Verslag vergadering Commissie voor Cultuur, Jeugd, Sport en Media
Verslag
Mevrouw Segers heeft het woord.
Ik heb een vraag over een belangrijke thematiek, namelijk toegankelijkheid van media, van nieuws, van content. Op 14 oktober 2022 gaf de Vlaamse Regering haar eerste goedkeuring aan een nieuw uitvoeringsbesluit over de toegankelijkheid van omroeporganisaties. Het uitvoeringsbesluit wil dat de Vlaamse content zo maximaal mogelijk toegankelijk wordt gemaakt voor personen met een visuele en/of auditieve beperking door middel van ondertiteling, audiodescriptie, gebarentaal en audiobeschrijving.
Zo staat er in het uitvoeringsbesluit dat televisiezenders met minstens 2 procent marktaandeel quota moeten halen op het vlak van ondertiteling. Dat is zeer goed. Zenders moeten namelijk minstens 40 procent van alle programma’s tussen 13 uur en 24 uur ondertitelen, de ondertiteling moet ook online beschikbaar zijn en zenders moeten een signaal uitsturen voor gesproken ondertitels voor programma’s tussen 13 uur en 24 uur. Televisiezenders met een marktaandeel van 30 procent moeten nog verder gaan, namelijk alle anderstalige fragmenten in het journaal toegankelijk maken via gesproken ondertiteling en ook het hoofdjournaal en actualiteitenprogramma’s moeten toegankelijk gemaakt worden via Vlaamse Gebarentaal (VGT). Voor alle televisiezenders geldt dat de zenders de bestaande audiodescriptie bij reeksen of films beschikbaar moeten maken en er een aankondiging moet komen in de programmagids of op de website indien er audiodescriptie beschikbaar is. Via het uitvoeringsbesluit wordt ook mogelijk gemaakt voor tv-zenders om subsidies aan te vragen om televisieprogramma’s toegankelijk te maken.
Minister, op dit uitvoeringsbesluit vroeg u aan onder andere Niets Over Ons Zonder Ons (NOOZO) om advies te geven, wat uiteraard een zeer goede zaak is. Deze adviesraad doet enkele aanbevelingen. Zo pleit NOOZO ervoor om de concrete quota voor ondertiteling te behouden en voldoende ambitieus te zijn, namelijk te streven naar een volledige ondertiteling van alle programma’s. Ook vraagt NOOZO een verplicht minimumpercentage voor programma’s met audiobeschrijving en een groter media-aanbod in VGT. Daarnaast vraagt de adviesraad om zenders te stimuleren om ervaringsdeskundigen te betrekken bij het toegankelijkheidsbeleid, om richtlijnen over de kwaliteit van de toegankelijkheidscomponenten uit te werken en om personen met een handicap te betrekken bij de opvolging en rapportering van de toegankelijkheid van de media.
We zijn het er allemaal over eens dat de toegankelijkheid van onze media cruciaal is om ervoor te zorgen dat alle Vlamingen ten volle kunnen genieten van de Vlaamse audiovisuele content. In opvolging van de adviezen van NOOZO heb ik volgende vragen.
Minister, met welke aanbevelingen van NOOZO zult u aan de slag gaan? Op welke concrete manier zult u dat doen?
Hoe staat u tegenover de oproep van NOOZO om meer ambitie te tonen bij deze update van het uitvoeringsbesluit? Bent u ervan overtuigd dat het nog beter kan? Wat wilt u dan doen?
De VRT heeft reeds een bijzonder goede trackrecord op het vlak van toegankelijkheid. Tijdens het afgelopen werkbezoek bleek nog eens welk fantastisch werk daar ter zake gebeurt. Maar de VRT kan uiteraard altijd nog een stap verder zetten. De vraag is natuurlijk in deze voor de VRT barre tijden hoe u de VRT daarin gaat ondersteunen en hoe u de private zenders erop gaat wijzen en stimuleren om hun verantwoordelijkheden qua toegankelijkheid op te nemen.
Minister Dalle heeft het woord.
Collega Segers, dank u voor de vraag over een thema dat mij ook bijzonder na aan het hart ligt. Ik denk dat het heel belangrijk is dat onze mediabedrijven erg investeren in toegankelijkheid van hun product voor alle mediagebruikers. Uiteraard heeft de publieke omroep daar een voorbeeldfunctie in. Op dat vlak vind ik dit een bijzonder belangrijk thema.
Ik doe het niet graag, maar ik zal uw vragen maar deels kunnen beantwoorden. Waarom? Omdat het uitvoeringsbesluit waar u naar verwijst, morgen wordt voorgelegd aan de Vlaamse Regering voor een tweede principiële goedkeuring. Het is natuurlijk wat delicaat om daarop vooruit te lopen. Ik zou mijn voorstel kunnen toelichten, maar als het nog zou worden bijgestuurd, dan is dat niet zo goed voor de collegiale besluitvorming in de Vlaamse Regering. Als u mij toestaat, zal ik antwoorden op uw derde vraag. Aangezien uw eerste en tweede vraag gaan over de inhoud van de beslissing die ik graag morgen aan de Vlaamse Regering voorleg, stel ik voor om daar misschien op een ander moment dieper op in te gaan.
