Verslag plenaire vergadering
Verslag
Voorstel tot spoedbehandeling
Dames en heren, vanmiddag heeft de heer Matthias Diependaele bij motie van orde een voorstel tot spoedbehandeling gedaan van het voorstel van resolutie van Annick De Ridder, Tinne Rombouts, Willem-Frederik Schiltz, Wilfried Vandaele, Jenne De Potter en Grete Remen betreffende het dieselschandaal bij Volkswagen en de gevolgen ervan in Vlaanderen.
Mevrouw De Ridder heeft het woord.
Ik denk dat iedereen de actualiteit kent, de dagelijkse wijziging van de feitelijkheden en ook de berichtgeving daarover. Daarom hebben wij het nodig geacht om samen met de meerderheid een initiatief in te dienen. Het lijkt mij logisch dat dit nu wordt behandeld om daarin de trein niet te missen en pas laattijdig met onze aanbevelingen te komen.
Goed, dat is een heel overtuigende tussenkomst, mevrouw De Ridder. Dank u wel daarvoor.
Vraagt nog iemand het woord? (Neen)
Is het parlement het eens met dat voorstel tot spoedbehandeling? (Instemming)
Dan stel ik voor het voorstel van resolutie van Annick De Ridder, Tinne Rombouts, Willem-Frederik Schiltz, Wilfried Vandaele, Jenne De Potter en Grete Remen betreffende het dieselschandaal bij Volkswagen en de gevolgen ervan in Vlaanderen onmiddellijk te behandelen samen met de tussenkomsten bij de motie van Hermes Sanctorum-Vandevoorde, Björn Rzoska en Wouter Vanbesien tot besluit van de op 6 oktober 2015 door Hermes Sanctorum-Vandevoorde in commissie gehouden interpellatie tot minister Ben Weyts over het dieselschandaal bij Volkswagen en de gevolgen in Vlaanderen.
Is het parlement het daarmee eens? (Instemming)
Het incident is gesloten.
Bespreking
Dames en heren, aan de orde zijn het voorstel van resolutie van Annick De Ridder, Tinne Rombouts, Willem-Frederik Schiltz, Wilfried Vandaele, Jenne De Potter en Grete Remen betreffende het dieselschandaal bij Volkswagen en de gevolgen ervan in Vlaanderen en de tussenkomsten bij de motie van Hermes Sanctorum-Vandevoorde, Björn Rzoska en Wouter Vanbesien tot besluit van de op 6 oktober 2015 door Hermes Sanctorum-Vandevoorde in commissie gehouden interpellatie tot minister Ben Weyts over het dieselschandaal bij Volkswagen en de gevolgen in Vlaanderen.
De bespreking is geopend.
De heer Sanctorum heeft het woord.
Het was een interessante gedachtewisseling. Wij kregen interessante informatie en technische argumenten vanuit de Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek (VITO). Ik kan hier natuurlijk niet het hele relaas overdoen dat wij in de commissie hebben gebracht. Ik wil toch nog eens benadrukken dat het wat betreft die milieueffectenrapporten voor de Euro 5-norm wel duidelijk is dat er rekening wordt gehouden met een correctiefactor. Dat heeft de VITO bevestigd. Het was ook duidelijk dat dat nog niet het geval was voor de Euro 6-norm. Ik denk dat dat voldoende reden is om toekomstige projecten die een grote verkeersimpact veroorzaken ten minste toch eens te herbekijken. Dat is ook een deeltje van onze motie.
Ik heb ook het voorstel van resolutie van de collega’s van de meerderheid gelezen. Op zich staat daar niets verkeerds in. Meestal is dat zo als meerderheidspartijen gezamenlijk een voorstel van resolutie indienen: daar staat niet zoveel in. Dat is een beetje de traditie, en die moet gerespecteerd worden. Ik zou toch graag een duidelijk antwoord krijgen, ofwel van één vertegenwoordiger van de meerderheid, ofwel van verschillende fracties, dat maakt mij niets uit zolang het maar duidelijk en eenduidig is. Gaat de Vlaamse Regering nu effectief naar de rechter stappen ten aanzien van Volkswagen? Het enige wat wij vandaag weten, is dat er een advocaat is aangesteld, maar er is geen ingebrekestelling. Bij mijn weten is er noch een burgerlijke procedure noch een strafrechtelijke procedure gestart, tenzij jullie andere informatie hebben. Ik zou graag willen weten of de uitspraken van minister Schauvliege volledig worden geruggensteund door alle meerderheidsfracties in deze plenaire vergadering. Gaan we effectief naar de rechter?
