Verslag plenaire vergadering
Verslag
Voorstel tot spoedbehandeling
Dames en heren, vanmiddag heeft de heer Peter Van Rompuy bij motie van orde een voorstel tot spoedbehandeling gedaan van het voorstel van resolutie van Orry Van de Wauwer, Björn Rzoska, Joris Nachtergaele, Gwendolyn Rutten en Katia Segers over de nakende uitvoering van de doodstraf tegen professor Ahmadreza Djalali in Iran.
De heer Van de Wauwer heeft het woord.
Voorzitter, de situatie van professor Djalali is bekend. We hebben er al resoluties over. Wat dit voorstel van resolutie hoogdringend maakt, is de waarschuwing van Amnesty International en de echtgenote van de professor, Vida Mehrannia, gisteren, dat de executie binnen de week zou kunnen plaatsvinden. De professor is naar de gevangenis van Karaj gebracht waar executies worden uitgevoerd. Ik denk dat daarmee de spoed en hoogdringendheid wel duidelijk zijn.
Vraagt nog iemand het woord? (Neen)
Dan stemmen we nu bij zitten en opstaan over het voorstel tot spoedbehandeling.
De volksvertegenwoordigers die het voorstel tot spoedbehandeling wensen aan te nemen, drukken op ‘Ik sta op’.
De volksvertegenwoordigers die het voorstel tot spoedbehandeling niet wensen aan te nemen, drukken op ‘Ik blijf zitten’.
Het voorstel tot spoedbehandeling is aangenomen. Dan stel ik voor dat het voorstel van resolutie van Orry Van de Wauwer, Björn Rzoska, Joris Nachtergaele, Gwendolyn Rutten en Katia Segers over de nakende uitvoering van de doodstraf tegen professor Ahmadreza Djalali in Iran onmiddellijk wordt behandeld.
Is het parlement het daarmee eens? (Instemming)
Het incident is gesloten.
Bespreking
Dames en heren, aan de orde is het voorstel van resolutie van Orry Van de Wauwer, Björn Rzoska, Joris Nachtergaele, Gwendolyn Rutten en Katia Segers over de nakende uitvoering van de doodstraf tegen professor Ahmadreza Djalali in Iran.
De bespreking is geopend.
De heer Van de Wauwer heeft het woord.
Collega’s, de situatie van professor Djalali is ons allemaal jammer genoeg bekend. Hij zit al vier jaar vast in een Iraanse gevangenis. Hij is in oktober 2017 ter dood veroordeeld, en dat zonder een eerlijk proces. In 2018 heeft het hoogste gerechtshof van Iran ook nog uitgeroepen dat het vonnis onherroepelijk is. Daarmee zijn alle beroepsmogelijkheden uitgeput.
We hebben er hier in het Vlaams Parlement al meerdere voorstellen van resolutie over goedgekeurd, en de vrouw van Djalali ontvangen. Ook het federale en Europese niveau en andere landen, in het bijzonder Zweden, hebben voorstellen van resolutie aangenomen, en er is vanuit die overheden bij de Iraanse autoriteiten op aangedrongen om die doodstraf niet uit te voeren. Dat had tot nu toe weinig succes. Ze hebben gratie gevraagd en een eerlijk proces. Het enige resultaat was dat de doodstraf nog niet is uitgevoerd. Vandaag ziet het ernaar uit dat de doodstraf elk moment kan worden uitgevoerd. Professor Djalali is naar de gevangenis van Karaj gebracht waar de executies worden uitgevoerd.
Daarom willen CD&V, Groen, N-VA, sp.a en Open Vld nogmaals een voorstel van resolutie indienen om nogmaals die internationale druk uit te oefenen. We moeten de invloed van een resolutie niet overschatten, maar zwijgen is ook geen optie. Internationale druk kan het laatste redmiddel zijn.
We vragen in dit voorstel van resolutie dat Iran in geen enkel geval overgaat tot de uitvoering van de doodstraf, en professor Djalali gratie verleent, of minstens een eerlijk proces geeft.
Zweden heeft vandaag opnieuw de Iraanse autoriteiten gecontacteerd. In een reactie stelde Iran dat het geen enkele inmenging duldt, maar wij laten ons daar niet door afschrikken. De doodstraf is absoluut onmenselijk en hiervoor kan geen enkele morele, juridische of religieuze verantwoording worden ingeroepen. Vandaag heeft ook onze minister-president – dat is positief – al laten weten dat hij de Iraanse overheid ook zal contacteren en de boodschap tegen de uitvoering van de doodstraf en voor een eerlijk proces zal brengen.
