Verslag plenaire vergadering
Verslag
Mevrouw Brouwers heeft het woord.
Minister, sinds oktober vorig jaar kunnen reizigers in de regio Gent en de regio Antwerpen met een speciale pas, een City Pass, reizen met zowel de treinen van de NMBS als de trams en bussen van De Lijn. De meesten hier vonden dat een zeer interessant initiatief, zeker na wat we net nog allemaal gehoord hebben over files. Er kan niet genoeg gebeuren. Iedereen enthousiast, dus. Ook TreinTramBus was op dat moment vrij enthousiast.
Wat blijkt nu? Ik heb overigens, na wat gepuzzel, ontdekt dat het uit een schriftelijke vraag van collega De Ridder komt. Het blijkt dat de cijfers van de verkoop van die City Pass sinds oktober niet zo denderend zijn. Voor de eerste drie maanden gaat het over slechts 130 abonnementen die zo zijn verkocht. TreinTramBus deed daar vandaag in de pers een beetje smalend over: ‘130, dat is niet eens een volle tram’. Ze herhaalden ook hun kritiek op het feit dat het slechts maand- of jaarabonnementen zijn, dat de regio’s wat betreft de treinstations misschien wat te klein zijn gemeten en voor De Lijn dan weer te groot, dat je die pasjes ook alleen maar bij de NMBS kunt kopen en niet bij De Lijn.
We hebben daar vorig jaar op 1 juni in een commissievergadering voor het eerst over gehoord. Begin september heeft het dan ook in de kranten gestaan dat dat er ging komen. Men heeft daar eigenlijk een zomer overheen laten gaan, zonder enige promotie. En dat is een beetje spijtig. Minister, hoe gaat u het succes van dit op zich niet zo slechte idee van de City Pass proberen op te drijven? Want het is op dit moment moeilijk een succes te noemen.
Minister Weyts heeft het woord.
Dit verdient toch allemaal enige nuance. We hebben dit gestart in de maanden oktober, november en december. Daarover gaan de cijfers. Iedereen die daar een tikje verstand van heeft, weet dat de abonnementen vooral gekocht worden in de zomer. We hebben er ook heel doelbewust voor gekozen om een zachte aanloop te nemen. We plannen dus net een hele campagne, NMBS en De Lijn samen, om tegen de zomer mensen te overtuigen om in te stappen in die aantrekkelijke abonnementsformule, waarbij een combinatie wordt gemaakt van én De Lijn-abonnement én NMBS.
Het heeft bloed, zweet en tranen gekost om dat uiteindelijk te bewerkstelligen. Dat zullen we dus zeker doen.
Ook hebben we vanaf het begin gezegd dat we starten met de afbakening van een gebied. Je moet ergens een afbakening maken, je moet ergens de grens trekken. En wie vlak aan de andere kant van de grens zit, zegt natuurlijk: ‘Waarom ben ik er niet bij?’ Dat is natuurlijk het gevolg van de grenzen die je trekt. Maar wij hebben vanaf het begin gezegd: we nemen eerst de tramzone en we bekijken dan of we kunnen uitbreiden, tot en met mogelijk en hopelijk voorstedelijke zones. Dit is dus het begin.
Maar dat schiet men dan vanuit de heup gewoon weg. En dat zijn dan zogezegd trein-, tram- en busgebruikers die verondersteld worden om supporters te zijn van het openbaar vervoer. Tja, zulke supporters wens ik mijn tegenstanders toe. Als je dat idee zo vanuit de heup nu al afschiet, dan is dat eufemistisch gesteld nogal heel kort door de bocht.
Je moet weten: toen we het sms-ticket hebben gelanceerd, waren er 50.000 sms’en tijdens de eerste drie maanden, op al die maanden. Vandaag hebben we er 50.000 per dag. Hetzelfde verhaal bij het m-ticket. Na enkele maanden werd daarop ook meteen kritiek gegeven: ‘Zeg, waar blijft dat?’ Toen waren er op drie maanden 60.000, nu hebben we er 60.000 per maand. We hebben toen ook niet gezegd, na drie maanden: ‘Oei oei oei, we zullen dat weggooien. Weg daarmee, we veranderen alles.’ Neen, we moeten die producten een kans geven. We zijn er eindelijk in geslaagd om met de NMBS te komen tot één ticket. We zullen dat allemaal moeten leren. We hebben dat nooit gekend, dat we één ticket kunnen hebben voor het volledige openbaar vervoer. Ik wil daar later bijvoorbeeld nog fiets en taxi aan toevoegen – een combimobiliteitsoplossing dus. Dat moeten we alle kansen geven in plaats van dat onmiddellijk op basis van drie maanden cijfers voorbarig uit de lucht te schieten.
