Verslag plenaire vergadering
Verslag
Ophelderingen over de stand van zaken en voorstel tot spoedbehandeling
Dames en heren, met toepassing van artikel 50 van het Reglement van het Vlaams Parlement heeft de heer Stefaan Sintobin bij motie van orde het woord gevraagd.
De heer Sintobin heeft het woord.
Voorzitter, naar aanleiding van de commotie en berichtgeving inzake het dossier-Eandis en diverse uitspraken van ministers, van de minister-president over de werking van de staatsveiligheid en de tegenstrijdige verklaringen van de ministers Tommelein en Homans verzoekt mijn fractie u om aan de regering te vragen om, vooraleer te starten met het debat over de Septemberverklaring, een verklaring te geven. De afgelopen dagen is immers gebleken dat de Vlaamse Regering niet op dezelfde lijn zit. Er blijken ook in gemeenteraden en via het maatschappelijk debat heel wat vragen te worden gesteld over de Eandisdeal.
Dit is het ideale moment voor de Vlaamse Regering om tekst en uitleg te verschaffen waardoor de gemeenteraden die nog moeten stemmen en gemeenteraden die bereid zijn hun stemgedrag te herzien, op maandag 3 oktober op basis van alle feiten, alle gegevens en brieven – al dan niet belangrijk, minister-president – kunnen oordelen over een belangrijk dossier als dat van Eandis.
De heer Rzoska heeft het woord.
Voorzitter, ik wil twee punten aanhalen. Vanuit de Groenfractie wil ik bij hoogdringendheid een voorstel van decreet op de agenda plaatsen dat net te maken heeft met de strategische inbreng van een private partner in een decretale omgeving intergemeentelijke samenwerking. Met andere woorden, we willen proberen vanuit dit parlement een rem te zetten op de Eandisdeal waaraan op dit moment – volgens sommigen ‘absolute’ – doorgang wordt gegeven. We stellen een nooddecreet voor dat we graag willen toevoegen aan de agenda.
Ten tweede wil ik het hebben over de verklaringen van deze morgen van de minister-president. Ik vind het choquerend dat een regeringsleider met die verantwoordelijkheid de Staatsveiligheid wegzet als een “vodje papier” en daarbij insinueert dat die mensen eens hebben gesurft op het internet en daarna op een aantal stukjes en brokjes een brief bijeen hebben geschreven. Ik wil wel eens weten van de minister-president of hij tussen de kennisneming van de brief van de Staatsveiligheid, die hij blijkbaar op maandagavond als ik hem mag geloven in de studio van Terzake nog niet had, en de terbeschikkingstelling aan zijn viceminister-president die bevoegd is in het dossier, contact heeft opgenomen met de Staatsveiligheid om het rapport achter de brief op te vragen, zeker gezien de verklaringen van de premier gisteren dat de Staatsveiligheid zich ter beschikking moest houden van de Vlaamse Regering om in dit strategische dossier informatie door te geven. Ik vind het ongelooflijk choquerend dat de minister-president van wie ik dacht dat hij respect moest betonen voor de instellingen, op die manier omgaat met de Staatsveiligheid en zijn federale collega in zijn blootje zet wat betreft het functioneren van de Staatsveiligheid. Blijkbaar hebben we hier te maken met een alziende Geert Bourgeois.
De heer Vandenbroucke heeft het woord.
Voorzitter, ik wil ook bij motie van orde vragen dat de Vlaamse Regering bij monde van de minister-president opheldering geeft over haar houding in het Eandis-dossier.
Het dossier is enkele dagen geleden door Vlaamse minister van Energie Tommelein op tafel gelegd. Hij heeft gezegd dat hij zich daar zeer grote zorgen over maakt. Minister van Bestuurszaken Homans kijkt weg en zegt dat de Vlaamse Regering er niets, maar dan ook niets mee te maken heeft. De minister-president heeft vanmorgen nogal wild om zich heen geslagen. Het stoort hem blijkbaar dat dit dossier nu eenmaal op zijn tafel is gelegd.
Collega’s, of je dat nu wilt of niet, deze Vlaamse Regering is de toezichthoudende overheid op de steden en gemeenten en op de intercommunales en heeft een Vlaams minister van Energie. Iedereen kijkt in de richting van de Vlaamse Regering: welke houding gaat u aannemen, welke initiatieven zult u ontplooien?
Tot op vandaag heeft de Vlaamse Regering mee de chaos georganiseerd in plaats van bestuurlijk en verantwoordelijk te reageren. (Applaus bij sp.a)
Ik zou graag opheldering krijgen over het standpunt van de Vlaamse Regering in dezen. Het is een te belangrijk dossier om dit gewoon voorbij te laten gaan.
Minister-president Bourgeois heeft het woord.
Voorzitter, ik dacht dat we vandaag bijeen waren om een debat te voeren over de Septemberverklaring. (Applaus bij de N-VA)
Ik kijk daar ook naar uit. We hebben nog geen kennis van het voorstel van decreet. We gaan in de loop van de dag met een verklaring komen van de regering over de Eandisheisa.
Ik stel voor dat, als die verklaring er is, het debat daaraan gekoppeld wordt. Naar aanleiding van de verklaring van de regering, kunt u alle vragen stellen.
