Verslag plenaire vergadering
Verslag
Algemene bespreking
Dames en heren, aan de orde is het ontwerp van decreet tot wijziging van het decreet van 27 maart 2009 betreffende radio-omroep en televisie, wat betreft de radio-omroeporganisaties.
De algemene bespreking is geopend.
De heer Vandaele heeft het woord.
Collega’s, de herverdeling van de frequentiepakketten lijkt ons inderdaad een goede zaak en we hopen dat dat ook het zendbereik van de drie resterende netwerkradio’s zal versterken en hen misschien ook zal aansporen om, als ze zich wat sterker voelen, de stap naar DAB+ ook wat sneller te zetten, want die afkoppeling van FM komt eraan.
Maar ik wil er mij toe beperken om te zeggen, voorzitter, dat wij vanuit onze fractie altijd zeer bezorgd zijn over de plaats van de Vlaamse en Nederlandstalige producties op onze netten, en de minister weet dat. Dat is ook zo als we beheersovereenkomsten met de VRT maken. We zagen toch een aantal problemen bij deze wijziging, maar we zijn blij dat, door een meerderheidsamendement, nu naast een plek voor de Vlaamse ook een plek gereserveerd wordt voor de Nederlandstalige muziek. Wij denken dat dat een goede zaak is.
Verder kijken we uit, minister, naar uw besluit van de Vlaamse Regering, waarin u dan alles keurig op muziek moet zetten, en we hopen dat u hieraan ook voldoende aandacht besteedt. In onze tekst staat ‘een aanzienlijk deel Vlaamse en Nederlandstalige muziek’, dus hopen we dat u dat inderdaad ook in uitvoering brengt. Dank u wel.
Mevrouw Segers heeft het woord.
Dit ontwerp van decreet is er eindelijk gekomen na de mislukking van het vorige decreet tijdens de vorige legislatuur. Toen durfde minister Gatz het aan – en dat siert hem eigenlijk wel – om het schaarse spectrum van FM-frequenties – het aantal radio’s die op die FM-band kunnen zitten, zijn echt wel schaars – , opnieuw open te stellen. Hij had ook de ambitie om een nieuwe categorie in te voeren, namelijk netwerkradio’s, die zich situeren tussen lokale en nationale radio’s in, wat een goede opzet en een goede doelstelling was. Maar bij de gunning van die netwerkradio’s is een en ander misgelopen.
Dit ontwerp van decreet moet daar eigenlijk een oplossing voor bieden. Er zijn toen vier netwerkradio’s vergund: onder andere, Stadsradio Vlaanderen, TOPradio, wat nu NRJ is en de toenmalige VBRO, wat nu BNL is. Eerst is de erkenning van de Stadsradio Vlaanderen door de Raad van State ingetrokken, nadien die van BNL, in maart 2021. Dat frequentiepakket van BNL was eigenlijk bedoeld voor een radio met een Vlaams en Nederlandstalig profiel. Die is dus al een jaar niet meer in gebruik. Dat is ook een beetje de bezorgdheid van collega Vandaele. Met dit ontwerp van decreet wordt nu groen licht gegeven om dat pakket van BNL, dat gaat over zeventien frequenties, te verdelen onder de drie andere.
Er zijn daar een aantal vragen bij. Ten eerste is het nog maar de vraag of die zeventien vrijgekomen frequenties effectief het bereik van die drie andere netwerkradio’s gaan verbeteren. Dat is zeer de vraag, omdat je in een bepaalde stad die radio op twee verschillende frequenties kunt ontvangen.
Ten tweede is er een belangrijke bedenking die ik deel met collega Vandaele. Dat is dat we met het schrappen van BNL geen enkele netwerkradio meer hebben die zich specifiek richt op de Vlaamse en Nederlandstalige muziek en die dus gaat promoten. Vanuit onze fractie vinden wij dat ook een verlies voor die sector van onze Vlaamstalige muziek, die toch een belangrijke economische sector is.
En ten derde – en dat punt is door meerdere collega’s gemaakt – is het zo dat de lokale radio’s, waarvan er ook veel kijken naar die goede frequenties, die natuurlijk ook graag hadden overgenomen.
Dus, minister, u kent onze oproep: wij moeten dringend niet alleen alle radio’s zo vlug mogelijk naar DAB kunnen brengen, maar, zolang we FM niet afschakelen, ook alle lokale radio’s een goede plaats geven. Dat is de reden waarom wij ons op dit ontwerp van decreet, alle goede intenties ten spijt, onthouden hebben.
De heer Brusselmans heeft het woord.
Collega’s, zeer kort, want ik sluit mij voor een groot stuk aan bij de opmerkingen die collega Segers heeft gemaakt.
Ik wil eigenlijk beginnen met hoe collega Vandaele ook is begonnen, en dat is dat een van de redenen waarom hier straks over dit ontwerp van decreet wordt gestemd, is dat men hoopt dat dat de dekkingsgraad zou verbeteren voor de licentiehouders die straks de frequenties krijgen. En het is inderdaad te hopen, want er is helemaal geen zekerheid. De enige zekerheid die er is, is dat er veel dubbele dekking zal ontstaan en vooral dat er lokale radiozenders zijn die deze frequenties veel beter hadden kunnen gebruiken.
