Verslag plenaire vergadering
Actuele vraag over het opnieuw mislukken van het regeringsoverleg betreffende de bescherming van kwetsbare zonevreemde bossen
Verslag
De heer Sanctorum heeft het woord.
Voorzitter, minister, collega’s, vorige week kreeg u een bijl van de heer Vandaele om de fameuze politieke knoop door te hakken. Ik had verwacht dat u vandaag een kettingzaag zou krijgen. (Gelach)
Allicht geraakte die niet voorbij de controle en ligt die nog aan de ingang.
Nu, alle gekheid op een stokje: de ruimtelijk bedreigde bossen zijn nog altijd bedreigd. Ik had verwacht dat vorige vrijdag die kaart zou worden vastgelegd. Blijkbaar is dat niet gebeurd. Waarom is dat zo, minister? Waarom wordt die maar niet goedgekeurd? Want dat zou ervoor zorgen dat de bossen beschermd worden.
De heer Tobback heeft het woord.
Voorzitter, minister, collega’s, ik moet me aansluiten bij de heer Sanctorum. Vorige week verwees ik naar de zoveelste aflevering van ‘De Collega’s’. Ik zocht het ondertussen op: er zijn drie seizoenen van gemaakt, samen goed voor 37 afleveringen.
Stilaan is alles gezegd wat nog kan worden gezegd. Het wordt tijd dat u beslist. Als u zelfs kunt weerstaan aan de druk van de heer Vandaele, wat houdt u nog tegen? Hoe komt het dat een beslissing die al meermaals is opgenomen op de agenda van de Vlaamse Regering en waarop het hele Vlaams Parlement zit te wachten, nog niet is genomen?
In de commissie hebben we het er ook al meermaals over gehad. U hebt daar gezegd dat er misschien wel duizend opmerkingen zijn gekomen op de oorspronkelijke kaarten van die 12.500 hectare, maar dat er slechts over 8 hectare nog enige discussie is. Na 25 episodes slagen we er dus nog altijd niet in om de bossen te beschermen, en dat vanwege die 8 hectare.
Die 8 hectare, liggen die in de voortuin van minister Tommelein? Of is dat de bouwgrond die minister-president Bourgeois heeft opzijgezet voor zijn kleinkinderen? Wat is er zo bijzonder aan die 8 hectare, dat het niet mogelijk is om bossen waarover iedereen het eens is dat ze én belangrijk én bedreigd zijn, te beschermen? Bij gebrek aan een beslissing, zou ik dat echt willen weten.
Minister Schauvliege heeft het woord.
Voorzitter, collega’s, het is inderdaad een feuilleton, met steeds nieuwe afleveringen. Begin maart hebben we urenlang gedebatteerd in de commissie. Mevrouw Meuleman stelde een vraag. Vorige week stelde de heer Vandaele een actuele vraag en vandaag worden er dus twee gesteld.
Mijnheer Tobback, eigenlijk maakt u een fout. U verwees naar ‘De Collega’s’. De vergelijking gaat mijns inziens niet op. Misschien moeten we naar een andere serie kijken. De discussie loopt immers niet al maanden of een jaar, maar al twintig jaar. Ik zou alle verantwoordelijke ministers van die periode kunnen opsommen. Ook socialisten en ecologisten waren erbij. Alleen het Vlaams Belang was er niet bij in die periode.
Voor u straks in uw repliek het beeld schetst alsof het om het Amazonewoud gaat dat ondertussen wordt gekapt en bedreigd, wil ik dit meegeven. Ik heb een heel mooi overzicht dat aantoont dat die bossen ondertussen ook wel beschermd zijn. Die bossen kunnen maar op één manier, soms via een ontheffing, ontheven worden van het feit dat ze niet ontbost mogen worden. Ik heb een heel mooi overzicht van de periode 1999 tot nu van wat er allemaal is beslist aan ontheffingen. Ik zal dat met heel veel plezier aan u overmaken. Ik daag u uit, mijnheer Tobback, om goed te bestuderen wanneer welke beslissingen zijn genomen.
