Verslag plenaire vergadering
Verslag
Bespreking
Dames en heren, aan de orde is het voorstel van resolutie van Orry Van de Wauwer, Karl Vanlouwe, Bart Tommelein, Jeremie Vaneeckhout en Annick Lambrecht over de mensenrechten in Bahrein.
De bespreking is geopend.
De heer Van de Wauwer heeft het woord.
December 2010 luidde de start van de Arabische Lente in, met protesten in Tunesië uit onvrede met de corruptie en de hoge werkloosheid bij jongeren, maar dat sloeg al heel snel over als een golf van opstanden in bijna heel de Arabische wereld. De concrete oorzaken verschilden van land tot land.
Bahrein bestaat uit een sjiitische meerderheid, maar wordt bestuurd door een soennitische elite. Daar was de aanleiding de eis voor meer politieke vrijheid en het respecteren van de mensenrechten. Het protest voor mensenrechten werd hardhandig de kop ingedrukt door de overheid. De situatie van de mensenrechten is er sindsdien ironisch genoeg enkel nog verslechterd. De repressie van het volk is toegenomen, kritische stemmen worden de mond gesnoerd door middel van arrestatie, foltering, bedreiging van familieleden, zware gevangenisstraffen enzovoort.
Het recht op de vrije meningsuiting wordt er systematisch aangevallen waarbij vooral mensenrechtenverdedigers, advocaten, politici en journalisten geviseerd worden. Over het exacte aantal politici en mensenrechtenactivisten die gedetineerd zijn, zijn er geen officiële cijfers beschikbaar omdat de autoriteiten hen als terroristen of sympathisanten daarvan beschouwen. Volgens het European Centre for Democracy and Human Rights zitten er momenteel ongeveer vierduizend mensen gevangen wegens hun politieke overtuiging.
Niet alleen de onderdrukking van het volk is toegenomen sinds de Arabische Lente, het land zet ook opnieuw de doodstraf in. Sinds 2017 zijn er al meerdere gevangenen geëxecuteerd en momenteel zitten er minstens – voor zover we namen hebben – veertien mensen in de dodencel. Elk van deze mannen werd misbruikt, gefolterd en hun mensenrechten werden geschonden. Allen zijn ze veroordeeld onder brede antiterrorismewetten en na bekentenissen die zijn afgedwongen onder foltering zonder eerlijk proces. We kunnen natuurlijk de vraag stellen wat de waarheidsgrond van die bekentenissen dan is. Ik benoem twee van die mannen: Mohammed Ramadhan en Husain Ali Moosa. Zij wachten in de dodencel op hun executie na een bekentenis die is afgedwongen onder foltering over hun betrokkenheid bij de opstanden van de Arabische Lente in 2011 zonder eerlijk proces.
Daarom hebben wij dit voorstel van resolutie ingediend om internationale druk uit te oefenen. De vraag wordt hier soms gesteld of zo’n resolutie wel impact heeft. Ik heb in de commissie wat toelichting gegeven over de reacties van ngo’s nadat we een gelijkaardig voorstel van resolutie in de Senaat hebben ingediend. Wie interesse heeft, kan het verslag nalezen. Ik ga er nu niet te uitgebreid op in.
In dit voorstel van resolutie vragen we om de onrechtmatige doodstraf een halt toe te roepen en deze mannen en de vele anderen kans te geven op een eerlijk proces. We vragen om het moratorium op de doodstraf opnieuw in te voeren en om mannen als Mohammed Ramadhan en Husain Ali Moosa en de anderen een nieuw en eerlijk proces te geven conform het internationaal recht zoals vastgelegd in de artikelen 9 en 14 van het Internationaal Verdrag inzake Burgerrechten en Politieke Rechten.
Verder verzoeken we als parlement bij aanname van het voorstel van resolutie de Vlaamse Regering haar bezorgdheid uit te drukken op internationale fora en bij de Bahreinse autoriteiten over de mensenrechtenschendingen en de onderdrukking van de fundamentele democratische rechten en om aan te dringen op het beëindigen van alle vormen van geweld en intimidatie jegens mensenrechtenactivisten en politieke tegenstanders.
Tot slot verzoeken we om geen enkele uitvoervergunning toe te kennen voor militaire goederen met eindgebruik in Bahrein.
Ik hoop dat we net zoals in de commissie een zo kamerbreed mogelijke steun kunnen vinden voor dit voorstel van resolutie. Ik zou heel graag de collega’s van alle partijen die dit voorstel van resolutie mee hebben ingediend en gesteund, willen danken.
Mevrouw Lambrecht heeft het woord.
