Verslag plenaire vergadering

Mevrouw Meuleman heeft het woord.

Minister, heel Vlaanderen is intussen vertrouwd met uw boutade dat scholen de laatste plaatsen zijn waar we het licht uitdoen. We zijn het daar allemaal mee eens. Er is geen fractie die daaraan twijfelt. Maar, minister, we weten ook al maanden dat dit virus zich verspreidt via de lucht. Als je scholen wilt openhouden moet je dat veilig doen. Er zijn randvoorwaarden.

Eén ervan, minister, is om ervoor te zorgen dat de binnenluchtkwaliteit in scholen goed is, zodat er zuivere lucht is en de verspreiding van het virus tegengehouden wordt. Dat is iets waar u, minister, ongelooflijk in tekortgeschoten bent de voorbije maanden. Straks zal mijn fractie voor de vierde keer een resolutie neerleggen over de binnenluchtkwaliteit in onze scholen. U hebt, minister, nog geen euro voorzien en er is nog steeds geen euro voorzien voor ventilatie en luchtreiniging. Ja, u zult weer afkomen met de reguliere budgetten en verkorte procedures, maar dat zijn geen extra middelen voor luchtreiniging of ventilatie in onze scholen. Er is een projectje van 200.000 euro, als ik me niet vergis, waarvan een paar 10.000 euro per koepel. Dat is veruit onvoldoende om iets te doen aan die luchtkwaliteit. Uw minister-president beweerde trouwens heel stellig dat er deze week in alle scholen CO₂-meters zouden hangen. Hij heeft dat gezegd op het Overlegcomité. Hij zei dat dat geen probleem zal zijn, omdat 90 procent van de klassen er toch al een heeft. Dat moeten er dan uiteraard van de scholen zijn, als het al zo is dat 90 procent er één zal hebben. Mijn vragen zijn de volgende.

Hoe gaat u ervoor zorgen dat elke school een CO₂-meter heeft deze week? Volgens de minister-president kon dat.

Hoe gaat u ervoor zorgen dat scholen veilig open kunnen blijven en dat er dus iets gedaan wordt aan de luchtkwaliteit?

Mevrouw Goeman heeft het woord.

Minister, ons onderwijs verkeert in chaos. Leerkrachten zijn dubbel zo vaak besmet als gemiddeld. Kinderen moeten om de haverklap in quarantaine. Vrienden van mij zitten al drie weken thuis omdat hun kinderen elk om beurt positief testten. Ze moeten dan telkens met het gezin in quarantaine. En zo zijn er vandaag veel gezinnen in Vlaanderen, en intussen probeert het onderwijspersoneel vaak met de moed der wanhoop om de boel draaiende te houden voor de kinderen. Maar ze zijn aan het verzuipen. Op veel plaatsen zijn er amper genoeg leerkrachten om de school op een verantwoorde manier open te houden, laat staan deftig les te geven. Kinderen zitten uren in de studie of worden naar huis gestuurd, omdat er niemand is om les te geven. En dan zijn er nog al die kinderen die thuis in quarantaine zitten en waarvoor er niet echt een alternatief voorzien is. De kwaliteit van ons onderwijs staat vandaag meer dan ooit onder druk.

En dan te bedenken dat het allemaal niet zover had moeten komen als u uw verantwoordelijkheid had genomen. U bent hier al weken aan het verkondigen dat scholen open moeten blijven, maar de realiteit is dat u weinig of niets hebt gedaan om dat mogelijk te maken. U hebt weinig of niets gedaan om besmettingen te voorkomen op school.

CO2-meters in de scholen? Dat was allemaal niet nodig. Scholen moeten maar raden wanneer ze moeten ventileren. Zelftesten? Daar hebben we sinds de zomer niets meer over gehoord. Een teststrategie in het algemeen? Eind oktober, op het ogenblik dat de vierde golf een aanvang nam, hebt u hier in het parlement nog staan bepleiten dat die teststrategie moest versoepeld worden en vond u dat het allemaal niet serieus was.

Het feit is dat u de feiten gewoon negeert, en dat u geen doortastend beleid voert, waardoor de situatie escaleert. Het gevolg is dat het virus vandaag door ons onderwijs raast. Leerkrachten zijn bezorgd, ouders zijn bezorgd. Mijn vraag aan u, minister: wat gaat u vandaag, nu onmiddellijk, doen om de viruscirculatie in ons lager onderwijs te verminderen tot aan de afkoelingsweek? (Applaus bij Vooruit)

De heer Janssens heeft het woord.

