Verslag plenaire vergadering
Verslag
De heer De Reuse heeft het woord.
Minister, gisteren was het Wereldkankerdag. Op Wereldkankerdag staat de kankerpatiënt samen met zijn naaste omgeving centraal. Die dag is er gekomen om het bewustzijn met betrekking tot kanker, kankerpreventie, opsporing van kanker en de behandeling van kanker te vergroten en daarnaast ook – en dat is al even belangrijk – de problemen op het vlak van levenskwaliteit die de kankerpatiënt en zijn nauwe omgeving ondervindt.
Van die aandacht rond de Wereldkankerdag maakt de stichting Kom op tegen Kanker dit jaar gebruik om de problemen inzake het niet-dringend patiëntenvervoer onder de aandacht te brengen. Men roept mensen op om via de webstek ‘naar-beter-ziekenvervoer’ of via het gratis nummer van de Kankerlijn hun ervaringen met dergelijk vervoer te delen. Wat op het eerste gezicht een futiliteit lijkt voor ons, is voor de mensen die aan kanker of een chronische ziekte lijden, toch wel een probleem. Het zorgt voor onzekerheid en ergernis.
En gelukkig, niet alleen de kankerpatiënt en de stichting Kom op tegen Kanker, maar ook het Vlaams Patiëntenplatform, dat ongeveer 115 patiëntenverenigingen centraliseert, waaronder heel wat patiënten met chronische ziektes, onderschrijft deze campagne. Dit zorgt voor een groter draagvlak.
Men wil alle ervaringen, zowel de positieve als de negatieve, bundelen. Gelukkig zijn er ook positieve ervaringen. Zo is er bijvoorbeeld de chauffeur die meer doet dan enkel de patiënt vervoeren, maar ook de patiënt helpt, met de patiënt tot aan de balie gaat en inschrijft. Dat is het ene luik. Het andere luik betreft negatieve ervaringen waaruit dan nadien geleerd kan worden. Men verwijst daarbij naar drie zaken: de hoge kosten, de lange ritten en de onduidelijkheid over hoe en waar het vervoer aangevraagd moet worden.
Minister, hoe reageert u op deze problemen en op dit initiatief? Welke stappen zult u ondernemen?
Minister Beke heeft het woord.
Tariefzekerheid is belangrijk bij het niet-dringend liggend ziekenvervoer. Dat is een absoluut probleem waarmee vele mensen geconfronteerd worden en waarbij we ook de nodige zekerheid moeten geven. Decretaal zijn wij bevoegd om zowel de minimale als de maximale tarieven daaromtrent te bepalen.
Het is ook belangrijk om gedragenheid te hebben over de juiste tariefzetting en de manier waarop die wordt uitgevoerd. Daarom hebben we aan de commissie niet-dringend liggend ziekenvervoer gevraagd om een voorstel uit te werken, zowel over de tariefbepaling als over de manier waarop daarmee wordt omgegaan, en dit in samenspraak met de betrokken actoren.
Als we spreken over tariefbepaling, dan hebben we het over wat het kost aan de patiënt, over wat de totale kostprijs van dat vervoer is en wat de factor is die de overheid daar desgevallend naast legt.
In Limburg is er proefproject, een digitaal mobiliteitsplatform, om te kijken hoe er tot een beter samenspel gekomen kan worden van dat niet-dringend liggend ziekenvervoer. We hopen in 2020 daar de resultaten van te hebben om dan te kijken hoe we naar een slimme dispatching kunnen gaan om aan een aantal van de bekommernissen waar u ook naar verwees, tegemoet te kunnen komen .
