Verslag plenaire vergadering
Verslag
Mevrouw Saeys heeft het woord.
Minister, het is ook voor mij even wennen om een nieuw gezicht, althans in deze functie, voor mij te hebben. Het apenpokkenvirus is in opmars in Europa en ook in ons land zijn er intussen al een aantal gevallen gemeld. Normaal gezien komt het virus voor in Midden- en West-Europa en het is dan ook een beetje schrikken dat dit naar hier is gekomen. We weten dat de besmetting vaak gebeurt van dier op mens maar het kan ook tussen mensen onderling door nauw contact, vuil beddengoed, lichaamsvloeistoffen.
Het European Centre for Disease Prevention and Control (ECDC) heeft ervoor gewaarschuwd dat wanneer we dit niet onder controle krijgen, dit een endemisch karakter zal krijgen. Hans Kluge van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) heeft ook gezegd dat dit mogelijk maar het topje van de ijsberg is. Het zijn waarschijnlijk de ernstige gevallen die we nu zien, de milde blijven eerder onder de waterlijn.
Minister, als we uit de coronacrisis één zaak hebben geleerd, dan is het wel dat we uiterst waakzaam moeten zijn.
Er zijn eigenlijk twee opties. De beste optie is om patiënten zo snel mogelijk te isoleren en nauwe contacten op te sporen. Een andere mogelijkheid zijn de vaccins tegen de gewone pokken die ook bruikbaar zijn tegen het apenpokkenvirus.
Duitsland heeft intussen al 40.000 vaccins Imvanex gekocht om eventueel toe te dienen aan bepaalde risicogroepen. Ik weet dat het agentschap momenteel bezig is met de contactopsporing bij besmette personen maar mijn vraag is vooral hoe u zelf de kans inschat dat de contactopsporing ervoor zal zorgen dat het aantal besmettingen wordt ingedijkt. Bent u ook van plan om net als Duitsland vaccins aan te kopen?
Minister Crevits heeft het woord.
Ik heb begrepen dat u arts bent. Ik ben dat niet en dus laat ik me heel grondig adviseren. Ik had niet gedacht dat ik vanaf mijn eerste dag als bevoegd minister al te maken zou krijgen met het apenpokkenvirus.
Er is heel uitgebreid overlegd over de risico’s. Er is ook al veel mediaberichtgeving over geweest. In Vlaanderen hebben we gelukkig een heel sterk Tropisch Instituut dat ook heel veel ervaring heeft met de wijze waarop de contactopsporing bij een dergelijk virus kan worden georganiseerd. Het agentschap werkt dan ook samen met het Tropisch Instituut om de contactopsporing uit te voeren.
U weet hoe de overdracht gebeurt, u hebt het eigenlijk zelf gezegd. Het Tropisch Instituut is ook in staat om een anonieme partneralert te laten versturen. Die lijn zit dus goed om op die manier op te sporen.
Op dit ogenblik hebben we vijf bevestigde gevallen in Vlaanderen. Alle gevallen zijn op dit ogenblik te linken aan het festival Darklands in Antwerpen, waaronder een gezinslid van iemand die daar aanwezig was. Dat zit op dit ogenblik dus goed.
De mogelijke wegen van verspreiding zijn fysieke contacten, indirecte contacten met bezoedeld materiaal en transmissie via grote druppels. Men is nog volop aan het onderzoeken of er nog andere transmissiewegen zijn.
Er wordt ook vergaderd over de vaccins, over de vraag of het al dan niet nodig is om er aan te kopen. Dat zullen we samen met de andere regio’s beslissen. De gesprekken daarover lopen nog.
Mevrouw Saeys heeft het woord.
Dank u wel voor uw antwoord, minister. Ik denk dat we dat inderdaad gewoon van zeer nabij moeten opvolgen. We moeten geen paniek zaaien, maar alertheid is in dezen toch wel zeer belangrijk. Ik hoor ook van virologen dat ze toch heel wat mutaties beginnen te zien van het apenpokkenvirus. Wat daarvan de invloed op de besmettelijkheid zal zijn, is nog niet duidelijk. Maar ik denk dat dat inderdaad zeer goed gemonitord moet worden.