Dank u wel, voorzitter. Proficiat trouwens, met uw mooie nieuwe haarsnit. U ziet er duidelijk jonger uit dan ons Vlaams Parlement gisteren geworden is.

Ik ben ook jonger dan ons Vlaams Parlement geworden is! (Gelach. Applaus) 

’t Is gewoon een vaststelling. (Opmerkingen)

Minister, vanaf vandaag is het voor kinderen vanaf 6 jaar verplicht om een mondmasker te dragen in de klas. Dat is blijkbaar het offer dat gebracht moest worden om de scholen twee weken te kunnen openhouden. Dat offer is er niet om gezondheidsredenen, want er is geen enkele studie die op een duidelijke manier aantoont dat een mondmasker in de klas zinvol is. Het is een offer om politieke redenen. Als de Vlaamse Regering de scholen wil openhouden, dan moeten alle kinderen een mondmasker dragen. Dat beslisten de ministers die ruziemaken in het Overlegcomité. Kinderen zijn dus gewoon de dupe van het haantjesgedrag van ministers. Ik gruw van discussies waarbij het welzijn van jonge kinderen de inzet is.

Als kinderen van 6 jaar al op een correcte manier een mondmasker kunnen dragen, dan nog zal de epidemiologische winst verwaarloosbaar zijn. Specialisten wijzen er wel op dat mondmaskers slecht zijn voor de taalontwikkeling, voor het mentaal welzijn, en dat ze voor angst en stress kunnen zorgen. Ik geef een greep uit de reacties van ouders aan de schoolpoort, opgetekend in een aantal kranten:

‘Mijn hart breekt als ik die kinderen van 6 jaar met een mondmasker zie. Blijf van onze kinderen af. Ik ben gefrustreerd en echt heel boos. Ik heb alle regels gevolgd, maar als ze aan mijn kinderen komen word ik razend. Nu gaan ze te ver.’

Daarom kijk ik u in de ogen, minister. Namens al die ouders die hun kinderen, vaak met tranen in de ogen, aan de schoolpoort hebben afgezet, stel ik u hier en nu een vraag. Ik begrijp hun verdriet en hun boosheid, want hun kinderen van 6, 7 of 8 jaar worden nu verantwoordelijk gesteld voor iets waarvoor ze absoluut niet verantwoordelijk zijn. Hun kinderen worden nu voorgesteld als de boosdoeners, als de verspreiders van het virus dat hun oma en opa de dood injaagt. Namens die terecht misnoegde ouders stel ik u de vraag: waarom zijn minister-president Jambon en de Vlaamse Regering in hemelsnaam meegegaan met de beslissing om kinderen vanaf 6 jaar een mondmasker te laten dragen? (Applaus bij het Vlaams Belang)

Mevrouw Yalçin heeft het woord.

Minister, collega’s, na het Overlegcomité van afgelopen vrijdag werden er strengere maatregelen afgekondigd voor het onderwijs. Scholen kunnen nu gedeeltelijk of volledig overschakelen op afstandsonderwijs. We zien inderdaad ook dat veel scholen hun best doen om dit te kunnen organiseren op zeer korte termijn, en dit naast alle uitdagingen waarmee ons onderwijs vandaag de dag te maken heeft. Van hieruit wil ik dus zeker een dikke pluim geven aan alle directies en leerkrachten die daarmee op een plichtbewuste manier omgaan. Voor scholen die nu genoodzaakt zijn om afstandsonderwijs te realiseren is het natuurlijk van belang dat elke school en elke leerkracht, maar ook elke leerling over het nodige materiaal beschikt om op een kwalitatieve manier afstandsonderwijs te kunnen organiseren. In de praktijk gaat het, zeker in het secundair onderwijs, vooral over de organisatie van het digitale afstandsonderwijs. Om dat mogelijk te maken hebben we natuurlijk laptops en een internetverbinding nodig.

Minister, vorig schooljaar hebt u 375 miljoen euro vrijgemaakt om de laptops versneld toe te kennen aan de leerlingen vanaf het vijfde leerjaar basisonderwijs, tot en met het zesde leerjaar van het secundair onderwijs. Minister, ik had graag van u  geweten hoever we daarmee nu staan, en hoever we momenteel zijn met de uitrol van de laptops in het onderwijs.    

Minister Weyts heeft het woord.

