Verslag vergadering Commissie voor Economie, Werk, Sociale Economie, Wetenschap en Innovatie
Verslag
De heer Ronse heeft het woord.
Makro is jeugdnostalgie. Dat is een stuk van onze identiteit. Als kind was het altijd feest als we naar IKEA gingen, dan mochten we in dat ballenbad kruipen. En in Makro mocht je tussen die reusachtige rekken koekjes proeven die je elders nog nooit gezien had. Maar ook als we met de studentenclub een cocktailparty organiseerden en iemand zijn tante of nonkel had een Makrokaart, gingen we snel flessen halen en camionettes scoren. Ja, dat is deel van de identiteit. Dat maakt het des te pijnlijker om te lezen dat Makro failliet gaat, Makro met het embleem van koningin Elisabeth, toch ook een stukje Nederlands. Tijdens fietstochtjes langs Gent zie je hoog in de ‘sky’ het logo van Makro. Pijnlijk. Tijden veranderen. Het is een deel van onze identiteit, en ik hoop dat we die met een hele grote glimlach en een warm gevoel in ons hart kunnen bewaren.
Maar veel belangrijker dan ons hart is het lot van de medewerkers van Makro, want het gaat over 1400 medewerkers van 6 vestigingen. Ik val niet opnieuw in beeldspraak wat 1400 mensen betekent, maar ook dat is veel. (Opmerkingen van Maaike De Vreese)
Het stadion van Cercle zegt Maaike De Vreese uit Brugge: 1400, ik hoop dat de Cercle-supporters dat niet horen. In het totaal gaat het over 1900 banen. Daarvan zouden er een 500-tal gered kunnen worden door een gedeeltelijke overname van de METRO-winkels, maar er zouden dus 1400 mensen definitief hun job verliezen. Er is ook een uitverkoop gestart. Er wordt verwacht dat na de overname van de METRO-winkels, de vennootschap Makro Cash & Carry Belgium in december het faillissement zal aanvragen.
Minister, wat zal Vlaanderen doen om ervoor te zorgen dat de personeelsleden van Makro na een faillissement goed worden ondersteund om snel een baan te vinden?
In de eerste vraag gaat het over VDAB. Wat is het plan van VDAB? Hoe gaan we te werk?
Hoe wordt er geanticipeerd op het faillissement? Dat is wel belangrijk. Ook in de vroegere jobdeals zat dat ook, dat we nu sneller bij iemand te hulp kunnen gaan voor outplacement, dat we niet meer hoeven te wachten tot het ontslag zelf. Dat is de geest achter deze derde vraag.
Minister Brouns heeft het woord.
Collega Ronse, het zijn bijzonder moeilijke tijden, zeker in dit geval voor het personeel van Makro, waar we uiteraard allemaal heel erg in meeleven. Ik wil er dan ook samen met VDAB voor zorgen dat een mogelijk faillissement voor hen geen eindpunt wordt. Dat is heel belangrijk. Ik heb dit al vaker gezegd: mijn kijk op werkloosheid – weer een zeer actueel thema de laatste dagen – is dat werkloosheid geen eindpunt mag zijn, maar we moeten veel werken rond een doorstart. Onder andere met een transitietraject kunnen we daar meer aandacht aan geven. Ook outplacement komt hier dadelijk nog aan bod. Maar inderdaad, er moet bijzondere aandacht gaan naar zo’n groep mensen na zo’n groot collectief ontslag.
Na een mogelijk faillissement van Makro zal VDAB de door de ondernemingsrechtbank aangestelde curatoren informeren dat de getroffen werknemers allemaal recht hebben op een door het Sociaal Interventiefonds (SIF) van VDAB gefinancierde outplacementbegeleiding. De getroffenen zullen allemaal, ongeacht leeftijd en anciënniteit, een outplacementaanbod krijgen van zestig uur begeleiding in zes maanden tijd. Tijdens de outplacement kunnen de getroffen werknemers eveneens gebruikmaken van het opleidingsaanbod dat VDAB kan bieden. Wanneer een opleidingsnood gedetecteerd zou worden waaraan het VDAB-opleidingsaanbod niet kan voldoen, staat voor de betrokkenen ook een extra opleidingsbudget ter beschikking.
