Verslag plenaire vergadering

ONTWERPEN VAN DECREET

Transnationale Universiteit Limburg

Algemene bespreking

De voorzitter : Aan de orde is het ontwerp van decreet houdende goedkeuring van het verdrag tussen het Koninkrijk der Nederlanden en de Vlaamse Gemeenschap van België inzake de transnationale Universiteit Limburg, ondertekend te Maastricht op 18 januari 2001.

De algemene bespreking is geopend.

(verslaggever)

De commissie voor Buitenlandse en Europese Aangelegenheden heeft het ontwerp van decreet houdende goedkeuring van het verdrag tussen het Koninkrijk der Nederlanden en de Vlaamse Gemeenschap van België inzake de transnationale Universiteit Limburg, ondertekend te Maastricht op 18 januari 2001 op 21 juni besproken en unaniem goedgekeurd.

Afspraken tussen de Vlaamse Gemeenschap en Nederland inzake onderwijssamenwerking moeten in een verdrag gemaakt worden. Het is een verdrag in verschillende lagen. Enerzijds is dit verdrag belangrijk voor de democratisering van het onderwijs in Limburg. Het verdrag is het vervolg op de bestaande grensoverschrijdende samenwerking. Bovendien is een Limburgs kenniscentrum belangrijk binnen de reconversie van de streek.

Het verdrag is ook belangrijk voor Vlaanderen omdat het de Vlaamse Gemeenschap is die betaalt en omdat het verdrag zeker de hervorming van het Vlaamse hoger onderwijs zal beïnvloeden. Ten slotte is dit verdrag uniek in Europa.

Dit verdrag is geen eindpunt, maar wel een nieuw begin. Naast de reguliere financiering moeten we opzoek naar impulsfinanciering. De opleidingen zullen progressief verweven worden, wat uiteindelijk tot nieuwe regelgeving zal leiden. (Applaus)

Ik ben tevreden dat zes jaar intens overleg tussen Nederland en Vlaanderen vandaag leiden tot een verdrag dat een nieuwe samenwerking tussen twee universiteiten inleidt. De Transnationale Universiteit Limburg (TUL) wordt een proefproject in de hervorming van het Europese hoger onderwijs en in de accreditatiediscussie.

De reguliere financiering van Nederland en Vlaanderen zal niet volstaan en daarom is er nood aan extra financiering om het beoogde kwaliteitsniveau te behalen en als stimulans voor onderzoek en onderwijsvernieuwing. Wij zullen dit ontwerp van decreet goedkeuren.

Ik dank iedereen die zich voor dit verdrag heeft ingezet. In het bijzonder minister Vanderpoorten, die dat ene zinnetje uit het regeerakkoord uitvoert.

Mede door de honkvastheid van de Limburgse jongeren verloopt de onderwijsdemocratisering er trager. Precies daarom is het belangrijk dat men het geweer van schouder heeft veranderd : we proberen niet langer het Limburgs Universitair Centrum uit te breiden en kijken over de grens naar de Universiteit Maastricht. Dat alles heeft in een eerste fase geleid tot de TUL. De TUL is een voorloper in de toekomstige Europese onderwijsruimte.

Dit voorstel werd al in 1993 gelanceerd, maar toen was het nog onhaalbaar. Deze regering heeft het dossier uiteindelijk gerealiseerd. Mijn oprechte felicitaties daarvoor.

Ik hoop dat de TUL in de toekomst als een volwaardige universiteit beschouwd wordt. Er zijn heel wat hinderpalen weggewerkt, maar er volgen er nog. Zo moeten we zorgen voor een bijzondere impulsfinanciering. Ik hoop dat daartoe regionale middelen, dus reconversiemiddelen gebruikt mogen worden.

Een tweede belangrijke uitdaging is de associatie van de drie hogescholen en van de universiteit in Limburg, die nodig wordt door de Sorbonne- en de Bolognaverklaring.

Ik heb wel bedenkingen bij de hypocriete houding van sommigen die enerzijds pleiten voor een sterke hogeschool in Limburg, maar die anderzijds op basis van voorbijgestreefde politieke overwegingen de terugkeer naar de universiteit van Leuven bepleiten. De beslissing is nog niet genomen, maar ik hoop dat er in Limburg één grote associatie zal gerealiseerd worden.

Ik doe daarom twee oproepen tot de minister van onderwijs. Een eerste is dat de Limburgse universiteit een grote en volwaardige universiteit moet kunnen worden, een tweede dat de nodige aandacht moet besteed worden aan de financiering.

Enkele decennia geleden hebben een aantal politici de idee van grensoverschrijdend hoger onderwijs in Limburg geopperd. Dat was toen een innoverende gedachte en dat is het nog steeds. Het is een voorbeeld van samenwerking op Europees niveau.

Ik ben blij om de goedkeuring van dit verdrag, dat opgenomen was in het regeerakkoord en dat toch binnen de twee jaar werd gerealiseerd.

Dit verdrag is op wetenschappelijk en academisch vlak belangrijk voor Limburg, het is innoverend voor Vlaanderen en op het vlak van samenwerking tussen hogescholen en universiteiten speelt het een voortrekkersrol op Europees niveau.

De uitgroei tot een volwaardige universiteit hangt af van de dynamiek van de academische en wetenschappelijke wereld en van de beleidspersonen ter plaatse. Ik besef wel dat daarvoor ook financiële middelen nodig zijn. Ik kan me dan ook aansluiten bij de opmerking van mevrouw Claes over de impulsfinanciering.

Ik kan me ook aansluiten bij de opmerking over de noodzaak van een associatie tussen de universiteit en de drie hogescholen. Ik meen echter dat de historische banden met andere universiteiten moeten kunnen blijven bestaan. De term hypocriet is mijns inziens misplaatst.

In dit dossier heb ik van bij de aanvang een grote eensgezindheid ervaren en ik hoop dat dat ook in de toekomst zo zal blijven. Ik heb nota genomen van de opmerkingen die hier gemaakt werden.