Verslag plenaire vergadering
Verslag
Mevrouw Malfroot heeft het woord.
Voorzitter, collega's, minister, u hebt vorige week allicht ook de bevraging van Horeca Vlaanderen gelezen. Daaruit blijkt dat de horeca vandaag in zeer zwaar weer zit. Men heeft problemen om zijn energiefactuur te betalen, niet alleen de horeca-uitbaters, maar trouwens iedereen. Toch voelen ze zich heel hard getroffen.
Ze geven zelfs aan dat meer dan de helft van de horeca-uitbaters 2022 zal afsluiten met verlies als er voor hen geen specifieke maatregelen komen. 9 procent denkt winst te zullen maken, maar 18 procent denkt zelfs aan stoppen.
Minister, ik begrijp hun situatie, omdat ik natuurlijk zelf jarenlang een frituur heb gehad. En vanuit mijn ervaring in het frituurwezen wil ik u toch wel wijzen op een aantal problemen. De horeca-uitbaters, meer bepaald de frituristen onder hen, zien hun energiefactuur vertwaalfvoudigen. De energiefactuur gaat wel maal twaalf, maar helaas gaat hun omzet niet maal twaalf. En helaas kunnen ze ook geen twaalf keer de prijs van een pak friet vragen.
Men kan dan zeggen dat ze moeten besparen en spelen met de openingsuren, maar voor een frituuruitbater is het niet evident om de gaskraan dicht te draaien, want je bakt nu eenmaal frieten op gas. Zo evident is de situatie dus helemaal niet.
Het gaat niet alleen over frituuruitbaters, ook andere horeca-uitbaters – restaurants, cafés – worden hard getroffen door de crisis. Vroeger gaf men op café misschien een rondje, maar vandaag zeggen heel wat café-uitbaters tegen mij dat het niet meer is: ‘Geef een rondje, maar geef mij een pintje.’
Minister, welke maatregelen zult u nemen, specifiek voor de horecasector, om hen door de crisis te loodsen? (Applaus bij het Vlaams Belang)
Minister Brouns heeft het woord.
Collega Malfroot, u weet dat we het vorige week in de commissie en in de plenaire vergadering al uitvoerig hebben gehad over het steunpakket dat de Vlaamse Regering voorziet. Ik vind het belangrijk om het nog eens te herhalen, omdat de horeca het inderdaad niet onder de markt heeft, net als vele andere bedrijven.
Ik herhaal het graag. 250 miljoen euro is aangemeld binnen het Europese steunkader, waarbij we heel tijdelijk, doelgericht en conditioneel bedrijven ondersteunen en dus ook zeker de horeca. Vanaf het ogenblik dat de factuur 7500 euro per jaar bedraagt en als de factuur maal twee gaat, kan voor alles wat erboven komt, de eerste categorie van bedrijven – ook de horeca – tot 25 procent steun krijgen, met een maximum van 500.000 euro per kwartaal. Naarmate de energie-intensiteit toeneemt, kun je dus meer steun krijgen. Vanaf 3 procent energie-intensiteit kan het tot 4 miljoen euro per kwartaal gaan. Voor de heel grote energie-intensieve bedrijven kan het tot 7 miljoen euro gaan.
We hebben alle technische afspraken gemaakt. Het besluit ligt klaar en zal vrijdag door de Vlaamse Regering worden goedgekeurd. Dan zullen wij zo snel mogelijk groen licht vragen aan de Europese Commissie.
Belangrijk is dat de voorwaarden zoals ze zijn opgemaakt, samen met de werkgeversorganisaties en Horeca Vlaanderen zijn bepaald, zoals de drempel van 7500 euro. Zo hopen we zoveel mogelijk mensen, lokale handelaars maar ook de horeca, door de moeilijke periode te loodsen waar ze vandaag voor staan.
Mevrouw Malfroot heeft het woord.
