Verslag vergadering Commissie voor Leefmilieu, Natuur, Ruimtelijke Ordening en Energie
Verslag
– Een aantal sprekers nemen mogelijk deel via videoconferentie.
Mevrouw Schauvliege heeft het woord.
Minister, de afgelopen dagen, vooral in de kerstvakantie, zijn er een aantal opinies over de bescherming van camping Zeepark in De Panne gepubliceerd. De camping, die in 2016 sloot, dreigt plaats te moeten maken voor tweehonderd vakantiehuizen. Er is voor dat gebied een ruimtelijk uitvoeringsplan (RUP) opgemaakt door de gemeente De Panne. Toen het Duinendecreet van kracht was, was dit gebied nog een camping. Het is dus niet beschermd door het Duinendecreet. Intussen hebt u aangekondigd dat u er alles aan zult doen om de plek te vrijwaren van bebouwing.
Het Duinendecreet voorkwam de verdere betonnering van de duinen. Dat was meer dan nodig, want in de negentiende eeuw was de kustzone ongerept gebied. Het bestond uit brede zandstranden waarop meestal een smalle duingordel van in totaal 5000 hectare aansloot. Het Duinendecreet beschermde ongeveer 1000 hectare duingebied, maar het blijven eilanden in de betonnen zee aan de kust. Om onze kust beter te beschermen tegen de gevolgen van de klimaatverandering zullen we weer meer robuuste duinen moeten creëren. In sommige zones langs de kust, waar zandopspuitingen stopgezet zijn en ontwikkeling of hoogintensieve toeristische activiteit verminderd is, zien we opnieuw duinvorming en -ontwikkeling ontstaan. Denk maar aan duinvorming aan De Fonteintjes en Zeebrugge-Strand en aan de zeedijk aan het Directeur-Generaal Willemspark tussen Heist en Duinbergen.
De vraag is nu hoe we deze noodzakelijke nieuwe duinenontwikkeling kunnen beschermen. Twee instrumenten zijn hiervoor geschikt: de bescherming via het Duinendecreet uitbreiden naar die nieuwe gebieden of voor gebieden zoals de verlaten camping Zeepark in De Panne een gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan opstellen dat voor de nodige bescherming kan zorgen.
Minister, bent u het ermee eens dat het nodig is om de bescherming van de duinen verder uit te breiden en dus verder te gaan dan die 1000 hectare beschermd door het Duinendecreet? Hoe zult u ervoor zorgen dat nieuwe duinen die nog niet bestonden toen het Duinendecreet van kracht werd, ook beschermd raken? Zult u hiervoor het gebied waarvoor het Duinendecreet oorspronkelijk van toepassing is, uitbreiden? Of zult u eerder werken via het opmaken van een gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan (GRUP)? Wanneer mogen we een initiatief verwachten? Welke stappen zult u hiervoor nemen?
Minister Demir heeft het woord.
Mevrouw Schauvliege, het spreekt voor zich dat ik het ermee eens ben dat we zoveel mogelijk de bescherming van de duinen moeten versterken. Zoals u zegt, zijn duinen een natuurlijke en dus logische vorm van kustverdediging. Ze zijn ook belangrijk voor biodiversiteit en voor het tegengaan van verzilting van het grondwater in de achterliggende gebieden en landbouwgronden.
Om gebieden met duinvegetatie die vandaag nog niet beschermd zijn, te beschermen, kan zowel het Duinendecreet toegepast worden als een RUP opgemaakt worden.
Werken met een ruimtelijke uitvoeringsplan ligt wat meer voor de hand, omdat daar inspraak, overleg en effectbeoordelingen helemaal geïntegreerd zijn in de opmaakprocedure van de plannen. Dat zijn we aan het bekijken. Als we zouden werken met een uitbreiding van de uitvoeringsbesluiten van het Duinendecreet, dan moeten we die participatie en effectbeoordeling nog specifieker organiseren. We zijn die beide pistes aan het bekijken. Naast of in afwachting van een herbestemming met een ruimtelijk uitvoeringsplan of bescherming als duingebied, is het natuurlijk ook een optie om als overheid de gronden te verwerven. Ook dat wordt bekeken.
Meer algemeen wil ik in het kader van de uitvoering van de Blue Deal voldoende aandacht laten gaan naar de Duinencomplexen. Dat was een onderdeel van de Blue Deal. Ook in het Vlaams klimaatadaptatieplan is er aandacht voor de bescherming van de duinen. Beleidsmatig zijn er dus voldoende handvaten om daarmee aan de slag te gaan. Ik denk dat de samenleving ondertussen ook wel wat veranderd is en dat we meer duinen dan beton willen.
Mieke Schauvliege heeft het woord.