Goedemiddag, collega's. Ik denk dat mijn beleid altijd dezelfde rechte lijn tracht te volgen, namelijk de scholen maximaal open en maximaal veilig houden. Wij moeten daarvoor dan ook regelmatig maatregelen nemen, ook al is dat soms tegen wil en dank. We hebben dat afgelopen vrijdag moeten doen, en ook de vrijdag ervoor, niettegenstaande dat we toen eigenlijk al de aanbeveling van het Coronacommissariaat hadden omgezet in veiligheidsmaatregelen. Maar ook de week daarop hebben we nog extra veiligheidsmaatregelen genomen. Een van die maatregelen die we in die twee periodes genomen hebben, is ervoor zorgen dat er nog extra middelen naar de scholen gaan voor zelftesten. Ik weet niet of er een andere sector is, maar ik hoor het graag van u, die nog middelen biedt aan zijn sectorspelers voor sectortesten. Maar u gaat het mij zeggen.

En dan de CO2- meters. Wij hebben tevoren al 66 miljoen euro bezorgd aan de scholen met de aanbeveling om dat te investeren en te gebruiken voor ventilatie en CO2-meters. Samen met die zelftesten doen we daar nu nog eens 18 miljoen euro bovenop. Nu mag u mij eens zeggen welke sector zoveel middelen aan zijn sectorspelers ter beschikking stelt in functie van ventilatie en CO2-meters. U gaat het mij straks ongetwijfeld zeggen.

Wij hebben ook een ingrijpende beslissing genomen met betrekking tot de quarantainestrategie waarbij we op suggestie van onze centra voor leerlingenbegeleiding (CLB’s) bijvoorbeeld een klas pas in quarantaine plaatsen na vier besmettingen, vervolgens was dat drie besmettingen en nu is dat al twee besmettingen, waardoor sneller wordt overgeschakeld naar quarantaine.

Het vermengen van klasgroepen trachten we maximaal tegen te gaan. Meerdaagse klasuitstappen zijn in Wallonië verboden tot de krokusvakantie. Wij hebben dat enkel gedaan tot aan de kerstvakantie. Ook dat is geen prettige maatregel. Er is het weren van derden in de klassen. De examenregeling is opnieuw helemaal uitgeschreven en bezorgd aan de scholen.

Toch blijven sommige collega's maar zeggen dat er geen richtlijnen zijn en dat er geen maatregelen worden getroffen. Ik heb daarstraks nog eens aan mijn secretaresse gevraagd, tot haar verbijstering, om de maatregelen die we de afgelopen coronaperiode hebben genomen en de richtlijnen die wij hebben gegeven eens uit te printen. Zij heeft die uitgeprint: meer dan duizend bladzijden! (Minister Ben Weyts toont een doos met papieren)

Meer dan duizend bladzijden! Zeg dus alstublieft niet... U mag ze allemaal komen controleren, hé mevrouw. Want u stelt herhaaldelijk vragen, terwijl het antwoord hierin besloten ligt! Terwijl u gewoon moet kijken naar de website en gewoon de zaken eens moet opzoeken! Nagenoeg om de twee weken en de laatste tijd zelfs om de week moeten wij samen zitten met het onderwijsveld om maatregelen te nemen. Maar als we dan eens een geste terugvragen, dat we alstublieft prioriteit vragen voor een derde prik voor de leerkrachten, dan krijgen we nul op het rekest. Veeg dan alstublieft toch ook voor eigen deur. Als we prioriteit geven aan onderwijs op het vlak van maatregelen, van ingrijpen, op het vlak van centen, op het vlak van daden, wel, doe dan met ons mee, hé! Doe mee, hé! (Applaus bij de N-VA)

Sommige maatregelen, daar moeten we niet flauw over doen, zoals collega Dalle ook heeft gezegd, nemen we niet van harte, eufemistisch gesteld. Maar als het gaat over dat mondmasker, zie je dat de scholen er echt het beste van maken. Vandaar toch ook een oproep, nog los van het gegeven of men daar nu voor of tegen is, of men dat nu efficiënt vindt of niet. De regel is er. Een vriendelijke oproep: alstublieft, maak het niet moeilijker voor de scholen, voor de ouders, voor de kinderen. Ik weet dat de verleiding voor politieke partijen soms groot is om een en ander politiek uit te buiten en te exploiteren. Maar, alstublieft, mag ik vragen om dat niet te doen, om geen ouders tegen scholen op te zetten, geen kinderen tegen elkaar op te zetten? Doe dat niet! Want als je echt het beste voor hebt met het welzijn van het kind en van de scholen, dan doe je dat niet, dat uitbuiten en mensen op dat vlak tegen elkaar opzetten... We gaan ervoor zorgen dat die mondmaskerplicht zo snel mogelijk verdwijnt, en wat mij betreft voor alle leeftijden. Dat heb ik ook bewezen in woord en daad. Maar alstublieft, in de huidige omstandigheden, als je ervoor wil zorgen dat de scholen het nog georganiseerd krijgen tot aan de kerstvakantie, zorg er dan voor dat je dat politiek niet gaat uitbuiten. De kinderen hebben daar geen baat bij. De scholen hebben daar geen baat bij. De ouders hebben daar geen baat bij. (Applaus bij de meerderheid)

Mevrouw Meuleman heeft het woord.