Ik kom dus tot uw derde vraag. De beheersovereenkomst van de VRT bevat duidelijke doelstellingen in verband met toegankelijkheid. Dankzij deze doelstellingen loopt de VRT voorop om steeds opnieuw te bekijken hoe ze haar content kan ontsluiten en beter toegankelijk kan maken. U hebt ernaar verwezen dat de commissie Media tijdens het bezoek aan de VRT zelf heeft kunnen vaststellen dat de publieke omroep hier veel aandacht aan besteedt. Wie recent het Wintercircus bezocht of tijdens een van de voetbalmatchen afstemde op de audiodescriptie bij de wedstrijden, zal dat ook kunnen beamen.
In de loop van 2023 zal een overkoepelend overlegplatform ‘toegankelijkheid televisie’ opgezet worden met als doel op regelmatige basis kennis uit te wisselen en afspraken te maken tussen de omroepen en de dienstenverdelers. De VRT zal hier ook een rol in spelen en haar kennis, ervaring en kunde delen met de sector. Op dat vlak doet de VRT dus wat haar gevraagd werd en zal ze het voortouw nemen in dat overkoepelend overlegplatform dat er volgend jaar zal komen.
Mevrouw Segers heeft het woord.
Minister, het is alvast goed dat het uitvoeringsbesluit morgen voor een tweede keer voorligt en dat er vooruit wordt gegaan. Excuseer dat ik te vroeg ben met mijn vraag, maar eigenlijk kunnen we in dezen alleen maar aanjagen en vooral ondersteunen, ook vanuit Vooruit. Weet dat u in ons een bondgenoot kunt vinden om ervoor te zorgen dat alle Vlamingen meekunnen op alle terreinen van ons maatschappelijk leven. Toegang tot media is daar ongelooflijk belangrijk in.
Ik wens u voor morgen alvast heel veel succes om daar het maximum uit te halen en vooral om concreet in te gaan op de adviezen van NOOZO. Ik ga ze beknopt nog even herhalen. Leg die zenders concrete quota op en een concreet, duidelijk groeipad, ook voor ondertiteling en audiodescriptie. Ze vragen ook om een experiment op te zetten om zenders te laten samenwerken aan media in Vlaamse Gebarentaal. Ik denk dat daar bij het overlegplatform waar u het hier over hebt, een ingang kan worden gevonden. Ze vragen vooral ook om ervaringsdeskundigen te betrekken bij het toegankelijkheidsbeleid. Dat is heel essentieel, omdat je dan zorgt dat je maatregelen uitwerkt die effectief beantwoorden aan de noden van die ervaringsdeskundigen. In de gesprekken ter voorbereiding van het advies zegden ze dat ze telkens botsen op een aantal knelpunten die enkel kunnen worden opgelost door een goede samenwerking tussen de zenders en de distributeurs.
Met die drie belangrijke punten, namelijk quota, een experiment opzetten en vooral de ervaringsdeskundigen betrekken, lijkt het mij dat er heel belangrijke stappen vooruit kunnen worden gezet. Gaat u daarmee akkoord, minister?
U zegt dat u alle zenders zult betrekken in dat overkoepelend overlegplatform. Ik ben heel nieuwsgierig. Betekent dat ook dat bijvoorbeeld Netflix daarbij zal worden betrokken?
Minister Dalle heeft het woord.
Wat betreft het NOOZO-advies, kan ik pas na morgen op de details ingaan. Evident delen wij de wens van NOOZO om tot een ambitieus beleid te komen en de ambities van ons beleid verder te versterken. Op dat vlak kunnen we alleen maar akkoord gaan met het basisuitgangspunt, waarbij we zeker een ambitieus besluit op tafel willen leggen en morgen goedkeuren.
Wat betreft uw vraag over het overkoepelend overlegplatform, is het zo dat Netflix niet voorzien is. Het gaat over onze omroepen en dienstenverleners, zoals het in het kader van het Mediadecreet is voorzien
Mevrouw Segers heeft het woord.
Als het overlegplatform dan toch wordt opgestart, dan zou ik denken dat men daarmee kan beginnen en dan kan men later nog bekijken hoe men het kan uitbreiden naar de OTT-spelers (over the top) en bijvoorbeeld zien hoe men mensen vanuit de Vlaamse Gebarentaal kan betrekken. Op dat vlak wens ik u heel veel succes, en vooral heel veel succes morgen om alles op alles te zetten om maximale toegankelijkheid in dat uitvoeringsbesluit te krijgen, op zo’n manier dat alle Vlamingen meekunnen met onze samenleving en onze media.
De vraag om uitleg is afgehandeld.