Verslag plenaire vergadering
Verslag
De heer Nevens heeft het woord.
Voorzitter, minister, collega's, als het over afval gaat, is er meestal een geurtje aan. Ook aan dit dossier waarin we de onderfinanciering van de gemeenten en lokale besturen en intercommunales tegenover Fost Plus willen aankaarten, hangt een geurtje. Dat geurtje is er gekomen nadat Recover, een samenwerking tussen een aantal intercommunales en de stad Antwerpen, een berekening maakte van de terugnameplicht waaraan producenten moeten voldoen om ervoor te zorgen dat ons afval, onze drankverpakkingen, ons papier en karton, ons glas, wordt teruggenomen op een manier dat de kost voor de gemeenten en lokale besturen, de eindproducent, nul is. Men noemt dat ‘de vervuiler betaalt’.
Minister, vandaag is gebleken dat die factuur gewoon wordt doorgeschoven naar de lokale besturen via de intercommunales. Voor de stad Antwerpen zou dat toch gaan over een bedrag van 750.000 euro, wat ik persoonlijk niet min vind.
Minister, was u op de hoogte van die onderfinanciering? Waarom heeft de Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij (OVAM) dat niet tijdig ontdekt? De samenwerkingsovereenkomst met Fost Plus bestaat al twintig jaar. De Interregionale Verpakkingscommissie (IVC) heeft, bij mijn weten, ook geen signaal gegeven om te melden dat er eigenlijk een discrepantie is en dat er eigenlijk een onderfinanciering is.
Minister Schauvliege heeft het woord.
Collega, ik ben daar niet van op de hoogte. Meer nog, het gaat over de Recover-studie die hier een paar weken geleden in een actuele vraag ook aan bod is gekomen. Ik had toen de studie niet in handen, ook mijn diensten niet. Ik heb vandaag contact opgenomen met onze diensten en ze hebben die studie nog altijd niet. Ik denk dat ze vandaag of morgen officieel wordt voorgesteld en gelanceerd. Ik begrijp dat u die studie wel in handen hebt en hebt gelezen. Ik heb zelf de gegevens niet en kan ze dus niet checken. Als het klopt dat er een onderfinanciering is, dan is het inderdaad niet juist. Het principe van ‘de vervuiler betaalt’ is voor mij bijzonder belangrijk.
U weet ook dat op dit moment OVAM en de Interregionale Verpakkingscommissie fors onderhandelen over een nieuwe erkenning van Fost Plus. In die procedure is in ieder geval in een evaluatie voorzien met de intercommunales en de gemeenten zodat we die bezorgdheden ook kunnen meenemen.
Samengevat: voor mij is het belangrijk dat ik die studie kan zien, dat mijn diensten die kunnen ontleden en dat we daaruit dan de juiste lessen kunnen trekken. Maar als u de studie bezit, kunt u die misschien al sneller aan mij overmaken zodat wij over hetzelfde praten en ook de studie hebben.
Minister, ik dank u voor uw antwoord. Ik vind het raar dat u als minister bevoegd voor afvalbeleid niet de vinger aan de pols zou houden om te weten waar de steden en gemeenten en intercommunales vandaag mee bezig zijn. Als we de leiderspositie van Vlaanderen op het vlak van afvalbeleid willen behouden, zullen we moeten samenwerken en niet elkaar tegenwerken. Ik vind het frappant dat een organisatie als Fost Plus die de producenten vertegenwoordigt, probeert onder haar verantwoordelijkheid uit te komen, ook onder haar financiële verantwoordelijkheid, en de factuur eigenlijk doorstuurt naar de burgers via de intercommunales en de steden en gemeenten.
Minister, ik roep op om eindelijk samen te zitten, zowel de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten als de intercommunales en Fost Plus, en om samen te werken. We moeten ervoor zorgen dat we de koppositie die we in Vlaanderen steeds hadden, behouden en versterken. We moeten ervoor zorgen dat de kosten die voortvloeien uit het afvalbeleid, de producentenverantwoordelijkheid waarover we het allemaal eens zijn, eindelijk worden geïmplementeerd.
Mevrouw Taeldeman heeft het woord.
Voorzitter, collega Nevens, ik denk dat de minister wel zeer goed weet dat de lokale besturen enorm veel werk verzetten als het gaat over het inzamelen van afval. Onze ploegen zijn dagelijks op straat bezig met het inzamelen van afval, en ook van zwerfvuil. Het is een gigantische kostprijs. De minister heeft in haar antwoord op uw vraag verwezen naar de volgende erkenningsronde van Fost Plus. Dat is altijd een erkenning voor vier jaar. Er is een erkenning geweest van Fost Plus voor 2014-2018. Die erkenning is één keer gewijzigd, in 2017. Minister, wat is de verdere timing wat die erkenning van Fost Plus betreft? Dat zal voor de komende vier jaar immers zeer belangrijk zijn voor die lokale besturen.
