Verslag plenaire vergadering
Verslag
De heer Nevens heeft het woord.
Voorzitter, collega’s, in de loop van vorige week, toen minister Schauvliege met haar vliegtuig vanuit Marrakesh landde in Zaventem, stonden de kranten vol over de plannen van luchthavenuitbater Brussels Airport Company (BAC) met betrekking tot de luchthaven van Zaventem. BAC maakte op dat moment zijn Masterplan 2040 bekend. Wie zijn wij om iets te hebben tegen dat bedrijf, tegen die onderneming, die ambitie en visie toont en die vooropstelt om de werkgelegenheid van 60.000 mensen vandaag op te tillen naar 120.000 tegen 2040? En dat in een regio waar Brussel met 500.000 werklozen zit. Daar kunnen wij toch niet tegen zijn? Het is toch absurd dat wij dit een strobreed in de weg zouden leggen?
Minister, er is natuurlijk meer. Er is de leefbaarheid van de gemeenten rond de luchthaven. Onmiddellijk na het bekendmaken van het masterplan reageerden Boerenbond, inwoners en de gemeentebesturen die vandaag worden getroffen door de mogelijke verlenging van de 25L en het aanleggen van een taxibaan.
Waarom wordt er vandaag een voorstel gedaan om de capaciteit richting Oost-Brabant uit te breiden? Dat is duidelijk. Elke luchtvaartmaatschappij die boven Brussel vliegt, betaalt torenhoge boetes. Er is geen uitweg voor de luchthavenuitbater. Er is vandaag geen andere oplossing dan de luchthaven uit te breiden naar Oost-Brabant.
Minister, ik zou hetzelfde kunnen vragen als mevrouw Van Volcem: wat gaat u daaraan doen? Dat ga ik niet doen. Minister, is het masterplan conform de geluids- en gewestplannen die u vandaag hanteert? Hoe ziet u die uitbreiding?
Minister Schauvliege heeft het woord.
Mijnheer Nevens, uw vraag is een beetje dubbel. Aan de ene kant geeft u aan dat het gaat om een strategisch plan van de luchthaven dat een aantal mogelijke pistes bevat. Aan de andere kant vraagt u of dit conform is met de huidige geluidsactieplannen en de gewestplannen. Beide zijn tegenstrijdig. Het gaat om een strategisch plan van een luchthaven, die op lange termijn nadenkt waar hij naartoe wil. De bedoeling heb ik begrepen, want het is een initiatief van de luchthaven zelf.
De bedoeling is dat de luchthaven met dat strategisch plan in consultatie gaat en aan de belangrijkste stakeholders maar ook aan het ruime publiek vraagt wat zij daarvan vinden.
Kan dit? Zijn daar bezwaren tegen? De Vlaamse Regering is natuurlijk ook een van de belangrijke stakeholders. Het is belangrijk dat we binnen de Vlaamse Regering een goed standpunt voorbereiden. Dat gaat niet alleen over geluid en ruimte. Het gaat over veel meer. Het gaat over het inbedden in de omgeving, mobiliteit, de Vlaamse Rand, werk en economie. In eerste instantie moeten wij als Vlaamse Regering een gemeenschappelijk standpunt formuleren over dat strategisch plan. Dat zal wellicht ook in de Vlaamse Regering gebeuren, gecoördineerd met alle beleidsdomeinen.
Wat nu de geluidsactieplannen en het gewestplan betreft, spreekt het voor zich dat een plan conform de geldende ruimtelijke voorschriften moet zijn. Als er iets concreets wordt voorgelegd, moet dit ook voldoen aan de milieueffectenrapportage. Ik heb hier in dit halfrond maar ook in de commissie al meerdere keren gezegd dat er een evenwicht moet worden gevonden en dat de inbedding in de omgeving en de leefbaarheid rond de luchthaven voor mij als minister bevoegd voor leefmilieu, natuur en ruimte cruciaal zijn. Dat blijft ook mijn antwoord. Dat zal ook de manier zijn waarop wij dit dossier beoordelen.
Het gaat hier over een strategische visie, waar nog een definitief plan uit moet volgen. De Vlaamse Regering zal daarover een standpunt formuleren. Ik kan dat uiteraard nu nog niet doen.
Minister, ik snap dat dit voorbarig is en dat u vandaag nog geen uitspraak kunt doen over de inhoud van de plannen van BAC. We vinden het echter belangrijk dat er voor de inwoners rechtszekerheid wordt gecreëerd. We zijn allang vragende partij om op federaal niveau een Vliegwet te creëren, maar die is er nog altijd niet. Wij stellen voor: ‘first things first’, eerst een Vliegwet en dan praten over een eventueel masterplan voor de luchthaven. Het is toch de omgekeerde wereld dat we een probleem dat zich in Brussel voordoet, moeten oplossen in Vlaanderen.