De vraag is wat de knelpunten zijn. Ik denk dat u die wel kent. Die zijn ook aan bod gekomen bij de hoorzitting, maar ik zal ze nog even opsommen. Er is wat betreft die bossen een grote bezorgdheid omdat het gaat om bouwgronden, industrieterreinen, gronden waar heel wat administraties plannen mee hebben. Ik denk dan bijvoorbeeld aan Openbare Werken, maar ook aan lokale besturen die plannen hebben om scholen uit te breiden waar die bossen staan, aan lokale besturen die zorginstellingen willen bouwen waar die bossen staan, maar ook aan burgers die bouwgrond hebben waar ze successierechten op hebben betaald voor bouwgrond en die nu, omdat ze de bomen hebben laten staan, inderdaad grote bezorgdheid hebben dat die bouwgrond geen bouwgrond meer zal zijn en dat die bossen beschermd zullen worden.
Doet dat iets af aan het feit dat we die bossen willen beschermen? Neen. We zullen die bossen beschermen. Het staat vrijdag trouwens terug op de agenda van de Vlaamse Regering. (Opmerkingen van Bruno Tobback)
Ik zie iedereen lachen. Men vindt het precies zeer plezierig dat we omzichtig te werk gaan. Dit is een beslissing die we niet met de botte bijl moeten nemen. Dit moet voorzichtig gebeuren om de juiste beslissing te nemen. En we zullen die beslissing nemen en we zullen die bossen beschermen, maar we gaan niet over een nacht ijs. Het klopt dat er bezorgdheden zijn waarover gediscussieerd kan worden. Dat zijn de zaken die we nog aan het doen zijn.
Na twintig jaar klopt het dat er inderdaad een bereidheid is binnen deze Vlaamse Regering om die bossen te beschermen.
Minister, dank u voor uw vergelijking. Misschien zijn het niet ‘De Collega’s’, maar eerder ‘The Bold and the Beautiful’. De liberalen schermen altijd met de fameuze uitspraak: niet de afkomst telt, maar de toekomst telt. Ik vind dat ze daarmee het debat soms platslaan, maar in dezen vind ik het erg belangrijk. Het gaat inderdaad niet over het hele politieke traject dat is afgelegd het afgelopen jaar. Het gaat nu over de feitelijke bescherming van die bossen.
Minister, het staat vrijdag opnieuw op de agenda. Vorige week heb ik u de vraag gesteld over welke kaart we het nu eigenlijk hebben. Ik heb daar echt een bezorgdheid over. Het Agentschap voor Natuur en Bos heeft een kaart opgesteld, objectief, op basis van parameters en met een hele formule. Het gevaar bestaat dat er allerlei bos verdwijnt van die kaart. Over welke kaart hebben we het? Is het dezelfde als de ontwerpkaart van het ANB of is er al bos verdwenen?
Minister, ik neem dat terug van ‘De Collega’s’. Het eerste deel van uw antwoord deed me eerder denken aan ‘Klein Klein Kleutertje’. Zij hebben het ook altijd gedaan. Dat is op geen enkele manier relevant, al was het maar omdat u dit dossier al meermaals op de regering heeft gebracht en dat de regeringspartijen al weken zeggen dat het zal gebeuren, maar dat het niet gebeurt.
U zegt in één zin dat ze ondertussen eigenlijk beschermd zijn, maar ook dat u ruimte wilt maken om daar wegen, scholen en zorginstellingen op te bouwen. Het is toch een mirakel dat de 12.500 hectare kwetsbaarste bossen die we in Vlaanderen hebben, precies allemaal bestemd zouden zijn en nodig om er zorginstellingen op te bouwen. Alsof er in Vlaanderen geen tienduizenden hectaren harde bestemmingen nog onbebouwd liggen te wachten die daarvoor kunnen worden gebruikt en waarbij de zonevreemde kwetsbare bossen kunnen worden ontzien. Het is een kwestie van keuzes maken. Het blijft een jammere vaststelling dat u er niet in slaagt om samen met deze regering die keuzes te maken terwijl ze nochtans evident zijn. (Applaus bij sp.a)
Wie van de N-VA wenst iets te zeggen, behalve de heer Vandaele? (Gelach)
De heer Ceyssens heeft het woord.