Minister, in de pers kondigde u aan dat u een oplossing voor de camping Zeepark in De Panne wilt. U herhaalt dat nu niet expliciet. U stelt het redelijk algemeen. Ik wil eigenlijk van u horen op welke manier u denkt te kunnen inzetten om die camping te kunnen beschermen. Uiteraard staan wij volledig achter het initiatief om die plek te vrijwaren. We kunnen niet verantwoorden dat er op die plek nog kan worden gebouwd. Mijn vraag is heel concreet over deze case welke stappen u precies zult zetten. Eigenlijk zitten we daar met een RUP dat is goedgekeurd en niet meer vernietigd kan worden want die termijn is voorbij. Het is aan de lokale besturen om een vergunning te verlenen en eventueel aan de deputatie om daar nog uitspraken over te doen. Welke stappen zult u zetten om die ruimte te vrijwaren?
Ik heb vandaag de cijfers over de bebossingsdoelstellingen in de pers gebracht. Er zijn ook nog heel wat stappen te zetten om bijkomende bebossing te kunnen realiseren. Kunt u het mechanisme dat u mogelijk inzet om die camping te vrijwaren van bebouwing, ook inzetten om bijkomende gronden te verwerven voor bebossing?
De heer Veys heeft het woord.
Mijn vraag gaat over het specifieke dossier van de Zeeparkduinen in De Panne. Minister, ik heb u daar een schriftelijke vraag over gesteld en er vorige week een antwoord op gekregen. Vooruit is ook voorstander om die duinen te behouden. We zijn in die zin ook al tussengekomen in de gemeenteraad in De Panne. Ik was blij om vast te stellen dat u in het antwoord op de schriftelijke vraag zegt dat u niet wilt vooruitlopen op de feiten maar vrijdag is een interessant interview met u verschenen in de Krant van West-Vlaanderen, waar u als ‘minister van West-Vlaamse Zaken’ benoemd wordt. Wat Vooruit betreft: alle zaken die het er doen op vooruitgaan in West-Vlaanderen, zijn een goede zaak. Andere uitspraken laat ik over aan uw West-Vlaamse collega in de Vlaamse Regering. Ik was blij om te zien dat u zegt dat u er echt wel volle bak voor zult gaan. U gaf aan dat u al in gesprek bent met de eigenaars.
In het antwoord op de schriftelijke vraag gaf u evenwel aan nog niet met het lokaal bestuur in overleg te gaan. Maandag zijn er op de gemeenteraad wat vreemde uitspraken door de burgemeester gedaan: “Het is allemaal zever in pakjes. Dat Vlaanderen het dan maar koopt. Ze gaan het omheinen. Het zal niet ter beschikking zijn voor de burger.” Ik wilde u daarover enkele vragen stellen. Hoe lopen de gesprekken met de eigenaars? Gaat u nog in overleg met het lokaal bestuur? Zo ja, hoe kijkt u zelf naar dergelijke uitspraken van de burgemeester? Vooruit kan enkel maar vaststellen dat de burgemeester eerder de kant van de betonboeren kiest dan van de natuur en wat goed is voor het algemeen belang.
Indien u zou overgaan tot verwerving, dan spreekt men toch van rond de 20 miljoen euro die het gebied zou moeten kosten. Dat is natuurlijk aan de marktprijs. Hoe kijkt u daarnaar? Vanuit welk budget zult u eventueel die middelen ter beschikking stellen? Alvast bedankt voor uw engagement in deze kwestie. Ik kijk uit naar de antwoorden.
De heer Vandaele heeft het woord.
Voorzitter, de bescherming van het duinengebied is iets wat voor mijn partij altijd al een belangrijk thema is geweest, ook voor de voorganger van de N-VA zoals u weet, de Volksunie, die destijds aan de basis lag van het fameuze Duinendecreet. Dat was zeker in die tijd toen het tot stand kwam, een huzarenstukje. Hoe dat toen tot stand is gekomen, is iets waar we vandaag nog altijd met bewondering naar moeten kijken.
We zullen zeker alle initiatieven steunen die de minister neemt om dat duinengebied verder te beschermen en die bescherming te versterken. Ik heb zelf door de jaren heen er al vaak op aangedrongen in concrete dossiers om dingen weg te halen uit de duinengordel. Dat is ook gelukt voor heel wat van de campings die daar destijds zaten. Waar we het nu over hebben, is een overblijfsel uit het verleden. Een andere camping die er ook nog ligt, en die ik misschien voor de minister nog eens van onder het stof zal moeten halen, is de fameuze militaire camping in Lombardsijde, die er nog altijd staat.
Minister, ik hoor de collega's vragen hoe u dat concreet gaat doen enzovoort, enzovoort. Ik denk dat in dat soort dossiers, collega's, het misschien niet slecht is dat we de minister wat ruimte geven om te kijken hoe ze daarmee omgaat en hoe ze dat kan doen op een manier waarbij het inderdaad, collega Veys, niet al te veel gaat kosten voor de Vlaamse overheid. Ik zou zeggen: laat de strategie misschien toch aan de minister over, in de hoop natuurlijk dat het allemaal tot een goed resultaat kan worden gebracht.
De heer Schiltz heeft het woord.
Minister, ik denk dat er heel veel voorstanders zijn om meer duinen aan onze kust te krijgen. De ‘Atlantikwall’ die daar is opgetrokken met appartementsgebouwen en beton, is niet per se het mooiste wat een kustlandschap kan bieden.