De heer Doomst heeft het woord.
Dit dossier kan enkel door een bril met twee glazen worden bekeken: enerzijds economie en mogelijke tewerkstelling en anderzijds de leefbaarheid. Je kunt niet een van de ogen dichtknijpen.
We hebben met het Toekomstforum van de burgemeesters akte genomen van het participatietraject dat BAC aanbiedt en waarover alle betrokkenen in dialoog willen gaan. Vlaanderen moet attent blijven en Brussel goed in het oog houden, maar vooral ook het federale niveau. We willen weten hoe we gaan vliegen met Schauvliege, maar die heeft al een aantal initiatieven genomen. Ik vind dat we namens het parlement en de regering aan minister Bellot moeten vragen wanneer hij zijn ‘boulot’ zal doen.
Ik moest even doordenken, mijnheer Doomst. (Gelach)
De heer De Ro heeft het woord.
Mijnheer Nevens, ik moet eerst iets rechtzetten. U hebt daarnet 400.000 werklozen bij gecreëerd. Het is zeker niet de regio met de minste werklozen, maar het zijn er 99.365 en geen 500.000.
Het is evident dat zowel Brussel als Vlaanderen van een goeddraaiende luchthaven in Zaventem economisch profijt kan halen. Leefbaarheid is inderdaad, zoals de heer Doomst zei, het andere oog waardoor we moeten kijken. Onze fractie is er erg in geïnteresseerd tegen wanneer de Vlaamse Regering met dat eensgezind standpunt komt en wanneer ze met de collega’s uit Brussel zal samenzitten. We kunnen nu naar elkaar kijken en voor de zoveelste keer proberen om er een communautair dossier van te maken, maar voor ons is dit een dossier van economisch belang en leefbaarheid. Willen we een bedrijf dat wil investeren en participatie en draagvlak creëren, ondersteunen? Of zullen we vanop deze tribune ruzie blijven maken en zeggen dat het de ander zijn fout is dat iets al dan niet vooruitgaat?
De heer Tobback heeft het woord.
Minister, ik vind uw antwoord een beetje vaag. Ik hoor van iedereen – en ik ben het daarmee eens – dat we in dezen een balans moeten vinden tussen enerzijds economische noodzaak en tewerkstelling en anderzijds leefbaarheid.
De manier waarop de luchthaven zelf – maar in het verleden ook anderen – er een kunst van maakt om steeds meer burgers ongerust te maken, is wel de laatst mogelijk manier om dit op een goede wijze te kunnen doen. De luchthaven heeft met deze plannen eigenlijk verklaard dat ze in een visie zit waarbij ze verder sluipend wil uitbreiden richting oosten om Brussel te ontlasten. In de hele regio tussen Brussel en Leuven en ten noorden van Leuven is er ongelooflijk veel weerstand tegen het feit dat men dit al ziet gebeuren, vaak op een sluipende, al dan niet officiële manier. Dit draagt alleen maar bij aan het verder laten groeien van de ongerustheid, en daar moet een einde aan komen.
Ik hoop dus dat de Vlaamse Regering klaar en duidelijk een standpunt zal innemen. Is men van plan of bereid te accepteren dat men, met hulp van de federale overheid en Brussel, de luchthaven naar het oosten opschuift? Ik beloof u dan bijzonder veel verzet en bijzonder veel problemen, ook voor de tewerkstelling, en dat zou erg jammer zijn.
Mevrouw Moerenhout heeft het woord.
Collega’s, de Vlaamse Rand is een heel erg mooie regio, maar ook een regio met ongelooflijk veel uitdagingen. Een daarvan is de luchthaven. De luchthaven zorgt voor werkgelegenheid, maar zorgt er ook voor dat mensen ’s nachts niet kunnen slapen, dat gesprekken meermaals stokken vanwege het lawaai en dat er gezondheidsproblemen zijn.
De voorbije week is er gesproken over onteigeningen, over nog meer geluidsoverlast, over nog meer milieuoverlast, over dorpen die gewoonweg onleefbaar worden. Dat is absoluut onaanvaardbaar.
Minister, Groen kijkt naar u. U bent Vlaams minister van Leefmilieu. U hebt hier een belangrijke verantwoordelijkheid. Mijnheer Nevens, wij kijken ook naar u. U en uw partij hebben de minister van de Vlaamse Rand, een uitzonderlijke positie in deze Vlaamse Regering. Ook u hebt hefbomen in handen. Ik ga er dus van uit dat zowel CD&V als N-VA hefbomen in handen hebben om de Vlaamse Rand leefbaar te houden, te maken, en dat dat ook gebeurt. (Applaus bij Groen en sp.a)
De heer Sanctorum heeft het woord.