Op het gevaar af dat hier straks opnieuw iemand met een wapen staat te zwaaien … Ik zal dus heel voorzichtig zijn in mijn reactie.
Ik zou het beeld willen weghalen dat men hier probeert te creëren, namelijk dat wij hier zitten te dralen terwijl intussen buiten de kettingzagen volop draaien en er hectares bossen verdwijnen. Er is vandaag een heel duidelijke procedure voor de ontheffing op het verbod op ontbossing, zoals dat heet, en ik betreur eigenlijk dat u dat niet meeneemt in uw overweging. U geeft daarmee een heel andere beeldvorming.
CD&V staat volledig achter die kaart en wij hebben dezelfde bemerkingen gemaakt deze week, vorige week en de week voordien. We hebben gezegd dat al die planningsinitiatieven die de afgelopen jaren met veel zorg door lokale en provinciale besturen en door de gewestelijke overheid zijn genomen, vandaag niet op de schop moeten, en dat het initiatief juist moet zijn.
Mijnheer Vandaele, u hebt de minister vorige week een bijl overhandigd. Misschien had u die bijl beter gebruikt om uw collega in de Westhoek in bedwang te houden die moord en brand schreeuwde dat een van de weinige bossen die daar zijn, Nonnebossen en Vijverbos, werden beschouwd als waardevol bos.
Mevrouw Peeters heeft het woord.
Voor mijn fractie is het heel belangrijk – en dat heb ik al meermaals in de commissie gezegd – dat er juiste kaarten zijn. U weet allemaal dat er op de ontwerpkaarten alleen al van de Vlaamse administraties een duizendtal opmerkingen zijn en dat die kaarten dus moeten worden bijgestuurd.
Wat de heer Ceyssens hier zegt, wil ik alleen maar mee ondersteunen: op dit ogenblik zijn die zonevreemde bossen ook al beschermd.
Mijnheer Sanctorum, voor onze fractie is de toekomst inderdaad heel belangrijk. Maar voor ons is het ook heel belangrijk dat we een goed akkoord hebben. Liever deze of volgende week een goed akkoord dan vorige week een slecht akkoord. Ik heb er alle vertrouwen in dat er straks zal worden geland en dat dan de juiste kaarten zullen voorliggen.
Mevrouw Meuleman heeft het woord.
Collega’s, stop toch met te zeggen dat die bossen juridisch voldoende beschermd zijn. Ik heb al gezegd dat ik een schriftelijke vraag heb gesteld over hoeveel ontheffingen voor ontbossing er al zijn geweest sinds het Bosdecreet, sinds 2015. Het antwoord daarop was 92. Minister, u zei daarnet dat u een precies overzicht kunt geven van waar die zich bevinden, maar waarom hebt u dan op mijn schriftelijke vraag geantwoord dat u niet kunt zeggen waar die zijn. Ik vroeg over welke plekken het ging en waar die 91 ontheffingen zijn goedgekeurd, maar u kon daar toen niet op antwoorden. Ik zou dan wel heel graag dat overzicht zien, minister.
En als een dossier driemaal op de regering komt – een minister komt niet met een dossier naar de regering als dat nog niet klaar is – en u dan zegt dat u omzichtig te werk wilt gaan, dan zijn er politieke spelletjes bezig. Dit wordt inderdaad een soap. Binnenkort komen ook de boekjes en de serie ‘Joke zoekt kaart’ uit. Ons geduld geraakt wel stilaan op.