Intussen is het belangrijk dat we de patiënten informeren. Dat hebben we eind vorig jaar ook gevraagd. Ik heb in december aan alle ziekenhuizen gevraagd om de patiënt vooraf te informeren over de kostprijs van dat vervoer. In 2020 gaan we ook de vergunningsplicht daarvan afhankelijk kunnen maken, namelijk dat men op voorhand moet zeggen wat de kostprijs zal zijn. Intussen vragen wij aan de onafhankelijke commissie niet-dringend liggend ziekenvervoer om de huidige stand van zaken in kaart te brengen, zodat we op basis daarvan naar een gedragen tariefzetting kunnen gaan.
Minister, in het regeerakkoord verwijst u naar de tariefzekerheid en naar een meer eenvoudig oproepsysteem. U bent daar niet op ingegaan. Er zijn momenteel heel wat problemen bij Mutas op het vlak van performantie.
Ik geef u een klein praktijkvoorbeeld: een vrouw heeft in mijn stad vervoer nodig om de 3 kilometer van bij haar thuis tot aan het ziekenhuis af te leggen. Wel, dan komt er ziekenvervoer vanuit Kortrijk aangereden. Dat is mijns inziens niet echt performant.
Inderdaad, ook wat de betaalbaarheid betreft zitten we met een kluwen van tarieven en terugbetalingen, afhankelijk van de vraag of u in een gewoon ziekenfonds zit, of een extra verzekering hebt. Er moet inderdaad heel wat verduidelijking komen. We pleiten dan ook voor een eenvoudiger systeem, waarin de patiënt duidelijk zijn weg vindt. Ook de mindermobielencentrales hebben daarin een duidelijke taak.
Ik had nog een bijkomende vraag in verband met de klachtencentrales. Nu zijn het enkel de tweedelijnsklachten die worden aangenomen door ons, maar de meeste klachten zijn uiteraard eerstelijnsklachten. Mijn vraag is dan ook of u daar een eenloketfunctie van zou willen maken. Dat zou veel eenvoudiger zijn. Dit is een praktijk die in veel andere deelgebieden wordt gebruikt, en die inderdaad ook zijn adequaatheid bewijst.
Mevrouw De Rudder heeft het woord.
Ik dank u voor uw antwoord, minister, en ik ben blij dat u zegt dat we gaan voor tariefzekerheid die zal worden gedragen. Het feit dat de patiënten al goed worden geïnformeerd over de kostprijs van het vervoer is zeker een goede stap vooruit. Ik hoop ook dat er bij de tariefbepaling voldoende rekening wordt gehouden met de financiële draagkracht van mensen. Want wie langdurig en ernstig ziek is, heeft vaak ook al op andere manieren en domeinen tegenslagen te verwerken.
Het is goed dat u aangeeft dat verder te zullen bespreken en uitwerken in de commissies. De reacties die nu binnenkomen naar aanleiding van de oproep van Kom op tegen Kanker kunnen we dan misschien meenemen in het hele verhaal. Ik kijk uit naar het vervolg van dit traject.
Mevrouw Saeys heeft het woord.
Ik denk dat het regeerakkoord zeer duidelijk is: naast het dringend ziekenvervoer geven we nu ook tariefzekerheid rond het niet-dringend patiëntenvervoer. Ook dat vervoer moet vlot toegankelijk zijn, door het instellen van een centraal, eenvormig oproepsysteem, om zo ook vraag en antwoord goed op elkaar af te stemmen. Dat staat letterlijk in het regeerakkoord.
Mijn bijkomende vraag gaat over de tarieven bij de ziekenfondsen. Die tarieven zijn vaak opgenomen in een pakket van aanvullende verzekeringen. Het lijkt mij dan ook heel belangrijk om met hen afspraken te maken. Is er al overleg geweest met de mutualiteiten?
De heer Daniëls heeft het woord.
Het gaat over tariefzekerheid, maar ook over duidelijke aanvragen en eenvoudige procedures voor mensen die vaak langdurig ziek zijn. Absoluut. Dat staat ook in het regeerakkoord.
