen werden al 8.218 apparaten verwijderd, wat neerkomt op 40 procent van het totaal. Het streefcijfer werd echter niet gehaald. Vooreerst werd het plan pas in 2000 goedgekeurd. Verder hebben twee grote maatschappijen met grote hoeveelheden transformatoren, namelijk Electrabel en de NMBS, een individueel verwijderingsplan opgemaakt. Het toegekende uitstel moet vermijden dat het spoorverkeer of de elekriciteitsvoorziening in het gedrang zouden komen.
We hebben ook een informatiecampagne gelanceerd voor alle sectoren. Er werden acties ondernomen om sjoemelaars op te sporen en zo werden grote hoeveelheden transformatoren geïnventariseerd. Bedrijven die zich niet houden aan de termijn worden nu geverbaliseerd en er wordt overgegaan tot een ambtshalve verwijdering.
Uit de doorlichting van de sector van de schroothandelaars door de Milieuinspectie blijkt dat de afvalstromen vrij goed onder controle zijn.
Het plan is er, het werkt, maar verdere controle blijft nodig. Premies van de overheid kunnen het Europese principe dat de vervuiler betaalt op de helling zetten. Indien er te veel overtredingen zijn, ben ik bereid de invoering van premies met OVAM te bespreken.
De milieubeleidsovereenkomsten over de terugnameplicht van elektrische toestellen beginnen resultaten af te werpen. In bepaalde toestellen zitten PCB's, die worden ingezameld en op kosten van de sector verwerkt worden.
De oliën en vetten die ingezameld worden in de containerparken, komen niet meer in de voedingsindustrie terecht. Ze worden geregistreerd, opgehaald door erkende diensten en milieukundig verwijderd.
We willen het percentage PCB's dat door verbranding toch in het milieu terechtkomt zo beperkt mogelijk houden. Daarom moeten de grote afvalverbrandingsinstallaties voldoen aan de strengste normen. Voor een aantal bedrijven die nog steeds dioxines uitstoten, trachten we strengere vergunningsvoorwaarden op te leggen.
Tot slot zijn er nog diffuse emissies van PCB's ten gevolge van verbranding door burgers. Ook daar zijn strengere, weliswaar onpopulaire, maatregelen noodzakelijk.
De incidenten bewijzen dat de controle nog niet voldoende is. De vervuilingsbron moet geïdentificeerd worden. Hoewel er wel een lek was in een transformator van het bedrijf, zijn er op het bedrijf geen apparaten die werken op PCB-houdende oliën. De gelekte vloeistof wordt desondanks geanalyseerd. De voorlopige conclusie is dat de vervuiling afkomstig is van een externe bron.
Ik heb de harmonisering van de Europese normen van dioxines in voeding en veevoeder en een eenvormige aanpak van dioxine-uitstoot aan de orde gesteld op de vorige Europese ministerraad. Het probleem zal tijdens de volgende raad nogmaals ter sprake komen.
Volgende week zullen de drie gewestministers bespreken hoe we de afvalstromen op een gelijke manier kunnen beheersen.
Er is mogelijk een probleem met transformatoren die vroeger PCB's bevatten. Er moet een uitvoeringsplan komen voor de controle van het bouw- en sloopafval. Een aantal transformatoren zijn immers niet geïnventariseerd.
Een verhoogde waakzaamheid is noodzakelijk. Waarom is de externe vervuiling niet gebleken uit de analyse van de grondstoffen?
PCB's moeten behandeld worden als extreem gevaarlijk afval. Door premies te bieden, kan men ook de kleine hoeveelheden PCB's inzamelen. Indien de sector deze premies betaalt, respecteert men het principe dat de vervuiler betaalt.
Het incident is gesloten.