Binnen het SIF werkt VDAB daarvoor samen met gespecialiseerde outplacementkantoren. Zodra de curator de personeelslijst overmaakt, contacteren de outplacementkantoren de getroffen werknemers en nodigen hen uit voor een infosessie die binnen de veertien dagen moet plaatsvinden, waar de nodige info verschaft wordt over het outplacementaanbod. Het is steeds de bedoeling om de betrokken personen zo snel mogelijk in begeleiding te krijgen. VDAB staat vandaag al informeel in contact met de outplacementkantoren die mogelijk die begeleidingen moeten gaan uitvoeren.
De kantoren zijn er zich heel goed van bewust dat zij op korte termijn een grote instroom van werkzoekenden mogen verwachten en dus te verwerken zullen krijgen. Ze zijn daar dus op voorbereid. Tijdens de gunning van de opdrachten binnen het SIF hebben zij moeten aantonen dat zij een dergelijk groot dossier kunnen verwerken. Niettemin is VDAB steeds bereid mee te helpen zoeken met de kantoren naar oplossingen als er zich problemen zouden voordoen. Op basis van de eerste contacten met de outplacementkantoren verwachten we dit niet. Hopelijk komen die later ook niet. Elke getroffen werknemer zal dus op korte termijn een begeleidingsaanbod ontvangen van gespecialiseerde VDAB-partners.
De heer Ronse heeft het woord.
Minister, dat is een goed voorbereide en doordachte aanpak. Het gaat over 6 vestigingen. Hoe verspreid zijn die 1400 mensen over heel Vlaanderen? Dat zou ook kunnen helpen, want als het allemaal op een kleine regio is, is het misschien moeilijker om hen sneller toe te leiden. Maar als dat wat gespreid is, kan dat eenvoudiger zijn. Ik heb er zelf wat goede hoop in. Het zijn magazijniers, mensen die kassawerk verrichten, commerciële mensen, enzovoort. Dat zijn profielen waar vandaag veel vraag naar is. Ik hoop dat het zal lukken voor die mensen.
Dan is er een vraag naar de oudere mensen. Ik zag gisteren nog het persbericht van het Algemeen Belgisch Vakverbond (ABVV), die mee VDAB bestuurt en tegelijk zegt dat het de ‘zure prijs’ geeft aan VDAB, omdat ze mensen in het stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag (SWT) jobs aanbieden. Dat is redelijk kafkaiaans, want SWT’ers verdienen ook jobaanbiedingen, maar we zien dat SWT’ers activeren zeer moeilijk is. Minister, zijn er plannen om ook onder die mensen, mensen het statuut van SWT te geven of niet?
Minister Brouns heeft het woord.
Wij vernemen eerder informeel, maar ook via de media dat er 1200 mensen met ontslag bedreigd zouden zijn. Uit informele contacten, ook met vakbondsafgevaardigden leidt VDAB af dat er een 700-tal mensen getroffen zou worden, verdeeld over 5 vestigingen in Vlaanderen en 2 in Wallonië. De Vlamingen krijg dan een SIF-aanbod en met le Forem is al afgesproken dat de Walen daar opgevangen zullen worden. Over hoe de mensen specifiek verdeeld zijn over de vestigingen en of we zicht hebben op de profielen en de leeftijd, hebben we vandaag nog geen informatie. Het probleem was al langer bekend bij Makro. Het gaat al enige tijd niet goed met Makro en mensen met sterke profielen zijn vaak al enige tijd geleden op eigen kracht vertrokken. De mensen die nog overblijven, zullen het waarschijnlijk moeilijker hebben om nu aan de slag te gaan. Daarom zullen ze die extra aanklampende ondersteuning en begeleiding krijgen en zullen ze meer gebaat zijn met een SIF-outplacement dat aangeboden wordt.
De heer Ronse heeft het woord.
Ik heb geen verdere vragen.
De vraag om uitleg is afgehandeld.