Minister, wat wilt u nu eigenlijk bewijzen met die doos papier? Wat probeert u daar nu mee te bewijzen? (Opmerkingen bij de N-VA)

Zegt u mij eens, hoeveel euro is er al gegaan naar ventilatie? Hoeveel extra middelen zijn er al gegaan naar ventilatie en luchtreiniging? Kan iemand mij dat zeggen? Hoeveel? 0 euro is er al naar ventilatie en luchtreiniging gegaan in de scholen.

Hoe zit het, minister, met de noodopvang in de week voor de kerstvakantie? Komt dat in orde? Is dat al duidelijk? Ik denk het niet, want ik krijg er heel veel vragen over.

Hoe zit het met wat er moet gebeuren na de kerstvakantie? Volgens het Overlegcomité lopen de maatregelen tot 28 januari, volgens het katholiek onderwijs tot aan de kerstvakantie. Moet er worden overgegaan tot en blijft men in het systeem van afstandsonderwijs? Hoe zit het daarmee? Dat is niet duidelijk voor de scholen.

U zegt dat er niet zoveel scholen gesloten zijn. Misschien niet zoveel scholen, maar heel veel klassen zitten op dit moment in quarantaine. Op het moment dat ze uit die quarantaine zullen mogen komen, begint de vervroegde kerstvakantie. Er zullen kinderen zijn die misschien vier of vijf weken geen les zullen hebben gehad. Noemt u dat goed en doortastend beleid?

Ik wil niet polariseren, minister. Maar dit is geen goed beleid. (Opmerkingen bij de N-VA)

Mevrouw Goeman heeft het woord.

Minister, iedereen wil dat de scholen openblijven. U wilt dat, iedereen in dit halfrond wil dat, directies, leerkrachten, ouders, die willen dat allemaal. Maar het verschil tussen al die mensen en u, is dat u ook effectief een beleid kunt voeren om dat mogelijk te maken. En dat doet u wat ons betreft te weinig.

Scholen moeten vandaag hun plan trekken. U draagt echt een grote verantwoordelijkheid voor het feit dat er überhaupt maatregelen moeten worden genomen in het onderwijs, omdat u weigert, wat ons betreft, om een doortastend preventief beleid te voeren en daar dan ook geld tegenover te stellen om besmettingen te voorkomen, zodat de situatie niet uit de hand loopt. Met papieren alleen zullen we er niet geraken.

En dan begint u telkens opnieuw over die boosterprik. Laten we heel duidelijk zijn: die boosterprik is belangrijk, die moet ervoor zorgen dat we volgend voorjaar niet opnieuw in de miserie komen. Maar de boosterprik is niet de oplossing vandaag. (Opmerkingen van Lorin Parys)

De oplossing vandaag is ventilatie en zelftesten. En daar hebt u niet voor gezorgd. Dus stop met u te verstoppen achter die boosterprik en voer daar beleid, neem uw verantwoordelijkheid.

Minister, kunt u garanderen dat er in elke klas CO2-meters hangen en dat er in elke school een testbeleid is na de kerstvakantie, zodat álle scholen, minister, na de kerstvakantie weer volwaardig open kunnen voor álle leerlingen? (Applaus bij Vooruit)

Collega Janssens, met het grijze haar, heeft het woord.

Ik heb helaas nog geen goede kleur gevonden om dat weg te werken, voorzitter.

Minister, de Vlaamse Regering wilde de scholen openhouden. Wel, de scholen sluiten helaas een week voor de kerstvakantie. De Vlaamse Regering wilde geen mondmaskerplicht voor jonge kinderen. Die ontmaskerplicht is er toch gekomen.

Ik vraag u waarom u keer op keer knielt en buigt voor wat die federale Vivaldiministers in het Overlegcomité beslissen, over een bevoegdheid dan nog die exclusief Vlaams is, zoals ons onderwijs. Want ondertussen zitten de leerkrachten en de directies inderdaad weer met de shit. Zij moeten ervoor zorgen dat de kinderen hun mondmasker correct dragen. Zij zullen aan de schoolpoort de discussie moeten voeren als er ouders zijn die niet willen dat hun zes-, zeven- of achtjarig jarig kind de hele dag met zo’n masker op in de klas moet zitten. Wat zegt u tegen die leerkrachten en die directies? Hoe moeten zij daarmee omgaan? Wat zegt u tegen ouders als scholen weigeren dat kinderen zonder mondmasker daar toch les kunnen volgen? En vooral, u zegt dat het een tijdelijke maatregel zal zijn. Wel, ik geloof er niet meer, minister. De politiek is totaal ongeloofwaardig worden.