Voorzitter, collega’s, ik denk dat de hele situatie niet meer moet worden geschetst. Als de collega’s van Groen vinden dat er niets verkeerds staat in onze tekst, nodig ik hen met veel plezier uit om die goed te keuren. Het verheugt mij zeer dat u deze tekst kunt steunen.
Uw tekst daarentegen roept bij ons niet hetzelfde gevoel op, wat u niet zal verbazen. U vraagt niet meer of minder dan het kelderen, het vertragen van alle lopende MER-procedures. We hebben daar heel uitgebreid over gediscussieerd in de commissie. De VITO heeft bevestigd dat al die MER-procedures conform zijn verlopen. Ze gebeuren volgens de laatste, best beschikbare informatie. We zien er absoluut geen heil in om al die procedures terug naar af te sturen.
In ons voorstel van resolutie vragen we eerst en vooral om de nieuwe informatie die beschikbaar is, op te volgen. We vragen te onderzoeken op welke wijze er implicaties zijn van de hoger gerapporteerde uitstoot als gevolg van de fraude op de luchtkwaliteit. Er is een advocaat aangesteld en die zal heel nauwgezet onderzoeken welke verdere juridische stappen desgevallend aangewezen zijn. Ik weet niet wat duidelijker kan zijn.
Uiteraard betekent dit dat we de volledige informatie en gegevens moeten hebben en op basis daarvan zullen er desgevallend juridische stappen worden ondernomen om alle rechten veilig te stellen van Vlaanderen, burgers, bedrijven en verenigingen. De snelle implementatie van de WLTP-procedures (World-Harmonized Light-Duty Vehicles Test Procedure) staat daar ook in. Voor ons is het heel belangrijk dat burgers, verenigingen en bedrijven die te goeder trouw handelden bij de aankoop van de betreffende wagens, worden gevrijwaard.
Inmiddels weten we dat Volkswagen de terugroepacties heeft opgestart. We dringen erop aan dat ze de nodige maatregelen nemen om het wagenpark in overeenstemming te brengen met de vooraf geafficheerde uitstootnormen, of minimaal de Europees geldende uitstootnormen. We vragen ook dat die terugroepacties zo snel mogelijk worden aangevat en afgerond.
Ik ben verheugd dat Groen vindt dat er niets verkeerds in staat. We hopen dan ook op een kamerbrede ondersteuning van dit voorstel van resolutie, toch een belangrijk signaal dat volgt op de onaanvaardbare praktijken door deze grote autoconstructeur. Hierover kunnen we het minstens kamerbreed eens zijn.
Mevrouw De Ridder, mijn fractie is zeker bereid een voorstel van resolutie van de meerderheid te ondersteunen. We hebben dat in het verleden al gedaan. We beoordelen teksten altijd op hun merites. U hebt de vreemde vaardigheid om in uw betoog tegelijk scherp en wollig te zijn.
Ik probeer het nog eens heel duidelijk te vragen. Onder punt drie vraagt u de Vlaamse Regering te onderzoeken welke verdere juridische stappen desgevallend aangewezen zijn om de rechten van Vlaanderen, burgers, verenigingen en bedrijven te vrijwaren. Dat is een vrij vage formulering. Nogmaals, we willen dit ondersteunen, maar misschien kunt u duidelijk maken wat u daarmee bedoelt. Is het vandaag zeker – zoals minister Schauvliege meermaals heeft gecommuniceerd – dat we naar de rechter zullen stappen? Dat er nog onderzoek moet gebeuren, dat de argumentatie juridisch nog moet worden bekeken, daar kan ik tot op zeker niveau nog inkomen. Maar staat u achter de minister en de Vlaamse Regering om naar de rechter te stappen zodra er meer duidelijkheid is over de impact? Dat is de fundamentele vraag.