Minister, ik wil u bedanken voor uw inspanningen, maar ik wil er u toch ook op wijzen dat ze maar een heel klein beetje betekenen voor de horeca-uitbaters. De mensen over wie ik het daarnet specifiek had, zijn de kleinere bedrijven die niet te maken hebben met een hoge omzet en die dus uit de boot vallen.
U verwijst ook naar energiefactuur van 7500 euro, maar u hebt het over 2021 en niet zozeer over 2022. Het is nu dat we die sector moeten helpen, maar de sector voelt zich nu niet gesteund.
De particulieren, mensen met een lager inkomen, hebben bijvoorbeeld een sociaal tarief. Dat is er niet voor de horeca-uitbaters, specifiek voor de mensen bij wie maar één of twee personen zijn tewerkgesteld of voor man en vrouw die samen een zaak uitbaten. Ze vallen allemaal uit de boot.
Ook mensen die al bespaard hebben en geïnvesteerd hebben in bijvoorbeeld betere frigo’s of energiezuinige diepvriezers en op die manier zelf al een beetje geprobeerd hebben om hun energiefactuur te beperken, kunnen er helemaal geen aanspraak op maken. Ze vallen in 2022 opnieuw uit de boot.
Minister, particulieren kunnen niet afgesloten worden van de gastoevoer. Zult u dat ook doen voor de horeca?
De heer Vanryckeghem heeft het woord.
Voorzitter, de horecasector is het sociale weefsel van onze economie, en als burgemeester besef ik maar al te goed dat er zonder horeca geen bruisende steden en gemeenten zijn. Horeca Vlaanderen trok vorige week nog aan de alarmbel na een bevraging bij hun leden. Horeca Vlaanderen komt ook zelf met een mooi initiatief, namelijk Horeca Energy Support. Dit omvat snel toepasbare tips om energiezuiniger te werk te gaan en er kan ook gratis energieadvies aangevraagd worden. Wij juichen dit initiatief vanuit de sector zeker toe. Alle hulp is welkom. Want de horeca sector wordt heel erg getroffen, op vier fronten: er is een heel sterk gestegen energiekost, de indexatie van de lonen met meer dan 10 procent komt eraan in januari, er is een duidelijke gedragswijzing, zoals reeds gezegd werd, bij het cliënteel, dat vaker wegblijft of minder uitgeeft, en ook de reserves zijn weggevaagd door de coronacrisis. Er wordt gezegd dat vier op de tien geen financiële buffer meer zouden hebben.
Misschien een niet gemakkelijke vraag om te beantwoorden, minister: is er al zicht op het aantal faillissementen in de horecasector in 2022? Zijn er maatregelen voor de sector voorzien, zoals ook mijn collega gevraagd heeft?
Mevrouw De Vreese heeft het woord.
Collega’s, ik denk inderdaad dat deze crisis nu al voor iedereen voelbaar en zichtbaar is: bij je plaatselijke friturist komen waar je al twintig jaar komt en dan: stilte, tranen in de ogen. En zeker, collega Malfroot, als dat dan je collega’s zijn, dan is dat heel hard om zien. Ik denk inderdaad dat de burgemeesters en schepenen hier, maar wij allemaal, als burger, die crisis nu heel hard zien. Maar niet enkel alleen de horeca zit op zijn tandvlees, alle sectoren gaan van de ene crisis naar de andere en zitten op hun tandvlees. Het is de bedoeling om de gezonde bedrijven opnieuw door deze crisis heen te loodsen. En daarom komt de Vlaamse Regering dan ook met een pakket aan steunmaatregelen, en hopelijk zijn die steunmaatregelen absoluut voldoende.
Maar ik heb ook een vraag aan u, minister: op welke manier zult u die steunmaatregelen monitoren en evalueren? (Applaus bij de N-VA)
Mevrouw Gennez heeft het woord.