Er zijn natuurlijk wel een aantal manieren om dat te bereiken. Ik denk dat we er alle belang bij hebben om zoveel mogelijk draagvlak te krijgen voor het realiseren van meer duinen aan de kust. Daarom mijn vragen, minister. Hoe kunnen we enerzijds de wens naar meer duinen en anderzijds een vastgelegd RUP verzoenen? Dat RUP kun je niet zomaar in de prullenmand gooien. Mensen hebben er verwachtingen over, niet om er nog eens een aftandse camping uit te baten maar er zijn blijkbaar plannen om er ecovriendelijke vakantiewoningen neer te zetten.
Minister, op welke manier gaat u die twee verzoenen: rechtszekerheid langs de ene kant en meer natuur langs de andere kant? Het logische gevolg is de vraag die iedereen zich stelt: worden er middelen voorzien om eventueel de eigenaars uit te kopen?
Minister Demir heeft het woord.
Wat de burgemeester heeft gezegd, laat ik voor zijn rekening. Normaal zijn het de burgemeesters die aan mijn mouw trekken en vragen of we hen alstublieft kunnen helpen met dat stukje natte natuur, dat stukje bos of dat stukje duinen. In dit geval is het omgekeerd gegaan. Ik ben zelf gecontacteerd door inwoners. Ik kom daar zelf ook heel vaak. Ik ken het gebied bijzonder goed. Ik ben zelf meermaals aangesproken door ongeruste inwoners die hopen dat er op die 10 hectare duinen geen vakantiewoningen, appartementen of gebouwen komen. We zijn met het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB) maanden geleden gaan kijken wat er aan de hand is en wat men eigenlijk wil doen.
Ik laat dus die uitspraak van de burgemeester voor zijn rekening. Uiteraard zullen we met hem nog in gesprek gaan. Hij moet mee trekker zijn want er is een maatschappelijk draagvlak voor. We zien de klimaatverandering. Het is een natuurlijke buffer tegen overstromingen. Het is ook gewoon mooi, laten we eerlijk zijn. Dat hoort bij het DNA van onze kust. In die zin zal ik met de burgemeester in gesprek gaan en proberen hem te overtuigen. Heel het duinencomplex zit in onze Blue Deal en in ons klimaatadaptatieplan. De financiële middelen zullen wij moeten vinden en wij willen uiteraard een zo goed mogelijke prijs. Ik hoor verschillende prijzen. Dat zal nu voorwerp uitmaken van de gesprekken en onderhandelingen die wij voeren. Als er wordt verworven, dan zal ervoor betaald moeten worden. Zoals ik heb gezegd, zijn er middelen voor kustverdediging, natuur, de Blue Deal en de kusthabitats die nog moeten worden ontwikkeld en hersteld. Het lijkt mij ook een geschikte plek om dat daar te doen.
We bekijken verder of de uitbreiding van het Duinendecreet mogelijk is, mevrouw Schauvliege. Waar nodig, zullen we de laatste restanten natuur aan de kust vrijwaren door ze zelf te verwerven. Bos realiseren op duinen, kan niet. Dat is zelfs verboden volgens het decreet. Ik denk dat u dat wel beseft.
Ik heb vandaag minister Peeters nog gezien, die nog gronden ter beschikking heeft voor het bosverhaal. De ambtenaar bij de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) die bevoegd is voor de gronden, weet heel goed hoeveel hectare grond de VMM heeft. Door uw communicatie heb ik aan de leidend ambtenaar en aan de ambtenaar die dat in zijn portefeuille heeft, gevraagd om zo snel mogelijk, tegen vrijdag, op mijn kabinet aanwezig te zijn om mij asap te zeggen waar we nog kunnen bebossen op de gronden die de VMM in zijn portefeuille heeft. Ik had dat al lang gevraagd maar de VMM is nooit met een voorstel gekomen. Ik vind het heel jammer dat de VMM en de persoon die de gronden beheert, tot op heden niet met een voorstel is gekomen.
Mevrouw Schauvliege heeft het woord.
Minister, we vinden het natuurlijk zeer goed dat u die camping wilt verwerven, als ik het goed begrijp, om daar duinen op te realiseren. Maar wij willen u uitdrukkelijk vragen om niet alleen te focussen op één gebied, maar wel degelijk werk te maken van een bescherming van de overige gebieden aan de Vlaamse kust en om werk te maken van een GRUP. U hebt gezegd dat u daarmee bezig bent. U hebt dat een jaar geleden eigenlijk ook gezegd. Ik had daarover graag een heel duidelijk engagement en timing gehoord. Dat is er niet gekomen. Ik dring erop aan dat u daar werk van maakt zodat we niet ad hoc van het ene dossiertje na het andere moeten horen dat het ontploft en dat u daar dan een oplossing voor zoekt. Het duinengebied is belangrijk genoeg om daar een structurele oplossing voor te zoeken op korte termijn, zodat we echt kunnen werken aan biodiversiteit, bescherming van onze duinen en kustbeveiliging.
De vraag om uitleg is afgehandeld.