Wanneer geeft u de garantie? Zullen kinderen, zeker de allerjongste leerlingen, na de kerstvakantie verlost zijn van dat domme mondmasker, zodat ze eindelijk hun zuurstof terugkrijgen? (Applaus bij het Vlaams Belang)

Mevrouw Yalçin heeft het woord.

Minister, dank u wel, maar ik heb helaas geen antwoord mogen ontvangen op mijn vraag.

Hoever staan we met de uitrol van de laptops? Dat is vandaag niet meer dan een normale vraag, aangezien we moeten overschakelen op digitaal onderwijs: hoever staan we met dat plan? Daarbij mogen we ook zeker niet de meest kwetsbaren uit het oog verliezen. In de resolutie is hier vorig jaar aangehaald dat we die groep absoluut niet uit het oog mogen verliezen. Materiaal is cruciaal in afstandsonderwijs. Ik zou daar dan toch nog graag een antwoord op willen krijgen, minister. Dank u.

De heer D'Haese heeft het woord.

Minister, duizend bladzijden maatregelen, maar de vraag is: waar is het plan? Waar is na anderhalf jaar pandemie het ventilatieplan? Een ventilatieplan is iets anders dan papier opsturen om te zeggen dat men deuren en ramen moet openzetten. Dat is geen ventilatieplan. Een ventilatieplan is ervoor zorgen dat iedere klas goed geventileerd is. Dat is iets helemaal anders. Waar is het plan voor de preventieve testing? Ik zie het niet. Dat is iets anders dan links en rechts wat middelen vrijmaken.

Minister, wie heeft er allemaal al voor jullie wanbeleid in deze coronacrisis moeten opdraaien? De zorg, de jongeren, de cultuur, de eventsector, de studenten, de mensen die in quarantaine zitten met loonverlies, en nu dus ook kinderen van zes jaar die een mondmasker moeten dragen. Ik heb het daar echt moeilijk mee, ik heb het er echt moeilijk mee.

Minister, als het nodig is, is het nodig, maar kunnen we die maatregel niet selectiever, alleen daar waar er effectief uitbraken dreigen te gebeuren, toepassen, in plaats van overal?

Mevrouw Rutten heeft het woord.

Minister, u hebt overschot van gelijk als u in dit parlement pleit om de gemoederen niet nog meer op te hitsen. Dat telt niet alleen als verwijt aan extreemrechts, maar blijkbaar ook aan extreemlinks.

Het is de wetenschap die onze gids moet zijn. In dat verband is het steeds duidelijker dat ventilatie en luchtkwaliteit essentieel zijn. Ook hier in dit halfrond zijn we nog bezig met oppervlakken netjes te maken en te ontsmetten, met onze handen proper te maken, terwijl we ondertussen weten – ja, mevrouw de voorzitter – dat dit virus airborne is. Dat wil zeggen dat het via aerosolen in de lucht wordt verspreid, en wel voornamelijk. Als we dat weten, is het belangrijk om die boodschap nog meer dan nu het geval is, uit te dragen. (Opmerkingen van de heer Jos D'Haese) 

Minister, u hebt wel degelijk een ventilatieplan. De collega van extreemlinks kan er misschien niet aan doen dat hij het niet heeft gezien. De vraag van collega’s De Gucht, Vandromme, Daniëls en anderen is om alstublieft in te zetten op luchtreiniging ter ondersteuning van ventilatie. Dat is cruciaal om deze pandemie structureel door te komen.

De heer Daniels heeft het woord.

Collega's, sommigen doen hier alsof corona een beleidsbeslissing is. Dan stel ik voor dat we straks een decreet stemmen en corona wegstemmen. Echt waar. Dan hier komen zeggen dat er niets gebeurt, echt waar. Ventilatiekader 2.0 is met de sociale partners afgesproken, dat is het plan. Het stappenplan staat erin om als school aan de slag te gaan. (Opmerkingen van de heer Jos D’Haese)

Weet je wat nog het beste van al is? Scholen doen het al, en dat is de kern. We kunnen hier nu meer olie op het vuur gooien, maar denkt u nu dat u daarmee kinderen en jongeren, leerkrachten en directies helpt? Neen, collega's. Wat absoluut van belang is: directies, leerkrachten, ouders, leerlingen, dank je wel voor jullie inzet om naar school te blijven gaan, les te geven in alle mogelijke en moeilijke omstandigheden, en dat in samenhang met een aantal maatregelen die er zijn. Dat is het, collega's, dank u wel. (Applaus bij de N-VA)

Minister Weyts heeft het woord.

