Verslag plenaire vergadering
Verslag
De heer Ceyssens heeft het woord.
Voorzitter, minister, afgelopen maandag bent u ter plaatse nog eens de polsslag gaan voelen van ondernemend Limburg. U hebt zelf nog een keer kunnen vaststellen hoe zwaar het dossier van de Noord-Zuidverbinding in Limburg weegt. Op die verbinding is zowat het zwaarste fileleed van heel Limburg terug te vinden.
Nog erger is dat heel veel ontwikkelingskansen worden ontnomen aan Limburg. Er is geen degelijke aansluiting van Noord-Limburg op de autosnelweg. Er is evenmin een degelijke ontsluiting naar Eindhoven. Die ontsluiting, minister, dat heeft men u maandag nog een keer duidelijk proberen te maken, is niet alleen een verkeersader, het is een levensader die Limburg nodig heeft na het Ford-debacle.
Tijdens de vorige legislatuur werd een eerste stap gezet. Er werd een breed draagvlak gevonden voor de aanpak van de Noord-Zuidverbinding met een omleidingsweg. Op dit moment zijn het individuen die ervoor zorgen dat dit project nog altijd niet kan worden gerealiseerd. Ze zijn een eerste keer succesvol geweest bij de Raad van State, dat heeft tot de vernietiging van het Gewestelijk Ruimtelijk Uitvoeringsplan (GRUP) geleid.
Ondertussen liggen het tweede milieueffectrapport (MER) en het tweede Ruimtelijk Uitvoeringsplan (RUP) voor bij de Raad van State. Afgelopen maandag werd u de volgende heel pertinente vraag gesteld: als ze vernietigd worden, minister, bent u dan bereid om dit dossier te deblokkeren met een nooddecreet? U liet alle mogelijke pistes open. Vandaar mijn vraag, minister: hoe vindt u dat een nooddecreet eruit moet zien om toekomstige complexe infrastructuurprojecten te deblokkeren?
Minister Weyts heeft het woord.
Voorzitter, dames en heren, ik ben er altijd heel duidelijk over geweest, ik vind de Noord-Zuidverbinding essentieel voor de toekomst van Limburg. We moeten er alles aan doen om die effectief te realiseren. De politiek heeft een keuze gemaakt en dus moeten we die handhaven, ook al is er kritiek. We moeten doorgaan, we moeten de verbinding effectief realiseren.
Er werd een procedure aanhangig gemaakt voor de Raad van State. Ik heb begrepen dat het nog enige tijd zal duren voor er een uitspraak komt. Ondertussen, in de wetenschap dat het zwaard van Damocles ons boven het hoofd hangt, zijn de administraties Ruimtelijke Ordening, Mobiliteit en eventueel ook andere op milieuvlak, in onderling overleg bezig met bekijken op basis van de middelen die werden aangedragen in het licht van de vernietigingsprocedures, wat we kunnen doen in het geval van een vernietiging. Op die manier kunnen we, indien het zwaard zou vallen, onmiddellijk de draad weer opnemen.
Grosso modo zijn er natuurlijk twee sporen: remediëren of hernemen. Het remediëren kan bijvoorbeeld inhouden dat getracht wordt het VEN-gebied in een aparte procedure aan te pakken. Het hernemen van de procedure bestaat in het doorlopen van de stappen die op Europees niveau worden opgelegd, namelijk een plan-MER ruimtelijk uitvoeringsplan, project-MER bouwvergunning. Die stappen moeten worden gerespecteerd, want ze zijn Europees vastgelegd, er is geen bypass mogelijk. Desgevallend kan wel gewerkt worden met decretale instrumenten of in afgeleide van het complexe project te denken. Het is wel belangrijk dat alles zal afhangen van de vernietigingsgrond in het geval van een vernietiging, en het respecteren van de Europese regelgeving. Dat is alleszins een beperking waarmee we absoluut rekening moeten houden. Onze respectieve administraties zijn al bezig met de voorbereidingen, zodat we onmiddellijk kunnen doorgaan zodra er een uitspraak zou zijn, positief of negatief.
Dank u wel, minister. De keuze is inderdaad gemaakt. Dat is nieuw voor mij, maar het is geruststellend dat de administraties onderling al overleg plegen over een plan B, niettegenstaande het feit dat we er in eerste instantie van moeten uitgaan dat het GRUP de toets van de Raad van State doorstaat.
