Verslag vergadering Commissie voor Welzijn, Volksgezondheid en Gezin
Verslag
De heer Van Malderen heeft het woord.
Voorzitter, minister, collega’s, mijn vraag gaat over de bijzondere cao binnen paritair comité 331. In mensentaal gaat het over het toepassen van het sectorloon in wat voordien de zelfstandige kinderopvang heette. De toepassing van dat sectorloon sleept al een hele tijd aan. De discussie komt erop neer dat iedereen wel bereid was om dat sectorloon toe te passen, mits het ter beschikking stellen van voldoende middelen. Dan kreeg je de discussie of er eerst een cao moest zijn en dan voldoende middelen, of dat er eerst voldoende middelen moeten zijn om een cao te kunnen ondertekenen.
In december 2014 werd dan een doorbraak gerealiseerd. Er is een brief van de minister vertrokken naar de betrokken sociaal bemiddelaar, de heer Verstraete, waarin men liet weten dat een cao in de sector kon ingaan vanaf 1 april 2015. Letterlijk luidt de brief: “Hierbij brengen we u op de hoogte dat we de nodige voorbereidingen zullen treffen die een verhoging van het budget voorzien voor de initiatieven die binnen het decreet van 20 april 2012 houdende de organisatie van kinderopvang van baby’s en peuters onder trap 2 vallen en op vandaag de laagste subsidie ontvangen. De contouren voorzien in de budgettaire marge om de aanpassing terminologie conform het decreet kinderopvang voor baby’s en peuters en de besluiten van de Vlaamse Regering tot uitvoering van dit decreet door te voeren, in dit kader zal in 2015 al een opstap gemaakt worden voor de helft van het realiseren van de zogenaamde fase 1, gelijkschakeling sectoraal minimumloon. Concreet betekent dit dat het subsidiebedrag verhoogd wordt van 35,74 euro naar 38,1 euro per plaats per dag.”
Nadat men dat gelezen had, gingen de sociale partners ook effectief over tot het ondertekenen van de cao. Ondertussen, minister, bereikten ons vanuit de sector signalen dat er nog altijd onzekerheid bestaat over de financiële regeling. De cao is ondertekend en gaat in op 1 april 2015. Dat is heel binnenkort, maar we hebben vooralsnog geen besluit kunnen terugvinden waar de besteding van die middelen in wordt geconcretiseerd. Binnen dit en veertien dagen moeten voorzieningen en sociale secretariaten en dergelijke allemaal hun voorbereidingen kunnen treffen.
Minister, bevestigt u dat deze cao onverkort zal ingaan op 1 april 2015? Als dat niet zo is, dan hoor ik graag de motivering, en wanneer die cao dan desgevallend wel zal ingaan. Wat is de financiële impact van deze nieuwe regeling? Wordt dat subsidiebedrag ook daadwerkelijk verhoogd tot 38,1 euro per dag? Wat is dan de totaalimpact op het budget voor welzijn, en uiteraard voor kinderopvang in het bijzonder?
Minister Vandeurzen heeft het woord.
Collega’s, uiteraard ben ik op de hoogte. Ik heb inderdaad die brief geschreven aan de voorzitter van het paritair comité, nadat we toch vrij intensief met de partners hadden onderhandeld, en hen ervan hebben kunnen overtuigen – waarvoor dank aan hen, trouwens – om inderdaad werk te maken van een cao. Daardoor is een nieuwe, belangrijke stap gezet in de harmonisatie, want de cao van de sector is nu afgestemd op de terminologie en de concepten van het decreet en gaat dus inderdaad in de richting van een harmonisatie.
De ingangsdatum is 1 april 2015. Die bijzondere cao voorziet in een aantal fasen, waardoor de vroegere inkomensgerelateerde voorzieningen (IKG), nu subsidietrap 2B, tegen 2020 geleidelijk zullen groeien naar de gangbare loonbarema’s in paritair comité 331. Die fasen zijn opgenomen in het subsidiebesluit. Hierin is bepaald dat de subsidie gefaseerd kan worden verhoogd, om uiteindelijk dezelfde hoogte te krijgen als de subsidie voor de voormalige erkende kinderdagverblijven, die we nu subsidietrap 2A noemen.
Om de afgesproken eerste fase te kunnen realiseren, wordt de overeenkomstige eerste subsidieverhoging in een subsidiebesluit ingeschreven, met ingang vanaf 1 april. Dat is dus hetzelfde besluit als dat waarin de tarieven ook zullen worden bepaald. Aldus zullen vanaf dan de subsidies aan de kinderdagverblijven met subsidietrap 2B worden verhoogd. Die cao kan dus gewoon worden uitgevoerd. Dit wordt alvast opgestart via het kwartaalvoorschot voor het tweede kwartaal van 2015. De subsidieverhoging voor de opvang met een subsidie van trap 2B omvat een subsidiecomponent ‘gemiddelde leeftijd van de medewerkers van de organisator’. Daardoor stijgt het subsidiebedrag per plaats van 35,76 euro naar 38,11 euro per dag, gerekend aan een gemiddelde leeftijd van 35 jaar, wat het sectorale gemiddelde is. De effectieve impact kan wat verschillen per organisator, afhankelijk van de concrete gemiddelde leeftijd van zijn groep medewerkers.