Mevrouw Yalçin, mijn excuses, maar mijn eerste repliek moest in tijd beperkt zijn. De strenge voorzitter beslist daarover. Daardoor kwam ik er niet toe …

U had nog twee minuten over. (Gelach)

Dat ga ik niet bepalen, mijn spreektijd, dat is duidelijk.

Daardoor had ik niet de tijd om u van antwoord te dienen. Nochtans hebt u wel een punt inzake de mogelijkheden tot afstandsonderwijs. We hebben er inderdaad voor gekozen om niet een collectieve lineaire maatregel te nemen, namelijk alle scholen in Vlaanderen dicht en overschakelen op afstandsonderwijs. Daarvoor hebben we heel bewust niet gekozen, omdat elke lokale situatie verschilt. En gelukkig maar.

Tot mijn spijt zijn er scholen die heel erg kampen met een groot aantal besmettingen, met overmacht, zoals leerkrachten die wegvallen. Er zijn ook andere scholen en je moet alles in perspectief plaatsen en soms ook de koelbloedigheid bewaren.

In het recente RAG-rapport (Risk Assessment Group) staat dat 87 procent van de scholen kampt met besmettingen, en dat is waar. Maar wanneer ik vervolgens kijk in de cijfers, dan staat daar dat 50 procent van de scholen kampt met twee à vier besmettingen op schoolniveau. Dat is toch een ander perspectief, een andere realiteit, een andere context waar men rekening mee moet houden. We gaan die scholen toch niet zeggen dat ze moeten overschakelen op afstandsonderwijs omdat er op schoolniveau twee à vier besmettingen zijn? Dat wil ik niet doen.

Ik begrijp natuurlijk de keerzijde van de medaille en het is verschrikkelijk vervelend voor de directies dat die beslissing lokaal moet worden genomen. Dat is de keerzijde: als je vertrouwen en autonomie geeft, dan gaat daar ook een verantwoordelijkheid mee gepaard en soms een slechte boodschap die men aan ouders en leerlingen moet brengen. En dan zou men liever hebben dat de minister die boodschap brengt en dat men kan zeggen dat dit in Brussel is beslist. Ik begrijp dat volkomen. Maar wanneer alle scholen afstandsonderwijs moeten geven of volledig moeten sluiten, dan treft men ook die scholen waar er minder of nauwelijks problemen zijn. Dat wil ik niet doen, maar opnieuw in de volle wetenschap dat dit ook een keerzijde heeft, dat het ook in het nadeel speelt van sommige scholen.

Voor de scholen die de keuze maken om voor sommige klassen tijdelijk over te schakelen op afstandsonderwijs – voor een zesde middelbaar is dat bijvoorbeeld gemakkelijker dan voor de eerste graad –, hebben we gezorgd dat er in deze doos met meer dan duizend bladzijden, mevrouw Meuleman, ook aangepaste richtlijnen zitten met betrekking tot de organisatie van afstandsonderwijs.

En gelukkig hebben we er ook voor gezorgd dat de scholen vandaag veel beter geëquipeerd zijn dan anderhalf jaar geleden. Intussen hebben we immers de Digisprong gerealiseerd. We hebben het momentum van die coronacrisis aangegrepen om ervoor te zorgen dat daar ook iets goeds van overblijft. Van de achterstand die we hadden op het vlak van digitalisering van ons onderwijs, gaan we naar een voorsprong. We investeren daar 385 miljoen euro in, gespreid over twee jaar. De scholen hebben de middelen al gekregen in mei van dit jaar maar opnieuw spelen daar vertrouwen, autonomie en verantwoordelijkheid. Wij gaan niet zeggen dat we geen laptops leveren. We gaan ook niet zeggen: hiermee moet jullie het doen. Neen, wij geven de middelen aan de scholen en zeggen dat ze die moeten gebruiken voor ICT, en dus zowel voor toestellen als voor infrastructuur. Er moet ook voor gezorgd worden dat de leerkrachten geschoold zijn om met die digitale leermiddelen aan de slag te gaan. Een laptop alleen is niet voldoende, men moet ook zorgen voor de integratie van die digitale leermiddelen in het lesaanbod.