De heer Bijlman heeft het woord. (Gelach)
Voorzitter, ik veronderstel dat u mij bedoelt.
Minister, mijn ontgoocheling vrijdag was natuurlijk minstens even groot als die van de collega’s, groter zelfs, want ik denk dat we toch al wat energie hebben gestopt in dit dossier. Ik ben ook ontgoocheld omdat ik nu mijn bijl kwijt ben.
De N-VA blijft erbij dat dit dossier rijp is voor een beslissing. Als er problemen zouden rijzen voor scholen of wat dan ook, zoals de minister zegt, dan is er de mogelijkheid van een ontheffing door de Vlaamse Regering. En voor andere zaken die moeten worden aangepast aan de kaarten, is er natuurlijk ook het openbaar onderzoek.
Wanneer particulieren schade zouden ondervinden, dan is er het systeem van planschade, zoals de minister zei. Wij zien dan ook geen probleem om het dossier nu goed te keuren.
Mijnheer Ceyssens, wat een of andere lokale afdeling daar ook over mag beweren, wij laten ons daar minder door leiden dan andere partijen. (Applaus van Matthias Diependaele)
Mijn fractieleider heeft voor mij geapplaudisseerd. Kan dat in het verslag worden opgenomen? (Gelach)
Het parlement heeft een decreet goedgekeurd. Ik reken erop dat de regering dat decreet inderdaad loyaal uitvoert. (Applaus bij de N-VA)
Voor alle duidelijkheid: ik wil nog eens herhalen wat ik al een paar keer heb gezegd. Uiteraard zullen we het decreet en de criteria die daarin staan, respecteren. Ik hoop zelf ook dat die kaart snel wordt goedgekeurd. Ik was uiteraard ook ontgoocheld omdat de Vlaamse Regering daar vorige week vrijdag nog niet mee kon landen. Uiteraard zal die kaart voldoen aan de criteria zoals die zijn opgenomen in het decreet. Mijnheer Sanctorum, u hoeft zich daar dus geen zorgen over te maken.
Mevrouw Meuleman, ik wil echter nog eens herhalen dat die bossen op dit moment ook beschermd zijn. U hoeft helemaal niet te doen alsof die bossen nu vogelvrij zijn verklaard. Het verschil is dat, nadat die kaart zal zijn goedgekeurd, de ontheffingen zullen gebeuren door de Vlaamse Regering. Voordien, voor die kaart er was, gebeurden de ontheffingen door het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB). De criteria op basis waarvan die afweging gebeurt, zijn echter vergelijkbaar met de criteria die vandaag door het ANB worden gehanteerd.
Men verwijst altijd naar de 91 dossiers. Als ik daarnet zei dat ik een overzicht wil geven, dan gaat het ook over het aantal ontheffingen. Het klopt dat onze diensten niet beschikken over een gedetailleerd overzicht, maar het is natuurlijk inderdaad zo dat er een paar afwegingen gebeuren op basis van een aantal elementen. Ik heb daarnet een aantal voorbeelden gegeven. Dat gaat om de aanleg van fietspaden, om bouwvergunningen voor ziekenhuizen, zorginstellingen, scholen en dergelijke meer, waarvoor dan inderdaad die ontheffingen worden verleend.