De recurrente kostprijs van deze nieuwe regeling, en dus ook de impact op de welzijnsbegroting, bedraagt 9,5 miljoen euro op jaarbasis. Dat is dus als we dat voor een heel jaar berekenen, maar voor dit jaar is er uiteraard geen sprake van een heel jaar. Omdat dit op 1 april begint, is de impact in 2015 beperkt tot 7,1 miljoen euro.
De communicatie hierover aan de sector is voorbereid. Ook de sociale secretariaten worden op de hoogte gebracht van deze nieuwe regeling. Kind en Gezin zal in een bijeenkomst met de sociale partners de technische aspecten verder bekijken.
Na deze eerste stap zullen de volgende fases worden gerealiseerd, zoals bepaald in de bijzondere cao en het subsidiebesluit. We zijn op dit ogenblik dus bezig met de voorbereiding van de beslissingen inzake het optrekken van het subsidiebedrag dat nodig is om de cao toe te passen. In afwachting hiervan zal Kind en Gezin, zoals gezegd, de voorschotten van de betrokken voorzieningen optrekken. Ik heb hen eveneens gevraagd om overleg te plegen met de sociale partners en de sociale secretariaten.
De heer Van Malderen heeft het woord.
Minister, is er al dan niet vandaag een goedgekeurd, bevestigd besluit? Het is halfweg maart. Men heeft nog twee weken om dat te regelen. U hebt zelf opnieuw de link gelegd met het verhogen van de ouderbijdrage. U hebt daarbij gezegd dat dat uiteraard niet zou ingaan op 1 april, dat u ons anders vandaag een antwoord had gegeven op die vraag. U zei dat daarnet. Nu verwijst u naar een subsidiebesluit. Is dat bevestigd door de Vlaamse Regering? Als dat zo is, hoe verklaart u dan dat er medio maart eigenlijk nog altijd geen gestructureerde mededeling is gedaan ten behoeve van de sector? Gaat men dan de volgende opstap ook doen naar het volledige sectorale minimumloon, en wat is de timing ter zake, en de bijkomende budgettaire impact ervan?
Mijnheer Van Malderen, als ik een brief schrijf naar de sector, naar de voorzitter van het paritair comité, en bevestig dat de regering voor de financiering zal zorgen, is dat natuurlijk nadat het in de regering en met de coalitiepartners is afgesproken. Anders kan ik dat niet doen. De thesaurie die nodig is om dat te doen, zal er zijn. De voorschotten worden opgetrokken. Het besluit zal met het besluit op de tarieven in gang worden gezet, omdat we geen twee verschillende besluiten gaan maken. Daardoor kunnen de partners hun contractuele engagementen onder elkaar perfect uitvoeren.
De beslissingsbasis of intentie zal er zijn. Het zal puur politiek afgesproken zijn, daar gaan we van uit. Maar ik stel vast dat het formele besluit er vandaag niet is. U hebt nog veertien dagen. Ik vind dat eerlijk gezegd geen behoorlijk bestuur. Er wordt met voorschotten gewerkt. Men heeft eigenlijk geen enkele rechtszekerheid. De cao zal wel van toepassing zijn en structureel zijn. U geeft ook geen enkel antwoord op de vraag naar de tweede opstap, want we zitten maar in de eerste fase, en wat die kost.
Voor de tweede opstap staat in de considerans van het besluit dat de vorige regering heeft goedgekeurd, dat in de loop van de volgende jaren opstappen moeten gebeuren. We zijn nog geen jaar ver in de volgende legislatuur en we doen al de eerste opstap. De contractuele verplichtingen die de partijen in de cao hebben afgesloten, zijn door een brief van mij en kasmatig door het voorschot gedekt.
Ik zie gewoon niet in wat het probleem is. Als er morgen een besluit wordt gemaakt door de Vlaamse Regering en de volgende regering wijzigt dat besluit, wat is het dan? We hebben een ‘go’ gegeven aan een cao, omdat we weten dat we het budgettair aankunnen. We zullen zorgen dat men het kan betalen en dat het ook structureel in de reglementering komt.
Het probleem is, minister, dat voorzieningen naar Kind en Gezin een mail sturen om te vragen of het zeker is geregeld. En dan moet Kind en Gezin verwijzen naar een punt dat op de agenda stond van de Vlaamse Regering, maar er weer af werd gehaald. Zo is meteen bewezen dat er geen basis is en dat mensen in onzekerheid blijven.
Daar ben ik het werkelijk niet mee eens. De sector zal cash het geld hebben dat nodig is en heeft het engagement schriftelijk dat de regering in die financiering structureel zal voorzien. Of dat besluit nu deze of volgende week op de agenda staat is niet relevant, want het zou nooit voor 1 april in het Staatsblad zijn verschenen.
Dat is ook niet het punt. Het punt is dat we schikkingen moesten treffen om ervoor te zorgen dat men het financieel kon betalen, en dat de partners de zekerheid hebben dat we het in de reglementering zullen opnemen. Ik bevestig dat hier nog eens: dat zal zo zijn.
De vraag om uitleg is afgehandeld.