We hebben een eerste schijf van middelen bezorgd aan de scholen, waaronder ook serieus wat middelen voor het lager onderwijs. Het gaat over 45 miljoen euro. We hebben daar het richtbedrag van 290 euro per leerling in het vijfde en zesde leerjaar. Voor het secundair onderwijs hebben we ook een eerste schijf van middelen bezorgd, 120 miljoen euro à rato van 510 euro per leerling in de gecibleerde leerjaren. Dat zijn dus serieus wat middelen die we hebben toegekend aan de scholen.

Er zijn nog geen scholen die daarmee al aan de slag zijn gegaan en we vinden dat ook niet altijd erg. Wij zeggen immers altijd dat er in eerste instantie moet worden gezorgd voor een ICT-beleidsplan. Ga dus niet in het wilde weg een aantal laptops kopen, maar kijk eerst hoe die kunnen worden ingezet en hoe die digitalisering, voor sommige scholen spijtig genoeg, haar intrede kan doen. Sommige scholen waren ‘frontrunners’ en hadden al lang een voorsprong. Zij zeggen dat zij die middelen zelfs niet nodig hebben, maar ze wel nuttig zullen gebruiken. Andere scholen moeten echt van nul beginnen. Ook daar spelen de vrijheid en de autonomie maar dus ook de verantwoordelijkheid.

De tweede schijf komt volgend jaar, maar men moet die middelen dan ook wel investeren in ICT. In totaal zal het gaan om een investering van 385 miljoen euro. Op dat vlak zitten we vandaag onmiskenbaar in een andere wereld dan anderhalf jaar geleden. Toen moesten we heel snel schakelen en gaan scramblen op de markt en zelfs tweedehandslaptops gebruiken. Ook dat hebben we gedaan. We zijn ongeveer 15.000 laptops zelf gaan bezorgen aan de leerlingen die daar nood aan hadden, maar nu realiseren we dus de volledige Digisprong voor de totaliteit van het onderwijs.

De scholen worden ook ondersteund via verschillende kanalen. We hebben een rubriek ‘veelgestelde vragen’ op de website van Onderwijs Vlaanderen en die wordt geüpdatet in functie van het organiseren van examens: hoe kan men een digitaal aanbod realiseren? Als men moet overschakelen op examens op afstand, wat zijn dan de tips en tricks, de goede praktijken? 

Ook op de website van Onderwijs Vlaanderen hebben we de pagina’s omtrent afstandsleren een update gegeven. Het kenniscentrum Digisprong, dat we daarvoor opgericht hebben, is ook al ingeschakeld. We hebben een stappenplan rond afstandsleren organiseren in het basisonderwijs. Daar zit nog de grootste moeilijkheid. We moeten in de praktijk inderdaad soms vaststellen dat basisscholen – door besmettingen of overmacht – moeten overschakelen op afstandsonderwijs. Ook daar is de vraag hoe men dat organiseert. Er zitten richtlijnen om dat te organiseren in die doos met meer dan duizend bladzijden. We proberen het dus maximaal mogelijk te maken om ondersteuning te geven aan die scholen, zowel aan het basisonderwijs als aan het secundair onderwijs.

Maar toch – en daarmee sluit ik af – blijft de vaststelling dat dat vandaag voor sommige leerlingen nog altijd geen optie is. Zij hebben geen leerrijke omgeving. Voor onze kinderen komt dat allemaal wel goed. Maar voor de meest kwetsbare kinderen blijft de beste oplossing de volgende: het meest kwaliteitsvolle onderwijs wordt gegeven in de klas door een leerkracht. Daarom zullen we daar altijd voor blijven ijveren en de richtlijn blijven volgen: maximaal veilig maximaal open scholen organiseren. (Applaus bij de N-VA)

Mevrouw Meuleman heeft het woord.

Minister, twee van uw coalitiepartners hebben gisteren een persbericht verspreid waarin ze oproepen om een binnenluchtkwaliteitsplan op te stellen. Dat gebeurt niet zo veel, dat twee meerderheidspartijen tegen een minister in, of zonder de minister daarbij te betrekken, een persmededeling versturen met een heel duidelijke vraag voor een beter beleid op het vlak van luchtkwaliteit. Hebt u dat gelezen? Zult u ingaan op die vraag van uw coalitiepartners? Ik hoop het wel. Ik hoop dat ze straks met een eigen voorstel komen. Mevrouw Rutten, u zit te knikken. Dan ben ik al enigszins gerustgesteld. Het werd tijd. Voor ons is het straks de vierde keer dat wij dit zullen vragen. We zijn er al maanden mee bezig. Maar als u vanmiddag niet met een eigen voorstel komt, dan hoop ik dat u ons voorstel zult steunen.