Het is onaanvaardbaar dat het lot van professor Djalali zou verbonden worden aan politieke objectieven of aan de rechtsgang in andere processen, waarvoor de schijn vandaag bestaat, met het proces tegen een Iraanse diplomaat die hier in België in de cel zit en wiens proces vrijdag start, of aan eventuele drukkingsmiddelen tegen bijvoorbeeld economische deals.
Ik hoop dat dit voorstel van resolutie kamerbreed aangenomen wordt en dat we zo een zeer duidelijk signaal kunnen geven en kunnen oproepen voor de vrijlating van professor Djalali. Hij was gastdocent hier aan de VUB en daarom is het onze taak om als Vlaanderen internationaal, samen met Zweden, het voortouw te blijven nemen.
De heer Vanlouwe heeft het woord.
Voorzitter, mijn fractie steunt dit voorstel van resolutie uiteraard. Het is een initiatief van de heer Van de Wauwer en van de heer Nachtergaele, die dit dossier namens mijn fractie opvolgt.
We hebben de situatie van professor Djalali in de commissie al meermaals besproken. We weten hoe moeilijk en penibel die situatie is. Nadat hij in 2017 na een onrechtvaardige procedure ter dood is veroordeeld, hebben we al het mogelijke gedaan. Het Vlaams Parlement heeft resoluties goedgekeurd en voormalig minister-president Bourgeois, ere wie ere toekomt, heeft de nodige diplomatieke druk uitgeoefend. Hij heeft de Iraanse ambassadeur ontvangen. Hij heeft brieven naar de Europese Commissie gestuurd. De voorzitter van het Vlaams Parlement heeft tegelijkertijd de echtgenote van professor Djalali en de Iraanse ambassadeur ontvangen. Er zijn brieven verstuurd naar de EU en naar de hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid. We moeten vaststellen dat dit tot nu toe weinig succes heeft gehad. We kunnen nochtans niet blijven zwijgen. We stellen vast dat er een link is met het terrorismeproces dat overmorgen in Antwerpen zal starten. Iran probeert ons land te chanteren door beide dossiers aan elkaar te koppelen.
We hopen dat dit voorstel van resolutie kamerbreed kan worden goedgekeurd en dat tegelijkertijd aan professor Djalali gratie kan worden verleend, in de hoop dat hij kan vrijkomen en dat zijn executie niet wordt uitgevoerd.
De heer Keulen heeft het woord.
Voorzitter, we moeten de dingen gewoon bij naam noemen. Ik denk dat we een krachtig signaal moeten geven om deze wetenschapper, de heer Ahmadreza Djalali, uit de handen van het beulsregime in Teheran te redden. We zitten op dit ogenblik, om het in beeldtaal uit te drukken, op een minuut voor twaalf. Het regime maalt er niet om een zoveelste medeburger naar een andere wereld te helpen. Hij wordt beschuldigd van spionage. Dat is net de dekmantel en de drogreden waarmee dictators in de geschiedenis op alle plaatsen van de wereld kritische medeburgers of opposanten om het leven hebben gebracht. Feiten worden daarbij helemaal niet getoond of aangebracht.
Het gaat hier bovendien om een mede-Europeaan en dat is belangrijk. Deze specialist in de rampengeneeskunde heeft zowel de Iraanse als de Zweedse nationaliteit. Ik denk dat we met alle mogelijke middelen en op de meest krachtdadige wijze druk moeten uitoefenen op de Iraanse autoriteiten en op hun vertegenwoordigers in de EU, wie dat ook mogen zijn. We moeten bilaterale druk blijven uitoefenen om deze medeburger het leven te redden.
De heer Janssens heeft het woord.
Voorzitter, we uiten hier ondertussen al enkele jaren onze bezorgdheid om de verschrikkelijke situatie waarin professor Djalali verkeert, maar de bittere vaststelling is dat er tot nu toe op geen enkele manier vooruitgang is geboekt.
Naar verluidt, heeft de echtgenote van professor Djalali gisteren telefoon gekregen en eigenlijk afscheid genomen. Er is aangekondigd dat professor Djalali in isolatie is geplaatst, wat vaak de laatste stap is alvorens een gevangene wordt geëxecuteerd.
