Verslag plenaire vergadering
Verslag
Mevrouw Coudyser heeft het woord.
Minister, het is vandaag erfgoeddag in het Vlaams Parlement. (Opmerkingen)
Over de partijgrenzen heen vragen we vandaag speciale aandacht voor het soms onbelichte, maar wel heel belangrijke Vlaams cultureel erfgoed.
Ik ben blij dat ik die vraag aan u mag stellen, een West-Vlaming. Want u weet zeer goed dat West-Vlaanderen inderdaad vele interessante musea heeft. Ik denk aan de Brugse musea, maar uiteraard ook aan Mu.ZEE en In Flanders Fields. We hebben regionale erfgoeddepots én we zijn de toeristische provincie bij uitstek. We hebben dus ook al die link gelegd, dat erfgoed niet alleen belangrijk is voor ons DNA, maar ook voor onze economie.
Die erfgoedsector staat wel voor zware uitdagingen. Het is nodig dat zij, als ze goed willen functioneren en internationaal willen meespelen, hun kerntaken moeten kunnen blijven uitvoeren. Maar daarnaast functioneren ze ook in een steeds veranderende wereld. En die nieuwe wereld vraagt ook aandacht voor die nieuwe uitdagingen. Zo denk ik aan de digitalisering, niet alleen aan de digitalisering van collecties, maar ook aan een nieuwe manier van publiekswerk, de storytelling die van belang is, de innovatie, virtual reality en andere digitale apps. Zo veel mogelijk invoeren, om zo veel mogelijk en een zo breed mogelijk publiek aan te trekken.
Nu, dat erfgoed is van ons. Als Vlaanderen investeren wij daar ook in. Het belastinggeld gaat ook voor een deel naar dat cultureel erfgoed. Maar tegelijkertijd willen wij als overheid ook dat die erfgoedinstellingen zoveel mogelijk economisch werken, dat ze, naast de middelen die ze van de Vlaamse overheid krijgen, toch ook zorgen voor eigen inkomsten. En we vragen ook om in te zetten op alternatieve financieringsmogelijkheden. Zo is er de indemniteitsregeling, de waarborgregeling waarbij we collectief de verzekeringslast als Vlaamse overheid op ons nemen, of ook de inbetalinggeving van kunstwerken in het kader van erfbelasting. Dat zijn uw bevoegdheden.
Minister, welke mogelijkheden ziet u binnen uw bevoegdheden om die musea alternatieve financieringsmogelijkheden te bieden?
Minister Tommelein heeft het woord.
Mevrouw Coudyser, ik dank u voor uw vraag.
Eerst en vooral zijn er verschillende mogelijkheden om instrumenten te ontwikkelen. Meer nog, we zetten de Vlaamse fiscaliteit al effectief in. Heel recent, in het decreet van 21 april 2017, hebben wij de registratierechten gehalveerd bij aankoop van een beschermd monument. We hebben dat gedaan in overleg met de minister-president, die tegelijk ook minister van Onroerend Erfgoed is. We hebben de nieuwe eigenaars gevraagd om het bijkomende voordeel daarvan te investeren in de bescherming of de opwaardering van het beschermde goed. Voor schenkbelasting geldt trouwens net hetzelfde: je krijgt een halvering van het bedrag als je dit opnieuw investeert. De beide voordelen worden sinds 14 mei vorig jaar toegepast.
Recent nog was er het decreet voor hervorming van de registratierechten. Daarin gaan we nog een eind verder. Wie een beschermd monument koopt als gezinswoning, betaalt maar 1 procent. Het verkregen voordeel van die 6 procent nieuw tarief voor gezinswoningen is 7 procent. Zoals u weet, moet dit ook worden geïnvesteerd in het behoud van het erfgoed.
We hebben de Vlaamse fiscale autonomie dus ten volle benut om te verwerven en te investeren in monumenten in Vlaanderen.
U verwijst naar de regeling in de erfbelasting over de inbetalinggeving van kunstwerken. De werkgroep ambten en experten van VLABEL en de administratie Cultuur van minister Gatz hebben concrete voorstellen bedacht. We toetsen die op hun haalbaarheid, met het oog op gelijke behandeling. Minister Gatz en ikzelf zullen de definitieve voorstellen voorleggen aan het parlement.
Voorlopig zijn er geen nieuwe initiatieven. De Vlaamse Regering doet haar werk via de Vlaamse Erfgoedkluis van de PMV. Er zijn verschillende herbestemmingsprojecten, recent nog het Huis van Hamme in Brugge. De totale commitment bedraagt vandaag al 20 miljoen euro.
Tot slot, de indemntiteitsregeling is niet evident. Dat is een klein risico, maar als er iets gebeurt, is de schade doorgaans groot. Je moet die middelen in reserve hebben. Dat is begrotingstechnisch niet ESR-neutraal. Het kabinet van minister Gatz onderzoekt dan ook de mogelijkheid van een stockverzekering.
Minister, zeker voor het luik onroerend erfgoed zijn er stappen vooruit gezet in deze legislatuur. Alleen, de cultureelerfgoedsector blijft nog even op zijn honger zitten, denk ik.
Ik ben blij dat u nog altijd verder de mogelijkheden van de stockverzekering onderzoekt.
Nu, de sector is wel meer vragende partij voor die indemniteitsregeling. Ik begrijp dat dat niet evident is. Met de PMV en de Cultuurbank worden nu stappen vooruit gezet. Het is belangrijk dat dit nu in de praktijk wordt uitgevoerd zodat we zien wat de resultaten op het terrein zijn.
De heer Caron heeft het woord.
Minister, ik wil u aanspreken als minister van Begroting van deze Vlaamse Regering. Ik wil uw culturele hart prikkelen, meer niet. Straks gaat u aan de begroting voor volgend jaar werken.
Straks komt een dossier aan bod van minister Gatz over dat culturele erfgoed dat in Vlaanderen beleidsmatig vijftien jaar lang een beetje verwaarloosd is, vooral door de vorige minister van Financiën en Begroting. Ik doe een warme oproep, niet om het manna uit de hemel te laten neerdalen, maar om dat belangrijke culturele erfgoed voor elke stad, voor heel Vlaanderen, en voor elke burger de waardering te geven die het verdient. Ik zou zeggen, mocht dat een klein beetje blijven hangen in september, ik zou het heel fijn vinden.
Mijnheer Caron, ik ben blij dat u erkent dat ik een hart heb en zeker dat u weet dat ik een cultureel hart heb. Dat is correct.
Wat niet is, kan nog altijd komen. U kent een van mijn lijfspreuken: ‘optimism is a moral duty’.
Ik heb daar absoluut niets meer aan toe te voegen.
De actuele vraag is afgehandeld.