Mevrouw De Vroe heeft het woord.
Voorzitter, minister, onze partij is uiteraard ook een groot voorstander van het principe ‘de vervuiler betaalt’. De Vlaming heeft de buik vol van het vele verpakkingsafval, dus we moeten evolueren naar minder verpakkingen en uiteraard ook de recyclagegraad verhogen. Minister, in het kader van de vraagstelling van vandaag is het inderdaad duidelijk dat u in het bezit moet zijn van die studie. Ik heb die persoonlijk ook niet, en niemand van mijn partij. Ik roep Recover dus op om die zeker ook aan alle commissieleden over te maken. In het kader van de nieuwe onderhandelingen inzake de erkenningsvoorwaarden et cetera met Fost Plus is het immers belangrijk dat we ook daar de detailcijfers van hebben, om goed te onderhandelen en om zo toekomstgericht tot de juiste beslissingen te kunnen komen.
Voorzitter, ik denk dat collega Nevens de studie, die hij wellicht grondig heeft bekeken, wel aan ons zal overmaken, en dat we dan zeker het debat verder in de commissie zullen kunnen aangaan.
Collega Nevens, het is zeker niet zo dat ik niet weet wat er in de gemeenten en de intercommunales gebeurt. De OVAM heeft daar enorm veel expertise en is daar ook enorm mee begaan. Ik vind het heel belangrijk – ik heb het daarnet ook gezegd – wat wij samen hebben afgesproken in de Vlaamse Regering, namelijk dat wij nog een sterkere producentenverantwoordelijkheid zullen invoeren, waar ook echt sterke financiële sancties aan verbonden zijn indien die engagementen niet worden nagekomen. Daarnaast is het voor mij cruciaal dat we die lokale besturen, die intercommunales goed betrekken bij de nieuwe erkenning van Fost Plus. Dat gebeurt ook. Collega Taeldeman, de timing ter zake is dat dit voor het einde van het jaar rond zou moeten zijn. Collega Nevens, als ik die studie kan bekijken, en daaruit zou blijken dat er inderdaad een onderfinanciering zou zijn, dan zal daar uiteraard tegen worden opgetreden. Als ik me niet vergis, is er morgen een studiedag over die studie, waarna die ook zal worden vrijgegeven, dus ik ben er zeker van dat we daar nog verder kennis van zullen kunnen nemen. Tot nu toe heb ik die immers nog altijd niet. Op basis daarvan zullen we zeker, als zou blijken dat dat zo is, ook verdere stappen kunnen zetten.
Ik denk dus dat we het met elkaar eens zijn dat het principe ‘de vervuiler betaalt’ heel belangrijk is, maar dat daarnaast ook de producentenverantwoordelijkheid cruciaal is. Die belangrijke afspraken hebben wij ook in juli binnen de Vlaamse Regering gemaakt.
Minister, ik ben alvast verheugd dat u wilt bekijken of de cijfers van Recover kloppen. Ik nodig u graag uit om morgen met mij naar de studiedag te gaan. Misschien kunnen we carpoolen. Dan sparen we nog wat benzine uit. Ik heb me alvast ingeschreven voor die studiedag, omdat ik de erg duidelijke signalen van steden, gemeenten en intercommunales over de manier waarop Fost Plus handelt met die lokale besturen zo belangrijk vind. We moeten daar paal en perk aan stellen. Ik ben dus ook blij met uw antwoord dat u niet zult dulden dat de factuur wordt doorgeschoven voor een verplichting die werd opgelegd door de Vlaamse Regering, door dit parlement, om te voldoen aan die producentenverantwoordelijkheid, om die terugnameplicht waar te maken. Ik hoop dat u daarop zult toezien, dat u ook die boodschap overbrengt aan de OVAM, die daarop moet toezien, en dat u dat ook meeneemt naar de Interregionale Verpakkingscommissie, want zij hebben ook een rol in dezen. Ze moeten ervoor zorgen dat dat niet kan gebeuren, mocht het waar zijn dat er vandaag een factuur wordt doorgeschoven.
Mijnheer Nevens, ik stel voor dat u die studie, als u die hebt, ook aan mij ter beschikking stelt, zodat alle volksvertegenwoordigers daar mede gebruik van kunnen maken.
Ik engageer mij om die persoonlijk aan u over te maken tijdens een lunch in De Daktuin. (Gelach)
Op uw kosten? Geen probleem.
De actuele vraag is afgehandeld.