Collega’s, in een crisis zijn vaak de horeca en de kleine ondernemer het eerste slachtoffer. En dat riskeert deze keer niet anders te zijn, minister. Wij vanuit Vooruit steunen absoluut de maatregelen die de Vlaamse Regering aangekondigd heeft binnen het kader van het Europees crisisframework, maar we hadden ook nog twee bijkomende suggesties om effectief faillissementen tegen te gaan. Eerst en vooral een basispakket energie voor alle kleine kmo’s die energie-intensief moeten ondernemen, en ten tweede – en ik denk dat dat ook belangrijk is – voldoende personeel toeleiden naar de horeca zodat de mensen hun zaak voldoende kunnen openhouden om hun vele bourgondische en andere klanten te kunnen blijven bedienen.
Minister Brouns heeft het woord.
Ik wil nog even ingaan op de vraag van collega Malfroot. Het is wel degelijk zo dat we in overleg met de sector, met Horeca Vlaanderen, dat grensbedrag bepaald hebben. Die 7500 euro is een aanvaardbare drempel waarmee we heel veel horeca-uitbaters in Vlaanderen meenemen om hen door die crisis te loodsen.
Daarnaast zijn er inderdaad nog overbruggingsleningen waarvoor grotere horeca-uitbaters ook in aanmerking kunnen komen en daarnaast hebben we ook het niet-onbelangrijke pakket aan steunmaatregelen die ook voor de horeca van toepassing zijn als zij verder willen inzetten op die hernieuwbare energie. We hebben ook altijd gezegd dat de energiecrisis het moment is om door te gaan op die energie-efficiëntie.
Collega Vanryckeghem, we hebben die cijfers voor de eerste acht maanden. Voor 2022 zijn er 575 faillissementen geteld. Dat is inderdaad meer dan tijdens de coronaperiode. Maar als we dan gaan kijken naar de periode voor corona, dan zien we dat het 7 procent minder is. In 2019, in precoronatijd, hadden we in de eerste acht maanden 619 faillissementen.
Collega De Vreese, ik denk inderdaad dat het absoluut noodzakelijk is om de komende maanden de vinger aan de pols te houden, en dat doen wij ook. Wij hebben heel regelmatig overleg met de sector, met Horeca Vlaanderen, met de sociale partners, om na te gaan of wat we aan maatregelen genomen hebben, afdoende is om zo de Vlaamse economie, waar de horeca inderdaad een heel belangrijke speler is, overeind te kunnen houden.
Collega Gennez, wij hebben het voorstel gedaan rond de steunmaatregelen. We zijn ervan overtuigd dat die op korte termijn voldoende moeten zijn om te stutten en om ook de horeca erdoor te trekken.
Wat personeel betreft, is het ook zo dat we op dit ogenblik heel specifiek voor de horeca maatregelen nemen om via korte opleidingen mensen met voldoende competenties en vaardigheden versneld te kunnen toeleiden naar een job in de horeca.
Mevrouw Malfroot heeft het woord.
Minister, het brandt in de sector en die brand moet nu geblust worden, niet als het huis afgebrand is. U verwijst naar Horeca Vlaanderen en zegt dat ze mee aan tafel zaten. Maar het feit dat zij nu met een plan komen en wijzen op het feit dat er een tekort is, wil dus ook zeggen dat de maatregelen die u neemt, niet op maat zijn van de horecasector. Die zijn misschien genomen vanuit een ivoren toren, los van enige voeling met de realiteit, maar zeker en vast niet op maat van de horecaondernemers. Ik vind het onbegrijpelijk dat de kleine zelfstandige, die altijd al de rekening heeft betaald en zal blijven betalen, vandaag niet gesteund wordt en opnieuw de dupe is van slecht beleid. U kunt besparen op migratie, minister, en ook op de miljardentransfers, maar u mag niet besparen op onze ondernemers. Zij hebben uw hulp nu nodig. (Applaus bij het Vlaams Belang)
De actuele vraag is afgehandeld.