Mijnheer Sanctorum, u zegt het zelf: zodra er meer duidelijkheid is over de impact. Dat is exact wat we bedoelen met dit voorstel van resolutie. We hebben op dit ogenblik niet alle cijfers, niet alle gegevens, niet alle gevolgen. Dus zeggen we heel duidelijk: verzamel de informatie. De advocaat is ook aangesteld en die is dat volop aan het voorbereiden. Op het moment dat alle implicaties duidelijk zijn, zal er worden beslist welke juridische stappen desgevallend aangewezen zijn.
Uw pleidooi om de facto, los van alle gegevens, sowieso dit en dat te doen, lijkt me een totaal onverantwoorde houding. Eerst moeten we meten om te weten en dan kunnen we alle mogelijke stappen die misschien noodzakelijk zullen blijken, zetten om die rechten te vrijwaren, van Vlaanderen, burgers, verenigingen, bedrijven enzovoort.
Laat ons nu eerst alles verzamelen. De advocaat is daarmee bezig. En dan zullen we kijken welke procedures we desgevallend opstarten.
Ik begrijp het heel goed. Ik moet zo’n beetje door de wolligheid heen luisteren. Ik begrijp dat er bij een aantal parlementsleden of fracties geen 100 procent duidelijkheid is over de vraag of we nu effectief naar de rechter zullen stappen. Eerst moet er nog onderzoek gebeuren. Dat zijn de typische excuses: als men niet echt enthousiast is over een bepaalde maatregel, moeten we vooral nog veel onderzoek doen.
Ik begrijp dus dat de N-VA-fractie minister Schauvliege niet steunt in haar oproep om sowieso naar de rechter te stappen. Dat is de duidelijke conclusie. U laat het nog altijd in het midden. Voor minister Schauvliege en voor ons is het duidelijk. De impact is sowieso heel groot, en dus weten we dat we naar de rechter zullen stappen. Die autofabrikanten zijn verantwoordelijk voor een slechtere luchtkwaliteit. Vandaag weten we dat dat onaanvaardbaar is en dat die autofabrikanten voor de rechter moeten worden gedaagd. Voor ons is dat duidelijk, voor de N-VA blijkbaar niet.
Mevrouw Rombouts heeft het woord.
Ik voel mij niet geroepen om bepaalde mensen aan te geven hoe zij bepaalde zaken moeten interpreteren. Daar zal ik mij niet aan wagen.
Ik wil wel aangeven, collega Sanctorum, dat het voorstel van resolutie zeer duidelijk is. Ik heb tijdens het debat in de commissie al aangehaald dat de VITO duidelijk stelt dat vandaag qua normering de best beschikbare technieken gebruikt worden. En zoals u weet, moeten wij ons in heel veel zaken met betrekking tot het leefmilieu baseren op de best beschikbare technieken waar we vandaag over beschikken.
Het punt rond het vrijwaren van de rechten van Vlaanderen, burgers, verenigingen en bedrijven is het allerbelangrijkste in dit voorstel van resolutie. U wilt die zin blijkbaar langs verschillende kanten interpreteren. Het gaat erover dat de meerderheid in dit Vlaams Parlement heel duidelijk stelt: Vlaamse Regering, wij willen dat u op alle mogelijke manieren de rechten van Vlaanderen, burgers, verenigingen en bedrijven vrijwaart. Daar is eensgezindheid over, eender welk middel wordt daarvoor ingezet.
De heer Schiltz heeft het woord.
Mijnheer Sanctorum, u bent nu echt spijkers op laag water aan het zoeken. Als u het voorstel van resolutie grondig leest, zult u merken dat voor elk verschillend aspect van het probleem een remedie wordt voorgesteld. Er worden juridische stappen gezet. Er wordt op aangedrongen – en dat is misschien een minstens even belangrijk punt in het voorstel van resolutie, collega Rombouts – dat Volkswagen ertoe bewogen wordt om ervoor te zorgen dat de wagens die zij onder een bepaalde normering en uitstoot verkocht hebben, wel degelijk zullen beantwoorden aan die normering. Dat wil zeggen dat die wagens niet langer te veel uitstoten, maar dat ze uitstoten volgens de normen zoals ze verkocht zijn.