Mijn bijkomende vraag is wanneer er een eventuele beslissing zal vallen met betrekking tot de aankoop van vaccins.
De heer Vaneeckhout heeft het woord.
Minister, zoals collega Saeys zegt, denk ik ook dat we inderdaad geen paniek moeten zaaien maar dit goed moeten opvolgen. Het is misschien ook wel het moment om een aantal lessen te trekken uit de vorige jaren en ervoor te zorgen dat we een aantal dingen heel snel aanpakken.
Ik heb nog een paar aanvullende aandachtspunten. Ik denk dat er een en ander nodig is op het vlak van Europese afstemming. Ten tweede moet de naleving van de quarantaine en de contactopsporing op een goede manier vormgegeven worden.
Een derde punt baart me toch wel wat zorgen. Wij moeten geen paniek zaaien, maar bij heel wat mensen is er toch een bezorgdheid die op dit moment een beetje disproportioneel aanvoelt. Er zijn ook heel wat homofobe reacties naar boven gekomen naar aanleiding van de eerste gevallen die opduiken. Ik vroeg me dus af of er geen initiatief genomen kan worden voor een soort van informatiecampagne om daar wat meer inzicht in te geven, want ik denk dat we dat soort zaken kunnen missen als kiespijn.
Los daarvan moeten we alles natuurlijk wel ernstig nemen.
Mevrouw De Rudder heeft het woord.
In de media wordt er erg de nadruk op gelegd dat de besmettingen, zoals gezegd, terug te brengen zijn tot een event waar heel veel homomannen aanwezig waren. De framing die er in de sociale media vandaag is en de opflakkering van homohaat moeten we toch wel zeker in de gaten houden. Afgelopen weekend vond ook de Gay Pride plaats in Brussel. Er zijn al heel veel stappen gezet op het vlak van gelijke kansen en rechten voor homomannen. Maar wanneer ik sommige reacties lees op sociale media naar aanleiding van het apenpokkenvirus, dan heb ik soms het gevoel dat we veertig jaar terug in de tijd worden geworpen. Dat is dus mijn bezorgdheid, minister. Op welke manier kunnen we ervoor zorgen dat we op een verantwoorde manier berichten over dat virus, zodat die framing, die haatspraak aanwakkert, ook vermeden kan worden?
Mevrouw Van den Bossche heeft het woord.
Minister, het gaat inderdaad nog om lage aantallen, maar er is wel een exponentieel stijgende curve. We weten nog niet hoe ernstig dit kan worden. We moeten dus waakzaam zijn. Wat we nu al zeker kunnen doen, is volop sensibiliseren, via huisartsen en eventueel ook partnerorganisaties zoals Sensoa. Ongeacht je seksuele geaardheid, dit is een virus dat gemakkelijk seksueel overdraagbaar is. Het lijkt me dus heel zinvol om gericht in die zin te sensibiliseren en misschien ook wel een aantal mensen, gezien hun specifieke beroep, nog veel gerichter te informeren en sensibiliseren hieromtrent. Plant u om, samen met onder andere Sensoa en/of huisartsen, hier actie rond te ondernemen?
Mevrouw Sleurs heeft het woord.
Voorzitter, minister, collega’s, ik denk dat we inderdaad waakzaam moeten zijn. Maar we moeten toch ook benadrukken dat het een totaal ander virus is dan het coronavirus. Ik denk dus niet dat we, omdat we uit die pandemie komen, nu allen in paniek moeten slaan wegens het apenpokkenvirus en daardoor de bevolking onnodig schrik moeten aanjagen.
Er is al heel wat gebeurd. Het agentschap Zorg en Gezondheid heeft al een hele communicatie gevoerd, ook naar de huisartsen en ook vanuit de Risk Management Group (RMG). Ik onderschrijf de vragen van de collega’s naar sensibilisering. Maar ik wil er ook toe oproepen om de juiste informatie te geven, inderdaad ook aan de holebibevolking, zonder daarbij de angst aan te jagen van de voorbije pandemie, want het is een totaal andere aandoening met een totaal andere overdracht en ook een totaal ander gedrag.