Ík ben een echte supporter van het openbaar vervoer.
Oké, je moet de dingen tijd geven. Dat klopt. Alleen verwacht je toch dat promotie ook gebeurt voordat je het nieuwe systeem in gang gezet. En dat is hier misschien toch wat beperkt gebeurd in de loop van de afgelopen zomer.
Minister, ik heb een extra vraagje voor u. In juni vorig jaar, toen het ook daarover ging, hebt u aangekondigd dat u aan het spreken bent – of tenminste dat De Lijn aan het spreken is – met de NMBS, maar ook met TEC en MIVB om voor de Vlaamse Rand rond Brussel – en het zou zelfs tot Leuven kunnen gaan, zo hebt u toen gezegd – ook een dergelijke City Pass te initiëren. Op een schriftelijke vraag van mij hebt u op een bepaald moment geantwoord dat in het najaar 2017, dus enkele maanden geleden, het overleg daarover zou plaatsvinden en dat men verder zou bekijken of dat nu al dan niet zou gebeuren. Kunt u daarover iets meer zeggen? Ik overval u er misschien mee. (Opmerkingen van minister Ben Weyts)
Dus het JUMP-ticket voor de Vlaamse Rand en de studie daarover.
Mevrouw De Ridder heeft het woord.
Voorzitter, het is altijd eigenaardig om te zien dat er een actuele vraag wordt gesteld naar aanleiding van een schriftelijke vraag en antwoord van een parlementslid dat in de krant verschijnt. Voor alle duidelijkheid: ik heb er zelf niet over gecommuniceerd, omdat het voorbarig is en omdat ik een nieuwe vraag wilde indienen richting zomer. Maar daar kunt u niet aan doen, mevrouw Brouwers, en ook de voorzitter niet. Wél de Apache en De Standaard-journalist die het nodig vond om moedwillig mijn naam weg te knippen uit zijn schrijfsels. Maar dit ter inleiding, collega's.
Ik geloof sterk in het geïntegreerd abonnement. Die prijs zit ook goed. Als je de prijzen van samen of apart vergelijkt, zit die zeer goed. Ik ben ook blij met de aangekondigde extra campagne van de minister die wordt opgestart. Ik ben ervan overtuigd dat het een succes zal zijn, wanneer men na de zomer zal vaststellen dat de rits mensen die normaal een abonnement nemen tegen die tijd hun abonnement voor het komende jaar zullen hebben vernieuwd. Ik kan er alleen maar op hopen dat dat dan gecombineerd gebeurt en ook op een manier die nog andere modi in de toekomst zal betrekken. Ik hoop ook dat die grenzen worden bekeken, minister, om na te gaan of die optimaal en ideaal zijn en of we nog op een andere manier mensen kunnen aantrekken tot het gecombineerd abonnement.
De heer Keulen heeft het woord.
Minister, ik heb een praktische vraag. In Brussel kennen ze het JUMP-ticket, waarbij je 2,10 euro betaalt voor een rit binnen de stadszone of 7,50 euro per dag. Wordt er iets soortgelijks overwogen voor Antwerpen en Gent?
De heer Rzoska heeft het woord.