Ten tweede hoopt men opnieuw dat dit de economische situatie van de huidige licentiehouders die de frequenties straks krijgen, zou kunnen verbeteren. En de minister denkt dat daar een “mogelijk positief effect” zou zijn. Dat is niet becijferd, dat is totaal niet bewezen, wel integendeel. Ik heb u in de commissie met handen en voeten proberen uit te leggen dat hun marktaandeel daar helemaal niet mee in correlatie staat en dat dat op lange termijn, maar ook op korte termijn eigenlijk, niets zal veranderen aan de penibele economische situatie – dat moeten we wel erkennen – van vele netwerkradio’s. Maar dit gaat niets helpen. En opnieuw: u hoopt op meer dekking, u denkt aan een mogelijk positief effect op de economische situatie, maar dat kan toch echt geen grond zijn om hier straks iets goed te keuren.
En dan, het tweede aspect dat ons in de weg zit, is inderdaad het verdwijnen van het Vlaamse, maar vooral Nederlandstalige karakter van die FM-frequenties, van dat pakket. En er is dan ook nog een amendement doorgevoerd om daar toch nog een beetje de pijn te verzachten voor de N-VA, nota bene de partij die enkele jaren geleden nog zei dit pakket nooit te willen afschaffen. Maar we weten wel dat we tot 2027 sowieso geen Vlaamse en Nederlandstalige muziekproducties, of toch geen klemtonen daarop, meer zullen horen op die FM-frequenties. Er is ook helemaal geen verhouding vastgelegd tussen hoeveel er nu Vlaams moet zijn en hoeveel Nederlandstalig, want daar zit natuurlijk ook nog een groot verschil op. Dus dit is eigenlijk allemaal wat bric-à-brac, gebaseerd op los zand, juridisch ook trouwens. Schrijf het ook op in de annalen: u zult menig juridisch procedureweer mogen verwachten.
En last but not least: waar iedereen hier aan voorbijgaat, is dat dit frequentiepakket in het leven is geroepen om niet alleen Nederlandstalige muziek of muziek uit Vlaanderen te promoten, maar ook het culturele aspect daarbij. En dat is volledig verdwenen. Ook met het amendement is dat volledig verdwenen. Het betekent minder cultuur, en minder cultuur, collega’s, daar kan het Vlaams Belang toch nooit voor stemmen. (Applaus bij het Vlaams Belang)
Mevrouw Brouwers heeft het woord.
Minister, de introductie van de netwerkradio’s onder minister Gatz bleek inderdaad geen onverdeeld succes, onder andere door de beperkte FM-ontvangst van die radio’s, al zeker in de auto. De vergunning van het netwerkpakket 2, voor een zender met Nederlandstalig en Vlaams profiel, werd anderhalf jaar geleden ingetrokken door de Vlaamse Regulator voor de Media (VRM). Dus dat kwam vrij. En FM-frequenties zijn een schaars goed, dus wij vinden het wel goed dat met dit ontwerp van decreet de mogelijkheid wordt geboden om de frequenties van dit pakket 2 verder te verdelen onder de drie overblijvende netwerkradio’s, wat hun economische leefbaarheid zou kunnen verbeteren. De cd&v-fractie zal dit ontwerp uiteraard goedkeuren.
De heer Coenegrachts heeft het woord.
Ik wil eerst en vooral dank je wel zeggen aan collega Segers, niet alleen voor de complimenten aan het adres van Sven Gatz, maar vooral voor het feit dat ze zich voor de gelegenheid helemaal in het blauw getooid heeft. Dat is toch een zeer vriendelijke geste waar ze vanochtend aan gedacht heeft.
De collega’s hebben al veel gezegd natuurlijk. Het is inderdaad zo dat die netwerkpakketten misschien niet de meest optimale verdeling kenden. Minister, we hopen dat we met deze herverdeling van de frequentiepakketten inderdaad tot een betere samenstelling komen, een beter bereik en ook een betere economische rendabiliteit van de overige zenders. U hebt in de commissie – collega Brusselmans heeft dat gezegd – inderdaad gezegd dat u dat niet kunt garanderen. Dat lijkt me ook maar logisch. De bedrijfsvoering van een radiozender hangt niet alleen af van frequentiepakketten. Of dat nu de leefbaarheid garandeert van een economisch bedrijf, hangt niet alleen af van deze frequentiepakketten. Natuurlijk kan de minister ook niet garanderen dat een radiozender voor eeuwig en altijd economisch rendabel blijft, gewoon omdat wij de frequentiepakketten herverdelen, maar we hopen inderdaad dat dat een positief effect op de bedrijfsvoering en het luisterbereik zal hebben. Dat moet ook de bedoeling zijn.
Collega Vandaele heeft terecht gewezen op het feit dat we die Vlaams-Nederlandse component die in het eerste frequentiepakket stak, dat we vandaag herverdelen, nu als een soort verplichting overdragen aan de overige frequentiepakketten. Dat is zelfs zeer verstandig omdat je op die manier meerdere stations zult hebben die dat soort verplichting met zich meedragen en zo het bereik van de Vlaams-Nederlandse cultuur, van de Vlaams-Nederlandse liedjes zult verbreden.
Minister, het zal u niet verbazen dat wij hier ook grote voorstander van zijn en dat we uitkijken naar de uitvoeringsbesluiten. Collega Vandaele heeft mijn quote van keurig op muziek zetten al gestolen, die kan ik niet hergebruiken. (Applaus bij Open Vld)
Vraagt nog iemand het woord? (Neen)
De algemene bespreking is gesloten.
Artikelsgewijze bespreking
Dames en heren, aan de orde is de artikelsgewijze bespreking.
De door de commissie aangenomen tekst wordt als basis voor de bespreking genomen. (Zie Parl.St. Vl.Parl. 2022-23, nr. 1436/1)
– Artikel 1 tot en met 4 worden zonder opmerkingen aangenomen.
De artikelsgewijze bespreking is gesloten.
We zullen straks de hoofdelijke stemming over het ontwerp van decreet houden.