Voor een progressieve regio als Vlaanderen vormen mensenrechten altijd de hoeksteen van het buitenlands beleid. Ik ben dan ook zeer blij en ik dank collega Van de Wauwer en de anderen dat we wat betreft de mistoestanden in Bahrein een gemeenschappelijk voorstel van resolutie hebben bereikt.
Spijtig genoeg kunnen we eigenlijk rond heel veel andere landen in de regio zeer gelijkaardige voorstellen van resolutie indienen. Ik denk heel specifiek aan Saoedi-Arabië waar de mensenrechten zeer erg en flagrant worden geschonden. Maar we zijn al blij dat we iets hebben over Bahrein vandaag.
De heer Nachtergaele heeft het woord.
Dit is een voorstel van resolutie over Bahrein. We hadden even goed een voorstel van resolutie over Saoedi-Arabië of Iran kunnen voorleggen vandaag. Desalniettemin, ik denk dat het heel belangrijk is om daar waar de mensenrechten worden geschonden op zo’n flagrante manier het signaal te blijven geven. Het is het enige dat ons rest. Men kan zich de vraag stellen naar de waarde van zo’n resolutie, maar toch, het signaal op zich is zeer belangrijk.
Ik wil collega Van de Wauwer bedanken voor het initiatief. Het spreekt voor zich dat wij dit enthousiast zullen steunen.
De heer De Gucht heeft het woord.
Wij steunen dit voorstel van resolutie natuurlijk volmondig.
Collega Tommelein zal daar blij mee zijn.
Wij steunen dit natuurlijk volmondig omdat het belangrijk is om dit blijvend onder de aandacht te brengen.
De heer Tommelein verontschuldigt zich omdat hij hier niet fysiek aanwezig kan zijn.
Hij is zelfs officieel verontschuldigd.
Hij vroeg mij om te zeggen dat wij hier volmondig achter staan. Het zal meerdere keren herhaald moeten worden. We blijven dit herhalen vanuit onze bekommernis over wat er gebeurt. Het is belangrijk om dat te herhalen.
De heer Vaneeckhout heeft het woord.
Het is een goede zaak dat we dit met heel veel fracties samen kunnen indienen en dat we ook samen die rode lijn trekken. Die rode lijn moeten we overal en consequent trekken. Mijnheer Nachtergaele, u wijst er terecht op dat we dit ook voor andere situaties kunnen doen. Misschien moeten we de volgende weken ook eens kijken of we een voorstel van resolutie rond Saoedi-Arabië of Iran kunnen uitwerken en moeten we daarover in overleg treden. Ik kijk alleszins uit naar de gesprekken daarover. Het is een goede zaak dat we dit doen en mijn fractie zal met volle kracht dit voorstel van resolutie ondersteunen.
De heer Deckmyn heeft het woord.
Voor alle duidelijkheid: bij een bespreking van een voorstel van resolutie krijgen eerst de indienende partijen het woord. Omdat u wellicht niet mee mocht tekenen, krijgt u dus nu het woord. Ja, ik kan er moeilijk doekjes om winden.
Voorzitter, het is wel goed dat u dat laatste aanhaalt, want ik dacht in de commissie vernomen te hebben dat er in de toekomst toch wel een opening zou worden gecreëerd zodat wij aan dergelijke voorstellen kunnen meewerken. Ik voel me zeker aangesproken als het over Saoedi-Arabië en Iran gaat om ook mee te werken aan een resolutie die kamerbreed kan ondersteund worden. Er is sprake van Saoedi-Arabië en Iran, maar op basis van het voorgaande voorstel van resolutie dat we daarnet besproken hebben, kunnen we evengoed alle landen in Noord-Afrika en het Midden-Oosten op het lijstje zetten. Werk zullen we zeker hebben als het over deze mensenrechten gaat. De mensenrechtensituatie in Bahrein is inderdaad schrijnend. Sinds de zogenaamde Arabische Lente is het er allesbehalve beter op geworden. De vrijheid van meningsuiting is in dit islamitisch regime onbestaande, er vinden dagelijks folteringen plaats en wie zich durft te verzetten, wordt zonder eerlijk proces ter dood veroordeeld.
Het is belangrijk dat hiervoor geen oogje wordt dichtgeknepen en dat Vlaanderen een sterk signaal uitstuurt, waarbij het duidelijk maakt dat dergelijke flagrante misdaden, uitgeoefend door een dictatoriaal regime, uiteraard niet geduld kunnen worden. Daarom zullen wij dit voorstel van resolutie goedkeuren en, collega’s, ik hou me, zoals ik daarnet al zei, zeker ter beschikking om mee te werken aan toekomstige resoluties.
Vraagt nog iemand het woord? (Neen)
De bespreking is gesloten.
We zullen straks de hoofdelijke stemming over het voorstel van resolutie houden.