Geachte leden, uiteraard is het keuzes maken. Deze Vlaamse Regering heeft de intentie, en ik zeker ook, om die kaart te laten goedkeuren. We hebben die trouwens al een eerste keer aan de Vlaamse Regering voorgelegd. De eerste beslissing is daaromtrent al genomen. Het klopt dat er heel wat opmerkingen waren. Ik wil nogmaals herhalen dat het niet zo is dat in de Vlaamse Regering of binnen partijen in die Vlaamse Regering het idee zou leven dat we dat niet mogen doen, dat we die bossen niet gaan beschermen. Daar gaat het niet om. Iedereen wil dat die kaart er komt en dat die bossen worden beschermd. Het klopt dat er nog een aantal opmerkingen waren. Die worden nu nog verder in detail bekeken, qua correctheid en dergelijke meer. Daarom hebben we vorige week beslist om dat op de agenda van vrijdag te plaatsen. Dit heeft dus niets te maken met enige obstructie omdat men deze kaart helemaal niet zou willen, maar nogmaals, het gaat hier over een belangrijke beslissing, die goed moet gebeuren. Mijnheer Vandaele, het is beter om inderdaad wat tijd te nemen, om dat niet met de botte bijl te doen, maar misschien wel met een fijne kam. Ik heb een cadeautje voor u mee. Ik heb een fijne kam mee, zodat we de juiste beslissing kunnen nemen. (Gelach. Minister Joke Schauvliege overhandigt een kam aan Wilfried Vandaele. Applaus)
Wij doen hier dan de moeite om vragen te stellen, en wij krijgen niks.
Laten we opnieuw even serieus worden. Minister, voor alle duidelijkheid, niemand twijfelt eraan dat iemand in dit parlement de principes in vraag stelt, zijnde dat er een betere bescherming moet komen en dat er een kaart moet komen. Het punt is dat het al een stuk delicater wordt zodra het eens concreet wordt. Dat illustreert ook het voorbeeld dat mevrouw Meuleman aanhaalt. Plots verdwijnen er toch stukken bos op zeer korte tijd. Hoeveel waren het er? 91. Die bescherming is dus zeker niet absoluut.
Ik ben wel bezorgd over die kaart. Dat die voldoet aan de voorwaarden van het decreet, dat zou er natuurlijk nog aan moeten ontbreken. Wat die kaart uiteindelijk zal worden, daar heeft het parlement echter totaal geen controle over. Dat zal op basis van de ontwerpkaart van ANB zijn, maar dan kan daar nadien nog van alles mee gebeuren, ook conform het decreet. Ik maak me dus wel zorgen en ik reken op u. Ik reken erop dat u vrijdag een beslissing neemt en dat u die kaart ook overmaakt aan de leden van dit parlement.
Ik kan die bezorgdheid natuurlijk alleen maar delen, ook na het horen van alle interventies. Ik wil er immers toch nog even op wijzen, en dat is het meest onrustwekkende in heel dit verhaal, dat het enige voornaamste effect van het goedkeuren van die kaart door de Vlaamse Regering is dat ze in openbaar onderzoek zal gaan. Met andere woorden, iedereen die daar dan flagrante fouten, dikke problemen, onvoorstelbare, foute beslissingen in zou zien, die kan die dan kenbaar maken.
Het feit dat men niet bereid is om een kaart goed te keuren en voor te leggen aan de Vlaamse bevolking en alle belanghebbenden, maar dat men er eerst met de fijne kam of met de botte bijl of met wat dan ook onder elkaar over gemarchandeerd heeft, kan toch alleen maar betekenen dát men aan het marchanderen is en dat men een aantal dingen aan het proberen in te kleuren is die men liever niet uitlegt aan de bevolking alvorens men die bevolking er haar mening over vraagt. Er zit genoeg kennis van grond, van bossen en van terreinen in Vlaanderen, al was het maar bij de eigenaars, om in dat openbaar onderzoek die opmerkingen te maken. Het feit dat u het niet durft of wilt voorleggen, kan mij alleen maar doen concluderen dat u ‘achter ’t gat’ eerst een paar dingen geregeld wilt hebben, eerst een paar deals gesloten wilt hebben of een paar koppelingen gemaakt wilt hebben, collega’s van de meerderheid, alvorens u daar mee naar de Vlaamse burger gaat. Als dat niet onrustwekkend is, dan weet ik het niet. In elk geval heeft het feuilleton lang genoeg geduurd, collega’s. Stop met aflevering 38. Ik zou zeggen, collega’s, maak nu eindelijk de brug. (Applaus bij sp.a)
De actuele vragen zijn afgehandeld.