Verslag plenaire vergadering
Verslag
Bespreking
Dames en heren, aan de orde is het voorstel van resolutie van Staf Aerts, Maarten De Veuster, Orry Van de Wauwer, Annick Lambrecht en Emmily Talpe over het openen van de politieke dialoog met de Europese Commissie over acties tegen de hongersnood en de humanitaire crisis in de Hoorn van Afrika.
De bespreking is geopend.
De heer Aerts heeft het woord.
Collega’s, ik vraag met de mede-indieners aandacht voor een onderbelichte crisis in de wereld die volop aan de gang is, maar waar nauwelijks aandacht voor is: de honger in de hoorn van Afrika, in Somalië, Ethiopië en Kenia. Tien jaar geleden al is er in de regio van Somalië een zeer grote hongersnood geweest. De beelden ervan staan nog op ons netvlies gebrand. Toen is er vanuit de internationale gemeenschap gezegd ‘dat nooit meer’. Elf jaar later zitten we opnieuw in dezelfde situatie.
Toen kwam er weliswaar een krachtige respons vanuit de internationale gemeenschap. Vandaag ligt de blik van de internationale gemeenschap veel meer op het conflict in Oekraïne of op de stijgende energieprijzen. Dat is niet onbegrijpelijk, maar het heeft wel desastreuze gevolgen voor de bevolking daar. Want wat is de situatie? Ondertussen spreken we al van het vierde opeenvolgende mislukte regenseizoen. Dat betekent een regenseizoen zonder regen in de Hoorn van Afrika. Kuddes sterven uit, landbouwgewassen kunnen niet groeien bij gebrek aan water, hele oogsten mislukken, de honger slaat toe. Ondertussen zorgt de oorlog in Oekraïne ook nog voor hogere prijzen van graan, zonnebloemolie en brandstof, waardoor het helemaal onbetaalbaar is geworden. Er is al wel een graandeal afgesloten tussen Oekraïne en Rusland, maar van dat graan gaat slechts 4 procent naar gebieden waar honger is, naar Jemen, naar de Hoorn van Afrika.
Meer dan 1 miljoen mensen is intussen op de vlucht voor honger in de Hoorn van Afrika. Men is op zoek naar eten. Elke 48 seconden overlijdt er iemand door acute honger. Voor het mislukte regenseizoen werd er geschat dat er tussen 13 à 14 miljoen mensen met die acute honger kampen, elke dag opnieuw. Vandaag is er al sprake van 18 miljoen mensen. 350.000 Somalische kinderen zijn zo ernstig ondervoed dat ze zonder dringende hulp en onmiddellijke behandeling de komende maanden niet zullen overleven. Het aantal ziekenhuisopnames stijgt enorm en het is bijzonder ontluisterend want een heel deel van de mensen geraakt zelfs niet in het ziekenhuis. Diegenen die er toch geraken – na een tocht van dagen, weken of zelfs een maand, te voet – komen uitgeput in de ziekenhuizen aan. Het is daar nu zelfs zo dat wanneer er een kind aan het huilen is in het ziekenhuis, dat een goed teken is want dan heeft het eindelijk opnieuw wat kracht om te huilen. Zo schrijnend is de situatie.
Om die voedselcrisis aan te pakken is er 1,8 miljard dollar nodig. Een half miljard is er op dit moment nog maar ter beschikking. Daarom vragen de indieners met dit voorstel van resolutie om meer aandacht voor dit conflict in de Hoorn van Afrika, meer aandacht van de Vlaamse Regering en van de Europese Commissie. Dat is het eerste. Het tweede is op welke manier we noodhulp kunnen bieden op korte termijn. Hoe kunnen we financiële steun bezorgen aan die gebieden en die miljoenen mensen een snelle oplossing bieden? Maar evengoed, hoe kunnen we bijdragen aan structurele oplossingen? Op welke manier kunnen we onze kennisinstellingen inzetten om zich samen met hen te wapenen tegen deze opwarming van de aarde, tegen de klimaatdroogte, tegen de honger die daar allemaal mee te maken heeft? (Applaus bij Groen, Vooruit, cd&v en Open Vld)
De heer Van de Wauwer heeft het woord.
Collega Aerts heeft heel terecht en goed geschetst wat de problematiek is in de Hoorn van Afrika. Het is inderdaad niet de eerste keer dat die regio kampt met een voedselcrisis en een extreme droogte, maar zo erg als vandaag en de afgelopen maanden is de situatie daar nog nooit geweest. In 2011 is de belofte ‘nooit meer honger’ gedaan, maar de internationale gemeenschap heeft die belofte niet kunnen waarmaken.
Met dit voorstel van resolutie willen wij vandaag opnieuw de aandacht vestigen op de problematiek in de Hoorn van Afrika, en dit opnieuw hoger op de politieke agenda van de internationale gemeenschap zetten. Want collega Aerts wijst terecht op de 1,8 miljard dollar die nodig is om de acute nood daar aan te pakken. Maar eigenlijk kan de internationale gemeenschap perfect meer doen om de hongersnood in Kenia, Ethiopië en Somalië te stoppen, voor maar liefst 4,4 miljard euro. Dat is alles wat er nodig is om de honger daar voor altijd de wereld uit te helpen. En de internationale gemeenschap kan dat waarmaken. Daarom brengen wij dit hier vandaag in het parlement, en vragen wij de Vlaamse Regering om deze humanitaire crisis hoog op de Europese en internationale agenda te plaatsen.
