Verslag plenaire vergadering
Verslag
Mevrouw Segers heeft het woord.
Bevergem, Amateurs, Brave Little Belgium, Cordon: allemaal topreeksen die we de afgelopen jaren op ons scherm hebben gekregen, en waar we samen met alle Vlamingen van genoten hebben. Deze reeksen kwamen tot stand dankzij het Mediafonds. Het Mediafonds werd tijdens de vorige legislatuur opgericht om de Vlaamse audiovisuele sector te ondersteunen in al zijn rijkdom, kwaliteit en diversiteit. Het fonds wordt aangewend voor de financiering van fictiereeksen, maar ook voor minder evidente genres als documentaires en animatie.
Een groot deel van de middelen van het Vlaams Mediafonds kwam van Telenet. Het Mediadecreet verplicht de distributeurs namelijk in audiovisuele producties te investeren. Ze kunnen zelf kiezen welke producties ze steunen, of ze kunnen het Mediafonds steunen. Telenet heeft altijd voor de tweede optie gekozen en investeerde 2,6 miljoen euro. Dat is een hele hoop geld.
Vrijdag maakte Telenet evenwel bekend voortaan zelf te beslissen in welke projecten het zal investeren. Telenet heeft de middelen netjes verdeeld over drie reeksen, drie verschillende zenders met drie verschillende productiehuizen.
Met die beslissing ziet het Mediafonds zijn budget sterk verminderd. Het Vlaams Audiovisueel Fonds maakt zich daar grote zorgen over.
Dus, minister, hoe evalueert u de impact van de beslissing van Telenet om niet langer te investeren in het Mediafonds en de impact ervan op uw eigen beleid?
Minister Gatz heeft het woord.
Mevrouw Segers, het Mediafonds ontvangt van de Vlaamse Regering inderdaad jaarlijks ongeveer 4 miljoen euro om te doen wat u daarnet beschreven hebt. Daarnaast kunnen de distributeurs in Vlaanderen, of dat nu Telenet is, in hoofdzaak, maar ook Proximus en andere spelers, beslissen om ofwel middelen aan het Mediafonds toe te voegen of, zoals Telenet nu recent beslist heeft, zelf te beslissen aan welke programma’s ze hun middelen rechtstreeks willen geven. Het is wel een verplichting om op een of andere manier middelen in de Vlaamse audiovisuele sector te storten naar rato van 1,3 euro per abonnee. Dat is toch wel substantieel. In feite verandert er dus niets aan de massa middelen die wij, zowel het beleid als de kijker – want die is uiteindelijk toch de laatste en eerste begunstigde – hebben om goede televisieprogramma’s te maken, voornamelijk fictie, maar ook documentaires.
U weet ook dat die keuze van, in dit geval, Telenet om rechtstreeks middelen te geven aan het Mediafonds of rechtstreeks met een aantal producenten te werken decretaal mogelijk gemaakt werd door mijn voorgangster, mevrouw Lieten. Ik denk trouwens dat ik dezelfde beslissing genomen zou hebben. Er verandert dus relatief weinig aan de massa middelen. Integendeel, er komt in positieve zin nog bij dat we door de nieuwe beheersovereenkomst met de VRT binnen de geplafonneerde reclame-inkomsten die de VRT mag innen, eigenlijk per jaar 1 miljoen euro toevoegen aan het Mediafonds en daarboven ook nog eens via de externe bestedingsplicht – dus hoeveel moeten de externe producenten jaarlijks kunnen intekenen op VRT-programma’s – de middelen jaarlijks tussen 2 en 3 miljoen euro laten aangroeien.
Met andere woorden, ik zie niet direct een probleem. Telenet kan ook zijn beslissing jaarlijks herbekijken. Wat voor mij telt, is dat er in deze budgettair niet evidente tijden niet minder, maar meer middelen gaan naar goede programma’s. Er is wel minder sturingskracht van het Mediafonds – ik geloof iets minder in structuren, zelfs al is het Mediafonds zeer belangrijk – maar de producenten en de kijker zullen daar niet slechter van worden, integendeel.
Ikzelf ben iets minder optimistisch dan u. Dat ene miljoen euro dat de VRT zal investeren, is gekoppeld aan de voorwaarde dat het plafond gerespecteerd wordt. Het volstaat dat er één jaar minder reclame-inkomsten zijn om dat miljoen niet te halen. Dat is dus geen zekerheid.
U kunt er ook niet omheen dat de rol van het Mediafonds riskeert te worden uitgehold. Het was net dankzij het Vlaams Audiovisueel Fonds, dat gebruik kon maken van dat Mediafonds, dat wij vandaag zo’n bijzonder rijke, diverse, kwalitatieve audiovisuele productie hebben, juist omdat er sturing was. Ik moet niet helderziend zijn om te zien dat Telenet zal investeren in prestigieuze fictiereeksen, maar veel minder of niet in documentaires en animatie.
Hoe denkt u, minister, na de beslissing van Telenet nog een beleid te kunnen voeren dat volop inzet op de diversiteit van het audiovisuele landschap?