Ik had zelf eigenlijk de conclusie gemaakt die u hier maakt. De veronderstelling dat het project vernietigd zou worden, doet mij denken aan het soort verhaal van de fietser die van A naar B rijdt, terwijl onderweg zijn ketting voor de tweede keer afvalt en die dan de afweging moet maken of hij zou teruggaan voor een nieuwe fiets ofwel zijn ketting nogmaals zou opleggen. Het remediëren moet dus bekeken worden.
Anderzijds dacht ik dat we dat instrument hadden. Tijdens de vorige legislatuur hebben we ons hier over de partijgrenzen heen gebogen over de manier waarop we dit moeten aanpakken. We hebben aanbevelingen gedaan aan de Vlaamse Regering, waaruit het decreet Complexe Investeringen is voortgevloeid, dat we in de vorige legislatuur hebben goedgekeurd. Tot op vandaag dacht ik eigenlijk dat dit het enige alternatief was. Mag ik nu begrijpen dat het spoor van het nooddecreet vandaag ook ernstig onderzocht wordt door de administraties?
Welke Limburger wil aansluiten?
Ik heb dat perfect ingeschat.
Voorzitter, mijn vraag ging niet alleen over Limburg. Het ging over de totaliteit.
Het staat de voorzitter toch vrij om te vragen welke Limburger wenst aan te sluiten? Als er Antwerpenaren zijn die wensen aan te sluiten, mogen zij dat natuurlijk ook.
De heer Keulen heeft het woord.
Voorzitter, collega’s, ik denk: beter laat dan nooit de weg van het voortschrijdend inzicht. Eind vorige legislatuur heeft Open Vld een nooddecreet Noord-Zuid Limburg ingediend. Wij zaten toen in de oppositie, en dat was een onvergeeflijke zonde. Toen heeft ook een hoogleraar staatsrecht, Hendrik Vuye, gezegd dat die techniek volstrekt wettelijk is. Vandaag is Hendrik Vuye kamerlid voor de N-VA.
Minister, ik wil u oproepen dat nooddecreet te omarmen en het te gebruiken om de impasse van veertig jaar Noord-Zuid in Limburg te doorbreken.
De heer Beenders heeft het woord.
Ik denk dat het geruststellend is te horen dat de administratie werkt aan een plan B voor het geval dat de uitspraak van de Raad van State voor plan A zou tegenvallen. Ik steun alle initiatieven die de versnelling van de heraanleg van de Noord-Zuid kunnen realiseren voor honderd procent. Ik denk dat we dan nu ook plan C effectief moeten laten opstarten. Dat is het nooddecreet, zoals collega Keulen zegt. Nu moeten we plan C opstarten, zodat we binnen een jaar, wanneer we de uitspraak van de Raad van State krijgen, niet één alternatief hebben, maar twee, zodat we niet meer tijd verliezen na de uitspraak van de Raad van State in 2017, maar onmiddellijk een instrument kunnen gebruiken om de heraanleg van de Noord-Zuid te realiseren.
Ik hoop dus dat u inderdaad dat nooddecreet en het initiatief van collega Keulen kunt omarmen. U hebt hiervoor onze steun.
De heer Danen heeft het woord.
Collega’s, een sterk dossier laat zich niet tegenhouden door juridische procedures. Dat het hier wel gebeurt, wijst er duidelijk op dat de tracékeuze, de eerdere keuze, misschien toch niet de juiste was.
Een paar jaar geleden was er een brede, maatschappelijke en politieke consensus voor een ondertunnelde oplossing. In dat geval was iedereen winnaar: mobiliteit, behoud van open ruimte, behoud van natuur en leefbaarheid en, meer nog, als we toen de nodige moed aan de dag hadden gelegd, reden we nu gezwind van noord naar zuid.
De heer Janssens heeft het woord.
Minister, iedereen in Limburg is het er ondertussen over eens dat het noodzakelijk is voor de verdere economische ontwikkeling van de provincie, en vooral voor de ontsluiting van het noorden ervan, dat er eindelijk een oplossing komt voor die Noord-Zuidverbinding. De voorbije dagen heb ik me toch afgevraagd of de kracht van verandering van het partijstandpunt opnieuw haar intrede heeft gedaan in uw partij. Er zijn verschillende woordvoerders. Er is professor Vuye, die in zijn hoedanigheid van grondwetspecialist zei dat zo’n nooddecreet inderdaad een mogelijke oplossing zou zijn om de stilstand in het dossier te doorbreken. U laat dat in het midden.