Ik denk dat het wel hoopgevend is dat het Vlaams Parlement zich unaniem uitspreekt tegen de verschrikkelijke mensenrechtenschendingen die in Iran dagelijks plaatsvinden, maar met betrekking tot professor Djalali lijken we wel in een laatste, tragische fase te zijn aanbeland. Als we het verschrikkelijke en onrechtvaardige lot van professor Djalali nog willen afwenden, is dit het moment om alle mogelijke stappen te zetten. We hebben opgeroepen om onmiddellijk een eind te maken aan de onrechtvaardige en mensonterende behandeling van professor Djalali. Dit is het moment om zo veel mogelijk druk te creëren en om de schijnwerpers zo veel mogelijk op zijn dramatische situatie te laten schijnen.
De internationale druk moet zo veel mogelijk worden opgevoerd om een onschuldig mensenleven te kunnen redden. Wat ons betreft, moeten er ook sancties worden overwogen tegen dat Iraanse regime, als drukkingsmiddel. Het is ondertussen namelijk wel duidelijk dat dat barbaarse islamitische regime in Iran enkel krachtige taal wil verstaan. Wij zullen dit voorstel van resolutie dus uiteraard met overtuiging steunen. Ook al zal men zich in Iran afvragen waarom niet alle fracties in het Vlaams Parlement dit voorstel van resolutie hebben ondertekend, wij zullen in elk geval met onze goedkeuring een unaniem en duidelijk signaal de wereld in sturen richting het misdadige Iraanse regime.
Mijnheer Rzoska, excuus, ik had u eigenlijk eerst het woord moeten geven omdat u ook een van de indieners bent.
De heer Rzoska heeft het woord.
Voorzitter, het is u vergeven. Ik denk dat het belangrijkste vandaag is dat we opnieuw een unaniem signaal kunnen geven, en niet zozeer de volgorde waarin iedereen aan het woord komt.
De collega’s die voor mij hebben gesproken, hebben heel duidelijk aangetoond, en ik kan daar weinig aan toevoegen, dat de situatie waarin professor Djalali zich op dit moment bevindt, uiterst penibel is. Collega’s, we hebben dit in het verleden nog al gedaan, maar dat mag ons niet van de verantwoordelijkheid ontslaan, zelfs al ziet het er uitzichtloos uit, om te blijven vragen aan de Iraanse autoriteiten om deze farce te stoppen. Mijnheer Vanlouwe, ik erken dat ook minister-president Bourgeois in de vorige legislatuur wel degelijk stappen heeft gezet, en dat ook aanhoudend heeft gedaan. Ook heeft de voorzitter van dit parlement de echtgenote ontvangen. Ik vond dat een heel belangrijk signaal. Ik ga er ook van uit dat minister-president Jambon die inspanning tot op vandaag zal volhouden, in de hoop, en ik hoop echt dat het geen ijdele hoop is, dat we dit toch nog op een of andere manier gekeerd krijgen. Mijn fractie zal, in die strijd voor mensenrechten, waarbij elke stem telt, dit voorstel van resolutie dan ook ten volle steunen.
Mevrouw Goeman heeft het woord.
Collega’s, het is helaas niet de eerste keer dat dit parlement zich verzet tegen die wrede, onrechtvaardige doodstraf voor dokter Ahmadreza Djalali, die inderdaad ook gastdocent aan de VUB is, na een onrechtvaardig proces in handen van de autoriteiten in Teheran. Ik vrees dat de situatie vandaag inderdaad bijzonder penibel is en dat het leven van dokter Djalali in acuut gevaar is. Daarom vind ik dat we ons hier vandaag als parlement opnieuw op alle mogelijke manieren moeten verzetten tegen de doodstraf van dokter Djalali, dat we moeten aandringen op zijn vrijlating, vanuit Vlaanderen, maar ook nationaal en internationaal. Ik wil alle collega’s ook nog eens bedanken voor deze samenwerking, maar ook vandaag sturen we vanuit sp.a het zeer luide en duidelijke signaal: free Ahmadreza!
Mevrouw Vandecasteele heeft het woord.
Ik wil de indieners van het voorstel ten zeerste bedanken omdat ze dit vandaag op tafel leggen. Ik denk dat het een zeer belangrijk signaal is, en ik hoop inderdaad, zoals de collega’s ook hebben gezegd, dat de diverse overheden alle mogelijke manieren aanwenden om dit nog te voorkomen. Het is jammer dat dit hier inderdaad al een paar keer is gepasseerd en dat het vandaag blijkbaar zeer problematisch, zeer penibel is. Ik hoop dus dat we dit echt kunnen voorkomen. We moeten een duidelijk signaal uitsturen.
Vraagt nog iemand het woord? (Neen)
De bespreking is gesloten.
We zullen straks de hoofdelijke stemming over het voorstel van resolutie houden.