Minister, het heeft natuurlijk ook wel allemaal voor een stuk te maken met flexibiliteit. Ik geef u dus nog het voordeel van de twijfel. Die campagne komt er nog aan. Laten we hopen dat die cijfers stijgen. Wat die flexibiliteit betreft, ik neem een lukraak buitenlands voorbeeld, namelijk de Oyster card in Londen. Die is zeer gebruiksvriendelijk. Je betaalt per dag en je weet per definitie binnen welke agglomeratie je kunt rijden. Ik denk dat een van de problemen met die City Pass is dat De Lijn daar op dit moment gewoon een netabonnement op zet, wat toch wel stevig is qua prijs. Als ik me bijvoorbeeld rond Antwerpen of Gent moet verplaatsen, ben ik er niet zozeer in geïnteresseerd om met mijn City Pass ook de Kusttram te nemen. Ik denk dus dat je ook wel zou kunnen werken inzake de prijs door daar flexibeler mee om te gaan en dus met De Lijn te zoeken naar een systeem dat enkel gebiedsdekkend is voor datgene waarvoor ik die kaart eigenlijk nodig heb, en ik niet de prijs van een abonnement betaal. Ik denk dat de oplossing daar voor een stuk zou kunnen liggen.
Wat dat laatste betreft, één abonnementsformule voor heel Vlaanderen is eigenlijk altijd het uitgangspunt geweest van mezelf en van alle voorgangers. Men houdt daar bij De Lijn ook aan vast. Ik sluit niks uit, maar dat is altijd hetgeen waaraan men heeft vastgehouden. Er is ook echt een ratio en een verklaring voor te vinden.
Wat de vragen over het promotie voeren betreft: we voeren promotie op het moment dat mensen een aankoop overwegen. Je gaat geen zwembroekencampagne voeren in de winter, want op dat moment zal niemand overwegen een zwembroek te kopen, maar mogelijk wel in de lente. Daarom ook gaan we samen met de NMBS promotie voeren tegen de zomer, op het moment waarop de meeste mensen beslissen welk abonnement voor het openbaar vervoer ze gaan nemen.
Onze lat – dat had ik nog niet meegegeven – ligt ter zake op 1000 abonnees voor Gent en 1500 abonnees voor de zone Antwerpen. Dat is het potentieel waarvan men is uitgegaan.
Mijnheer Keulen, dit is het eerste. Laten we beginnen met dat abonnement. We bekijken ook verder de uitbreiding van de perimeter en of we in de toekomst kunnen gaan naar een individueel ticket. Ook dat nemen we dus zeker mee.
Wat tot slot de Vlaamse Rand betreft, die onderhandelingen lopen nog. Men is nog aan het bekijken wat de optimale formule is inzake de perimeter. In het geval van Antwerpen en Gent was dat eigenlijk eenvoudig: men heeft gewoon de tramzone genomen. We hebben niet zo’n afgebakende zone wat de Vlaamse Rand en het gebied met Brussel betreft. Die besprekingen lopen dus nog. Dat is vrij complex. Het tweede, dat daar natuurlijk aan is gekoppeld, is de tariefformule: hoe kun je er optimaal voor zorgen dat je mensen in de verleiding kunt brengen om zo’n gecombineerd abonnement te nemen? Het derde is de interne verdeelsleutel: hoe ga je die inkomsten verdelen tussen De Lijn en de NMBS?
Dat is dus een complexe oefening, die we gelukkig hebben kunnen afwerken wat Antwerpen en Gent betreft, maar die nog loopt voor de Vlaamse Rand.
Ik heb er alle begrip voor dat het voor Brussel en de Vlaamse Rand een complexere oefening is dan op puur Vlaams grondgebied, maar ik hoop toch dat jullie er met zijn allen samen in zullen slagen om ook daar een dergelijke City Pass tot stand te brengen. Ik begrijp dat u daar geen timing op wilt plakken, maar we gaan dat toch zeker blijven opvolgen.
Voor de rest zou ik zeggen, promoot het systeem zoals het nu bestaat voor Antwerpen en Gent, en de evaluatie zullen we dan misschien ook eens over een jaar of zo doen, om te zien of die 2500 abonnementen zijn gehaald, of er nood is aan dagpassen, weekpassen, trimestriële passen, weet ik veel. Ik denk dat het iets is om op te volgen, want hoe meer we kunnen doen voor het openbaar vervoer, hoe meer mensen we daarin kunnen krijgen, hoe aantrekkelijker we dat maken, hoe minder files. Dan zullen we in de toekomst misschien de disputen van de vorige vragen ook wat minder hebben.
De actuele vraag is afgehandeld.