Ik stel voor dat we nu, voor de hygiëne van het debat, beginnen met de Septemberverklaring. (Opmerkingen van de oppositie)
De regering heeft toegezegd om een verklaring af te leggen. Dat is wat u gevraagd hebt. De minister-president heeft gezegd dat de regering in de loop van de dag een verklaring zal afleggen over het Eandisdossier. Ik stel voor dat we nu overgaan tot het Septemberverklaringdebat. Dat is toch geen probleem? U kunt daar straks op terugkomen. Goed? (Opmerkingen van de oppositie)
Niet goed? Ik heb nochtans de leiding van de vergadering.
De heer Sintobin heeft het woord.
Voorzitter, ik vind dit te belangrijk om te verschuiven naar de latere namiddag of zo. Ik zou toch willen dat er nu een verklaring wordt afgelegd. De minister-president doet net hetzelfde als in Terzake: de schuld van de hele heisa afschuiven op de oppositiepartijen.
Minister-president, het is iemand uit uw eigen regering, minister van Energie Tommelein, die de boel in gang heeft gezegd en die begonnen is met ten eerste zijn stemgedrag te wijzigen en ten tweede de nota van de Staatsveiligheid te lekken. Wij pikken gewoon in op de actualiteit. Ik vind het niet kunnen dat dit verschoven wordt naar een later tijdstip op deze dag. Ik wil eerst opheldering over het hele dossier, want anders zullen we ongetwijfeld tijdens het debat over de Septemberverklaring ook over het Eandisdossier beginnen. Dus laat ons beginnen met het Eandisdossier en dan het debat van de Septemberverklaring voeren.
Voorzitter, we zitten misschien onder een glazen stolp, en we zien de lucht, maar we moeten misschien ook eens voorbij het gebouw kijken. Er is op dit moment heel veel te doen over de Eandisdeal.
De minister-president legt deze morgen in de pers een verklaring af, stuurt een beschuldiging richting federale overheid, richting Staatsveiligheid. Nu moeten wij als parlement in de pas lopen en wachten tot wanneer de Vlaamse Regering in de loop van de dag met een verklaring komt. Blijkbaar was het niet nodig om te wachten om tot een standpunt te komen, want er is deze morgen al een verklaring afgelegd aan de pers. Als we nu als parlement hierover niet kunnen discuteren, dan zijn we belachelijk bezig. Dit is het dossier van de actualiteit. We gaan nu toch niet over tot de orde van de dag? (Applaus bij sp.a en Groen)
De minister-president heeft in zijn Septemberverklaring al eens geprobeerd om te zwijgen over Eandis. Hij is daarover verklaringen beginnen af te leggen. Minister Tommelein heeft op een gegeven moment gezegd dat hij ook vindt dat er vanuit de Vlaamse Regering initiatief wordt genomen. Nu gaan wij als parlement gedwee over naar de Septemberverklaring, om te wachten tot de minister-president misschien eens tot inzicht komt en een verklaring aflegt. Daar ben ik het niet mee eens. Dit parlement heeft het recht om daarover te discuteren, nu! (Applaus bij de sp.a en Groen)
Voorzitter, ik sta ook klaar om te discussiëren over de Septemberverklaring, maar je kunt je afvragen hoe relevant het allemaal is als je moet debatteren met een regering die, als het eerste het beste moeilijke dossier op haar tafel ligt, niet in staat is daarover een eensgezind standpunt te formuleren, die de afgelopen uren en dagen in alle richtingen heeft geschoten en elke verantwoordelijkheid van zich af heeft geschoven. Dat is totaal niet relevant.
Vandaag ligt er een dossier op tafel. De minister van Energie zegt al dagen dat hij zich grote zorgen maakt over dit dossier, dat van wezenlijk belang is voor ons energiedistributienet in Vlaanderen. Waarom kunnen we daar niet over discussiëren? Waarom zou het parlement nog uren moeten wachten tot de heren en dames ministers in staat zijn iets op papier te zetten waar ze allemaal achter kunnen staan, nadat ze al dagen zelf verklaringen hebben afgelegd in de pers? (Applaus bij sp.a en Groen)
Even voor de duidelijkheid, om niet verdacht te worden van enige medeplichtigheid in dit dossier. Een: ik heb geen enkel contact gehad met de Vlaamse Regering hierover. Twee: de minister-president zegt dat hij een verklaring gaat afleggen in de loop van de dag namens de Vlaamse Regering.
Voor het hygiënische verloop van het debat beginnen we eerst met de Septemberverklaring. Dan krijgen we de verklaring van de minister-president hierover, en dan kunnen we daarover debatteren. Dat lijkt me het meest zuivere en haalbare, beter dan hierover nu een geïmproviseerde verklaring af te leggen. Dat is mijn voorstel.
Hoe laat mogen we dat verwachten?
Ik zou het niet weten. Dat hangt ervan af natuurlijk. Als Joris Vandenbroucke vijf minuten spreekt, en u ook, mijnheer Rzoska, en alle fractieleiders ook, dan zijn we deze middag aan Eandis toe.
Het incident is gesloten.