Minister, met uw doos met duizend bladzijden zijn de scholen niet zoveel. Ze vragen duidelijkheid. Gaat u hen duidelijkheid verschaffen over de noodopvang? Hoe zit het daarmee? Gaat u hen duidelijkheid verschaffen over wat er na de kerstvakantie zal gebeuren met duidelijke, eenduidige richtlijnen, geen dozen vol papier die alleen maar voor onduidelijkheid zorgen? Begin daar eens mee. (Applaus van Jeremie Vaneeckhout en Steve Vandenberghe)

Mevrouw Goeman heeft het woord.

Minister, u blijft maar herhalen dat de scholen open moeten blijven. Maar ik verwacht van u, als minister van Onderwijs, dat u veel meer actie onderneemt om ervoor te zorgen dat ze ook open kunnen blijven. Want vandaag loopt u achter de feiten aan. Ja, veel scholen zijn vandaag wel open, maar de chaos op het terrein is compleet. Leerkrachten en directies zijn de wanhoop nabij: ze moeten schakelen en herschakelen. Ze hebben zelfs geen tijd meer om al uw richtlijnen te lezen, laat staan ze te implementeren. Ja, er zijn richtlijnen over ventilatie, maar waar zijn de CO2-meters? Waar zijn die onmiddellijke investeringen in ventilatie? Waar zijn die luchtfilterinstallaties? Uw coalitiepartners hebben inderdaad begrepen dat dit al veel langer had moeten gebeuren. Ik ben benieuwd of er nu ook daadwerkelijk werk van gemaakt wordt. Waar is het zelftestbeleid?

Collega’s, hoeveel ouders gaan de komende dagen nog een telefoontje krijgen dat hun kinderen in quarantaine moeten omdat het virus vandaag nog altijd zeer sterk circuleert in onze scholen? Er moet nu onmiddellijk een preventief beleid worden gevoerd.

Ik ben het met u eens, minister, dat we geen politieke spelletjes moeten spelen en dat er geen verwijten heen en weer moeten gaan. Het enige wat ik van u verwacht, is dat u nu onmiddellijk uw verantwoordelijkheid neemt, dat u zorgt dat er CO2-meters hangen in elke klas, ten minste na de kerstvakantie, en dat er een zelftestbeleid is waarmee we de viruscirculatie kunnen inperken, zodat na de kerstvakantie alle scholen volwaardig open kunnen voor alle kinderen. (Applaus bij Vooruit)

De heer Janssens heeft het woord.

Minister, kinderen verdienen volwaardig onderwijs en een zorgeloze jeugd. Kinderen verdienen het niet om gestigmatiseerd te worden als oorzaak dat oma en opa zullen sterven omdat de allerkleinsten hun mondmasker niet dragen. Kinderen worden zelf amper of niet ziek, maar ze worden nu wel misbruikt, zodat de regering haar verantwoordelijkheid kan ontlopen. En dus wil ik hier vandaag inderdaad de stem zijn van diegenen die niet voor zichzelf kunnen opkomen, van de kinderen. Laat hen vrij ademen. Geef hun hun zuurstof terug. Stop deze zinloze maatregelen.

Daarom roep ik iedereen ook op: wie samen met het Vlaams Belang wil oproepen dat kinderen niet tot inzet van politiek haantjesgedrag en wanbeleid worden gemaakt, wie er samen met het Vlaams Belang voor wil pleiten dat die mondmaskerplicht voor de allerkleinsten zo snel mogelijk wordt afgeschaft, kan onze petitie tekenen op www.beschermonzekinderen.be.

Ook u, minister Weyts, doe zoals vele duizenden Vlamingen al voor u deden: teken onze petitie, of beter nog, schaf die mondmaskerplicht voor 6-jarige kindjes meteen af. (Applaus bij het Vlaams Belang)

Mevrouw Yalçin heeft het woord.

Minister, dank u wel voor het antwoord dat ik in de tweede ronde heb mogen ontvangen.

Het is natuurlijk ieders wens om de scholen maximaal open te houden. Ik denk dat niemand dat zal tegenspreken. Maar in het geval dat we moeten overschakelen op afstandsonderwijs, is het van belang dat alle leerlingen het nodige materiaal hebben om verder te kunnen.

Ik wil afronden met te stellen dat het leerrecht voor de leerlingen te allen tijde moet worden gevrijwaard, in corona maar ook daarbuiten. Vandaag en morgen moeten we erop letten dat elke leerling kan genieten van onderwijs in Vlaanderen. (Applaus bij CD&V)