Er wordt gevraagd om aan alles te remediëren. Dan kunt u de meerderheid toch niet verwijten dat ze geen krachtdadig voorstel van resolutie indient, waarmee ze het probleem poogt te remediëren? Er is verontwaardiging geuit. Het gaat over het beschamen van het consumentenvertrouwen. Er is gewag gemaakt van mogelijke fiscale implicaties. Maar uiteraard gaan wij mensen niet retroactief fiscaal straffen, omdat zij in goede trouw dachten een wagen met een lage uitstoot te hebben gekocht.
Dat we proberen om de kostprijs van de meeruitstoot die daardoor gegenereerd wordt, te verhalen op Volkswagen, staat buiten kijf. Alles staat in dit voorstel van resolutie. U hoeft nu echt geen discordantie te zoeken in deze meerderheid. Alle drie de partijen staan volledig achter alle elementen uit dit voorstel van resolutie. Ik hoop dat u zich daar ook in kunt vinden en het mee zult steunen.
Er komt echt geen duidelijk antwoord op mijn herhaalde vraag. Het is vandaag niet zeker wat we gaan doen. Daar komt het op neer. We weten vandaag niet wat we gaan doen, want we gaan eerst nog onderzoek afwachten en informatie verzamelen. Dat is wat we vandaag gaan doen, en we zijn ondertussen al bijna een maand na het uitbreken van het dieselschandaal. Onze fractie zal zich dan ook onthouden bij de stemming.
Ik zal u heel duidelijk antwoorden. We weten wel wat we gaan doen. Er is een advocaat aangesteld, en in overleg met die advocaat zal de regering bepalen of ze naar de rechtbank gaat of niet.
Ik vind niet dat we per se moeten procederen, omdat procederen niets oplost aan die luchtkwaliteit, en ook niet aan het geschade consumentenvertrouwen. Dus ja, er komen juridische acties, als er een gerede kans is op succes.
Dus u vindt het niet automatisch logisch dat een overheid of een regering naar de rechter stapt als een autofabrikant frauduleus de luchtkwaliteit verslechtert. Dat vindt u geen logische zaak, zegt u hier.
Een regering en een parlement zijn niet enkel een burger, we keuren ook wetten goed, we passen normeringen toe. Als we aan de regering vragen om naar de rechtbank te stappen, en ik hoop dat u het met mij eens bent, vragen we om dezelfde regels te hanteren als een goede huisvader, namelijk geen zotte kosten doen. Als een advocaat zou adviseren dat er geen kans is op juridische recuperatie, vind ik niet dat we naar de rechtbank moeten gaan en dat we andere wetgevende initiatieven moeten nemen.
Ik sluit me volledig aan bij de laatste woorden van de heer Schiltz. De intenties zijn duidelijk. Het enige verschil is dat wij het eerst gaan onderzoeken en meten, en dat u gewoon als Groen zonder wetenschap met de voeten vooruit wilt gaan. Wij willen eerst de kennis vergaren, en dan zullen wij de passende stappen zetten, die we willen nemen met de meerderheid, voor alle duidelijkheid. Maar we willen eerst meten en weten, en dan kijken welke stappen wenselijk zijn.
Ik wil mijn woorden herhalen, collega’s: volgens mij is er geen interpretatie mogelijk. Er wordt duidelijk gesteld dat we de rechten van Vlaanderen, burgers, verenigingen en bedrijven vrijwaren, los van welk middel daarvoor wordt ingezet. We kunnen inderdaad aandringen bij mensen om aanpassingen te doen aan de wagens. Maar als er juridische stappen nodig zijn om onze rechten te verdedigen, is er eensgezindheid over om ook dat effectief te doen. Dat staat letterlijk in het voorstel van resolutie.
Vraagt nog iemand het woord? (Neen)
De bespreking is gesloten.
We zullen straks de hoofdelijke stemmingen over het voorstel van resolutie en over de motie houden.