Ik zou er dus ook voor willen pleiten om de zaak niet te veel in paniek te trekken.
Minister Crevits heeft het woord.
Dank u wel, collega’s. De berichtgeving die ik de voorbije dagen gehoord heb, ook via de media, was in elk geval heel gedoseerd. Die was goed. Er zijn ook veel wetenschappers aan het woord gekomen om uitleg te geven.
Diverse collega’s hebben hun zorgen geuit rond de haatspraak. Ik veroordeel dat totaal. Er is geen enkele aanleiding om dergelijke uitspraken te doen. Het is ook een virus dat zich op een heel specifieke manier verspreidt. Collega Van den Bossche, ik had het daarnet niet gezegd, maar Sensoa is heel nauw betrokken bij onze communicatie. Wij leggen ook de lijnen via hen om te communiceren met de gemeenschap, omdat het wel superbelangrijk is dat men weet welke voorzorgsmaatregelen men al dan niet kan nemen. Dat is communicatie die iedereen goed van pas kan komen.
Over de aankoop van de vaccins, mevrouw Saeys, moet er ook Europese afstemming komen. Ik denk dat collega Vaneeckhout dat ook vroeg. Dat is absoluut de bedoeling. Er moet ook onderhandeld worden over de prijs. Dat wordt ook federaal opgenomen. Ik weet niet precies wanneer dat zal gebeuren, maar die onderhandelingen lopen. Daar wordt ook proactief in gewerkt. We hebben ook veel geleerd uit het verleden.
Ook de naleving van de quarantaineregels moet uiteraard opgevolgd worden. Mensen worden ook individueel opgebeld. Er wordt gezegd hoe je het moet aanpakken. En het is, zoals collega Sleurs zei, niet iets wat zeer gemakkelijk overdraagbaar is. Je moet gewoon een aantal richtlijnen in acht nemen. En die worden ook wel goed opgevolgd.
Collega's, we hebben nog een extra maatregel genomen via het agentschap Zorg en Gezondheid. Vanaf vandaag wordt ook het aantal bevestigde gevallen in Vlaanderen elke woensdag en elke vrijdag gepubliceerd, dus om gewoon mensen die dat willen, iedereen, correct en op heel regelmatige tijdstippen te informeren. Ook het verloop ervan en de acties die we ondernemen, kunt u daar terugvinden. Dat is van belang, dat niet iedere journalist op elk moment moet vragen wat er aan de hand is, maar dat we dat gewoon op heel regelmatige tijdstippen gaan doen.
Vandaag vertrekt er ook een brief naar de huisartsen met alle informatie die ze kunnen geven. Dat was al online gebeurd, maar er vertrekt ook nog een brief om iedereen zeer goed te informeren.
We volgen alles dus goed op. Nog eens, het feit dat we iets als het Instituut voor Tropische Geneeskunde hebben, dat ook heel wat ervaring ter zake heeft, is voor mij een gouden zaak. Hun expertise kunnen we nu volop mee inzetten.
Wordt dus vervolgd. Ik hoop oprecht dat dit allemaal binnen controle kan blijven. Voorlopig zitten we nog met een stijgende curve. Ik hoop, collega's, dat dit snel kan worden ingedijkt. Maar ik kan ook wel zien dat alles op alles wordt gezet om daar het nodige voor te doen.
Mevrouw Saeys heeft het woord.
Ik denk dat we het er allemaal over eens zijn dat er geen paniek moet worden gezaaid, maar dat er inderdaad toch een alertheid moet zijn. Ik ben heel blij dat er kort op de bal wordt gespeeld. Ik denk inderdaad dat er Europees moet worden gekeken of er al dan niet vaccins nodig zijn, zodat je die toch in stock hebt en niet achteraf met problemen zou zitten. (Applaus bij Open Vld)
De actuele vraag is afgehandeld.