Er zijn wel drie aandachtspunten die de N-VA-fractie wil meegeven. De ziekenhuisnetwerken die momenteel worden gevormd, en de impact daarvan, moeten we heel goed in ogenschouw nemen. Ten tweede is er de efficiëntie: er zijn een bepaald aantal lege ritten, en die moeten natuurlijk ook worden betaald. Op dat vlak willen we toch vragen om de efficiëntie te verhogen.
Ik heb dan ook nog een heel concrete vraag voor u, minister, in verband met de mensen die voor het niet-dringend liggend ziekenvervoer of het gewoon niet-dringend ziekenvervoer instaan. Welke handelingen mogen zij al dan niet doen? Denk bijvoorbeeld aan het toedienen van zuurstof of tussenkomsten in geval van epilepsie of diabetes. Daarvoor zou nu een verpleger voor moeten meekomen, wat natuurlijk de kost enorm verhoogt. Kunnen we niet kijken of we de mensen die voor dat vervoer instaan beter kunnen opleiden, zodat dat binnen dezelfde prijs en binnen hetzelfde vervoer kan?
De heer Vandenhove heeft het woord.
Voorzitter, minister, ik wil herhalen wat ik minder dan een maand geleden ook in de commissie heb gezegd. Ik heb die vraag toen ook gesteld. Ik zou erop willen aandringen dat er snel werk wordt gemaakt van transparantie – dat hebt u toen gezegd, en u herhaalt het nu ook. Zo is er tariefzekerheid voor de patiënten. Nu komt er een opmerking van het Rode Kruis, maar er zijn ook al een aantal bemerkingen geweest vanuit de mutualiteiten.
Ten tweede wil ik er ook op aandringen dat u wat klaarheid probeert te scheppen rond de handelingen en vooral de opleidingen van de mensen die er uiteindelijk voor verantwoordelijk zijn. Ik sluit daarbij aan bij collega Daniëls. Ik weet dat dat nog een bevoegdheid is die deels Vlaams en deels federaal is. Maar toch kunt u die twee zaken, tariefzekerheid en opleiding, niet los zien van elkaar. (Applaus bij sp.a)
Collega’s, ik heb veel terechte vragen gehoord en verwelkom ook de oproep. Ik denk dat die ons alleen maar bijkomende informatie kan geven voor het antwoord op die vraag over tariefzekerheid enerzijds en op de vraag hoe we voor een betere dispatching kunnen zorgen in het hele verhaal. Het is daarom dat in 2019 in Limburg het project ‘Centraal Mobiliteitsplatform niet-dringend liggend ziekenvervoer’ is opgestart, waarbij we naar die slimme dispatching toewerken, om ervoor te zorgen dat er geen overbodige of lege ritten zijn en dat alles beter op elkaar kan worden afgestemd.
Dat, samen met de vragen die we moeten beantwoorden over de tariefzekerheid, is iets wat we gaan vragen aan de commissie die daarvoor bevoegd is en alle stakeholders in het verhaal daaromtrent peilt. We zullen de commissie ook de vraag voorleggen wat er gebeurt als de dingen foutlopen – ik verwijs naar de klachtenproblematiek waar u over gesproken hebt – alsook de vraag wie op welk moment welke medische handelingen mag stellen. Maar zoals collega Vandenhove gezegd heeft, is dat laatste geen louter Vlaamse bevoegdheid.
Het is alvast duidelijk dat u ook in dit dossier dringend moet overleggen met uw federale collega. Misschien kunt u dit zien als een oproep om dit allemaal naar Vlaanderen te brengen; het zou de zaken alvast veel eenvoudiger maken.
De problematiek van het niet-dringend liggend ziekenvervoer moet dringend aangepakt worden, want patiënten hebben al zorgen genoeg aan hun hoofd. Zorg voor een snel en betaalbaar systeem, een eengemaakt en adequaat oproepsysteem en een klachtencentrale waar iedereen terecht kan. De patiënt zal er u dankbaar voor zijn.
De actuele vraag is afgehandeld.