Collega’s, de luchthaven van Zaventem zorgt natuurlijk al decennialang voor onrust. Die onrust heeft spijtig genoeg niet alleen te maken met vliegtuiglawaai, maar ook met politieke onduidelijkheid en politiek gehakketak. Minister, de enige manier waarop de luchthaven een draagvlak kan hebben, is wanneer er een perspectief is dat vliegtuighinder naar beneden gaat, dat vliegtuigbewegingen niet van de ene dag op de andere zomaar veranderen en dat alle inwoners gelijk worden behandeld, onafhankelijk of ze in het Vlaamse Gewest of in het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest wonen.
Minister, bent u het eens met die criteria: vliegtuighinder naar beneden, rechtszekerheid en een gelijkwaardige behandeling voor alle burgers in dit land?
Collega’s, ik heb de indruk dat ik word aangesproken over een strategisch plan van de luchthaven waarbij geen directe betrokkenheid is van de Vlaamse Regering. Er wordt gevraagd naar ons standpunt. Ik zeg daarop dat we dit zorgvuldig gaan voorbereiden, dat we dat gaan doen vanuit Economie, vanuit Werk, vanuit Mobiliteit, vanuit de Vlaamse Rand, vanuit Leefmilieu, vanuit Ruimte. We zullen dat zeer zorgvuldig doen en we zullen dat zo snel mogelijk proberen te doen.
Het is natuurlijk zo dat ook wij pleiten voor rechtszekerheid – dat is al heel vaak aan bod geweest in de commissie en in de plenaire vergadering –, niet alleen voor de omwonenden maar ook voor wie wil investeren in die belangrijke economische pijler in de Brusselse en de Vlaamse Rand. Rechtszekerheid is cruciaal, en wij staan daar ook achter. Daarom vind ik dat de enige manier om dit dossier duurzaam op te lossen, is te komen tot een stevig samenwerkingsakkoord met alle betrokken gewesten en met de federale overheid. Er moet een Vliegwet komen die duidelijkheid geeft.
Er is al een gesprek geweest met de bevoegde minister Bellot. Zowel uw partij, mijnheer Nevens, als mijn partij en andere partijen die in de Federale Regering zijn betrokken, brengen op diezelfde manier die boodschap over in de Federale Regering. Een Vliegwet: ja. Er wordt gewerkt aan een samenwerkingsakkoord. Het stemde mij bijzonder positief dat minister Bellot bij zijn aantreden vrij snel heeft gezegd dat voor hem een samenwerkingsakkoord over de luchthaven cruciaal is en dat een Vliegwet op een correcte manier moet worden uitgevoerd.
Uiteraard zal ik mijn verantwoordelijkheid nemen als minister van Leefmilieu, die moet zorgen dat de overlast op een correcte manier wordt beoordeeld. Daarom heeft de Vlaamse Regering de geluidsactieplannen aangenomen, en die zal ze verder uitvoeren. Daar ijvert en gaat de Vlaamse Regering voor.
Als u me vraagt om een inhoudelijke beoordeling te geven op basis waarvan vergunningen kunnen worden verleend, dan gaat dat niet. Het strategisch plan voldoet daar ook niet aan. Dat plan is bedoeld om een ruime inspraak en participatie te hebben. Het is net de bedoeling van de Vlaamse Regering om ons standpunt te geven. Ik zal daar niet op vooruitlopen, dat moeten we goed voorbereiden en er een correcte reactie op formuleren.
Collega’s, voor mij is het duidelijk: vandaag zijn bepaalde zaken niet ingevuld. Er is geen rechtszekerheid voor de mensen die vandaag rond de luchthaven wonen, de problemen van het verleden zijn niet opgelost, ook niet met het geluidsactieplan dat vandaag voorligt. Isolatiepremies, onteigeningen, eventueel met planbaten: er zijn nog zaken die vandaag een oplossing van het probleem van de geluidshinder rond de luchthaven van Zaventem in de weg staan, ook met het nieuwe masterplan. De lusten en de lasten moeten over Brussel en Vlaanderen worden verdeeld, maar ook dat is vandaag niet ingevuld.
Ik heb nog een boodschap van de inwoners van Kortenberg en Steenokkerzeel, van de natuurverenigingen, van de landbouwers. Zij hebben mij de boodschap gegeven, zij sturen het masterplan terug. We vliegen over Brussel en dat is de enige manier waarop de luchthavenuitbater hier vandaag een serieus plan kan voorleggen, namelijk als de lusten en de lasten verdeeld zijn over Brussel en heel Vlaanderen. (Applaus bij de N-VA)
De actuele vraag is afgehandeld.