Ik heb hier een persbericht uit 2013 van ene Jan Peumans, waarin staat: nooddecreet Noord-Zuidverbinding lost niets op. Minister, schep nu eindelijk duidelijkheid. Wat is uw standpunt? Bent u zo’n nooddecreet genegen, ja of nee? In dit dossier is het na veertig jaar palaveren echt tijd om te stoppen met kakelen en eindelijk een ei te leggen.
Mevrouw Jans heeft het woord.
Minister, dat de Noord-Zuidverbinding een belangrijke verbinding is, is heel duidelijk. Dat hebt u al met daden aangetoond. De mensen die dagelijks die verbinding nemen, zien nu al dat er werken worden uitgevoerd, dat u inspanningen doet om de doorstroming op de bestaande weg te realiseren. Dat wilt u ook doen in de toekomst. U hebt heel duidelijk gezegd – ook in de commissie – dat u verder wilt gaan met de onteigeningen en andere stappen.
Er is natuurlijk het juridische dossier. Ik ben verheugd te horen dat u gaat kijken naar de mogelijke pistes na een uitspraak van de Raad van State. We kunnen hier wel lang discussiëren over een mogelijke uitspraak van de Raad van State, maar pas als we de al dan niet vernietigingsgrond kennen, kunnen we verder uitzoeken wat we moeten doen. Dat u dat nu al onderzoekt, is goed.
Mijnheer Keulen, een nooddecreet werd in de vorige legislatuur niet opportuun geacht. Alle coalitiepartners hebben dat samen bekeken. Het is onderzocht en het was toen geen oplossing. We kunnen de Europese regels niet zomaar omzeilen. We zullen de uitspraak van de Raad van State afwachten. Het is goed, minister, dat u alle pistes onderzoekt.
Ik voel me gesterkt door het bijna voltallige parlement in de initiatieven die we nemen. Trouwens, ik betwijfel of we er met de tunnelvariant al geweest zouden zijn. Dan zouden er misschien andere mensen stokken in de wielen hebben gestoken. Ik ken zo nog een ander dossier, waarvan men zei dat het met de tunnelvariant direct in orde zou komen, maar vooralsnog is dat niet gelukt.
Het gaat vooral hierover: de politiek heeft een weloverwogen keuze gemaakt op basis van doorwrochte procedures en vergunningen allerhande. De politiek heeft een democratisch gedragen keuze gemaakt. Wel, dan moet je die handhaven en zo snel mogelijk realiseren. Daarover gaat het.
We blijven doorgaan met de uiteindelijke maatregelen, ook de onteigeningen. We hebben daar al 60 miljoen euro in geïnvesteerd. Er zijn nu werkzaamheden aan het kruispunt van de Grote Baan met het Sint-Trudoplein en op enkele andere plaatsen. Als er een vernietiging komt, sluit ik niets uit. Mijnheer Janssens, u wilt een discussie openen over de kleur van de kat, maar het gaat hier over het vangen van de muizen.
Een merkwaardig einde, minister.
De heer Ceyssens heeft het woord.
Het arrest van de Raad van State zegt nergens dat die omleidingsweg niet kan, en spreekt zich telkens uit over procedures en vormfouten, maar nooit over het feit dat die omleiding niet kan.
Mijnheer Beenders, het verbaast me dat u ineens aanhanger bent van het nooddecreet. Als dat morgen wordt toegepast voor Essers, is het kot hier te klein. In de vorige legislatuur hebben we heel uitgebreid gesproken over hoe we die dossiers moeten aanpakken. Toen heb ik nooit iets gehoord over het nooddecreet.
Mijnheer Keulen, als die vraag er nu komt, moet die grondig worden onderzocht. Voor ons gaat het niet over het middel, maar over het doel. We hebben er vandaag niets aan om gebalde uitspraken te doen, want ook het nooddecreet kan op zijn beurt worden vernietigd door het Grondwettelijk Hof. We moeten verder denken. Als we willen spreken over het nooddecreet, dan moeten we dat vandaag kunnen doen in de commissie, want de snelste weg voor de realisatie van de Noord-Zuidverbinding, is de juridisch meest sluitende weg.
De actuele vraag is afgehandeld.