De heer Caron heeft het woord.
De manier van verrekenen is misschien relatief gelijk en het budget dat bij film- en seriemakers terechtkomt, ongeacht of het van Telenet komt of van het Mediafonds, kan hetzelfde lijken. De sterkte van het Mediafonds bestaat er echter in dat er een kwalitatieve toetsing gedaan wordt van de ingediende projecten en dat men daardoor een overzicht behoudt van de fictieseries die in Vlaanderen gemaakt worden, voor VIER, VIJF, voor Eén, enzovoort, voor de VRT of voor VTM.
Wat Telenet doet, is natuurlijk niet onwettig, maar het haalt de samenhang wat weg uit het Vlaamse fictiebeleid. Het verzwakt ook de potentiële buitenlandse promotie voor Vlaamse fictieseries op buitenlandse beurzen.
Dat samenhangend beleid verliezen we dus. Net op het moment dat we kleine stapjes richting Scandinavië en Borgen aan het zetten zijn, is het weer elk voor zich. Dat betreur ik.
De heer Vandaele heeft het woord.
Voorzitter, minister, voor de N-VA is het buitengewoon belangrijk dat de eigen Vlaamse producties worden ondersteund. Het decreet geeft de distributeurs inderdaad de kans om ofwel het Mediafonds ofwel rechtstreeks producties te ondersteunen. In beide gevallen is dat een goede zaak voor de sector.
Mijnheer Caron, u zegt dat het Mediafonds kwaliteitsgaranties biedt. Dat kan en dat kan een pluspunt zijn. Anderzijds is het Mediafonds natuurlijk een middel, geen doel. Voor ons is het belangrijk dat de producties ondersteund worden.
Mevrouw Brouwers heeft het woord.
Om in de sfeer van de vragen van vandaag te blijven, en ik geloof dat de uitspraak van de heer Vandaele kwam: ik begrip hier geen fluit van.
Mevrouw Segers, dit is een duidelijke keuze die ons decreet, dat nog door uw minister geïnitieerd werd, toelaat. Er blijft evenveel geld omgaan in de sector. Ik begrijp uw vraag eigenlijk helemaal niet. Bovendien hebben de drie series waar het eigenlijk over gaat, namelijk ‘Over Water’, ‘Spitsbroers 2’ en ‘Callboys’ – daar kijken we natuurlijk naar uit – in de ronde van juni 2015 al steun gekregen van het VAF. Ik zie het probleem dus niet. Ik zie niet in waarom er een verminderde kwaliteit zou zijn of iets dergelijks.
Waarom werd de keuzemogelijkheid in het vorige decreet zo bepaald? Blijkbaar was dat omdat Europa ons niet zou toelaten dat we distributeurs zoals Telenet zouden verplichten om zomaar geld in het Mediafonds te stoppen. Is daar iets aan te doen? Ik denk het niet, maar ik kijk nu ook in de richting van de minister.
Ik denk dat in het bijzonder mevrouw Brouwers en de heer Vandaele wijze woorden gesproken hebben. Ik moet er niet zo heel veel aan toevoegen.
Maar u vraagt me om beleid. Ik zal u beleid geven. Op dit ogenblik is er 7 miljoen euro voorhanden binnen het Mediafonds om goede programma’s te maken: goede fictie, goede documentaires en dergelijke meer. Wel, dit jaar zal er 1 miljoen euro meer voorhanden zijn en op het einde van de beheersovereenkomst in 2020, zal er ongeveer 10 miljoen euro meer zijn! Als dat geen beleid is! We kunnen natuurlijk altijd van mening verschillen.
Wat de samenhang betreft, heb ik gisteren nog contact gehad met het VAF. Het fonds uitte vanuit zijn structurele positie inderdaad ook enige bezorgdheden. Ik begrijp dat wel. Ik heb hetzelfde verteld als wat ik u nu vertel. Ik heb gezegd dat het het fonds zeker vrij staat, want u weet dat het VAF een zekere autonomie heeft en het Mediafonds beheert, om met de VRT samen te zitten om een bepaalde vorm van samenhang te bespreken. Niets sluit uit dat ze dat op de ene of andere manier ook nog doen met de distributeurs.
Met andere woorden, meer middelen en betere programma’s in deze tijden: wie kan dat zeggen? (Applaus bij Open Vld)
Minister, ik zou u willen oproepen om ook met Telenet rond de tafel te gaan zitten. Ik betreur dat u Telenet niet hebt kunnen overhalen om de investering te blijven doen via het Mediafonds. Dat is immers het vehikel bij uitstek dat vanuit een helikopterview de algemene visie en de sturing in het landschap blijft garanderen. Ik denk dat een machtige speler als Telenet op zijn minst een ethische en maatschappelijke verantwoordelijkheid ter zake heeft. Ik hoop dat u Telenet voor de komende jaren alsnog kunt overhalen om opnieuw te investeren via het Mediafonds. (Applaus bij sp.a)
De actuele vraag is afgehandeld.