Dank u wel, collega Aerts, om hier terecht opnieuw de aandacht op te vestigen. Als cd&v-fractie staan wij achter die belofte uit 2011 – toen al, en vandaag nog meer. Daarom zullen wij dit vandaag heel overtuigend mee goedkeuren. (Applaus bij cd&v, Open Vld, Groen en Vooruit)
Mevrouw Lambrecht heeft het woord.
Ik dank collega Aerts voor dit initiatief. Want de humanitaire crisis in de Hoorn van Afrika dient ons allen te verontrusten. Er zijn zo’n 350.000 Somalische kinderen die ernstig ondervoed zijn, en zonder behandelingen zullen kinderen er niet doorkomen. Elke 48 seconden sterft een persoon.
Het land raakt daardoor steeds verder ontwricht, en we moeten deze crisis aankaarten op diplomatiek vlak bij de Europese Unie, en samen bekijken hoe we inspanningen kunnen leveren binnen dit Europees initiatief. Het is daarbij zeer belangrijk dat we niet enkel aan symptoombestrijding doen. En ik verwijs hier ook graag naar de inspanningen die dankzij de federale minister van Ontwikkelingssamenwerking gebeuren inzake de structurele aanpak van klimaatverandering. Via uitwisselingsprogramma's met Vlaamse onderzoeksinstellingen kunnen we de lokale landbouw verduurzamen door ecologisch te gaan innoveren. We moeten ook zorgen voor een solide basis op sociaal en economisch vlak.
Als solidaire Vlaamse regio kunnen we niet wegkijken van de wereldwijde voedselcrisis die zich uitrolt. Dit voorstel van resolutie, met een specifieke focus op de Hoorn van Afrika, heeft dan ook de volle steun van onze Vooruitfractie. Dank u wel. (Applaus bij de meerderheid, Groen en Vooruit)
Mevrouw Talpe heeft het woord.
Bedankt, collega's, en zeker ook collega Aerts. U hebt het zeer goed geschetst in het begin. De situatie is enorm schrijnend, en sedert de bespreking in de commissie op 12 juli is het eigenlijk alleen maar erger geworden in de Hoorn van Afrika. Men schat dat meer dan 20 miljoen mensen in landen als Somalië, Ethiopië en Kenia bedreigd worden door extreme voedselschaarste, waaronder ook heel veel kinderen. 20 miljoen mensen, dat is twee keer het aantal inwoners in ons land. Dat is gewoonweg hallucinant.
Onze fractie steunt dan ook uiteraard voor honderd procent het voorstel van resolutie en de vraag om actie te ondernemen, zowel op korte termijn alsook structureel op langere termijn – het is ook door de vorige sprekers aangehaald. En dan kunnen wij als Vlaanderen ook wel onze rol spelen. Ons ontwikkelingsbeleid moet de mensen weerbaar maken, en het moet de zelfredzaamheid verhogen. Daarom kijken wij ook richting onze landbouw, naar wat we daar aan kennis en knowhow hebben. Met uitwisselingsprojecten kunnen we zorgen voor een verduurzaming en versterking van de lokale landbouw in de Hoorn van Afrika.
Bij deze nogmaals dank aan collega Aerts voor dit terechte initiatief, en ook aan de collega-indieners, om hier samen aan de alarmbel te trekken, en om actie te vragen van het Vlaams en Europees niveau. Ik hoop op een unanieme goedkeuring straks van dit meer dan terechte voorstel van resolutie. (Applaus bij de meerderheid, Groen en Vooruit)
De heer De Veuster heeft het woord.
Voorzitter, ik wil ook nog heel kort mijn dank uitspreken aan al die indieners. De toestand is dramatisch, de collega’s hebben dat allemaal heel goed geschetst. Actie is nodig, en de aandacht hiervoor is meer dan nodig. Dus ook wij zullen dat volmondig steunen. (Applaus bij de meerderheid, Groen en Vooruit)
De heer Deckmyn heeft het woord.
Bedankt, voorzitter. Dit voorstel van resolutie heeft de verdienste de zaak alvast ook op de agenda te plaatsen. Onze fractie gaat dit voorstel van resolutie steunen.
Toch wil ik erop wijzen dat het natuurlijk niet de eerste keer is dat we dergelijke tragische situaties zien, dat die zich in Afrika voordoen. Bovendien zorgt de oorlog in Oekraïne ervoor dat de voedsel- en energieprijzen stijgen, wat natuurlijk een nefast effect heeft voor de situatie in de Hoorn van Afrika.
We zijn het dus eens met het voorstel van resolutie, maar we moeten er in de toekomst toch vooral ook voor zorgen dat er een structurele oplossing komt die de zelfredzaamheid in Afrika versterkt. Ik denk dat iedereen daar baat bij zou hebben.
Vraagt nog iemand het woord? (Neen)
De bespreking is gesloten.
We zullen straks de hoofdelijke stemming over het voorstel van resolutie houden.